Abstract :
Surveillance in the crime of murder, which facilitates the realization of the crime, is one of the examples of the vice and is punishable from the legal point of view due to the theory of the metaphor of the guilt of the vice from the main crime. And from the point of view of jurisprudence, based on the existing traditions, the punishment of blinding the eye is foreseen for the watcher. But in the case of a supervisor who does not guard, the famous jurists do not consider any responsibility towards the supervisor. While assuming the existence of a legal duty and leaving the legal duty on the part of the supervisor, the order of criminal liability is undeniable. On the other hand, if there is no legal responsibility, by measuring the state of the observer in relation to the victim, it is possible to prove the order of criminal responsibility through being a deputy and causation. And by referring to the rule of "sanctity of helping the wrongdoer" and based on the rule of "tazir for the sake of forbidden things", the possibility of punishing non-custodian supervisors is proven. In this research, an attempt has been made to prove the criminal responsibility of the non-observer in the crime by examining different theories, so that the realization of crimes and social harms can be prevented by taking appropriate action from those present at the crime scene.
References:
قرآنکریم
ابن حزم. (1352ق). المحلی بالآثار. قاهره: اداره الطباعه المنیریه.
اردبیلى، احمدبنمحمد. (1403ق) . مجمع الفائدةوالبرهانفی شرحإرشادالأذهان. قم: اسلامى.
اردبیلى، عبدالکریمموسوى. (1427ق). فقهالحدودوالتعزیرات. قم: دانشگاهمفید.
اردبیلی، عبدالکریمموسوی. (1390ق). استفتائاتقضایی. تهران: معاونت آموزش قوه قضاییه.
اردبیلی، محمدعلی. (1398). حقوقجزایعمومی. تهران: میزان.
اردبیلى، احمدبنمحمد. (بیتا). زبدةالبیان فی أحکامالقرآن. تهران: المکتبةالجعفریة
اصفهانى، محمدبنحسن. (1416ق). کشفاللثام و الإبهام عنقواعدالأحکام. قم: اسلامى.
انصارى، مرتضى؛ شارح محمد، کلانتر. (1410ق). کتاب المکاسب (المحشّى). قم: دار الکتاب،
بجنوردى، سیدمحمدموسوى. (1401ق). قواعدفقهیه. تهران: عروج.
تبریزى، جواد. (1417ق). أسسالحدود و التعزیرات. دفتر مؤلف،قم: اول.
تبریزى، جواد، (1426ق) تنقیح مبانیالأحکام – کتابالقصاص، قم: دارالصدیقةالشهیدة،.
12.حلّى،یحیىبنسعید، (1405ق) ، الجامعللشرائع، قم، سیدالشهداءالعلمیة.
13. حائرى طباطبایى، سیدعلى ، (بیتا)، ریاضالمسائل، قم: آلالبیت.
حائرى، سیدمحمدمجاهدطباطبایى، (بیتا)، کتابالمناهل، قم: آلالبیت.
حلبى، ابنزهره، حمزةبنعلى، (1417ق) غنیة النزوع إلى علمیالأصولوالفروع، قم: امامصادق
16.حقی بروسی، اسماعیل، (بیتا)، تفسیر روحالبیان، بیروت: دارالفکر.
17.حلبى، ابوالصلاح، تقىالدین، (1403ق) الکافیفیالفقه، اصفهان: کتابخانه امیرالمؤمنین علیهالسلام.
18.حلّى، ابنادریس، محمدبنمنصور (1410ق ) ، السرائرالحاوی لتحریرالفتاوى، قم: اسلامی.
19.حلّى، محقق، جعفربنحسن، (1418ق) المختصرالنافع فی فقهالإمامیة، قم: انتشارات دینی
حلّى،علامه، حسنبنیوسف، (1410ق) إرشادالأذهانإلىأحکامالإیمان، قم: اسلامى.
حلّى، حسنبنیوسف ، (1420ق) تحریرالأحکامالشرعیةعلىمذهبالإمامیة ، قم: امامصادق.
حلّى، حسنبنیوسف ، (1413ق)، قواعدالأحکام فیمعرفةالحلالو الحرام، قم: اسلامى.
حلّى، حسنبنیوسف ، (1419ق) نهایةالإحکام فی معرفةالأحکام ، قم: آلالبیت
حلّى،حسنبنیوسف ، (1413ق) مختلفالشیعة فی أحکامالشریعة، قم: اسلامى.
حلّى، محمدبنشجاع ، (1424ق) معالمالدین فیفقهآلیاسین، قم: امامصادق علیهالسلام.
حلّى، محقق، جعفربنحسن، (1408ق) شرائعالإسلام فی مسائلالحلال والحرام، قم: اسماعیلیان.
حلّى، یحیىبنسعید، (1405ق)، الجامع للشرائع، قم: سیدالشهداء العلمیة.
جزیرى، عبدالرحمن؛ غروى، سیدمحمد؛ یاسر، مازح.(1419ق). الفقه على المذاهبالأربعة . بیروت: دارالثقلین.
خالصى، محمدباقر، (1413 ق) أحکامالمحبوسین فی الفقه الجعفری، قم: اسلامى.
خمینى، سیدروحاللّهموسوى، (1379) ،تحریرالوسیلة، قم: عروج.
خوانسارى، سید احمدبنیوسف، (1405ق) جامعالمدارک فی شرح مختصرالنافع، قم: اسماعیلیان.
خویى، سیدابوالقاسم ، (1430ق) مصباحالفقاهة، کربلا، خویی.
خویى، سیدابوالقاسم ، (1422ق)، مبانیتکملةالمنهاج، قم: إحیاءآثارالإمام الخوئی.
زمخشری، محمود، (1407ق)، الکشاف عن حقائقغوامضالتنزیل، لبنان: دارالکتابالعربی.
دیلمى، سلاّر، حمزةبنعبدالعزیز، (1404 ق) المراسمالعلویة و الأحکامالنبویة، قم: الحرمین.
سبحانى، جعفر ، (1424ق) المواهب فیتحریرأحکامالمکاسب، قم: امامصادقعلیهالسلام.
سبزوارى، سیدعبدالأعلى، (1413 ق) مهذّبالأحکام ، قم: المنار
شامبیاتی، هوشنگ، (1392)، حقوقجزایعمومی، تهران: مجد.
شریفمرتضى، علىبنحسین ، (1415ق) الانتصار فیانفراداتالإمامیة، قم: اسلامى
شوشترى، سید محمدحسنمرعشى، (1427ق) دیدگاه‌هاى نو در حقوق، تهران: میزان.
صدوق، محمّدبنعلى، (1413ق) من لایحضرهالفقیه، قم: اسلامى.
طبرسی، فضلبنحسن، (1377) .تفسیر جوامعالجامع، تهران: دانشگاه تهران.
طبسی، محمدرضا، (بیتا) ذخیرهالصالحین، مخطوط،
طریحى، فخرالدین، (1416ق) مجمعالبحرین، تهران: مرتضوى.
طوسى، محمدبنحسن، (1407ق) الخلاف، قم: اسلامى.
طوسى، محمدبنحسن، (1387ق) المبسوط فیفقهالإمامیة، تهران: المرتضویة.
طوسى، محمدبنحسن، (1400ق) النهایة فیمجردالفقه والفتاوى، بیروت: دارالکتاب العربی
طوسى، محمدبنعلی، (1408ق) الوسیلة إلىنیلالفضیلة، قم: مرعشى.
عاملى، محمدبنحسن، (1409ق) وسائلالشیعة، قم: آلالبیت.
50. عاملى، شهید اول، محمدبنمکى،(بی تا)، القواعد و الفوائد، قم: مفید
عاملى، سیدجوادبنمحمدحسینى، (1419ق)، مفتاحالکرامة فی شرحقواعدالعلاّمة، قم: اسلامى.
عاملى، زین الدینبنعلى، (1413ق) مسالکالأفهام إلى تنقیحشرائعالإسلام، قم: المعارفالإسلامیة.
عوده ، عبدالقادر، (2009). التشریعالاسلامی مقارنا بالقانونالوضعی، قاهره،
علیآبادی، عبدالحسین، (1368)حقوق جنایی، تهران: فردوسی.
عمیدزنجانی، عباسعلی،(1382) موجباتضمان، تهران: میزان
قوه قضائیه،(1382).مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری، تهران: معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه
قمّى، سیدتقىطباطبایى، (1426ق) مبانیمنهاجالصالحین، قم: قلمالشرق،
قمّى، سیدصادقحسینى روحانى، (1412ق) فقهالصادقعلیه‌السلام، قم: امامصادقعلیهالسلام
کاشانى،رضا مدنى، (1410)، کتابالقصاص للفقهاء والخواص، قم: اسلامى
کلینى، محمدبنیعقوب، (1407ق) الکافی، تهران: إسلامی،
گلپایگانى، سیدمحمدرضاموسوى، (1412ق) الدرالمنضود فی أحکامالحدود، قم: دارالقرآن.
گلپایگانی، سیدمحمدرضاموسوی، (1369)، مجمع المسائل، قم: دارالقرآن،
گلپایگانى، لطف‌الله صافى، (بیتا) .التعزیر، أحکامه و حدوده،
لارى، سیدعبدالحسین، (1418ق) التعلیقة علىالمکاسب، قم: مؤسسةالمعارفالإسلامیة.
لنکرانى، محمدفاضل، (1421ق) تفصیلالشریعة فی شرحتحریرالوسیلة - القصاص، قم: ائمهاطهار،
66. لنکرانى، محمد فاضل موحدى، (1416ق) القواعد الفقهیة، قم: چاپخانه مهر،
محقق داماد، سیدمصطفى ، (1406ق) قواعدفقه، تهران: مرکزنشرعلوم اسلامى.
مدنی تبریزی، یوسف، (1426ق) کتابالقضا، قم،
مرعشى نجفى، سیدشهاب‌الدین، (1415ق) القصاص علىضوءالقرآن والسنة، قم: مرعشى
مراغى،میرعبدالفتاححسینى، (1417ق) العناوینالفقهیة، قم: اسلامى.
مغربی، نعمانبنمحمد، (1385ق) دعائمالإسلام، قم: آلالبیت،
مفید، محمّدبن محمد، (1413ق)، المقنعة، قم: کنگرهجهانى هزاره شیخمفید.
میرمحمدصادقی، حسین، (1396) جرائم علیهاشخاص ، تهران: میزان.
ملکیمیانجی، محمدباقر، (1400ق) بدائعالاحکام فی تفسیرآیاتالاحکام، بیروت: وفا
75.مکارمشیرازى، ناصر ، (1426ق) أنوارالفقاهة – کتابالتجارة، قم: الإمامعلیبنأبیطالبعلیهالسلام.
مکارمشیرازى، ناصر ، (1427ق) استفتاءات جدید، قم: امام علىبنابىطالب علیهالسلام.
نجفى، کاشفالغطاء، مهدى، (1423ق) أحکامالمتاجر المحرمة، نجف: کاشفالغطاء.
نجفى، محمدحسن، (1404ق) جواهرالکلام فی شرحشرائعالإسلام، بیروت: دارإحیاءالتراثالعربی،
نجف‌آبادى، حسینعلى منتظرى، (1409ق)دراسات فیولایةالفقیه و فقهالدولةالإسلامیة،قم: تفکر.
نجف‌آبادى، حسین على منتظرى،( 1415ق) دراسات فیالمکاسب المحرمة، قم: تفکر.
نجف‌آبادى، حسین على منتظرى، (بی تا)، مجمع الفوائد. قم.
نراقى، احمدبنمحمدمهدى، (1417ق) عوائدالأیام فیبیانقواعدالأحکام، قم: دفترتبلیغاتاسلامى.
نراقى، احمدبنمحمدمهدى، (1415ق) مستندالشیعة فیأحکامالشریعة، قم: آلالبیت.
مقالات
علیشاهی قلعه جویی، ابوالفضل؛ کریمی، اسحاق. (1398) مجازات معاونت به گونه امساک در فقه شیعه و حقوق کیفری ایران. فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، ۱۶(۵۸): 1۷۲-1۴۷
_||_The holy Quran.
1.Aamily, Muhammad ibn Hasan, (1989) Vasael Al-shia, Qom: Al-Bayt.
Aamili, the first martyr. Muhammad bin Makki, (no date), , al-Qasa'e va Al-Fawida, Qom: Mufid
3.Aamili, Seyyed Javad bin Mohammad Hosseini, (1999), Miftah al-Karama fi Sharh Qaaba al-Allamah, Qom: Islami.
4.Aamily, Zain al-Din bin Ali, (1993) Masalak al-Afham to the revision of the laws of Islam, Qom: Al-Ma'arif-al-Islamiya.
Ardabili, Ahmad bin Muhammad, (1983) Majma al-Fedat and al-Burhan fi Sharh Irshad al-Azhan, Qom: Islamic.
Ardabili, Abdul Karim Mousavi, (2007), Fiqh al-Hood and al-Tazirat, Qom: Mufid University
Ardabili, Abdol Karim Mousavi, (2013), Judicial Consultations, Tehran: Vice-Chancellor of Judiciary Education.
Ardabili, Mohammad Ali, (2018), Public Criminal Law, Tehran: Mizan
Ardabili, Ahmed bin Mohammad, (no date), Zubdah al-Bayan fi Hakam al-Qur'an, Tehran: Al-Jaafriya Library.
Ansari, Morteza, Commentary on Mohammad Kalantar, (1410 AH) Kitab al-Makasab (Al-Mahshi), Qom: Dar al-Kitab
11.Ali-Abadi, Abdul Hossein, (1989) Criminal Law, Tehran: Ferdowsi.
Amid Zanjani, Abbas Ali, (2003) Maghibat-Zaman, Tehran: Mizan
Bojanvardi, Seyyed Mohammad Mousavi, (1981) Qa'aab al-Fahhiyyah, Tehran: Aruj
14.Dilami, Salar, Hamza-bin-Abdul-Aziz, (1984) Al-Marasim al-Alawiya and Al-Ahkam al-Nabawiyya, Qom: Al-Harameen.
15.Ebn hazm, (1942) almohalla belasar, gahere: Attebaate almonirie.
Esfahani, Muhammad bin Hasan, (1996) Kafsh-al-Latham wa al-Ibham an-Qawam-al-Ahkam, Qom: Islami.
Golpaygani, Seyyed Mohammad Reza Mousavi, (1992) Al-Dar al-Manzoud fi Akhamak-al-Hudud, Qom: Dar al-Qur'an.
.18Golpaygani, Seyyed Mohammad Reza Mousavi, (1990), Majmaul al-Masail, Qom: Dar al-Qur'an
Golpaygani, Lotfollah Safi, (no date) Ta'azir, Ahakama and Hudah,.
Haeri Tabatabayi, Seyyed Ali, (no date), Riyad-ul-Masail, Qom: Al-Al-Bayt
Haeri, Seyyed Mohammad Mujahid Tabatbayi, (no date), Kitab Al-Manahel, Qom: Al-Al-Bayt.
Halabi, Ibn-Zahrah, Hamza-Ben-Ali, (1997) Ghaniyyah al-Nizwa to the Knowledge of the Basics and Al-Faroo, Qom: Imam Sadiq
23.Haghi Brusi, Ismail, (no date), Tafsir Ruh-al Bayan, Beirut: Dar al-Fekr.
Halabi, Abul Salah, Taqi al-Din, (1983) Al-Kafi al-Fiqah, Isfahan: Library of Amir al-Mu'minin, peace be upon him.
Helli, Ibn-Idris Muhammad Ibn-Mansour, (1999), Al-Sura'ar al-Hawi for Tahrir al-Fatawi, Qom: Islamic.
Helli, Mohaghegh, Jafar ibn Hasan, (1998) Al-Mukhtar al-Nafee in Fiqh al-Imamiya, Qom: Religious Publications.
Helli, Allameh, Hasan-bin-Yusuf, (1990) Guidance of the mind to the principles of faith, Qom: Islamic.
Helli, Hasan-bin-Yusuf, (2000) Tahrir al-Ahkam-al-Shariyah-Ali-Madhab-ul-Imamiya, Qom: Imam Sadiq, peace be upon him.
29.Helli, Hasan-bin-Yusuf, (1993), Qa'aaal-ul-Ahkam fi-Ma'rafa-al-Halal-u-Haram, Qom: Islamic.
Helli, Hasan bin Yusuf, (1998) End of rulings in the definition of rulings, Qom: Al-Al-Bayt.
Helli, Hasan-bin-Yusuf, (1993) Various Al-Shi'ites in Al-Ahkam Al-Shari'a, Qom: Islamic.
32.Helli, Muhammad bin Shuja'a, (2004) Ma'alim al-Din fiqh al-Yasin, Qom: Imam Sadiq (peace be upon him).
Helli, Mohaghegh, Jafar ibn Hasan, (1983) Islamic Laws in Issues of Halal and Haram, Qom: Ismailian..
Helli, Yahya bin Saeed, (1985), Al-Jamee Lal-Sharae, Qom: Seyyed al-Shuhada Al-Elamiya.
Helli, Yahya bin Saeed, (1985), Al-Jamae-llal-Sharae, Qom, Seyyed al-Shuhada al-Alamiya
36.Jeziri, Abdurrahman-Gharavi, Seyyed Mohammad-Yasermazeh, (1999), Fiqh Ali al-Mahhab al-Al-Adhare, Beirut: Dar al-Saqlain.
Judiciary, (2003). Collection of jurisprudential advisory opinions in criminal matters, Tehran: Vice-Chancellor of Education and Research of the Judiciary.
Khalsi, Mohammad Baqir, (1993) The rulings of the prisoners in Fiqh al-Jaafari, Qom: Islamic.
Khomeini, Seyyedrouh Allah Mousavi, (2000), Tahrir al-Usila, Qom: Aruj.
Khansari, Seyyed Ahmad bin Youssef, (1985) Jami al-Madarak fi Sharh Khats al-Nafi, Qom: Ismailian.
41.Khoiy, Sayyedab al-Qasim, (2010) Misbah al-Faqaha, Karbala, Khoi
42.Khoiy, Seyyedab al-Qasim, (2002), the basics of the completion of al-Manhaj, Qom: Revival of the works of Imam al-Khoiy.
43.Zamakhshari, Mahmoud, (2007), Al-Kashf on the facts of Ghwamaz al-Tanzir, Lebanon: Dar al-Kitab al-Arabi.
Sobhani, Ja'far, (2004) Al-Mahwah fi Tahrir-e-Hakam al-Makasab, Qom: Imam Sadiq
45.Kashani, Reza Madani, (2010), Kitab Al-Qasas for Fiqha and Khawas, Qom: Islamic.
Koleini, Mohammad bin Yaqub, (1987) Kafi, Tehran: Islami,.
Lari, Seyyed Abd al-Hossein, (1998) Al-Talaqeeh Ali Al-Makasab, Qom: Al-Maarif Al-Islamiya Foundation.
Lankarani, Mohammad Fazil, (2001) Details of the Sharia in Sharh Tahrir al-Wusila - Al-Qasas, Qom: Imama-Athar.
Lankarani, Mohammad Fazil Mohadi, (1996) al-Qasas al-Fiqhiyah, Qom: Mehr Printing House,
Mohagheq Damad, Seyyed Mostafa, (1986) Qaaaaaf Fiqh, Tehran: Islamic Sharia Science Center.
Madani Tabrizi, Yusuf, (2006) Kitab Al-Qada, Qom.
52.Marashi Najafi, Seyyed Shahabuddin, (1995) Al-Qasas Ali-Abdu Al-Qur'an and Sunnah, Qom: Marashi
Maraghi, Mira Abd al-Fattah-Hosseini, (1997) Al-Tawsaf-Al-Fiqhiyah, Qom: Islamic.
Maghrib, Noman-bin-Mohammed, (1966) Duaim-ul-Islam, Qom: Al-Al-Bayt.
55.Mofid, Muhammad bin Muhammad, (1993), Al-Maqna'a, Qom: World Congress of Hazara Sheikh Mofid.
Mir Mohammad Sadeghi, Hossein, (2016) Crimes against individuals, Tehran: Mizan.
57.Maliki-Mianji, Mohammad Baqer, (1980) Bada'e-al-ahkam fi Tafsir Ayat-al-ahkam, Beirut: Wafa
58.Makarem-Shirazi, Nasser, (2006) Anwar al-Faqaha - Kitab-Al-Tijara, Qom: Imam Ali Ibn Abi Talib peace be upon him.
59.Makarem-Shirazi, Nasser, (2007) New Esfatatayat, Qom: Imam Ali Ibn Abi Talib, peace be upon him.
60.Najafi, Kashf-al-Ghata, Mahdi, (2003) Hakam-ul-Matajir al-Muharma, Najaf: Kashf-al-Ghata
61.Najafi, Mohammad Hasan, (1984) Javaher al-Kalam fi Sharh-Sharae-ul-Islam, Beirut: Dar-e-Hiya-Al-Trath-Al-Arabi.
62.Najafabadi, Hossein-Ali Montazeri, (1989) Studies in Islamic jurisprudence and jurisprudence, Qom: Thought.
63.Najafabadi, Hossein Ali Montazeri, (1995) Studies in Al-Mukhasab al-Muharmah, Qom: Tassara.
64.Najafabadi, Hossein Ali Montazeri, (no date), Majma al-Fawadee. Qom
65.Naraghi, Ahmed Ibn Mohammad Mahdi, (1997) Awaed Al-Ayam in the statement of the rules of the law, Qom: Tablighiat-Islami.
Naraghi, Ahmed bin Mohammad Mahdi, (1995) Documentary of the Shia in the provisions of the Shariah, Qom: Al-Al-Bayt.
,67. Odeh, Abdul Qadir, (2009). Islamic jurisprudence compared to the state law, Cairo
Tabrizi, Javad, (1997) As-al-Hudud and Ta'azirat, Qom: Author's Office.
Tabrizi, Javad, (2006) Revision of the Basics of Al-Haqam - Kitab-al-Qasas, Qom: Dar al-Siddiqah-al-Shahida
Qommi, Seyyed Taqi Tabatbayi, (2006) Basics of the Methodology of the Salehs, Qom: Qalam Al-Sharq.
Qommi, Seyyed Sadiq Hosseini Rouhani, (1992) Fiqh al-Sadiq (peace be upon him), Qom: Imam Sadiq (peace be upon him)
Sabzevari, Seyyed Abd al-Oghal, (1993) Mahdzab al-Ahkam, Qom: Al-Manar
Shambiati, Hoshang, (2012), General Criminal Law, Tehran: Majd.
Sharif Mortaza, Ali bin Hossein, (1995) Al-Intisar fi Infradat al-Imamiya, Qom: Islami
75.Shushtri, Seyyed Mohammad Hassan Marashi, (2007) New perspectives in law, Tehran: Mizan.
76.Sadouq, Muhammad Bin Ali, (1993) Man Lay Hazra Al-Faqih, Qom: Islamic
.77.- Tabarsi Fazl bin Hassan, (1958). Tafsir Jameem-Al-Jamee, Tehran: University of Tehran
Tabasi, Mohammadreza, (no date) Sahikar-al-Salehin, manuscript.78
Tareehi, Fakhreddin, (1996) Majma-ul-Bahrin, Tehran: Mortazavi.79
Tusi, Muhammad Bin Hasan, (1986) Al-Khilaf, Qom: Islamic.80
Tusi, Mohammad bin Hasan, (1968) Al-Mabusut Fi-Fiqh al-Imamiya, Tehran: Al-Mortazawiyyah.81
82.Tusi, Muhammad bin Hasan, (1980) The end of jurisprudence and al-fatawi, Beirut: Dar al-Kitab al-Arabi.
Tusi, Muhammad bin Ali, (1980) al-Wasilah al-Nil al-Fadilah, Qom: Marashi.
