تاثیر برخی تیمارهای شکست خواب بر جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی قدومه (Allyssum turgidum Dudley)

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

علیرضا گنجعلی ¹ , لیلا شاهسونی ² , عبدالناصر محمدی ³

1 - کارشناسی‌ارشد مرتعداری، دانشکده آب و خاک، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل، زابل
2 - کارشناسی ارشد سیستماتیک گیاهی، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد
3 - استادیار، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد

تاریخ دریافت : 1394/04/14 تاریخ پذیرش : 1394/09/23 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: جوانه‌زنی, خواب بذر, درصد جوانه‌زنی, سرعت جوانه‌زنی, گیاه دارویی,

چکیده مقاله :

گیاه دارویی قدومه از تیره (شب بو) بومی کشور ایران می‌باشد. بذر گیاه قدومه دارای خواب بوده و جوانه‌زنی آن نیز بسیار کند می‌باشد. بنابراین کوتاه نمودن دوره خواب و افزایش جوانه‌زنی بذرها توسط روش‌های آزمایشگاهی مختلف می‌تواند در احیای این گیاه دارویی مهم موثر باشد. به منظور ارزیابی اثر تیمارهای مختلف بر شکست خواب و جوانه‌زنی بذر قدومه (A. turgidum)، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل، خیساندن بذرها در نیترات پتاسیم 2/0 درصد (برای مدت 48 ساعت)، خیساندن بذرها در محلول منوپتاسیم فسفات (برای مدت 48 ساعت)، خیساندن بذرها در محلول کربونیل دیامید (اوره) (برای مدت 24 ساعت)، خیساندن بذرها در محلول کلرید کلسیم (برای مدت 48 ساعت) و شاهد (آب مقطر) بودند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بین تیمارهای اعمال شده، از نظر تأثیرگذاری بر درصد و سرعت جوانه‌زنی تفاوت معنی‌داری ‌وجود داشت (01/0P<). مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بیشترین درصد (80درصد) و سرعت (33/1 بذر در روز) جوانه‌زنی در اثر اعمال تیمار نیترات پتاسیم 2/0 درصد (برای مدت 48 ساعت) قابل دسترسی است. تیمارهای کربونیل دیامید و منوپتاسیم فسفات نیز اثرات قابل توجهی بر افزایش جوانه‌زنی نشان دادند (به ترتیب 40 و 33/33 درصد). براساس نتایج بدست آمده در این پژوهش مناسب‌ترین و کارآمدترین تیمار برای شکست خواب بذرهای قدومه نیترات پتاسیم 2/0 درصد پیشنهاد گردید.