Presenting a sustainable development government model through good governance with a focus on Iran
Mojahed Emampouri
1
(
)
Saied Aghasi
2
(
Assistant Professor, Faculty of Management, Islamic Azad University, Dehaghan Branch
)
زهره آقابابایی
3
(
Dehaghan Islamic Azad University, Dehaghan, Iran
)
Keywords: sustainable development government, good governance, Iran,
Abstract :
Since good governance can facilitate the process of growth and achieving sustainable development for governments and focus on poverty reduction, job creation and sustainable prosperity, environmental protection and economic growth, the present research presents and tests the development government model. It has been stable through good governance focusing on the country of Iran. The research is of applied-developmental type and is in the group of mixed qualitative-quantitative research. First, the components were extracted from the content of interviews and texts using thematic analysis method, and in the second step, in order to validate and test the model, confirmatory factor analysis and path analysis were performed with the structural equation model. The statistical population in the qualitative part of the research was 14 scientific and executive experts on the subject of governance and using purposive sampling. In the quantitative part of the research, 384 people, a selected sample of employees and governance managers completed the questionnaires. The findings showed that the most important components and indicators of the sustainable development government model were extracted through good governance with a focus on the country of Iran, and the results showed that the relationships between the variables of the extracted model were statistically significant, and the developed model had a degree of appropriateness, validity and fit. It is accepted.
Abolfathi, Hadi. (2022).Constructive components for the productivity of a good ruler in the entrepreneurial government and providing a practical model: with emphasis on the government of the Islamic Republic of Iran .Journal of Training and Improvement of Human Resources ,104-132.
Abolfathi,hadi,pourkiani,masoud,derakhshan,mozhgan,fathirad,navid.(2021).Developing a Compound Pattern for Entrepreneurial Government and Good Governance and Providing Implemention Method in of Islamic Republic of Iran.Public Policy In Administration, 42 ,175-192.
Alshuwaikhat, H. M., Abubakar, I. R., Aina, Y. A., Adenle, Y. A., Umair, M. (2017). The development of a GIS-based model for campus environmental sustainability assessment. Sustainability, 9(3), 439.
Bandiyono, A., Murwaningsari, E., & Augustine, Y. (2022). The Effect of Green Governance on Organizational Performance Moderated by Tax Administration Reform. Dinasti International Journal of Economics, Finance & Accounting, 3(5), 482-494.
Deghati, Adeleh.Yaqoubi, Noor Mohammad. Kamalian, Amin Reza. Dehghani, Massoud. (2019). Designing a model for the establishment and development of good e-governance using a hybrid approach. Management Research in Iran, 24 (2), 1-34.
Dhaoui, I. (2019). Good governance for sustainable development.https://mpra.ub.uni-muenchen.de/92544/
Eyvazi M. R. Salehi M. Marzban N (2018). A Search for Good Governance: Towards the Sustainable Governance Model. Strategy, 26(4), 80-81.
Hamidizadeh, Ali. Danaei Fard, Hasan. Emami, Mojtaba. Bonafi, Massoud. (2019). Re-reading the Invisible Side of a Technology: The Ease of Doing Business Indicator and Its Mechanism in Directing Iranian Business Environment. Strategy, 28(3).
Hartanto, D., Dalle, J., Akrim, A., & Anisah, H. U. (2021). Perceived effectiveness of e-governance as an underlying mechanism between good governance and public trust: a case of Indonesia. Digital Policy, Regulation And Governance, 23(6), 598-616.
Hickel, J. (2020). The sustainable development index: Measuring the ecological efficiency of human development in the anthropocene. Ecological Economics, 167, 106331.
Keping, Y. (2018). Governance and good governance: A new framework for political analysis. Fudan Journal of the Humanities and Social Sciences, 11(18), 1-8.
Liu, H., Yao, P., Wang, X., Huang, J., & Yu, L. (2021). Research on the peer behavior of local government green governance based on SECI expansion model. Land, 10(5), 472.
Margetts, H. (2022). Rethinking AI for good governance. Daedalus, 151(2), 360-371.
Molaei, Y., & Amin-Mansour, J. (2019). National Strategy for Sustainable Development: The Challenges and Opportunities. POLITICAL QUARTERLY, 49(3), 837-862. doi: 10.22059/jpq.2018.243863.1007158.
Montazeri,mohammad,kazemi,azim.2022. A Comparative Study between good governance model, as a point of view of Imam Ali (Greetings upon him), with common proper governance models: Using Grounded Theory .Recent Developments in public law,2,87-73.
Moradi mokaram, S., & Heidari Kia, M. (2018). URBAN MANAGEMENT ANYSIS AND LITS ROLE IN SUSTAINABAL URBAN DEVELO PMENNT CASE STUDY OF ASADABAD. Geography and Human Relationships, 1(1), 98-115.
Nguyen, T., Nguyen, A., Nguyen, M., & Truong, T. (2021). Is national governance quality a key moderator of the boardroom gender diversity–firm performance relationship? International evidence from a multi-hierarchical analysis. International Review of Economics & Finance, 73(21), 370-390.
Nunbogu, A. M., Korah, P. I., Cobbinah, P. B., & Poku-Boansi, M. (2018). Doing it ‘ourselves’: Civic initiative and self-governance in spatial planning. Cities, 74, 32–41. https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.10.022.
Onofrei, M., Oprea, F., Iaţu, C., Cojocariu, L., & Anton, S. G. (2022). Fiscal Decentralization, Good Governance and Regional Development—Empirical Evidence in the European Context. Sustainability, 14(12), 7093.
Perghan, V., Yaghobi, N. M., & Keikha, A. (2022). Identifying and Prioritization of Good Governance Effective Factors Focused on a Sustained Development Approach. Public Management Researches, 15(55), 93-123. doi: 10.22111/jmr.2022.40358.5640.
Shikha, V. Y. A. S., & Aktan, C. C. (2017). Progression from ideal state to good governance: an introductory overview. International journal of business and management studies, 9(1), 29-49.
Torabi, A. (2022). Identifying the roles of the people in governance from the perspective of Imam Ali. Journal of Exalted Governance, 2(4), 174-205.
Xu S. and Zhu, H (2022). Does Green Governance Efficiency and Green Finance Polices Matters in Sustainable Environment: Implications for Public Health. Front. Public Health 10:861349.
Zahiri, M., zayanderoody, M., & jalaie, S. A. (2022). Investigating the Effect of Good Governance on sustainable development of selected countries (OPEC Plus Oil countries group). The Journal of Economic Studies and Policies, 9(1), 170-193. doi: 10.22096/esp.2022.136770.1416.
سال یازدهم، شماره سوم، پاییز 1404
ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران
مجاهد امامپوری1، سعید آقاسی2، زهره آقابابایی دهاقانی3
چکیده
از آنجائی که حکمرانی خوب میتواند فرایند رشد و دستیابی به توسعه پایدار را برای دولتها تسهیل نموده و برنامه کاهش فقر، ایجاد شغل و رفاه پایدار، حفاظت از محیط زیست و رشد اقتصادی را مرکز توجه قرار دهد، پژوهش حاضر به ارائه و آزمون مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران پرداخته است. تحقیق از نوع کاربردی- توسعهای بوده و در گروه تحقیقات آمیخته کیفی– کمی است. ابتدا با روش تحلیل مضمون، مؤلفهها از محتوای مصاحبههای انجام شده و متون، استخراج شد و در مرحله دوم، بهمنظور اعتبار سنجی و آزمون مدل، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر با مدل معادلات ساختاری انجام گردید. جامعه آماری در بخش کیفی تحقیق،14 نفر از خبرگان علمی و اجرایی موضوع حکمرانی و با استفاده از نمونهگیری هدفمند بودند. در بخش کمی تحقیق تعداد 384 نفر، نمونه منتخب از کارکنان و مدیران حکمرانی پرسشنامهها را تکمیل کردند. یافتهها نشان داد مهمترین مؤلفهها و شاخصهای مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران استخراج شد و نتایج نشان داد روابط بین متغیرهای مدل استخراجی از نظر آماری معنادار بوده و مدل تدوین شده دارای درجه تناسب و اعتبار و برازش قابل قبول است.
واژگان کلیدی: دولت توسعهای پایدار، حکمرانی خوب، کشور ایران
1. مقدمه
حرکت از فقر به سمت رفاه، از بیسوادی بهسوی تخصص و مهارت و از وابستگی فنی به سمت استقلال و پیشتازی در علوم، از آرمانهای اولیه رشد کشورهای مختلف به شمار رفته و استقلال اقتصادی، امنیت قضایی و سیاسی، حفظ استقلال و کیان کشور و تحقق عدالت اجتماعی نیز از جمله هدفهای اولیه و اساسی رشد و توسعه پایدار کشورهای جهان به شمار میآید. رشد و توسعه برنامهای برخی از کشورها بهویژه در دهههای اخیر پیشرفتهای شگرفی را در عرصههای مختلف به همراه داشته و بشر را به آرامش نسبی نزدیک کرده است. سازمان ملل متحد در سال 1987 بهمنظور رفع مشکلات پیشآمده، کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه را ایجاد کرد که در گزارش نهایی خود با عنوان «آینده مشترک ما»، رویکرد جدید توسعه پایدار را مطرح ساخت. در این گزارش توسعه پایدار بدین گونه تعریف شد: «توسعهای که نیازهای نسل کنونی را بدون در خطر قرار دادن توانایی نسلهای آینده در رفع نیازهایشان، برآورده میسازد» بدین ترتیب، بهتدریج نشانههای ظهور الگوواره پایداری، آشکار گشت. جهان که تا آن زمان چاره همه آلام بشر را در رشد بیشتر اقتصادی میدید، متوجه شده بود که تولید بیشتر لزوماً نمیتواند ضامن رفاه و صلح و خوشبختی انسانها باشد. رشد اقتصادی زمانی پیامآور خوشبختی و آرامش خواهد بود که ضمن حفظ حرمت طبیعت و سایر موجودات، حاصل از آن بهصورت عادلانه در اختیار نسل حاضر و آینده بشر قرار بگیرد (سازمان ملل متحد، 1987) از سوی دیگر مطالعات انجامشده در سالهای اخیر نشان میدهد یکی از عوامل مؤثر که میتواند فرایند توسعه کشورها و دستیابی به توسعه پایدار را تسهیل کند، مسئله حکمرانی است (Perghan et al, 2022). حکمرانی خوب یک محرک اساسی برای تجدید ساختار توسعه اقتصادی و تحقق یک انقلاب تکنولوژیکی سبز، اجتماعی، فرهنگی در جهت توسعه پایدار و پیامدهای آن برای سلامت عمومی است (Xu and Zhu, 2022).
در کلیه جوامع، ایجاد رفاه اجتماعی پویا یکی از مهمترین اهداف دولتمردان و قانونگذاران محسوب گردیده و توسعه کشور در زمینههای اقتصادی، اداری، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، فناورانه و زیستمحیطی بهترین ابزار برای ایجاد رفاه است (Abolfathi, 2022). برای رسیدن به رفاه نوع صحیحی از توسعه مورد نیاز است که باعث پایداری پیشرفت و ترقی بشر نه فقط در چند مکان و به مدت چند سال بلکه در کل این سیاره خاکی و برای آیندهای دوردست که همان توسعه پایدار است، شود (Molaei & Amin-Mansour, 2019). در درجه اول، هدف پایداری بهبود کیفیت زندگی برای نسل حاضر و آینده است. درواقع پایداری، به معنای استفاده از منابع برای ارضای نیازهای شهروندان در زمان حال ضمن حفظ منابع نسلهای آینده توضیح داده میشود. مطرح شدن توسعه پايدار، بهعنوان شعار اصلي هزاره سوم ناشي از اثرات رشد است (Moradi mokaram & Heidari Kia, 2018).
ربیعی (1399) دولت با رویکرد توسعه را دولتي معرفی میکند که در توسعه اقتصادی و اجتماعي عملکرد موفقي دارد. اين موفقیت نیازمند آن است که دولت بتواند در راستای اهداف سیاسي و ساختارهای نهادی (بهویژه بوروکراسي آنها) جهتگیری مناسبی داشته باشد و در عین حال، اهداف توسعهای آنها مبتني بر يک جهتگیری مشخصي باشد (Montazeri & kazemi, 2022).
اما سؤال اینجاست که چطور میتوان به اهداف توسعه در غالب دولت توسعهای پایدار دست یافت؟ ابزارها، استراتژیها و توصیههای زیادی برای دستیابی به این اهداف موردحمایت قرارگرفتهاند و به این نکته اشاره شده که نابرابری و عدم توسعه تا حد زیادی توسط نهادهای ناکارآمد مستعد فساد توضیح داده شده است (Dukpa et al, 2019).
یکی از عواملی که میتواند فرایند توسعه کشورها و دستیابی به توسعه پایدار را برای دولتها تسهیل کند، مسئله حکمرانی خوب است. موضوع حکمرانی خوب با هدف دستیابی به توسعه پایدار مطرح است، در حکمرانی خوب برنامه کاهش فقر، ایجاد شغل و رفاه پایدار، حفاظت از محیط زیست، رشد اقتصادی و ... که از اهداف توسعه پایدار هستند، مورد تأکید قرار میگیرد (Nguyen et al, 2021).
هرچند محققانی از جمله ترابی کلاته قاضی (Torabi, 2022) مفهوم حکمراني خوب را دارای نارسایی دانسته و اشکال این تعریف را نادیده گرفتن ساختار قدرت جهانی و توجه به تعامل سه نیرو یا عامل (تعامل میان حکومت، جامعه مدني و بخش خصوصي) میدانند. آنها معتقدند این نوع حکمرانی گرایش شدیداً تعیین کرده دارد و به عبارتی آنچه خوب است و آنچه بداست را بهصورت یکجانبه تعریف میکند.
حکمرانی خوب و رویکرد دولت توسعه دو جنبه کلیدی را به اشتراک میگذارند: اول اینکه هدف هر دو گسترش مشارکت عمومی است و هر دو مفهوم؛ محیطی را ایجاد میکنند که در آن دولتها، سازمانهای اجتماعی، بخش خصوصی و افراد میتوانند فعالانه در برنامهریزی و مدیریت جامعه شرکت کنند و دوم آنکه پایداری و حکمرانی نیازمند تأکید بر رویکردهای شفاف و مطلوب در تصمیمگیری است. همچنین، هر دو مفهوم؛ فرایند محور و نتیجه گرا هستند (Deghati et al, 2019).
مشکل حکمرانی جوامع این است که با توجه به تحولات اساسی که در زندگی شهروندان به وقوع پیوسته علیالقاعده مطالبات و نیازهای شهروندان نیز متعدد و گوناگون خواهد بود و دولت نیز با شکل سنتی خود نمیتواند پاسخگوی نیازهای فعلی شهروندان باشد (Hartanto et al, 2021)؛ بنابراین دولتها برای پاسخگویی به نیازهای کنونی شهروندان، نیازمند الگوی جدیدی است که بتوان از همه ظرفیتهای جامعه برای تقویت پاسخگویی و شفافیت، مشارکت و قانونمندی استفاده نماید. این الگوی نوین همان حکمرانی خوب است. ازاینرو توجه در مدل یاد شده، کمک شایانی به یافتن ترکیب جدیدی از همکاری سه بخش دولتی، نهادهای مدنی و در ارائه خدمات عمومی بهتر خواهد نمود. نهادهای مدنی بهعنوان مدافع حقوق شهروندی در ارتقای مشارکت شهروندان و مسئولیتپذیری و پاسخگویی حکومت تأثیر بسزایی دارند (Nguyen et al, 2021). بدین ترتیب تحقیق حاضر در تلاش است تا با ارائه مدل حکمرانی خوب در دولتی که رویکرد توسعه را در پیش گرفته است، امکان بهکارگیری شاخصها و فاکتورهای حکمرانی خوب را به شکل و در غالب صحیح به دست آورد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که مدل توسعه پایدار از طریق حکمرانی خوب برای کشور جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یک کشور در حال توسعه، چگونه مدلی خواهد بود؟ مؤلفههای حکمرانی خوب در مدل دولت توسعهای پایدار کدامند؟ اعتبار مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب چگونه است؟
2. مبانی نظری و پیشینه پژوهش
حکمرانی4:
در لغت به معنای اداره و تنظیم امور است و به رابطه میان شهروندان و حکومتکنندگان اطلاق میشود. قدمت این مفهوم بهاندازه تمدن بشر است و بهعنوان فرایندی که بر اساس آن نهادهای دولتی به سه بعد حل مسائل عمومی، مدیریت منافع و حقوق شهروندان توجه میکنند، نحوه تعامل دولتها و سایر سازمانهای اجتماعی با یکدیگر، نحوه ارتباط با شهروندان و نحوه اتخاذ تصمیمات در جهانی پیچیده را مدیریت میکند (Dhaoui, 2019).
حکمرانی خوب5:
حکمراني خوب در نتيجه سیاستگذاری قابل پیشبینی، آزاد و ارشادي تجسم مییابد که يک بروکراسي آکنده از خصلتهای حرفهای و ابزار قوه مجريه براي پاسخگو کـردن دولـت در مقابـل اقدامات خود است و مشارکت وسيع جامعه مدني در فعالیتهای عمومي و تمـام رفتارهـايي کـه تحـت لواي قانون انجام میشود را نيز شامل میشود (Abolfathi et al, 2021). حکمرانی خوب از سال 1990 بهعنوان محور کلیدی رویههای توسعه مورد تأکید قرار گرفته چراکه حاصل آن، مديريت اثربخش منابع اقتصادي و اجتماعي يک کشور است. از میان رویکردهای مختلف، رویکرد حکمرانی خوب با نگاهی نوآورانه به توسعه از اهمیت قابلتوجهی بـرخـوردار است. بانک جهاني، حکمراني را بهعنوان روشـي کـه بر اساس آن قدرت بر مديريت اقتصادي يک کشور و منابع اجتمـاعي آن بـراي رسـيدن بـه توسـعه اعمال میشود، تعريف میکند (Abolfathi et al, 2021)؛ سازمان همکاری و توسعه اقتصادی6 که یکی دیگر از مؤسساتی است که از مطالعات مربوط به حکمرانی خوب حمایت میکند، در سندی در سال 1995 با عنوان توسعه مشارکتی و حکمرانی خوب تأکید میکند که تعریف گسترده ارائهشده توسط بانک جهانی، نقش مقامات دولتی را در بر میگیرد و صندوق بینالمللی پول7 با حمایت از رویکرد بانک جهانی، تأکید میکند که دستور کار حکمرانی خوب شامل ارتقای شفافیت، پاسخگویی، کارایی، انصاف، مشارکت و مالکیت است (Hartanto et al, 2021).
دولت توسعه8
دولت توسعهخواه گونهای از دولت است که قادر به تولید حرکت پایدار معطوف به توسعه است. دولت توسعه، دولتی است که عملکرد موفق توسعه اقتصادی و اجتماعیاش نشان از این دارد که چگونه اهداف سیاسی و ساختارهای نهادیاش جهتگیری توسعهای دارد و در عین حال اهداف توسعهای آن به لحاظ سیاسی جهتگیری شده است (Hickel, 2020). طی سالیان متمادی آزمونوخطا درباره شیوههای حکمرانی، اغلب پارادایمهای حکمرانی منجر به ناپایداری شدهاند؛ از جمله رشد محوری، دولت رفاه، دولتهای سوسیالیستی، دولت مدیریتی، دولت کوچک، دولت پیمانکار، دولت قدرتمند، دولت نظارتکننده و غیره. تقریباً همه این نظامها، الگوهایی بودند که از جانب نهادهای بینالمللی برای کشورهای درحالتوسعه تجویز میشدند، ولی در عمل اغلب به دلیل فراهم نبودن شرایط زمینهای و عدم نگاه جامع به محیط، محکومبه شکست یا منجر به ناپایداری شدهاند. چالشهای ناشی از این پارادایمها منجر به ظهور پارادایمهای جایگزین با محوریت پایداری شد. این پارادایمها امروزه تفکر حاکم بر پایداری هستند و تحقق توسعه پایدار در سایه عملی کردن این پارادایمها است. حکمرانی به معنی توزیع قدرت بین بخشهای مختلف اجتماعی و دخالت دادن آنها در سیاستگذاریهای اجتماعی است، این بخشها عبارت از بخش دولتی، خصوصی و نهادهای مدنی بوده و پایداری به معنی توسعه متوازن و متناسب در چهار بعد است، این چهار بعد عبارتاند از: بعد اقتصادی، بعد اجتماعی، بعد محیطی و بعد سیاسی. درنتیجه حکمرانی مبتنی بر پایداری، تحقق تناسب توأم بین بخشها و ابعاد ذکرشده است. حکمرانی خوب بهعنوان یک شیوه حکمرانی و یک عنصر اساسی مورد نیاز برای حفظ تعادل بین دولت توسعه پایدار، حکمرانی خوب (منابع انسانی)، حکمرانی خوب (اقتصادی)، حکمرانی خوب (سیاسی)، حکمرانی خوب (قضایی)، حکمرانی خوب (نظامی و انتظامی)، حکمرانی خوب (فرهنگی)، حکمرانی خوب (اجتماعی)، حکمرانی خوب (اداری)، حکمرانی خوب (فناورانه)، حکمرانی خوب (مسئولیت اجتماعی)، حکمرانی خوب (درجه آزادی و استقلال رسانهها)، حکمرانی خوب (نهادهای مستقل علمی)، حکمرانی خوب (ضریب نفوذ سازمانهای مردمنهاد)، حکمرانی خوب (زیستمحیطی)، تورم، سهم دولت در مخارج، باز بودن اقتصاد، سهم در اقتصاد جهانی، شهرنشینی، اشتغال، سهم دولت در درآمدها، ارزش پول ملی و توسعه مطرحشده که استفاده از آن در جهت حفظ پایداری منابع طبیعی و محیطزیست بسیار مؤثر است (Bandiyono et al, 2022). در اثر این تناسب، در نهادها و بخشهای مذکور نسبت به اجرایی نمودن تصمیمات تعهد به وجود میآید و در همه ابعاد، توسعه متناسب و پایدار ایجاد میشود (Eyvazi et al, 2022). با اجماع جهانی در موردنیاز به شیوههای پایداری، حکمرانی خوب توجه فزایندهای را به خود جلب کرده است. تحقیقات اخیر در مورد این روند از اصطلاح «حکمرانی خوب» استفاده کرده است. حکمرانی خوب بر تعادل بین رشد اقتصادی و حفاظت از محیطزیست، اجتماعی، فرهنگی تأکید دارد (Lin et al, 2019).
توسعه پایدار9
توسعه پایدار ترکیبی از دو عنصر مهم است؛ یکی دوام که نشاندهنده پایداری است و دیگری توسعه که با هدف گسترش و یا ایجاد پتانسیلهایی کاملتر، بزرگتر یا بهتر مورد استفاده قرار میگیرد. این رویکرد یک فرایند پویا برای جوامع در حال توسعه است، جوامعی که نیازهای نسل کنونی و آتی را از طریق بازسازی و تعادل بخشی محلی به سیستمهای اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی و پیوستن جریانات محلی به ارتباطات جهانی هماهنگ میسازد (Alshuwaikhat et al, 2017).
منتظری و کاظمی (Montazeri & kazemi, 2022) در تحقیقی بهتناسب شرایط وضعی کشورها (مانند عوامل سیاسی، فرهنگی و مذهبی) الگوی حکمرانی خوب را توسعه دادهاند. این پژوهش با رویکردی کیفی، با استفاده از استراتژی داده بنیاد به بررسی شاخصهای حکمرانی خوب از دیدگاه حضرت علی (ع) در قالب خطبهها و نامههای ارائهشده در نهجالبلاغه بهعنوان مأخذی دینی و اسلامی پرداخته و برای رسیدن به هدف متن نهجالبلاغه را در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل کردهاند. پس از ارائه الگوی جدید، آن را با سایر الگوهای موجود در این زمینه مقایسه کرده است. با ارائه الگویی جدید در این زمینه، آن را با الگوهای رایج حکمرانی خوب مقایسه میکند. نتایج نشان داد که رفتار فاضله بهعنوان پدیده محوری و در تعامل با عوامل دیگر به وجود آورنده الگوی حکمرانی خوب از دیدگاه حضرت امیر (ع) (پیامد) میگردد. پیغان و همکاران (Peighan et al, 2022) در تحقیقی با هدف شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر حکمرانی خوب با رویکرد توسعه پایدار، از روش آمیخته استفاده کردهاند. آنها در بخش کیفی به کمک فراتحلیل فاکتورهای مؤثر بر حکمرانی خوب را شناسایی کرده و به روش دلفی و نظر 11 خبره این فاکتورها را غربالگری کردهاند. سپس در راستای اعتباریابی مدل پژوهش پرسشنامهای طراحی و بین 216 نفر توزیع کردهاند نتایج بهدستآمده از پرسشنامه در نرمافزار Smart PLS تجزیهوتحلیل شده و نتایج نشان میدهد شاخصهای اظهارنظر و پاسخگویی، کیفیت قوانین، کنترل فساد، حاکمیت قوانین، شفافیت، چشمانداز و برنامهریزی، اثربخشی و کارایی، اخلاق محوری، مسئولیتپذیری، اعتماد محوری، عدالت، فقرزدایی، رشد اقتصادی، مشارکت، توسعه نهادی، شایستهسالاری، اعتماد محوری و ثبات سیاسی و خشم به ترتیب مهمترین مؤلفههای حکمرانی خوب با رویکرد توسعه پایدار میباشند. ابوالفتحی (Abolfathi, 2022) در تحقیقی با هدف شناخت مؤلفههای سازنده برای بهرهوری حکمران خوب در دولت کارآفرین و ارائه الگوی کاربردی مرتب، از روش آمیخته استفاده کردهاند. آنها اطلاعات مورد نیاز را به کمک ابزار مصاحبه از 30 نفر خبره جمعآوری کرده و پرسشنامههای طراحی شده بر اساس مصاحبه را به کمک 196 نفر تکمیل کردهاند. نتایج تحقیق الگوی ترکیبی دولت کارآفرین و حکمرانی خوب در بدنه دولت جمهوری اسلامی ایران را مشتمل بر 2 بعد با تعداد 23 مؤلفه و 145 شاخص ارائه داده است. ظهیری و همکاران (Zahiri et al, 2022) پژوهشی با عنوان بررسی تأثیر ابعاد حکمرانی خوب بر توسعه پایدار کشورهای منتخب (مجموعه کشورهای نفتی اوپک پلاس) انجام دادند. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر ابعاد حکمرانی (حکمرانی سیاسی، حکمرانی اجتماعی، حکمرانی اقتصادی) بر شاخص توسعه پایدار در کشورهای نفتی اوپک پلاس در دوره زمانی 2018-1997 انجامشده است. برای این منظور بر اساس آزمون چاو از روش پانلی و بر اساس آزمون هاسمن از روش اثرات ثابت برای تخمین مدلهای پژوهش استفادهشده است. نتایج حاصل از تخمین مدلها حاکی از آن است که شاخص حاکمیت قانون (بهعنوان نماینده حکمرانی سیاسی) و شاخص توسعه انسانی (بهعنوان نماینده حکمرانی اجتماعی) بر شاخص توسعه پایدار در کشورهای موردمطالعه دارای اثر مثبت و معنیدار است و شاخص ثبات اقتصاد کلان (بهعنوان نماینده حکمرانی اقتصادی) دارای اثر منفی و معنیداری بر شاخص توسعه پایدار این کشورها است. در بین مجموعه ابعاد حکمرانی، حکمرانی اجتماعی مهمترین بعد حکمرانی مؤثر بر شاخص توسعه پایدار در کشورهای مذکور است. انفری و همکاران (Onofrei et al, 2022) در تحقیقی به دنبال بررسی عدم تمرکز مالی و حکمرانی خوب بر توسعه منطقهای شواهد تجربی در زمینه اروپا را بهعنوان مورد مطالعه انتخاب کردهاند. آنها در این مطالعه با استفاده از 21 کشور عضو اتحادیه اروپا بهعنوان نمونه طی بازه زمانی 2001 تا 2019، تأثیر تلاشهای یکپارچهسازی مالی محلی (که توسط شاخصهای بودجه مربوط به درآمدها و هزینههای محلی برای کشورهای درگیر منعکس میشود) بر توسعه منطقهای تحلیل کرده و بر اساس دادههای خاص گزارش شده توسط یورواستات و بانک جهانی با استفاده از مدل خطی تعمیمیافته نشان میدهند که شاخصهای در نظر گرفته شده بهعنوان شاخص حکمرانی خوب ازنظر آماری تأثیر مثبت و معناداری بر تولید ناخالص داخلی سرانه در سطح منطقه دارند، همچنین مالی ه عمومی محلی سالم نقش مهمی در دستیابی به اهداف توسعهای ایفا میکند. مارگتس (Margetts, 2022) در تحقیقی به دنبال بازاندیشی هوش مصنوعی برای حکمرانی خوب، آنچه را که هوش مصنوعی میتواند برای دولت انجام دهد، بررسی میکند. از همین رو چگونگی توسعه هوش مصنوعی را بهطور خاص برای دولت، با اخلاق دیجیتال عمومی برای محافظت از این ارزشها موردبحث قرار میدهد. سه حرکتی که میتواند در قالب حکمرانی خوب امکانات تحولآفرین را برای هوش مصنوعی بخش عمومی به حداکثر برساند، توسعه ظرفیت دولت از طریق هوش مصنوعی، ایجاد مدلهای یکپارچه و تعمیمیافته برای سیاستگذاری و تشخیص و مقابله با نابرابریهای ساختاری است. درمجموع، این تحولات میتواند مدلی از دولت مبتنی بر دادهها را ارائه دهد که کارآمدتر، اخلاقیتر، منصفانهتر، دقیقتر و انعطافپذیرتر از هر زمان دیگری در تاریخ اداری است و در کل ویژگیهای یک حکمرانی خوب را دارا است. خو و ژو (Xu & Zhu, 2022) پژوهشی تحت عنوان «آیا کارآمدی حکمرانی سبز و سیاستهای مالی سبز در پایداری محیطزیست اهمیت دارد: پیامدهایی برای سلامت عمومی» انجام دادند. هدف مطالعه بررسی اثرات و روابط متقابل حاکمیت سبز و سیاستهای مالی سبز بر توسعه پایدار در مناطق مختلف چین از سال 2008 تا 2018 با استفاده از روش برآورد دادههای تابلویی (جدول دادهها یا پنل اطلاعات) بوده است. یافتهها نشان میدهد که شاخص کلی حکمرانی سبز و سیاستهای مالی سبز چین منجر به کاهش قابلتوجهی در آلودگی زیستمحیطی در طول زمان مطالعه شده است. لیو و همکاران (Liu et al, 2021) پژوهشی با عنوان «آیا حاکمیت سبز بر محدودیتهای مالی تأثیر میگذارد؟ شواهدی از آلودگی شدید شرکتهای چینی» انجام دادند. این پژوهش با انتخاب شرکتهای ثبتشده در بورس سهام رده الف چین در صنایع بهشدت آلاینده موردنیاز برای محدود کردن انتشار آلایندهها و اجرای شیوههای حاکمیت سبز تحت اخطاریه ۲۰۱۳ MEP، بهعنوان نمونهی خود، رابطه بین حاکمیت سبز و محدودیتهای تأمین مالی شرکت را طی سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ بررسی کرد. نتایج بهدستآمده با استفاده از رویکرد حساسیت سرمایهگذاری- جریان نقدی نشان میدهد که بهبود حاکمیت سبز بهطور مؤثر محدودیتهای مالی شرکتهای بهشدت آلاینده را کاهش میدهد.
3. روششناسی پژوهش
در اجرای این پژوهش از روش کیفی و کمی استفاده شد. در بخش کیفی پژوهش، ابراز گردآوری دادهها مصاحبه عمیق و جامعه آماری شامل متخصصین و مدیران حوزه حکمرانی است. برای انتخاب افراد متخصص و صاحبنظر جهت انجام مصاحبهها از ترکیب روشهای غیرتصادفی، قضاوتی و گلوله برفی استفاده و 14 مصاحبه صورت گرفت. جمعآوری اطلاعات تا زمان به اشباع رسیدن دادهها ادامه پیدا کرد. بهتدریج کدگذاری متن مصاحبهها و تجزیهوتحلیل دادهها منجر به جمعبندی و طبقهبندی دادهها شدند. در تجزیهوتحلیل دادهها از سه مرحله كدگذاري باز، محوري و انتخابي استفاده شد. در این پژوهش تعداد 14 مصاحبه صورت گرفته است که در ادامه جدولهای کدگذاری شده که شامل بخشی از گفتههای مصاحبه کننده، کدهای معنایی، مقولهها و مفاهیم مرتبط است آورده شده است.
لينكلن و گوبا در ارزيابي مطالعات كيفي به معيارهاي اعتمادپذيري، باورپذيري، اطمينان پذيري، انتقال پذيري، و تصدیقپذیری اشاره نمودند. در این تحقیق براي حصول اطمينان از روايي پژوهش، يعني دقيق بودن يافتههای بدست آمده از روش بررسی توسط مصاحبهشوندگان استفاده شد. در این روش، محقق بخشی از یافتهها را در اختیار گروه مورد مطالعه قرار میدهد تا تحلیل او را بررسی کنند و به این سؤالات پاسخ دهند: آیا محقق برداشت درستی از گفتههایشان داشته است؟ آیا این تحلیل برای آنان نیز منطقی به نظر میرسد، یا او در فهم معنی دادهها دچار خطا شده است؟ در این پژوهش نیز محقق از برخی از مصاحبهشوندگان خواست تا گزارش نهايي مرحلة نخست، فرآيند تحليل يا مقولههاي به دست آمده را بازبيني كرده و نظر خود را در ارتباط با آنها ابراز کنند. به زعم این افراد، یافتههای پژوهش تا حد بسیار زیادی بازتاب دهنده واقعیت تحلیل ارائه مدل دولت توسعه ای پایدار از طریق حکمرانی خوب باتمرکزبرکشور ایران بوده است، که خود نشاندهنده روایی قابل قبول یافتههای پژوهش حاضر میباشد. براي دستيابي به اين موارد، اقدامات زير انجام شد: پياده سازي مصاحبهها و تحليل مداوم و همراه با گردآوري داده در طول انجام مصاحبهها، بررسي نحوه كدگذاري مصاحبهها توسط متخصصي ديگر براي اطمينان از درستي كدگذاري و سليقهاي نبودن درك محقق از مضمون مصاحبهها، در نهایت برای تحلیل کیفی از نرمافزار 2020 MAXQDA استفاده شده است. اطلاعات جمعیت شناختی جامعه آماری کیفی نشان داد که 90 درصد افراد خبره را مردها و ده درصد را زنها تشکیل دادند. سن افراد خبره بین 35 تا پنجاه سال است. تحصیلات افراد در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا بوده است. در بخش کمی پژوهش، به منظور بررسی شاخصهای موجود در حکمرانی خوب در مدل دولت توسعه ای پایدار تعداد 384 پرسشنامه بین کارکنان و مدیران حکمرانی بصورت تصادفی توزیع شد و دادههای حاصل از این پرسشنامهها، با استفاده از نرم افزار spss 25 و اسمارت پی ال اس تحت تحلیل عاملی اکتشافی قرار گرفتند. روايی صوري پرسشها را گروهی از متخصصان مرتبط بررسی و تأييد كردند و پايايی پرسشها نيز از طريق انجام پيشآزمون و سپس از آلفاي كرونباخ، معیار پایائی ترکیبی (CR) و روایی همگرا (AVE) محاسبه شد. همه سازه های تحقیق تایید شدند پایایی انها بالای 0.7 بوده است.روایی آنها هم تایید شد . میانگین واریانس استخراج شده (AVE) بزرگتر از 5/0 است بنابراین روایی همگرا وجود دارد. آلفای کرونباخ تمامی متغیرها بزرگتر از 7/0 بوده بنابراین پایایی مورد تأیید است.
4. یافتههای پژوهش
4-1. بخش کیفی
در این بخش ابتدا با توجه به مصاحبههای انجام شده از 14 نفر خبره، با توجه به شباهت معنایی و مفهومی 57 کد شناسایی شد.
همچنین در جدول شماره 1 مؤلفهها و شاخصهای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران اشاره و هر کدام در مفاهیم بهطور کامل آمده است.
تحليل تِم (تحلیل مضمون) مطابق مبانی نظری روش فراگردي رفت و بازگشتي است که در آن حرکت به عقب و جلو در بين مراحل روش در این پژوهش به شرح ذیل در طول زمان انجام پذیرفت:
مرحله 1. آشنايي با دادهها: براي اينکه محقق با عمق و گستره محتوايي دادهها آشنا شود لازم است که خود را در آنها تا اندازهای غوطه ور سازد. غوطه ور شدن در دادهها معمولاً شامل «بازخواني مکرر دادهها» و خواندن دادهها به صورت فعال (يعني جستجوي معاني و الگوها) است؛ در اين مرحله پژوهشگر با بازخواني چندباره متون و حرکتي رفت و برگشتي ميان مطالب کوشيد تا درک درستي نسبت به محتوا مضامين و همچنين ادبيات نظري موضوع پيدا کند و انطباق حداکثري ميان مطالب پديد آورد.
مرحله 2. ايجاد خرده مضامين: مرحله دوم زماني شروع میشود که محقق دادهها را خوانده و با آنها آشنايي پيدا کرده است. اين مرحله شامل ايجاد خرده مضامين از دادهها است. خرده مضامين يک ويژگي دادهها را معرفي مینمايند که به نظر تحليل گر جالب میرسد. دادههای مضمون سازي شده از واحدهاي تحليل (تِمها) متفاوت هستند. اين خرده مضامين در واقع مفاهيم و معاني هستند که در يک جمله يا يک پاراگراف نهفته میباشند و پژوهشگر با غور در ادبيات نظري و کوشش در جهت پاسخ دادن به سوالات پژوهش آنها را شناسايي میکند.
مضمون سازي را میتوان به صورت دستي يا از طريق برنامههای نرم افزاري انجام داد؛ در اين پژوهش، پژوهشگر به صورت نرم افزاری به مضمون سازي پرداخت. در ابتدا به خلاصه سازی متون مصاحبهها پرداخته شد و سپس با نوشتن يادداشت بر روي متون خلاصه شده و یا با استفاده از رنگي کردن به وسيله مداد نسبت به مشخص کردن خرده مضامين اقدام و سپس آنها را با خلاصه دادههايي که آن خرده مضمون را نشان میدهند تطابق داده و نهایتا متون خلاصه شده در قالب خرده مضامین مرتب شدند؛ براي اين مهم پژوهشگر اقدام به تحليل جمله به جمله و پاراگراف به پاراگرف متن پیاده سازی شده و خلاصه مصاحبهها اقدام نمود و با نوشتن خرده مضمون مورد نظر در انتهاي هر جمله يا پاراگراف معني دار اقدام به مضمون سازي مصاحبهها نمود.
مرحله 3. جستجوي تِمها: اين مرحله شامل دسته بندي خرده مضامين مختلف در قالب مضامين فرعي، و مرتب کردن همه خلاصه دادههای مضمون سازي شده در قالب مضامين فرعي است. در واقع محقق، تحليل خرده مضامين خود را شروع کرده و در نظر میگيرد که چگونه مضامينِ مختلف میتوانند براي ايجاد يک تِم کلي ترکيب شوند. در اين مرحله پژوهشگر با دسته بندي خرده مضامين نزديک به هم در يک دسته اقدام به تشکيل مضامين فرعي نموده است.آنچه در اين مرحله مهم است يکپارچگي ميان خرده مضامين و مضامين فرعي و هر دوي اينها میباشد که پژوهشگر با حرکتي رفت و برگشتي ميان دادهها اين مسئله را مرتفع نمود.
مرحله 4. بازبيني تِمها: مرحله چهارم زماني شروع میشود که محقق مجموعهای از تِمها را ايجاد کرده و آنها را مورد بازبيني قرار میدهد. اين مرحله شامل دو مرحله بازبيني و تصفيه تِمها است. مرحله اول شامل بازبيني در سطح خلاصههای مضمون سازي شده است. در مرحله دوم اعتبار تِمها در رابطه با مجموعه دادهها در نظر گرفته میشود.
اگر نقشه تِم به خوبي کار کند، آنگاه میتوان به مرحله بعدي رفت. اما، چنانچه نقشه به خوبي با مجموعه دادهها همخواني نداشته باشد، محقق بايد برگردد و مضمون سازي خود را تا زماني که يک نقشه تِم رضايت بخش ايجاد شود ادامه دهد. محقق در انتهاي اين مرحله بايستي آگاهي کافي از اينکه تِمهای مختلف کدامها هستند، چگونگي تناسب آنها با يکديگر، و کل داستاني که آنها درباره دادهها میگويند در اختيار داشته باشد.
پژوهشگر پس از پايان تحليل متنهای مصاحبه اقدام به بررسي مجدد همه خرده مضامين و همچنين مضامين فرعي پرداخت پرداخت تا از يکپارچگي و تسلسل موضوعي ميان آنها اطمينان حاصل کند؛ پژوهشگر اين نکته را در نظر داشت تا خرده مضامين و مضامين فرعي احصا شده در جهت پاسخ به سوالات پژوهش باشند که پاسخ مثبت بود.
مرحله 5. تعريف و نام گذاري تِمها: مرحله پنجم زماني شروع میشود که يک نقشه رضايت بخش از تِمها وجود داشته باشد. محقق در اين مرحله، تِمهايي را که براي تحليل ارائه کرده، تعريف کرده و مورد بازبيني مجدد قرار میدهد، سپس داده ها داخل آنها را تحليل میکند؛ به وسيله تعريف و بازبيني کردن، ماهيت آن چيزي که يک تِم در مورد آن بحث میکند مشخص شده و تعيين میگردد که هر تِم کدام جنبه از دادهها را در خود دارد.
در اين مرحله پژوهشگر با دسته بندي مضامين فرعي به مضامين اصلي کوشيد تا رابطه ميان مضامين فرعي مختلف را مشخص سازد؛ اين حرکت رفت و برگشتي ميان مضامين فرعي مختلف و همچنين بازبيني چندباره سوالات و اهداف پژوهش به پژوهشگر اين فرصت را داد تا به طراحي مدل نهايي پژوهش نزديک تر شود و موارد مورد نياز براي آزمون کمي را فراهم آورد.
مرحله 6. تهيه گزارش: مرحله ششم زماني شروع میشود که محقق مجموعهای از تِمهای کاملاً آبديده در اختيار داشته باشد. اين مرحله شامل تحليل پاياني و نگارش گزارش است. نمود اين مرحله در اين پژوهش مدل مفهومي است. براي اطمينان از روايي و پايايي پژوهش، پرسشهاي مصاحبه به تأييد چند متخصص رسانده شد.
جدول 1: مقولههای شناسایی شده برای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران
کد | مقوله | مفهوم |
ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب (با تمرکز بر کشور ایران) | 1-جوانسازی بدنه دولت
| ساختاردهي مجدد به فرايندها در راستاي حذف فرايندهاي غيرضروري كاهش چرخه زماني فعالیتها در سازمانهای دولتي و خصوصي اصلاح فرايندهاي زائد موجود و توسعه فرايندهاي كاري جديد جهت شناسايي و بهر ه برداري از فرصتها آموزش و ارتقاي مهارتهای كاركنان جهت پذيرش تكنولوژي |
2-حذف نهادهاي موازي
| جلوگيري از رشد بیرویه واحدها و طراحي ساختار سازماني بر اساس نيازهاي واقعي سازمان جابهجایی كارمندان، رفع تداخل وظايف و فعالیتهای آنها ادغام واحدهاي مشابه براي افزايش كارآمدي و روانسازی فعالیتها از بين بردن فرهنگ مديريتي ديكتاتوري در بين مديران ارشد | |
3-تغيير كامل روشهای سنتي انجام كار در ادارات | ايجاد کارگروههای علمي براي جمعآوری اطلاعات محيط و استفاده از یافتهها در تغيير دادن فرايندهاي سنتي شناسايي ظرفیتهای سازمانهای مختلف و اصلاح و بهروزرسانی آن افزايش روحيه ریسکپذیری در مديران ارشد و مياني براي عملياتي سازي تغييرات گسترده ارزيابي و پايش مستمر فعالیتهای سازمان و مقايسه با ديگر سازمانهای موفق شناسايي و درك نيازهاي ذینفعان سازمان و بهروزرسانی خدمات و فعالیتها | |
4-اصلاح ساختارهاي بانكي | جلوگيري از بانك محور شدن سازمانهای دولتي تدوين برنامه جهت كاهش تأثير عملكرد بانکها بر وضعيت اقتصادي اصلاح الگوي سرمایهگذاریهای خرد و بیهدف مردم بازنگري در سيستم بانك مركزي جهت ارائه تسهيلات کمبهره به افراد توانمند كارآفرين كاهش وابستگي درآمدي بانکها به كارمزد رفع تعارض منافع بانکها با مشتريان از طريق جداسازي فعالیتهای سرمایهگذاری و فعالیتهای اعتباري | |
5-ايجاد زیرساختهای سختافزاری، نرمافزاري | وجود امكانات و الزامات اطلاعرسانی و دسترسي سريع به آنها افزايش كيفيت بسترسازي شبكه اطلاعرسانی دسترسي سريع به مراكز مرتبط و مكمل فعالیتهای سازمان توسعه زیرساختهای انرژي مرتبط با فعاليت تجانس و همبستگی فعالیتهای سازمان با محيط فيزيكي ترويج شبکههای ارتباطي ميان سازمانهای دولتي و مؤسسههاي تحقيقاتي | |
6-ايجاد مزيت رقابتي بینالمللی
| توسعه خوشههای صنعتي با استفاده از رويكردي بازخوردي و پويا پايين آوردن هزینهها از طريق فناوري، هوش تجاري و نوآوري ارائه آموزشهای لازم جهت تقويت استانداردهاي سازمان در سطح بینالمللی افزايش هدفمند نرخ ارز واقعي در راستاي افزايش تقاضا انجام اصلاحات ساختاري در راستاي افزايش ثبات اقتصاد كلان در سطح جهاني برنامهریزی دقيق و منظم جهت درك فرصتهای بينالمللي و استفاده از آنها تقويت توانمندیهای داخلي با توجه به موقعيت خارجي افزايش ارتباطات سازماني و شبکههای کسبوکار بينالمللي | |
7-نفوذ در بازارهاي بینالمللی
| رشد اقتصاد داخلي جهت جذب تقاضا و ايجاد بنگاه بینالمللي ارتقاي ظرفيت توليد و فعالیتهای تحقيق و توسعه كاهش ماليات و معافيت گمركي در سرمایهگذاریهای استراتژيك حمايت از سرمایهگذاریهای فناورانه | |
8-عوامل انسانی | اقتصادی سیاسی قضایی نظامی و انتظامی فرهنگی اجتماعی | |
9-عوامل سازمانی | اداری فناورانه مسئولیت اجتماعی درجه آزادی و استقلال رسانهها نهادهای مستقل علمی ضریب نفوذ سازمانهای مردمنهاد زیستمحیطی تورم سهم دولت در مخارج باز بودن اقتصاد سهم در اقتصاد جهانی شهرنشینی اشتغال سهم دولت در درآمدها ارزش پول ملی |
بعد از مصاحبه با افراد خبره به استخراج کدها پرداخته شد و در مصاحبه چهاردهم به مجموع کدها اضافه نشد و کدهای استخراجی تکراری بودند. اشباع نظری مولفه های ارائه مدل دولت دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران حاصل شد. همچنین اشباع نظری شاخص های ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران حاصل شده است.
جدول2: مولفه ها و شاخصهای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران
مولفه ها | شاخص های استخراج شده |
جوان سازي بدنه دولت
| ساختاردهي مجدد به فرايندها در راستاي حذف فرايندهاي غيرضروري كاهش چرخه زماني فعاليتها در سازمانهاي دولتي و خصوصي اصلاح فرايندهاي زائد موجود و توسعه فرايندهاي كاري جديد جهت شناسايي و بهر ه برداري از فرصت ها آموزش و ارتقاي مهارتهاي كاركنان جهت پذيرش تكنولوژي |
حذف نهادهاي موازي
| جلوگيري از رشد بي رويه واحدها و طراحي ساختار سازماني براساس نيازهاي واقعي سازمان جابه جايي كارمندان، رفع تداخل وظايف و فعاليت هاي آنها ادغام واحدهاي مشابه براي افزايش كارآمدي و روان سازي فعاليت ها از بين بردن فرهنگ مديريتي ديكتاتوري در بين مديران ارشد |
تغيير كامل رو شهاي سنتي انجام كار در ادارات | ايجاد كارگروههاي علمي براي جمع آوری اطلاعات محيط و استفاده از يافته ها در تغيير دادن فرايندهاي سنتي شناسايي ظرفيتهاي سازمان هاي مختلف و اصلاح و به روزرساني آن افزايش روحيه ريسك پذيري در مديران ارشد و مياني براي عملياتي سازي تغييرات گسترده ارزيابي و پايش مستمر فعالیتهاي سازمان و مقايسه با ديگر سازمان هاي موفق شناسايي و درك نيازهاي ذي نفعان سازمان و به روزرساني خدمات و فعالیتها |
اصلاح ساختارهاي بانكي | جلوگيري از بانك محور شدن سازمان هاي دولتي تدوين برنامه جهت كاهش تأثير عملكرد بانك ها بر وضعيت اقتصادي اصلاح الگوي سرمايه گذاري هاي خرد و بي هدف مردم بازنگري در سيستم بانك مركزي جهت ارائه تسهيلات كم بهره به افراد توانمند كارآفرين كاهش وابستگي درآمدي بانك ها به كارمزد رفع تعارض منافع باتك ها با مشتريان از طريق جداسازي فعاليتهاي سرمايه گذاري و فعاليت هاي اعتباري |
ايجاد زيرساخت های سخت افزاري، نرم افزاري | وجود امكانات و الزامات اطلا ع رساني و دسترسي سريع به آنها افزايش كيفيت بسترسازي شبكه اطلا ع رساني دسترسي سريع به مراكز مرتبط و مكمل فعالیتهاي سازمان توسعه زيرساختهاي انرژي مرتبط با فعاليت تجانس و هم بستگي فعاليت هاي سازمان با محيط فيزيكي ترويج شبكه هاي ارتباطي ميان سازما نهاي دولتي و مؤسسههاي تحقيقاتي |
ايجاد مزيت رقابتي بين المللي
| توسعه خوشه هاي صنعتي با استفاده از رويكردي بازخوردي و پويا پايين آوردن هزينه ها از طريق فناوري، هوش تجاري و نوآوري ارائه آموز شهاي لازم جهت تقويت استانداردهاي سازمان در سطح بین المللي افزايش هدفمند نرخ ارز واقعي در راستاي افزايش تقاضا انجام اصلاحات ساختاري در راستاي افزايش ثبات اقتصاد كلان در سطح جهاني برنامه ريزي دقيق و منظم جهت درك فرصتهاي بينالمللي و استفاده از آنها تقويت توانمند يهاي داخلي باتوجه به موقعيت خارجي افزايش ارتباطات سازماني و شبكه هاي كسب وكار بينالمللي |
نفوذ در بازارهاي بين المللي
| رشد اقتصاد داخلي جهت جذب تقاضا و ايجاد بنگاه بینالمللي ارتقاي ظرفيت توليد و فعالیتهاي تحقيق و توسعه كاهش ماليات و معافيت گمركي در سرمايه گذاري هاي استراتژيك حمايت از سرمايه گذاري هاي فناورانه |
عوامل انسانی | اقتصادی سیاسی قضایی نظامی وانتظامی فرهنگی اجتماعی |
عوامل سازمانی | اداری فناورانه مسئولیت اجتماعی درجه آزادی واستقلال رسانه ها نهادهای مستقل علمی ضریب نفوذسازمان های مردم نهاد زیست محیطی تورم سهم دولت در مخارج باز بودن اقتصاد سهم در اقتصاد جهانی شهرنشینی اشتغال سهم دولت در درآمدها ارزش پول ملی |
پس از رسیدن به اشباع نظری مصاحبهها، تحلیل دادههای کیفی به پایان رسید. فرآیندها و تحلیل دادههای کیفی در نرمافزار تحلیل دادههای کیفی MAXQDA 2018 انجام گردید. خروجی نهایی مؤلفهها و شاخصهای استخراج شده ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران به شکل شماره 1 است.
شکل 1: خروجی نهایی نظرات خبرگان برای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران
یافتههای بخش کیفی تحلیل مضمون نشان داد با بررسی و دستهبندی کدهای توصیفی حاصل از متون مصاحبه، 57 شاخص را شناسایی نموده و با توجه به شباهت و قرابت معنایی آنها، در 9 مفهوم اصلی شامل: جوانسازی بدنه دولت، حذف نهادهاي موازي، تغيير كامل روشهای سنتي انجام كار در ادارات، اصلاح ساختارهاي بانكي، ايجاد زیرساختهای سختافزاری، نرمافزاري، ايجاد مزيت رقابتي بینالمللی، نفوذ در بازارهاي بینالمللی، عوامل انسانی، عوامل سازمانی دستهبندی نموده است.
4-2. بخش کمی پژوهش
در بخش کمی تحقیق، تعداد 384 پرسشنامه تکمیل شده و بینقص که از ميان نمونه جمعآوری شد در گروه مورد بررسی از 384 نفر مورد پژوهش 234 نفر (94/60%) مرد و 150 نفر (06/39%) زن میباشند و همچنین 14 نفر (65/3%) بین 18 تا 25 سال سن داشته، 122 نفر (77/31%) بین 26 تا 35 سال، 113 نفر (43/29%) بین 36 تا 45 سال، 79 نفر (57/20%) بین 46 تا 55 سال و نیز 56 نفر (58/%14) از افراد 56 سال و بیشتر سن داشتهاند و همچنین 40 نفر (42/10%) دارای میزان تحصیلات دیپلم بوده، 87 نفر (66/22%) کاردانی، 114 نفر (69/29%) دارای میزان تحصیلات کارشناسی، 125 نفر (55/32%) دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس و 18 نفر (69/4%) دارای میزان تحصیلات دکتری بودهاند. در این پژوهش برای بررسی توزیع دادهها از نظر نرمال یا غیرنرمال بودن متغیرهای مورد مطالعه از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف یک نمونهای استفاده شد. درصورتیکه سطح معناداری از 0.05 درصد بیشتر باشد متغیر نرمال است. در غیر این صورت دادهها غیر نرمالاند.
جدول 5: نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف برای بررسی توزیع نرمال یا غیرنرمال دادهها
متغیرها | حجم نمونه | آماره آزمون | P-value |
دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب | | 0.102 | 0.000 |
جوانسازی بدنه دولت | | 0.193 | 0.000 |
حذف نهادهاي موازي | | 0.170 | 0.000 |
تغيير كامل روشهای سنتي انجام كار در ادارات | | 0.223 | 0.000 |
اصلاح ساختارهاي بانكي | | 0.166 | 0.000 |
ايجاد زیرساختهای سختافزاری، نرمافزاري | | 0.169 | 0.000 |
ايجاد مزيت رقابتي بینالمللی | | 0.216 | 0.000 |
نفوذ در بازارهاي بینالمللی | | 0.227 | 0.000 |
عوامل انسانی | | 0.166 | 0.000 |
عوامل سازمانی | | 0.141 | 0.000 |
بنابراین با توجه به جدول فوق تمامی متغیرها غیرنرمال هستند.
شکل 2: مدل مفهومی پژوهش همراه با ضرایب مسیر و بارهای بیرونی
شکل 2 خروجی دستور PLS الگوریتم را نشان میدهد. این دستور برای استخراج ضرایب بار خارجی و ضرایب مسیر استفاده میشود. همانطور که از شکل مشخص است، آیتمهای تحقیق دارای بار خارجی بالای 0.4 هستند و نیازی به حذف آیتم نداریم.
شکل 3: مدل مفهومی پژوهش همراه با مقادیر t-value
همچنین در این پژوهش معيار GOF براي برازش مدل كلي برابر 059/0 و کوچکتر از 1/0 محاسبه شده است كه نشاندهنده برازش قوي مدل است. بر اساس یافتههای مدلهای شکل 2 و 3 تمامی مؤلفهها دارای سطح معنیداری کمتر از 05/0 هستند؛ بنابراین این مؤلفهها با اطمینان 95 درصد تأیید و پذیرفته میشوند.
5. بحث و نتیجهگیری
نتایج تحقیق ما برای شناسایی مؤلفههای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران نشان داد که مؤلفهها عبارتاند از: جوانسازی بدنه دولت، حذف نهادهاي موازي، تغيير كامل روشهای سنتي انجام كار در ادارات، اصلاح ساختارهاي بانكي، ايجاد زیرساختهای سختافزاری، نرمافزاري، ايجاد مزيت رقابتي بینالمللی، نفوذ در بازارهاي بینالمللی، عوامل انسانی، عوامل سازمانی است که با تحقیقات ابوالفتحی (Abolfathi, 2022) و مارگتس (Margetts, 2022) همسو و هماهنگ است نتایج آنها حاکی از این است که هدف توسعه انسانی پرورش قابلیتهای انسان بوده و بنابراین توسعه پایدار هم توسعه دائمیِ قابلیتهای انسانی محسوب میشود. هدف اصلی توسعه بهرهمند ساختنِ واقعیِ انسان و بهبود زندگی او از راه افزایش درآمد و گسترش اشتغال است و منظور نهایی از آن «پرورش قابلیتهای انسان و گسترش امکانات او» است و اینکه انسان از زندگی طولانی، سالم و خلاق در محیطزیستی غنی و در جامعه مدنیِ دموکراتیک برخوردار باشد.
نتایج تحقیق حاضر برای شناسایی شاخصهای ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با تمرکز بر کشور ایران نشان داد که شاخصها عبارتند از: ساختاردهي مجدد به فرايندها در راستاي حذف فرايندهاي غيرضروري، كاهش چرخه زماني فعالیتها در سازمانهای دولتي و خصوصي، اصلاح فرايندهاي زائد موجود و توسعه فرايندهاي كاري جديد جهت شناسايي و بهرهبرداري از فرصتها، آموزش و ارتقاي مهارتهای كاركنان جهت پذيرش تكنولوژي، جلوگيري از رشد بیرویه واحدها و طراحي ساختار سازماني بر اساس نيازهاي واقعي سازمان، جابهجایی كارمندان، رفع تداخل وظايف و فعالیتهای آنها، ادغام واحدهاي مشابه براي افزايش كارآمدي و روانسازی فعالیتها، از بين بردن فرهنگ مديريتي ديكتاتوري در بين مديران ارشد، ايجاد کارگروههای علمي براي جمعآوری اطلاعات محيط و استفاده از یافتهها در تغيير دادن فرايندهاي سنتي، شناسايي ظرفیتهای سازمانهای مختلف و اصلاح و بهروزرسانی آن، افزايش روحيه ریسکپذیری در مديران ارشد و مياني براي عملياتي سازي تغييرات گسترده، ارزيابي و پايش مستمر فعالیتهای سازمان و مقايسه با ديگر سازمانهای موفق، شناسايي و درك نيازهاي ذینفعان سازمان و بهروزرسانی خدمات و فعالیتها، جلوگيري از بانك محور شدن سازمانهای دولتي، تدوين برنامه جهت كاهش تأثير عملكرد بانکها بر وضعيت اقتصادي، اصلاح الگوي سرمایهگذاریهای خرد و بیهدف مردم، بازنگري در سيستم بانك مركزي جهت ارائه تسهيلات کمبهره به افراد توانمند كارآفرين، كاهش وابستگي درآمدي بانکها به كارمزد، رفع تعارض منافع بانکها با مشتريان از طريق جداسازي فعالیتهای سرمایهگذاری و فعالیتهای اعتباري، وجود امكانات و الزامات اطلاعرسانی و دسترسي سريع به آنها، افزايش كيفيت بسترسازي شبکه اطلاعرسانی، دسترسي سريع به مراكز مرتبط و مكمل فعالیتهای سازمان، توسعه زیرساختهای انرژي مرتبط با فعاليت، تجانس و همبستگی فعالیتهای سازمان با محيط فيزيكي، ترويج شبکههای ارتباطي ميان سازمانهای دولتي و مؤسسههاي تحقيقاتي، توسعه خوشههای صنعتي با استفاده از رويكردي بازخوردي و پويا، پايين آوردن هزینهها از طريق فناوري، هوش تجاري و نوآوري، ارائه آموزشهای لازم جهت تقويت استانداردهاي سازمان در سطح بینالمللی، افزايش هدفمند نرخ ارز واقعي در راستاي افزايش تقاضا، انجام اصلاحات ساختاري در راستاي افزايش ثبات اقتصاد كلان در سطح جهاني، برنامهریزی دقيق و منظم جهت درك فرصتهای بينالمللي و استفاده از آنها، تقويت توانمندیهای داخلي با توجه به موقعيت خارجي، افزايش ارتباطات سازماني و شبكههاي کسبوکار بينالمللي، رشد اقتصاد داخلي جهت جذب تقاضا و ايجاد بنگاه بینالمللي، ارتقاي ظرفيت توليد و فعالیتهای تحقيق و توسعه، كاهش ماليات و معافيت گمركي در سرمایهگذاریهای استراتژيك، حمايت از سرمایهگذاریهای فناورانه، اقتصادی، سیاسی، قضایی، نظامی و انتظامی، فرهنگی، اجتماعی، اداری، فناورانه، مسئولیت اجتماعی، درجه آزادی و استقلال رسانهها، نهادهای مستقل علمی، ضریب نفوذ سازمانهای مردمنهاد، زیستمحیطی، تورم، سهم دولت در مخارج، باز بودن اقتصاد، سهم در اقتصاد جهانی، شهرنشینی، اشتغال، سهم دولت در درآمدها، ارزش پول ملی است که با تحقیقات ظهیری و همکاران (Zahiri et al, 2022). مارگتس (Margetts, 2022) خو و ژو (Xu & Zhu, 2022) همسو و هماهنگ است نتایج آنها حاکی از این است که توسعه انسانی فراتر از کمیت (که مدنظر رشد اقتصادی است)، بر کیفیت این رشد تأکید بیشتری دارد و با قرار دادن انسان در کانون توسعه و در مرکز الگوها و برنامههای آن، به این معناست که توسعه باید چیزی بسیار فراتر از افزایش درآمد و ثروت باشد. در توسعه انسانی که در برگیرنده توسعه پایدار است، بر حفظ و بازآفرینی تمام اشکال سرمایه اعم از طبیعی، مادی و انسانی، تأکید میشود. پایدار بودن توسعه مستلزم آن است که اگر بخشی از کل منابع سرمایه کاهش یابد (برای مثال منابع طبیعی)، این کاهش با سرمایهگذاری بیشتر در بخشهای دیگر سرمایهای (طبیعی، مادی، انسانی)، جبران شود وگرنه با کاهش ارزش کل منابع سرمایهای (طبیعی، مادی و انسانی) امید به توسعه نیز کاهش پیدا خواهد کرد. برخلاف راهبردهای متداول توسعه که بهجای سرمایهگذاری بیشتر در امر سرمایه انسانی، از سرمایهگذاری در سرمایه مادی و بهرهبرداری از منابع طبیعی جانبداری میکنند، در توسعه انسانی بر نقش کلیدی سرمایه انسانی و ضرورت تشکیل آن تأکید بیشتری میشود و حتی فراتر از نگاه ابزاری به انسان و سرمایه انسانی، ایجاد فرصتهای برابر برای همه افراد جامعه، رفاه مردم، حمایت از زنان، توزیع عادلانه دستاوردهای توسعه به کمک دولت، در اولویت قرار میگیرد.
در بخش کمی تحقیق هم نتایج نشان داد مؤلفههاي ارائه الگوی اجرایی پیشنهادی دارای درجه تناسب مطلوبی است که با تحقیقات منتظری و کاظمی (Montazeri & kazemi, 2022) پیغان و همکاران (Peighan et al, 2022) ابوالفتحی (Abolfathi, 2022) همسو و هماهنگ است نتایج آنها حاکی از این است که در این بعد از توسعه حجم و اندازه دولت در درجه دوم اهمیت قرار دارد، اگرچه دولت نباید دارای تشکیلاتی گسترده و با هزینههای زیاد و یا خیلی کوچک باشد؛ ولی مهمتر از آن مداخله دولت و انجام کارهایی بهمنظور نیل به اهداف توسعه انسانی، ضروری دانسته شده است. در این بعد از توسعه از تمرکززدایی در نظام اداری دولت جانبداری میشود تا از دانش و تجربه محلی استفاده شود و ادارات دولتی رابطه محکمی با عامه مردم داشته و مشارکت عمومی تأمین شود. مشارکت مردم هم وسیله و هم هدف توسعه انسانی است، چه در قالب احزاب سیاسی و چه در خارج از آنها و در قالب شوراها و سازمانهای غیردولتی که برای ایجاد و حفظ حمایت سیاسی از توسعه انسانی و افزایش توان تولیدی جامعه و اقتصاد نیز اهمیت دارند.
پیشنهادها بر اساس یافتههای تحقیق عبارتند از:
تدوين برنامه جهت كاهش تأثير عملكرد بانك ها بر وضعيت اقتصادي، كاهش وابستگي درآمدي بانكها به كارمزد، تقويت توانمنديهاي داخلي باتوجه به موقعيت خارجي افزايش ارتباطات سازماني و شبكههاي كسبوكار بينالمللي، رشد اقتصاد داخلي جهت جذب تقاضا و ايجاد بنگاه بینالمللي، ارتقاي ظرفيت توليد و فعالیتهاي تحقيق و توسعه، كاهش ماليات و معافيت گمركي در سرمايهگذاريهاي استراتژيك، حمايت از سرمايهگذاريهاي فناورانه.
پیشنهادهای کاربردی عبارتند از:
بازنگري در سيستم بانك مركزي جهت ارائه تسهيلات كمبهره به افراد توانمند كارآفرين، رفع تعارض منافع بانكها با مشتريان از طريق جداسازي فعاليتهاي سرمايهگذاري و فعاليتهاي اعتباري، افزايش كيفيت بسترسازي شبكه اطلاعرساني، انجام اصلاحات ساختاري در راستاي افزايش ثبات اقتصاد كلان در سطح جهاني، برنامهريزي دقيق و منظم جهت درك فرصتهاي بينالمللي و استفاده از آنها.
پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده عبارتند از:
مطالعه تطبیقی روی عوامل تأثیرگذار بر دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با رویکرد تطبیقی کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته در سایر کشورها نیز از موضوعات جالب پژوهش آتی است. پیشنهاد میشود که سایر پژوهشگران به شناسایی عوامل دیگری که بر ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب با رویکرد تطبیقی کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته با رویکردهای دیگر بپردازند.
محدودیتهای این پژوهش را میتوان در موارد زیر خلاصه نمود، از آنجا که این پژوهش در یک بازه زمانی محدود انجام میشود امکان دارد که نتایج آن با گذشت زمان تغییر کند. به دلیل محدودیت زمان پژوهش امکان استفاده از نظرات تعدادی از خبرگان مرتبط با موضوع فراهم نشود؛ بنابراین شایسته است پژوهشهایی در زمینه چگونگی بهبود کارکرد هر یک از این عوامل، در جهت ارائه مدل دولت توسعهای پایدار از طریق حکمرانی خوب (با تمرکز بر کشور ایران) انجام گیرد.
هیج تعارض منافعی توسط نویسندگان بیان نشده است.
References:
Abolfathi, Hadi. (2022).Constructive components for the productivity of a good ruler in the entrepreneurial government and providing a practical model: with emphasis on the government of the Islamic Republic of Iran .Journal of Training and Improvement of Human Resources ,104-132.
Abolfathi,hadi,pourkiani,masoud,derakhshan,mozhgan,fathirad,navid.(2021).Developing a Compound Pattern for Entrepreneurial Government and Good Governance and Providing Implemention Method in of Islamic Republic of Iran.Public Policy In Administration, 42 ,175-192.
Alshuwaikhat, H. M., Abubakar, I. R., Aina, Y. A., Adenle, Y. A., Umair, M. (2017). The development of a GIS-based model for campus environmental sustainability assessment. Sustainability, 9(3), 439.
Bandiyono, A., Murwaningsari, E., & Augustine, Y. (2022). The Effect of Green Governance on Organizational Performance Moderated by Tax Administration Reform. Dinasti International Journal of Economics, Finance & Accounting, 3(5), 482-494.
Deghati, Adeleh.Yaqoubi, Noor Mohammad. Kamalian, Amin Reza. Dehghani, Massoud. (2019). Designing a model for the establishment and development of good e-governance using a hybrid approach. Management Research in Iran, 24 (2), 1-34.
Dhaoui, I. (2019). Good governance for sustainable development.https://mpra.ub.uni-muenchen.de/92544/
Eyvazi M. R. Salehi M. Marzban N (2018). A Search for Good Governance: Towards the Sustainable Governance Model. Strategy, 26(4), 80-81.
Hamidizadeh, Ali. Danaei Fard, Hasan. Emami, Mojtaba. Bonafi, Massoud. (2019). Re-reading the Invisible Side of a Technology: The Ease of Doing Business Indicator and Its Mechanism in Directing Iranian Business Environment. Strategy, 28(3).
Hartanto, D., Dalle, J., Akrim, A., & Anisah, H. U. (2021). Perceived effectiveness of e-governance as an underlying mechanism between good governance and public trust: a case of Indonesia. Digital Policy, Regulation And Governance, 23(6), 598-616.
Hickel, J. (2020). The sustainable development index: Measuring the ecological efficiency of human development in the anthropocene. Ecological Economics, 167, 106331.
Keping, Y. (2018). Governance and good governance: A new framework for political analysis. Fudan Journal of the Humanities and Social Sciences, 11(18), 1-8.
Liu, H., Yao, P., Wang, X., Huang, J., & Yu, L. (2021). Research on the peer behavior of local government green governance based on SECI expansion model. Land, 10(5), 472.
Margetts, H. (2022). Rethinking AI for good governance. Daedalus, 151(2), 360-371.
Molaei, Y., & Amin-Mansour, J. (2019). National Strategy for Sustainable Development: The Challenges and Opportunities. POLITICAL QUARTERLY, 49(3), 837-862. doi: 10.22059/jpq.2018.243863.1007158.
Montazeri,mohammad,kazemi,azim.2022. A Comparative Study between good governance model, as a point of view of Imam Ali (Greetings upon him), with common proper governance models: Using Grounded Theory .Recent Developments in public law,2,87-73.
Moradi mokaram, S., & Heidari Kia, M. (2018). URBAN MANAGEMENT ANYSIS AND LITS ROLE IN SUSTAINABAL URBAN DEVELO PMENNT CASE STUDY OF ASADABAD. Geography and Human Relationships, 1(1), 98-115.
Nguyen, T., Nguyen, A., Nguyen, M., & Truong, T. (2021). Is national governance quality a key moderator of the boardroom gender diversity–firm performance relationship? International evidence from a multi-hierarchical analysis. International Review of Economics & Finance, 73(21), 370-390.
Nunbogu, A. M., Korah, P. I., Cobbinah, P. B., & Poku-Boansi, M. (2018). Doing it ‘ourselves’: Civic initiative and self-governance in spatial planning. Cities, 74, 32–41. https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.10.022.
Onofrei, M., Oprea, F., Iaţu, C., Cojocariu, L., & Anton, S. G. (2022). Fiscal Decentralization, Good Governance and Regional Development—Empirical Evidence in the European Context. Sustainability, 14(12), 7093.
Perghan, V., Yaghobi, N. M., & Keikha, A. (2022). Identifying and Prioritization of Good Governance Effective Factors Focused on a Sustained Development Approach. Public Management Researches, 15(55), 93-123. doi: 10.22111/jmr.2022.40358.5640.
Shikha, V. Y. A. S., & Aktan, C. C. (2017). Progression from ideal state to good governance: an introductory overview. International journal of business and management studies, 9(1), 29-49.
Torabi, A. (2022). Identifying the roles of the people in governance from the perspective of Imam Ali. Journal of Exalted Governance, 2(4), 174-205.
Xu S. and Zhu, H (2022). Does Green Governance Efficiency and Green Finance Polices Matters in Sustainable Environment: Implications for Public Health. Front. Public Health 10:861349.
Zahiri, M., zayanderoody, M., & jalaie, S. A. (2022). Investigating the Effect of Good Governance on sustainable development of selected countries (OPEC Plus Oil countries group). The Journal of Economic Studies and Policies, 9(1), 170-193. doi: 10.22096/esp.2022.136770.1416.
[1] - دانشجوی دکتری گروه مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران
[2] - استادیار گروه مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران. (نویسنده مسئول)
[3] - استادیار گروه مدیریت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.
تاریخ وصول 19/5/1403 تاریخ پذیرش
[4] governance
[5] Governance good
[6] Organization for Economic Co-operation and Development
[7] International Monetary Fund
[8] Government development
[9] Sustainable Development