Analysis and relative chronology of modern petroglyphs of Central Zagros
Subject Areas : ArchaeologySahra Saki 1 * , Saeed Rehimi 2 , Reza Rezaloo 3
1 -
2 - University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil
3 - university of ardabili mohaghegh
Keywords: petroglyph, newly discovered, Central Zagros, Dorud, rock art, animal motifs,
Abstract :
Humans have depicted their lives, daily activities, beliefs, and traditions through carvings on cave walls and rock surfaces. Petroglyphs serve as the most significant evidence for studying the lifestyle, artistic roots, and cultural heritage of ancient peoples. This research aims to identify and analyze newly discovered petroglyphs in Dorud County, Lorestan Province, while conducting a comparative study with other rock art sites in the Central Zagros region. The study focuses on motif symbolism and relative chronology. Field surveys were conducted to document the petroglyphs, followed by detailed tracings and comparative analysis using library-based research. The newly discovered petroglyphs in Dorud County are located across four villages: Chubdar, Shersher, Zāgheh, and Sarangeh. The findings indicate that these motifs were created during various periods, including prehistoric, historic, and Islamic eras, and show similarities with other Central Zagros petroglyphs (e.g., Borujerd and Kuhdasht in Lorestan, Golpayegan in Isfahan). The most frequent motifs include ibexes, followed by human figures, horses, camels, and tools. The carvings are executed in simple, stylized, and profile forms, with some ibex horns depicted three-dimensionally. The petroglyphs in Chubdar, Zāgheh, and Sarangeh were created using a pecking technique, while those in Shersher were made through abrasion. The tools used for these carvings were likely made of metal and stone.
.
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
دوره ۱۴، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۴۰۳
https://doi.org/10.82101/AOI.2025.1197988
تحلیل و گاهنگاری نسبی سنگ‌نگاره‌های نویافته زاگرس مرکزی (مطالعه موردی: دورود)
سعید رحیمی2
رضارضالو۳
چکیده
انسان‌ها از دیرباز برای ثبت زندگی روزمره، باورها و اعتقادات خود، نقوشی را بر دیوار غارها و صخره‌ها ترسیم کرده‌اند. سنگ‌نگاره‌ها به‌عنوان مهم‌ترین شواهد باستان‌شناسی، اطلاعات ارزشمندی درباره سبک زندگی، ریشه‌های هنری و فرهنگی انسان‌ها ارائه می‌دهند. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل سنگ‌نگاره‌های نویافته در شهرستان دورود استان لرستان انجام شده و تلاش می‌کند از طریق مطالعه تطبیقی این نقوش با دیگر سنگ‌نگاره‌های زاگرس مرکزی، به نمادشناسی و گاهنگاری نسبی آن‌ها بپردازد. یافته‌های پژوهش حاصل بررسی‌های میدانی و مستندنگاری نقوش جدید در چهار روستای چوبدر، شرشر، زاغه و سرنجه است که سپس از طریق مطالعات کتابخانه‌ای تحلیل و تطبیق داده شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد این نقوش در ادوار مختلف پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی ایجاد شده‌اند و شباهت‌هایی با سنگ‌نگاره‌های زاگرس مرکزی مانند محوطه‌های بروجرد، گلپایگان و کوهدشت دارند. نقوش یافته‌شده شامل بز کوهی، نقوش انسانی، اسب، شتر و ابزارآلات بوده که به‌صورت ساده، نیم‌رخ و با استفاده از تکنیک‌های کوبشی و سایشی ایجاد شده‌اند. ابزارهای به‌کاررفته در خلق این نقوش نیز فلزی و سنگی بوده و سبک و تکنیک نقوش بسته به مکان خلق، تفاوت‌هایی نشان می‌دهد.
کلیدواژگان: سنگ‌نگاره، نویافته، زاگرس مرکزی، دورود، هنر صخرهای، نقوش حیوانی
[1] - کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، نویسنده مسئول Sahra.saki99@gmail.com
[2] - دانشجوی دکترای باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، Email: Saeed.rahimi3556@gmail.com این مقاله در زمانی منتشر می‌شود که ایشان در اثر سانحه از دنیا رفته است. یادش گرامی!
3- استاد گروه باستان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی Email:R_rezaloo@uma.ac.ir