The Concept of Honar in Islamic Mysticism Based on Hafez's Poetry
Subject Areas : MythoHeidar Qolizādeh 1 , Farhād Mohammadi 2
1 - The Associated Professor of Persian Language and Literature, Azarbaijan University of Shahid Madani
2 - Ph D. Candidate of Persian Language and Literature, Azarbaijan University of Shahid Madani
Keywords: Islamic Mysticism, Persian poetry, Hafez, texture, Honar,
Abstract :
In Persian classic texts, the word of honar (art and techne) has been used in various meanings, and in all literary texts every trait and concept that has a positive side is expressed in the title of honar. In epics and in different positions and textures, this term refers to any act and attribute that is of value and is associated with heroic rites. Also in lyric and didactic works, whenever poets and writers wanted to highlight a concept, called it honar. In any case, what does the term honar means in classic texts (techne, virtue), or in the modern sense of it, the concepts derive from this term are not derived from the word itself; and the semantic variation of it is the result of the context. The capacity and nature of the word is such that it is used in different meanings. In Islamic mysticism, in addition to formal and general meanings, honar has been used in certain meanings by poet mystics. In Hafez's poetry honar has been used in several meanings: love, libertinism (rendi), ocular flirtation (nazarbazi), quietism, and sorrow. But the important point is that in the poetry of Hafez, honar also means spiritual journey (seir o suluk) and the Muslim mystics are referred to as "the people of honar". In the present article, first, the term of "honar" is studied in Persian classic texts and then its specific meanings are analyzed in Hafez's poetry.
قرآن کریم.
نهجالبلاغه. 1388. ترجمۀ سید جعفر شهیدی. چ25. تهران: علمی و فرهنگی.
استعلامی، محمد. 1382. درس حافظ. چ1. تهران: سخن.
اسدی طوسی، ابونصر علیبن احمد. 1354. گرشاسبنامه. به کوشش حبیب یغمایی. چ2. تهران: طهوری.
پرنیان، موسی و دیگران. 1391. «هنر در شاهنامه». فصلنامۀ تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). س5. ش1. صص 276-263.
پورداود، ابراهیم. 1381. یادداشتهای گاتها. چ 1. تهران: اساطیر.
تبریزی، محمدبن حسین. 1376. برهان قاطع. به کوشش محمد معین. چ6. تهران: امیرکبیر.
جامی، نورالدین عبدالرحمان. 1375. هفت اورنگ. تصحیح مرتضی مدرس گیلانی. چ7. تهران: اهورا.
حافظ، شمسالدین محمد. 1376. دیوان. تصحیح رشید عیوضی. چ1. تهران: امیرکبیر.
حکمت، نصرالله. 1386. حکمت و هنر در عرفان ابنعربی. چ2. تهران: فرهنگستان هنر.
ـــــــــــــــ . 1389. مباحثی در عرفان ابنعربی. چ1. تهران: نشر علم.
ختمیلاهوری، ابوالحسن عبدالرحمان. 1376. شرح عرفانی غزلهای حافظ. تصحیح بهاءالدین خرمشاهی و دیگران. چ 2. تهران: قطره.
خرمشاهی، بهاءالدین. 1380. حافظنامه. چ12. تهران: علمی و فرهنگی.
رایشلت، هانس. 1383. رهیافتی به گاهان زرتشت و متنهای نواوستایی. گزارش جلیل دوستخواه. چ1. تهران: ققنوس.
رضی، هاشم. 1376. وندیداد. چ1. تهران: فکر روز.
سنایی، ابوالمجد مجدودبن آدم. 1388. دیوان. تصحیح محمد تقی مدرس رضوی. چ7. تهران: سنایی.
ــــــــــــــــــــــــــــ . 1374. حدیقةالحقیقه و شریعةالطریقه. تصحیح محمد تقی مدرس رضوی. چ14. تهران: دانشگاه تهران.
شعار، جعفر. 1377. «هنر در سخن سعدی». مجموعه مقالات «ذکر جمیل سعدی». ج2. گردآوری کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران. چ5. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
عسگری، لیلا. بیتا. «ریشهشناسی واژة مرد (مردم)، نر (هنر)». انسانشناسی و فرهنگ.[1]
عطار نیشابوری، فریدالدین. 1383. تذکرةالاولیاء. تصحیح رینولد نیکلسون. ترجمۀ مقدمهها ع. روحبخشان. چ2. تهران: اساطیر.
فردوسی، ابوالقاسم. 1380. شاهنامه. چاپ مسکو. چ 1. تهران: آبیار.
فرهنگ واژههای اوستا. 1369. به کوشش احسان بهرامی. چ1. بیجا: نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور.
فلاحی، صادق. 1384. «هنر در شاهنامه». کیهان فرهنگی. ش 230.
قلیزاده، حیدر. 1387. «نفاق و تزویر در آیین رندی حافظ». فصلنامة دانشکده ادبیات و علوم انسانی ارومیه. س1. ش4.
قیصری، داود. 1387. شرح قیصری بر فصوصالحکم. ترجمة محمد خواجوی. چ1. تهران: مولی.
معین، محمد. 1376. حاشیه بر برهان قاطع (ر.ک: تبریزی همین منابع).
مولوی، جلالالدین محمد. 1363. کلیات شمس تبریزی. تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. چ 3. تهران: اساطیر.
ــــــــــــــــــــــــ . 1373. مثنوی معنوی. تصحیح رینولد ا. نیکلسون. به کوشش نصرالله پورجوادی. چ2. تهران: امیرکبیر.
میبدی، ابوالفضل رشیدالدین. 1382. کشفالاسرار و عدةالابرار. تصحیح علی اصغر حکمت. چ7. تهران: امیرکبیر.
ناصرخسرو. 1380. دیوان. تصحیح مجتبی مینوی. به کوشش نصرالله تقوی. چ1. تهران: معین.
نظامی، الیاسبن یوسف. 1363. لیلی و مجنون. تصحیح بهروز ثروتیان. چ1. تهران: توس.
همتی، همایون. 1387. فهم هنر و هنر فهم. چ 1. آبادان: پرسش.
یثربی، یحیی. 1381. آب طربناک. چ 1. تهران: آفتاب توسعه.
یمینی، عبدالعظیم. 1350. «معانی مختلف هنر در شاهنامه». ارمغان. دوره40. س53. ش5. صص 301- 289.
English Sources
Anthropology and culture. http://anthropology.ir/article/13114.html (acc. 12. Apr. 2018).
_||_
References
Asadī Tūsī, Abūnasr Alī ebn-e Ahmad. (1978/1354SH). Garšāsb-nāme. With the effort of Habīb Yaqmā’ī. 2nd ed. Tehrān: Tahūrī.
Asgarī, Leilā. (no date). “Rīše-šenāsī-ye vāže-ye mard (mardom), nar (honar)”. Anthropology and culture.
http://anthropology.ir/article/13114.html (acc. 12. Apr. 2018).
Attār Neyšābūrī, farīd al-dīn. (2004/1383SH). Tazkerat al-owlīya. Ed. by Reynold Nicholson. Tr. by Rūhbaxšān. 2nd ed. Tehrān: Asātīr.
Farhang-e važe-hā-ye avestā. (1989/1369SH). With the effort of Ehsān Bahrāmi. First ed. Bonyād-e Neyšābūr.
Este’lāmī, Mohammad. (2003/1382SH). Dars-e hāfez. First ed. Tehrān: Soxan.
Fallāhī, Sādeq. (2005/1384SH). “ Honar dar šāh-nāme”. Keyhān-e Farhangī. No 230.
Ferdowsī, Abol-qāsem. (2001/1380SH). Šāh-nāme. Čāp-e Moscow. First ed. Tehrān: Ābyār.
Hāfez, Šams al-dīn Mohammad. (1997/1376SH). Dīvān. Ed. by Rašīd Eyvazī. First ed. Tehrān: Amīrkabīr.
Hekmat, Nasrollāh. (2007/1386SH). Hekmat va honar dar ‘erfān-e ebn-e arabī. 2nd ed. Tehrān: Farhangestān-e Honar.
_______________. (2010/1389SH). Mabāhesī dar ‘erfān-e Ebn-e arabī. First ed. Tehrān: ‘Elm.
Hemmatī, Homāyūn. (2008/1387SH). Honar-e fahm va fahm-e honar. First ed. Ābādān: Porseš.
Jāmī, Nūr al-dīn Abdol-rahmān. (1996/1375SH). Haft owrang. 7th ed. Ed. by Mortezā Modarres Gīlānī. Tehrān: Ahūrā.
Xatmī lāhūrī, Abol-hasan abdol-rahmān. (1997/1376SH). Šarh-e ‘erfānī-ye qazal-hā-ye hāfez. Ed. by Bahā al-dīn Xorramšāhī. 2nd ed. Tehrān: Qatre.
Xorramšāhī, Bahā al-dīn. (2001/1380SH). Hāfez-nāme. 12th ed. Tehrān: ‘Elmī va Farhangī.
Meybodī, Abolfazl. (2003/1382SH). Kašf al-asrār va ‘oddat-ol abrār. Ed. by Alī Asqar Hekmat. 7th ed. Tehrān: Amīrkabīr.
Mo’īn. Mohammad. (1997/1376SH). Noted on Borhān-e Qāte (see Tabrīzī).
Mowlavī, Jalāl al-dīn mohammad. (1983/1363SH). Kolīyyāt-e šams-e tabrīzī. Ed. by Badī’ al-zamān Forūzānfar. 3rd ed. Tehrān: Asātīr.
________________________. (1994/1373). Masnavī Ma’navī. Ed. by Reynold Nicholson. With the effort of Nasrollāh Pūrjavādī. 2nd ed. Tehrān: Amīrkabīr.
Nahjolbalāqe. (2009/1388SH). Tr. by. Seyyed Ja‘far Šahīdī. 25th ed. Tehrān: ‘Elmī va Farhangī.
Nāser Xosrow. (2001/1380SH). Dīvān. Ed. by Mojtabā Mīnovī. With the effort of Nasrollāh Taqavī. First ed. Tehrān: Mo‘īn.
Nezāmī, Elyās ebn-e Yūsof. (1983/1363SH). Leilī va majnūn. Ed. by Behrūz Servatīyan. First ed. Tehrān: Tūs.
Parnīyan, Mūsā et al. (2012/1391SH). “Honar dar šāh-nāme”. Bahār-e Adab. Year 5. No 1.
Qeisarī, Dāvūd. (2008/1387SH). Šarh-e qeisarī bar fosūs al-hekam. Tr. by Mohammad Xowājavī. First ed. Tehrān: Mowlā.
Pūrdāvūd, Ebrāhīm. (2002/1381SH). Yād-dāšt-ha-ye gāt-hā. First ed. Tehrān: Asātīr.
Qolīzāde, Heydar. (2008/1387SH). “Nefāq va tazvīr dar ā’īn-e hāfez”. Quarterly journal of literature and humanity sciences faculty of ūrūmiyeh. No 4.
Reichelt, Hans. (2004/1383SH). Rahyāftī be gāhān-e zartošt va matn-hā-ye now avestāie. Reported by Jalīl dūstxāh. First ed. Tehrān: Qoqnūs.
Razī, Hāšem. (1997/1376SH). “Vendīdād”. First ed. Tehrān: fekr-e Rūz.
Sanā’ī, Abol-majdūd ebn-e Ādam. (2009/1388SH). Dīvān. Ed. by Modarres Razavī. 7th ed. Tehrān: Sanā’ī.
____________. (1995/1374SH). “Hadīqat al- haqīqeh va šari’at al- tarīqeh”. Ed. by Modarres Razavī. 14th ed. Tehrān: Dānešgāh-e Tehrān.
Šo’ār, Ja’far. (1998/1377SH). “Honar dar soxan-e sa’dī”. Majmū’e Maqālāt-e Zekr-e Jamīl-e Sa’dī. 2 nd Vol. 5th ed. Tehrān: vezārat-e Farhang va Eršād-e Eslāmī.
Tabrīzī, Mohammad Hossein. (1997/1376SH). Borhān-e Qāte. With the effort of Mohammad Mo’īn. 6th ed. Tehrān: Amīrkabīr.
Yamīnī, Abdol‘azīm. (1974/1350SH). “Ma’ānī-ye moxtalef-e honar dar šāh-nāme”. Armaqān. No 5.
Yasrebī, Yahyā. (2002/1381SH). Āb-e tarabnāk. First ed. Tehrān: Āftāb-e towse’e.