تعیین میزان بهرهوری آب در زراعت کلزا در استان لرستان
Subject Areas : Irrigation and Drainageبهمن فریدونی 1 , مریم قربانی 2 , یداله یوسفی فرد 3
1 -
2 -
3 -
Keywords:
Abstract :
کمبود آب به عنوان فاکتوری محدودکننده رشد و توسعهی پوشش گیاهی برای مناطق خشک و نیمه خشک به عنوان یک محدودیت ذاتی برای این اقلیمها به شمار میآید. با توجه به خشکسالیهای متعدد در دو دهه اخیر در استان لرستان و همچنین مصرف بیش از حد آب در بخش کشاورزی باعث شد که مسئله بهرهوری آب در بخش کشاورزی در این استان مهم و نیازمند بررسیهای متعددی باشد. منابع آب در دنیا دارای محدودیت بوده و به علت افزایش جمعیت و تقاضای غذا، مصرف آب برای تولید محصولات کشاورزی نیز افزایش خواهد داشت. از طرفی با توجه به تجارت آب مجازی که به عنوان راهکاری نوین به منظور مقابله با کم آبی مطرح است، تولید محصولاتی که با نیاز آبی زیاد تولید میشوند، در مناطقی که با بحران آب مواجه هستند معقول به نظر نمیرسد. یکی از راهکارها برای بالا بردن کارآیی مصرف آب در بخش کشاورزی بالا بردن بهرهوری فیزیکی محصولات زراعی میباشد. به همین علت تحقیقی در سال زراعی 96- 95 در شهرستانهای خرم آباد، دوره چگنی و کوهدشت برای بررسی میزان بهرهوری فیریکی آب و حجم آب مصرفی در کشت کلزا انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین نرخ بهرهوری فیزیکی آب در شرایط مدیریتی بهرهبرداران تحت پوشش پروژه، برای محصول کلزا برابراست با حداقل 5/0 و حداکثر 67/0 کیلوگرم بر مترمکعب و میانگین 613/0 کیلوگرم بر مترمکعب و میانگین حجم آب مصرفی در طول فصل رشد آن در شهرستانهای خرم آباد، دوره چگنی و کوهدشت به ترتیب برابر است با 3588 و 2971 و 3428متر مکعب در هکتار میباشد.
اسماعیلی خوش مردان، ع. ( 1396). بررسی بهرهوری آب و آسیبشناسی مدیریت آن در بخش کشاورزی کشور. وزارت امور اقتصادی و دارایی. معاونت امور اقتصادی. دفتر تحقیقات و سیاستهای بخشهای تولیدی.
حیدری شریف آباد، ح. (1391). فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی (اثرمتقابل ژنوتیپ × محیط × مدیریت). انتشارات آستان قدس رضوی. 381 صفحه.
حیدری شریف آباد، ح. و نقاشزاده، م. (1394). فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی و امنیت غذایی جهانی (جلد دوم). انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی. 431 صفحه.
سپهوند، م. و امیدواری. ش. ( 1394). تعیین نیاز آبی، بهره وری و ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات زراعی بهاره استان لرستان (مطالعه موردی: دشت چغلوندی). اولین کنگره علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست. انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین. 29 شهریور 1394، تهران، ایران.
شیرانی بید آبادی، ف.، احمدی کلیجی، س. و امین روان، م. (1394). بررسی بهرهوری کل عوامل تولید محصول گندم دیم در شمال کشور. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره 7، شماره1، ص155-137.
زمانی، ا.، مرتضوی، س. ا. و بلدلی، ح. (1393). بررسی بهرهوری اقتصادی آب در محصولات مختلف زراعی در دشت بهار. پژوهش آب در کشاورزی. دوره یک، شماره 1، ص 62-51.
عباسی، ف.، عباسی، ن. و توکلی، ع. ( 1396). بهرهوری آب در بخش کشاورزی؛ چالشها و چشم اندازها. نشریه آب و توسعه پایدار، سال چهارم، شماره یک. ص 144-141.
کشاورز، ع. و دهقانی سانیچ، ح. (1391). شاخص بهرهوری آب و راهکار آتیه کشاورزی کشور. فصلنامه راهبرد اقتصادی، دوره اول، شماره 1، ص 233-199.
قربانیان آستانه، ی.، امیری، ا.، رضویپور، ت. و رضایی، م. (1391). مقایسه مدیریتهای مختلف آبیاری با سیستم نوین مدیریت کشت برنج ( SRI ) بر بهرهوری آب. سومین همایش ملی مدیریت جامع منابع آب. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 20 شهریور 1391، ساری، ایران.
مظاهری، د. (1385). مبانی زراعت عمومی. انتشارات دانشگاه تهران. 320 صفحه.
میرنظامی، ج. (1392). بهرهوری مصرف آب. گروه سازههای آبی، دانشکده کشاورزی. دانشگاه تربیت مدرس.
نقاشزاده، م. (1396). زراعت کلزا (کاشت، داشت و برداشت). سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان. مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی. 22 صفحه.
نقاشزاده، م.، حیدری شریف آباد، ح.، مجیدی هروان، ا.، رفیعی، م.، رجالی، ف. و ایمانطلب، ن. (1393). ارزیابی تبادلات گازی برگ گیاه ذرت به هنگام استفاده از کود زیستی میکوریز تحت تنش خشکی. مجله بهزراعی نهال و بذر. دوره 30، شماره 2، ص 59-47.
یوسفیفرد، ی.، الهیاری، س.، قربانی، م. و برومندنسب، سعید. (1396). بررسی میزان بهرهوری آب در کشت گندم در استان لرستان. پنجمین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی و سومین کنگره ملی آبیاری و زهکشی. دانشگاه شهید چمران اهواز. 21 اسفند 1396، اهواز. ایران.
Naghashzadeh, M., Bour, Kh. and Pezeshkpour, P. (2014). Response of water use efficiency to mycorrhizal biofertilizer in maize under water stress conditions. Bull. Env. Pharmacol. Life sci., 4 (3), pp: 152-157.
