سیمای زن در خمسه نظامی (با نگاهی به فرهنگ و ادب کُردی)

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

امیر عزیزان ¹ (دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.)
خاور قربانی ² (دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. (نویسنده مسؤول))
شهباز محسنی ³ (استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/08/05 تاریخ پذیرش : 1399/08/05 تاریخ انتشار : 1399/08/01

کلید واژه: فرهنگ, ادبیات کردی, جایگاه زن, اشعار نظامی, منظومه‌های کردی,

چکیده مقاله :

نگرشمتفاوت نظامی برخلاف شعرای زمانه خود به شخصیت زن می‌تواند از نکات بارز آثارش به حساب آید. او زن را در خصوصیات مردپسند محدود نکرده بلکه لایق اعطای مسؤولیت‌های مهم در سطح اجتماعی می‌دانست و برای زن نه پایین‌تر از مردان که جایگاهی والا متصور بود تا با بروز خصلت‌های متعالی خویش بر تصور عامه مبنی برضعف جنسیتی خط بطلان کشد. نظامی اندیشه و تفکرات زن را ارج می‌نهد و همین تفکر بیانگر نگرش روشن و عالی اوست که در کمتر شاعری می‌توان یافت. در این مقاله، توجه نظامی به زن و به عبارتی زن‌مداری در آثارش بررسی می‌شود و مجموعۀ خصایص برتر زن آرمانی در شعر وی با استناد به مثنوی‌های پنج‌گانۀ او، خصوصاً خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت‌پیکر، ارائه می‌گردد در مسیر این بررسی نیز نیم‌نگاهی به ادبیات و فرهنگ کردی و جایگاه زن در ادبیات کردی خواهد شد.