تاثیر تغییر اقلیم بر درجه حرارت پروفیل سطحی خاک در اهواز
Subject Areas : Irrigation and Drainageکاظم حمادی 1 , فاطمه ذاکرحسینی 2
1 - هیدرولوژی و منابع آب سازمان آب و برق خوزستان.
2 - رسوب شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی سازمان آب و برق خوزستان
Keywords:
Abstract :
در مناطق خشک و نیمه خشک گرم شدن سطح خاک قابل توجه بوده و شیب حرارتی زیادی به وجود می آید که در اثر آن حرکت آب شدید تر می شود. درجه حرارت خاک بر تولید محصولات زراعی، رشد گیاهان و میکرو ارگانسیم های خاک بسیار موثر است. در سال های اخیر روند افزایشی دما از مباحث تغییر اقلیم به صورت نقطه ای و نیز در سطح حوضه های آبریز نیز مورد توجه محققین بوده است. در تحقیق حاضر وجود روند افزایشی در سری زمانی درجه حرارت توسط دو آزمون غیر پارامتری و پارامتری من-کندال و رگرسیون خطی برای ایستگاه سینوپتیک اهواز به ثبوت رسید. در مرحله بعد ضمن تعیین میزان روند، روابط درجه حرارت خاک - محیط برای اعماق 5 و 30 سانتی متری استخراج شد. بکارگیری توأم رابطه روند افزایشی درجه حرارت هوا با روابط دمای خاک - محیط منجر به توسعه رابطه ای شد که روند افزایشی دمای خاک را بر اساس دمای محیط بیان می دارد. این روابط نشان می دهند که دمای خاک در عمق 5 و 30 سانتی متری به ترتیب 2 و 1 درجه سانتی گراد نسبت به محیط بیشتر است. و گرادیان روند افزایش درجه حرارت پروفیل سطحی خاک در عمق 5 و 30 سانتی متری به ترتیب برابر 038/0 و 030/0 درجه سانتی گراد در سال است. گرچه نمو درجه حرارت خاک محدود تصور شود اما همین تغییرات کم دمای خاک در سرنوشت رشد و نمو گیاه؛ ویژگی های خاک همچون پروفیل رطوبت دگرسانی ساختمان خاک، هدایت گرما، ظرفیت گرمایی و ضریب پخشیدگی حرارت موثر است.
IPCC. (2007). Summary for Policymarkers, in: Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, pp: 1-18.
Rasoli,A. (2004). Preliminary analysis of time series of air temperatures in Tabriz, Scientific and technical journals maker, 46 & 47, pp: 7-26.
Asakereh, H. and Kheradmand M, D. (2002). The average monthly temperature SARIMA model, Journal of Scientific and Technical maker, Issue 46/47- pp: 41-45.
Hammadi, K., Zakeri Hussain, F. And comprehensive, D. (2009). The phenomenon of climate change (temperature) and its impact on agricultural water use in Khuzestan Plain, Khuzestan Water and Electricity Water Research Council, 94 p.
Massah Bavani, A.S. and Morid, S. (2004). The effects of climate change on water resources and agricultural production Case study: Zayandehrood basin, Iranian journals Water Resources Research, 1, 1, pp: 40-47.
Ashofteh, P. and Masah Bavani, A.S. (2009). A case study of the impact of uncertainty of climate change on flood regime Aidoghmoush Basin, East Azerbaijan, Iranian journals Water Resources Research, 2, Summer 2009, pp: 27-39.
Smadi, M.M. and Zghoul, A. (2006). A Sudden Change In Rainfall Characteristics In Amman, Jordan During The Mid 1950s ", American Journal of Environmental Sciences 2,3, pp: 84-91.
Ma, Z., Kang, S. Z., Zhang, L., Tong, L. and Su, X. (2008). Analysis of impacts of climate variability and human activity on streamflow for a river basin in arid region of northwest China, Journal of Hydrology, 352, pp: 239-249.
Bay-Bvrdy, D. (1994). Soil Physics, Fifth Edition, Tehran University Press, 671 pages.
Arnon, A. (1989). The principles of agriculture in arid areas, 1, Translated by Koochaki, A. and Alizadeh, A. the publication of Astan Quds Razavi, 260 pages.
Chiew, F. and Siriwardena, L. (2005). Trend User Guide, Cooperative Research Centre for Catchment Hydrology, Australia, 23 p.
Kendall, M. G., Stuart, A. (1973). The Advanced Theory by Statistics. Griffin, London.
