اثر بستر کاشت بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه عنصل (Drimia maritima L. )

محورهای موضوعی : گیاهان دارویی

مختار حیدری ¹ (خوزستان- باوی- ملاثانی-گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان)
سمانه کیانی ² (کارشناس گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان)

تاریخ دریافت : 1400/02/13 تاریخ پذیرش : 1400/11/30 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: خاک, وزن خشک, بذر, تکثیر, کشت بدون خاک,

چکیده مقاله :

گیاه عنصل (Drimia maritima L.) گیاه پیازدار چند ساله با می باشد که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه در بخش های جنوبی ایران رویش می یابد ولی در مورد تکثیر این گیاه با استفاده از بذر در ایران گزارشی منتشر نگردیده است. در آزمایش حاضر اثرات بسترهای کاشت خاک، پومیس، خاک/ پومیس، کوکوپیت، کوکوپیت/ پرلیت، پرلیت ریز، پرلیت درشت، ماسه، شن و کمپوست ضایعات نیشکر بر جوانه زنی بذر و برخی شاخص های رشد گیاهچه عنصل بررسی شد. نتایج نشان داد درصد جوانه زنی بذر، شاخص جوانه زنی، شاخص جوانه زنی تیمسون، روند شاخص جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذر عنصل در بسترهای خاک، ماسه و خاک/ پومیس کمتر از بسترهای دیگر بود. کمترین طول ریشه و بخش هوایی در بستر خاک بود. بیشترین وزن تر و خشک ریشه، بخش هوایی و وزن خشک کل گیاهچه و هم چنین شاخص رشد شاخساره در بستر خاک/ پومیس بود. نتایج نشان داد بستر کاشت بر درصد جوانه زنی بذر و شاخص های جوانه زنی و هم چنین شاخص های رشد گیاهچه عنصل اثر معنی داری داشت. برای تکثیر گیاه عنصل با بذر، استفاده از بسترهای کشت بدون خاک توصیه می شود.

منابع و مأخذ:

Ajmal Khan, M. and Ungar, I. 1998. Germination of the salt tolerant shrub Suaeda fruticosa from Pakistan: salinity and temperature responses. Seed Science and Technology, 26: 657-67.

Al-Ansari, F. and Ksiksi, T. 2015. Quantitative Assessment of Germination Parameters: the Case of Crotalaria Persica and Tephrosia Apollinea. The Open Ecology Journal. 9:13-21.

Al-Mudaris, M. 1998. Notes on various parameters recording the speed of seed germination. Der Tropenlandwirt, 99: 147-54.

Amin, G., Bozorgi, M., Khatamsaz, M., Zolfaghari, B., Rahimi, R., Raeesdana, A. 2016. Onsol. Journal of Islamic and Iranian Tradiotional Medicine. 7 (2): 233-237.

AOAC. 1983. Seed vigour testing handbook contribution No. 32 to handbook on seed testing. Association of official seed Analysis.

Bhardwaj, R.L. 2014. Effect of growing media on seed germination and seedling growth of papaya cv. Red lady. African Journal of Plant Science. 8(4): 178-184.

Cloudsley-Thompson, J.L. 1993. Adaptations of Desert Organisms. Springer-Verlag Berlin Heidelberg. 261 p.

Gentry, H.S., Verbiscar A.J., Banigan, T.F. 1987. Red squill (Urginea maritima, Liliaceae). Economic Botany 41:267–282.

Mahender, A., Anandan, A. and Pradhan, S.K. 2015. Early seedling vigour; an imperative trait for direct-seeded rice: An overview on physio-morphological parameters and molecular Markers. Planta, 241: 1027–1050.

Mammadov, R., Makasci- Afacan, A. and Uysal- Demir, D. 2014. Determination of Antioxidant Activities of Different Urginea maritima (L.) Baker Plant Extracts. Iran. J. Chem. Chem. Eng. 29 (3): 47-53.

Marques, I. and Draper, D. 2012. Seed germination and longevity of autumn-flowering and autumn-seed producing Mediterranean geophytes. Seed Science Research. 22: 299–309.

Mohameda, G.A., Ibrahim, S.R.M., Shaala, L.A., Alshalie, Kh.Z. and Youssef, D.T.A. 2014. Urgineaglyceride A: a new monoacylglycerol from the Egyptian Drimia maritima bulbs. Natural Product Research. 28 (19): 1583–1590.

Nasri, S., Amin, G., Sedghi Azad, Z., Borbor, M. and Shahmohammadi, F. 2019. Anticancer property of ethanolic extract of Urginea maritima root on Hela cancer cells in cell culture. Experimental Animal Bioloy. 8 (2 (30)): 45-50.

Santosa, S., Priosambodo, D. and Santosa, R.A.P. 2019. Physical Structure of Growing Media, Seed Germination, and Growth of Pometia pinnata Forst Seedlings. International Conference on Biology and Applied Science (ICOBAS). AIP Conf. Proc.; https://doi.org/10.1063/1.5115607.

Tobyn, G., Denham, A. and Whitelegg, M. 2000. Drimia maritima, Squill. In: The Western Herbal Tradition. pp. 155-164.

Tuncok, Y., Kozan, O., Cavdar, C., Guven, H. and Fowler, J. 1995. Urginea maritima (Squill) toxicity. Clinical Toxicology. 33(1): 83-86.

Van Horn, D.L. and Domingo, W.E. 1950. Comparison of seed and vegetative propagation methods for red squall. Econ. Bot. 4: 350-353.