تعیین تبخیر و تعرق پتانسیل در استان اصفهان با استفاده از روشهای پهنه بندی GIS و تحلیل خوشه ای
Subject Areas : Irrigation and Drainage
هاجر طاهری سودجانی
1
()
سید سعید اسلامیان
2
()
ایمان اسدی ارجتکی
3
()
Keywords:
Abstract :
تبخیر و تعرق یکی از مهمترین پارامترهایی است که جهت برآورد آب مصرفی گیاه و برنامهریزی آبیاری مورد استفاده قرار میگیرد. تعیین دقیق نیاز آبی در مدیریت اقتصادی منابع آب و طراحی و تعیین ظرفیت شبکههای آبیاری و زهکشی، شبیهسازی تولید گیاهی نقش مهمی دارد. پژوهش حاضر سعی در ارزیابی و پهنهبندی تبخیر و تعرق مرجع در استان اصفهان و ارائه آن در قالب نقشههای پهنهبندی به عنوان ابزار اساسی برای مدیریت آب دارد. همچنین مناطق همگن در این استان از لحاظ تبخیر و تعرق شناسایی و معادلات محاسبه تبخیر و تعرق برای هر منطقه همگن ارائه شد. نتایج محاسبه نتایج تبخیر و تعرق بدست آمده از نرمافزار Ref-ET با نتایج بدست آمده از پهنهبندی تبخیر و تعرق نشان داده که بین تبخیر و تعرق محاسبه شده با نرمافزار GIS و تبخیر و تعرق بدست آمده از نرمافزار Ref-ET همبستگی خوبی (86/0R2=) وجود دارد. برای استان اصفهان با استفاده از روش تحلیل خوشهای سه منطقه همگن تشخیص داده شد و معادلات ارائه شده برای مناطق همگن با همبستگی بالایی میزان تبخیر و تعرق را برآورد میکنند.
احمدنژاد، ع.، ملائی، ر. و موسوی، س. ف. (1390). حساسیت تبخیر و تعرق مرجع برآورد شده به روش فائو پنمن-مانتیث به متغییرهای اقلیمی (مطالعه موردی: ایستگاههای اصفهان و شهرکرد). پنجمین کنفرانس سراسری آبخیزداری و مدیریت منابع آب و خاک، 11-10 اسفند 1390، کرمان، ایران.
حسنیپاک، ع. ا. (1392). زمین آمار. انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 328ص.
زارعابیانه، ح.، بیاتورکشی، م.، سبزیپرور، ع. ا.، معروفی، ص. و قاسمی، ع. (1389). ارزیابی روشهای مختلف برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع و پهنهبندی آن در ایران. پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره 42، شماره 74، ص 109-95.
کریمیجعفری، م. و اسلامیان، س. (1390). ارزیابی روشهای زمین آمار در تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل در استان کرمان. نخستین کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی. پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، 2-1 آذر1390، تهران، ایران.
ملکینژاد، ح.، پورمحمدی، س.، پورشرعیاتی، ر. و محمدی، س. (1393). سنجش حساسیت تبخیر و تعرق نسبت به عوامل اقلیمی با استفاده از تکنیکهای هوش محاسباتی و روشهای آماری چند متغیره. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، دوره 28، شماره 1، ص 151-137.
نجفی، م.، عظیمی، و. و شایاننژاد، م. (1393). ارزیابی دقت روشهای هوشمند و آنالیز حساسیت تبخیر و تعرق گیاه مرجع به پارامترهای هواشناسی در دو اقلیم مختلف. اکوهیدرولوژی، دوره 1، شماره 1، ص 24-17.
Abedi-Koupai, J., Amiri M. J. and Eslamian, S. S. (2009). Comparison of Artificial Neural Network and Physically Based Models for Estimating of Reference Evapotranspiration in Greenhouse. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3 (3), pp: 2528-2535.
Allen, R. G. (1986). A penman for all season. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, ASCE, 112 (4), pp: 348-368.
Allen, R. G., Perrier, L. S., Raes, D. and Smith, M. (1998). Crop evapotranspriation: Guidelines for computing crop water requirement. FAO Irrigation and Drainage Paper 56. United Nations FAO, Rome.
Awal, R., Habibi, H., Fares, A., and Deb, S. (2020). Estimating reference crop evapotranspiration under limited climate data in West Texas. Journal of Hydrology: Regional Studies, 28, 100677.
Dinpashoh, Y., Jhajharia, D., FakheriFard A., Singh, V. P. and Kahya, E. (2011). Trends in reference crop evapotranspiration over Iran. Journal of Hydrology, 399 (3-4), pp: 422–433.
Eslamian, S. S., Gohari, S. A., Zareian, M. A. and Firoozfar, A. (2012). Estimating Penman–Monteith Reference Evapotranspiration Using Artificial Neural Networks and Genetic Algorithm: A Case Study. Arabian Journal for Science and Engineering, 37, pp: 935–944.
Fontenot, R. L. (2004). An evaluation of reference evapotranspiration models in Louisiana. Thesis, Louisiana state university and A&M College, 83p.
Gong, L., Chong, X., Chen, D., Halldian, S. and Chen, Y. D. (2006). Sensitivity of the Penman–Monteith reference evapotranspiration to key climatic variables in the Changjiang (Yangtze River) basin. Journal of Hydrology, 329 (3-4), pp: 620-629.
Jensen, M. E., Burman, R. D. and Allen, R. G. (1990). Evapotranspiration and irrigation water requirements. ASCE Manual and Report on Engineering Practice. New York.
Mardikis, M. G. Kalivas, D. P. and Kollias, V. J. (2005). Comparison of Interpolation Methods for the Prediction of Reference Evapotranspiration-An Application in Greece. Water Resource Management, 19, pp: 251–278.
Nouri, M. and Homaee, M. (2018). On modeling reference crop evapotranspiration under lack of reliable data over Iran. Journal of Hydrology, 566, pp: 705-718.
Ramírez-Cuesta, J. M., Cruz-Blanco, M., Santos, C. and Lorite, I. J. (2017). Assessing reference evapotranspiration at regional scale based on remote sensing, weather forecast and GIS tools. International journal of applied earth observation and geoinformation, 55, pp: 32-42.
Sawada, H., Araki, M., Chappell, N. A., LaFrankie, J. V. and Shimizu, A. (2007). Forest Environments in the Mekong River Basin, New York, Springer.
Vanella, D., Intrigliolo, D. S., Consoli, S., Longo-Minnolo, G., Lizzio, G., Dumitrache, R. C. and Ramírez-Cuesta, J. M. (2020). Comparing the use of past and forecast weather data for estimating reference evapotranspiration. Agricultural and Forest Meteorology, 295, pp: 108196.
