The study of decorative arrays in religious buildings in the Qajar period (case example: Sheikh Abdul Hossein Mosque-School)

Subject Areas : Archaeology

Sohaila Abipour ¹ , Nader Karimian Sardashti ² , Sina Foroozesh ³

1 - PhD student in Archaeology, Department of History and Archaeology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 - Member of the scientific faculty of the Research Institute of Cultural Heritage and Tourism
3 - Assistant Professor, Department of History and Archaeology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

Received: 2023-10-18 Accepted : 2024-01-04 Published : 2024-09-07

Keywords: Decorative array, religious building, Qajar, Sheikh Abdul Hossein Mosque,

Abstract :

Religious buildings in Iranian-Islamic architecture have a special place in terms of layout in addition to layout. Tehran, as one of the oldest cities in Iran, has various religious buildings, especially from the Qajar period. The mosque-school of Sheikh Abdul Hossein has been studied in the current research as an example of the Qajar period. The main goal of the upcoming research, while briefly recognizing the structure and architectural decorations of the mentioned building, is in a way aimed at analyzing the decorative arrays of the Qajar period in religious buildings.The proposed objective is to answer the question, which are the most important decorative arts used in Sheikh Abdul Hossein Mosque-Madrasa while explaining the points of difference and similarity? What main components do these arts contain in terms of appearance structure, fit with architectural structure, as well as role and content? This research is comparative in terms of approach and descriptive-analytical in terms of method, data collection was done through documentary and field observations and the information was analyzed qualitatively.The findings of the research show that the mosque mentioned in this research, while having similarities with other mosques in terms of structure, has significant differences in terms of building dimensions and execution quality; Arts such as calligraphy, traditional goldsmithing, tapestry, gilding on plaster, etc.

References:

ایمانیه‌، مجتبی‌. (١٣٥٥). تاریخ‌ فرهنگ‌ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
آقاداودی‌، محی‌ الدین‌. (١٣٩٨). واکاوی‌ آرایه‌‌های معماری‌ بناهای‌ علمی‌ـ مذهبی‌ عصر صفویه‌. نمونه‌‌های مورد مطالعه‌ (ملاعبداﷲ، چهارباغ و علیقلی‌ آقا)، نشریه‌ علمی‌ تاریخ‌ فرهنگ‌ و تمدن اسلامی‌، سال ١٠، شماره ٣٧، ٨٦-٦٩.
بزرگمهری‌، زهره و خدادادی‌، آناهیتا. (١٣٨٩). آمودهای‌ ایرانی‌. تهران: سروش دانش‌.
پوپ، آرتر آپم، اکرمن‌، فیلیس‌. (١٣٨٧). سیری‌ در هنر ایران، مترجم‌: نجف‌ دریابندری‌، جلد سوم (معماری‌ دوران اسلامی‌)، تهران: انتشارات علمی‌ و فرهنگی‌.
حاجی‌ قاسمی‌، کامبیز. (١٣٧٩). گنجنامه‌ (فرهنگ‌ آثار معماری‌ اسلامی‌ ایران) جلد پنجم‌ (مدارس)، تهران: دانشگاه شهیدبهشتی‌ با همکاری‌ سازمان میراث فرهنگی‌.
خانی‌، سمیه‌؛ صالحی‌ کاخکی‌، احمد؛ تقوی‌ نژاد، بهاره. (١٣٩١). بررسی‌ تطبیقی‌ معماری‌ و تزئینات مدرسه‌ غیاثیه‌ خرگرد و مدرسه‌ چهارباغ اصفهان، مطالعات تطبیقی‌ هنر، سال دوم، شماره چهارم، ٥١-٣٧.
خزایی‌، محمد. (١٣٨٨). تأویل‌ نمادین‌ نقش‌ خورشید در هنر ایران. هنر.
ذاکرزاده، امیرحسین‌. (١٣٧٣). سرگذشت‌ طهران. چاپ اول، تهران، قلم‌.
ریاحی‌، محمدحسین‌. (١٣٨٥). ره‌آورد ایام (مجموعه‌ مقالات اصفهان شناسی‌)، اصفهان: سازمان فرهنگی‌- تفریحی‌ شهرداری‌.
زمرشیدی‌، حسین‌. (١٣٦٥). گره چینی‌ در معماری‌ و هنرهای‌ دستی‌، تهران: نشر دانشگاهی‌.
سلطانی‌، محمدعلی‌. (١٣٧٤). جغرافیای‌ تاریخی‌ و تاریخ‌ مفصل‌ کرمانشاهان. چاپ اول، تهران: سها.
سیوری‌، راجر. م. (١٣٧٢). ایران عصر صفوی‌. مترجم‌:کامبیز عزیزی‌، تهران: مرکز.
فراست‌ ، مریم‌. (١٣٨٥). به‌ کارگیری‌ شاخصه‌های‌ معماری‌ اسلامی‌ در معماری‌ مسجد محله‌ (با تأکید بر کتیبه‌ و نقوش هندسی)، مطالعات هنر اسلامی، سال ۲، شماره ۴، ۸۴-۶۱.
کاربونی‌، استفانو و ماسویا، توموکو. (١٣٨١). کاشی‌‌های ایرانی‌. چاپ اول، مهناز شایسته‌‌فر (مترجم‌)، تهران: موسسه‌ مطالعات هنر اسلامی‌.
کمالی‌، محمدرضا. (١٣٨٨). بررسی‌ معماری‌ در دوران قاجار. دانش‌ و مرمت‌ و میراث فرهنگی‌، (٤ و ٥).
کمپفر. (١٣٦٣). سفرنامه‌ کمپفر در دربار شاهنشاه ایران، مترجم‌: کیکاووس جهانداری‌، تهران: خوارزمی‌.
گلزاری‌، مسعود. (١٣٥٠). کرمانشاهان باستان. تهران: بی‌نا.
گودرزی‌، مرتضی‌. (١٣٨٨). آیینه‌ خیال ( بررسی‌ و تحلیل‌ تزیینات معماری‌ دوره قاجار ). چاپ اول، تهران: سوره مهر.
لولوئی‌، کیوان. (١٣٧٩). نقشه‌های‌ چهار ایوانی‌ مدارس علوم دینی‌، نشریه‌ ایران شناخت‌، شماره ١٦ و ١٧، ١٣١-١٢٠.
ماهرالنقش‌، محمود. (١٣٦١). کاشی‌کاری‌ ايران دوره اسلامی‌ (دفتر معقلی‌)، تهران: موزه رضا عباسی‌.
مکی‌ نژاد، مهدی‌. (١٣٨٦). طبقه‌بندی‌ کتیبه‌ها در معماری‌ دوره صفوی‌، مجموعه‌ مقالات خوشنویسی‌ (گردهمایی‌ مکتب‌ اصفهان)، تهران: فرهنگستان هنر.
مکی‌ نژاد، مهدی‌. (١٣٨٧). تاریخ‌ هنر ایران در دوره اسلامی‌ (تزیینات معماری). چاپ اول، تهران: سمت‌.
موسوی‌ حاجی‌، سید رسول و مازیار نیک بر. (١٣٩٠). هنرهای‌ کاربردی‌ دوره اسلامی‌، تهران: سمت‌.
Gorgani, M., Asl Hadad, A., & Shahriar, B. (2012). The calculation of optimal interest rate of fire insurance catastrophe bonds in Iran using extreme value theory. Financial Research Journal, 14(1): 101-116.
Porter, M. E., & Linde, C. V. D. (1995). Toward a new conception of the environment-competitiveness relationship. Journal of economic perspectives, 9(4): 97-118.
Fehervari, G. (2000). Ceramics of the Islamic world, London, I.B Tauris Publishers. Grube, E, J. 1991. Ceramics xiv, the Islamic period 11th - 15th, in Encyclopedia Iranica, 5(3): 311-327.