تاثیر نیترات پتاسیم بر شاخص‌های جوانه‌زنی ریحان سبز (Ocimum basilicum L) در شرایط تنش خشکی

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

علی منصوری ¹ , حشمت امیدی ²

1 - دانشجوی دکتری تخصصی زراعت دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
2 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد

تاریخ دریافت : 1396/12/25 تاریخ پذیرش : 1397/07/02 تاریخ انتشار : 1397/07/01

کلید واژه: درصد جوانه‌زنی, سرعت جوانه‌زنی, پلی اتیلن گلایکول, میانگین مدت جوانه‌زنی, پرایمینگ بذر‌,

چکیده مقاله :

اسموپرایمینگ تکنیکی برای خیساندن بذور در محلول اسمزی با پتانسیل آب پایین برای کنترل مقدار آب قابل جذب توسط بذور می باشد. به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذور ریحان سبز با نیترات پتاسیم در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در سه تکرار در آزمایشگاه علوم و فناوری بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال 1395 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایم بذور در سه سطح شاهد (بدون پرایم) ، غلظت های 2/0 درصد و 5/0 درصد نیترات پتاسیم و تیمار تنش خشکی ایجاد شده با پلی اتیلن گلایکول 6000 (PEG 6000) در چهار سطح (صفر، 3/0- ، 6/0- ، 9/0- مگاپاسکال به ترتیب از ترکیب صفر، 5/7، 15، 5/22 درصد وزن در حجم PEG 6000) بودند. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین مدت جوانه زنی، واریانس زمان جوانه زنی، همگنی زمان جوانه‌زنی، طول گیاهچه و طول ریشه چه می باشد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذور با نیترات پتاسیم، بر درصد جوانه زنی، صد جوانهzian, darian, خشکی بر طول گیاهچه در سطح 5% اثر معنی داری داشت ولی بر طول ریشه چه اثر معنی داری نداشت.سرعت جوانه زنی، طول گیاهچه و ریشه چه اثر معنی دار داشت و باعث افزایش این صفات شد. تنش خشکی ایجاد شده نیز بر تمامی صفات در سطح 1درصد اثر معنی دار داشت. اثر متقابل نیترات پتاسیم و خشکی نیز فقط بر طول گیاهچه ریحان سبز اثر معنی دار داشت. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که نیترات پتاسیم اثرات مثبتی بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ریحان سبز دارد هرچند با توجه به نتایج این پژوهش نمی توان به طور قطع در مورد اثرات مثبت نیترات پتاسیم در شرایط تنش خشکی نظر داد.