توان‌مندی‌های اقلیم آسایش، راهبردی مناسب جهت توسعه گردشگری (مطالعه موردی:خراسان رضوی)

محورهای موضوعی : کالبدی

محمد حسن هجرتی ¹ , رضا اسماعیلی ² , اکرم صابر حقیقت ³

1 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2 - دکترای اقلیم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، عضو باشگاه پژوهشگران جوان
3 - کارشناس‌ارشد جغرافیایی طبیعی

تاریخ دریافت : 1399/03/13 تاریخ پذیرش : 1399/03/13 تاریخ انتشار : 1390/12/01

کلید واژه: گردشگری, خراسان رضوی, شاخص دمای معادل فیزیولوژیک, واژگان کلیدی: اقلیم آسایشی,

چکیده مقاله :

چکیده در این تحقیق سعی شده تا با استفاده از شاخص دما-فیزیولوژیکPET به ارزیابی و شناسایی محدوده‌های آسایش اقلیمی در سطح خراسان رضوی پرداخته شود. بدین منظور در یک دوره آماری22ساله، چهار شهر مشهد، قوچان، سبزوار و گناباد در مقیاس روزانه مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل نشان می‌دهد دوره بدون تنش فیزیولوژیکی یا آسایش اقلیم، کوتاه بوده و برای شهر مشهد37، سبزوار42، گناباد36و قوچان51روز از سال می‌باشد. نتایج تحلیل ماهانه که بر اساس کیفیت اقلیم آسایشی صورت گرفته نشان می‌دهد مناسب‌ترین زمان سفر به شهر مشهد اردیبهشت و مهر ماه است. شهر سبزوار فقط اردیبهشت ماه و گناباد در طی آبانماه جهت فعالیت‌های گردشگری مناسب هستند. طبق نتایج حاصله بهترین شرایط اقلیم آسایشی قوچان در خرداد و مهرماه به وقوع می‌پیوندد. به نظر می‌رسد جهت مقصد گزینی سفرهای تابستانی، شهر مشهد و به‌خصوص قوچان(نواحی شمالی استان)از شرایط بهتری برخوردارند.

منابع و مأخذ:

منابع

اسماعیلی، رضا، صابر حقیقت، اکرم، ملبوسی، شراره(الف1389)، ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی بندر چابهار در جهت توسعه گردشگری، مجموعه مقالات چهارمین کنگره جغرافی‌دانان جهان اسلام،156-164.

اسماعیلی، رضا، صابر حقیقت ،اکرم، صفایی،جواد(ب1389)اقلیم کاربردی و گردشگری مطالعه موردی شهر سبزوار، همایش شهر سالم، سبزوار

پاینده، نصرالله، غلامرضا زکی(1385)محاسبة دمای مؤثر استاندارد با طراحی نرم‌افزار سلامت(مطالعة موردی محاسبه دمای مؤثر در130ایستگاه سینوپتیکی کشور)، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی شماره57،73-صص91

ذوالفقاری، حسن(1386)تعیین تقویم زمانی مناسب گردشگری در تبریز با استفاده از شاخص‌هایPETوPMV ، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره62صص129-141

رمضانی، بهمن(1385)شناخت نواحی آسایشی زیست اقلیمی سواحل گیلان، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، دانشگاه آزاد اسلامی شماره9، صص20-10

شایان، سیاوش و وحید کشاورزی(1388)مطالعه شرایط اقلیمی جزیره کیش به منظور توسعه توریسم با استفاده از شاخص Tci، مقالات برگزیده همایش ملی خلیج فارس،61-49صص57-43

ضیائی، محمود و آرشین بختیاری(1388)شاخص اقلیم گردشگری برای جزیره کیش، مقالات برگزیده‌‌‌ پنجمین همایش خلیج فارس، صص102-83

فرج‌زاده، منوچهر(1389)ارزیابی و پهنه‌بندی اقلیم گردشگری ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگریTCI، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره71صص42-31

کاویانی، محمدرضا(1372)بررسی نقشه زیست اقلیم انسانی ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره27

Amelung, B., and D. Viner(2006)Mediterranean tourism: Exploring the future with the    Tourism Climate Index. Journal of Sustainable Tourism14:349–366.

De Freitas, C.R(2001)Theory, concepts and methods in climate tourism research. Proceedings ofthe first international workshop on climate, tourism and recreation(Ed.)A. Matzarakis and C.R. de Freitas. International Society of Biometeorology, Commission on Climate Tourism and Recreation.3-20

Hoppe P(1999)The Physiological Equivalent Temperature-a Universal Index for the  Biometeorological Assessment of the Thermal Environment. Int. J.Biometeorology.

43:71-75.

Matzarakis, A(2001).Climate and Bioclimatic Information for the Tourism in Greece. Proceedings of the1st International workshop on climate, tourism and recreation. International society of biometeorology, commission on climate, tourism and recreation

Matzarakis, A(2007).Climate, Thermal Comfort And Tourism. Proceedings of the2st International workshop on Climate Change and Tourism Assessment and Coping Strategies(Ed.)A. Matzarakis and C. Bas Amelung - Krzysztof Blazejczyk - Andreas Matzarakis

Matzarakis, A., Mayer, H.,(1996)Another kind of environmental stress: Thermal stress. WHO collaborating centre for Air Quality Management and Air pollution Control. NEWSLETTERS18,7–10.

Mieczkowski, Z(1985)The tourism climate index: A method for evaluating world climates for tourism. The Canadian Geographer29:220-235

Moreno, Alvaro and Amelung, Bas(2009)'Climate Change and Tourist Comfort on Europe's Beaches in Summer: A Reassessment', Coastal Management,37:6,550—568, First published on:01November2009(iFirst)

Morgan, R, Gatell, E.,junyet, R. ,Micallet,A.,ozhanScott D, Johnes B and Mac Boyle G(2004)Climate, Tourism and Recreatio:bibliography. Univercity of Waterloo anada.World Tourist, pp183-208.

Scott, D., G. McBoyle, and M. Schwartzentruber(2004). Climate change and the    distribution of climatic resources for tourism in North America. Climate Research 7:105–117.

World Tourist Organization(2006)Tourism2020Vision. WTO Publication Unit,  World Tourism Organization. Madrid, Spain

UNWTO(2008)World Tourism Barometer. Volume6, Number2. Madrid: United Nations WorldTourism Organization  World Tourism Organization. Madrid, Spain.