واقع گرایی و نقش منابع انرژی در سیاست خارجی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

محمد علی شیرخانی ¹ (استاد و عضو هیأت علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران)
حامد مهاجرپور ² (دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تهران)

تاریخ دریافت : 1391/06/15 تاریخ پذیرش : 1391/12/25 تاریخ انتشار : 1390/10/11

کلید واژه: واقع گرایی تهاجمی, منابع انرژی, واقع گرایی کلاسیک, واقع گرایی تدافعی, واقع گرایی نئوکلاسیک,

چکیده مقاله :

این مقاله به دنبال فهم جایگاه منابع انرژی در تحلیل سیاست خارجی در نظریه های مختلف واقع گرایی است. یافته های تحقیق موجود نشان می دهد که نظریه های مختلف واقع گرایی نقطه شروع تحلیلی مناسبی برای مطا لعه اهمیت منابع انرژی در سیاست خارجی به حساب می آیند به دلیل آنکه اهمیت استراتژیک منابع انرژی را ناچیز نشمرده و تنها به دولت مردان به عنوان بازیگران دارای اهداف اقتصادی صرف نمی نگرند. واقع گرایی به منابع انرژی به عنوان یکی از عناصر قدرت می نگرد و به همین ع لت جایگاه ویژه ای را برای آن در شکل دهی به رفتار دولت ها قائل است. البته در بین شاخه های مختلف واقع گرایی،واقع گرایی نئوکلاسیک به دلیل توجه همزمان به متغیرهای سطح سیستم و سطح داخلی، تبیین دقیق تری از چگونگی اثرگذاری منابع انرژی بر رفتار سیاست خارجی ارائه می دهد.

چکیده انگلیسی:

The present article intends to understand the place of energy sources in analysis of foreign policy in different realist theories. The finding shows that different theories of realism is a suitable analytical starting point for the study of the importance of energy source in foreign policy. The reason is that the realist theories do not undervalue the strategic importance of energy source and they do not consider statesmen as actors with mere economic objectives. Realism looks at energy sources as an element of power and for this reason it gives special place to it for forming the behavior of the states. Of course, among different branches of realism, the neo-classical realism due to its simultaneous attention to system level and domestic level variables can accurately explain how energy sources influence the foreign policy behavior.