بررسی اثر لایروبی بر هیدرولیک جریان و کاهش سیلاب بازه پایین دست رودخانه (مطالعه موردی: بازه پایین دست رودخانه کارون بزرگ حد فاصل چنیبیه اهواز تا فارسیات)

Subject Areas : Irrigation and Drainage

رضا منجزی ¹ ( گروه سازه های آبی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، ایران. )
محمد حیدرتژاد ² ( گروه سازه های آبی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، ایران. )
مهدی اسدی لور ³ ( عضو هیئت علمی، گروه آب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، ایران. )
ابراهیم حسینی ⁴ ( مدیر امور اجرایی لایروبی رودخانه های اروند و بهمنشیر، سازمان آب و برق خوزستان، ایران. )

Received: 2012-04-09 Accepted : 2012-06-20 Published : 2012-09-21

Keywords:

Abstract :

هدف از این تحقیق مدلسازی اثرات لایروبی بر هیدرولیک جریان رودخانه کارون در بازه پایین دست شهر اهواز تا روستای فارسیات می باشد. بدین منظور با استفاده از نرم افزار4.1HEC-RAS ،الگوی یک بعدی جریان در چنین میدانی شبیه سازی شد. پس از وارد نمودن اطلاعات به مدل و کالیبراسیون آن، بر اساس دبی های طراحی انتخاب شده مدل اجرا گردید و مقادیر رقوم سطح آب استخراج و نواحی پخش سیلاب تعیین شدند. سپس مقاطع عرضی رودخانه اصلاح شده به گونه ای که مشکل پخش سیلاب حل شود. پس از آن بر اساس مقادیر اصلاحی مقاطع، حجم لایروبی به صورت تقریبی محاسبه و راهکارهایی جهت اجرایی لایروبی بهینه ارائه گردید. طبق جداول اشاره شده در متن نتایج حاصله نشان می دهد که لایروبی تأثیر چندانی بر کاهش رقوم سطح آب در دبی های با دوره بازگشت بالا ندارد ولیکن نتایج نشان دهنده افزایش سرعت جریان در حالت انجام لایروبی می باشد.

References:

اسلامی، ه و قادری، س.ج.(1391). تعیین حریم بستر رودخانه بیطاس مهاباد با استفاده از مدل های کامپیوتری GIS, HEC-RAS. یازهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، ارومیه، انجمن هیدرولیک ایران، دانشگاه ارومیه.ص.45-65.

بهادرنژاد، ک . و حسینی،خ. (1391).کنترل سیلاب رودخانه نکارود با استفاده از روش تلفیقی و برآورد هزینه اجرای آن. یازهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، ارومیه، انجمن هیدرولیک ایران، دانشگاه ارومیه.ص.32-38.

رﺣﻤﺎﻧﻲ ، ا . (1386). ﺑﺮآورد ﺑﺎر رﺳﻮﺑﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺟﺮﻳﺎن در رودﺧﺎﻧﻪ ﻛﺮج . ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ، داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان .ص.54-64.

رنجبران ، ل و ندری ، آ . (1385) . بررسی اختلاف حجم جریان سالانه کارون بزرگ در ایستگاه های ملاثانی و اهواز . اولین همایش منطقه ای بهره برداری از منابع آب حوضه های کارون و زاینده رود ، اهواز، دانشگاه شهید چمران .ص.23-34.

شاهی نژاد ، ب وظهیری ، ع ورستمی، س.( 1388) .بررسی و شبیه سازی هیدرولیک رسوب کانال لایروبی رودخانه کارون . هشتمین سمینار مهندسی رودخانه ، اهواز : دانشگاه شهید چمران ، ص. 198-208.

Ghaffari, G. and Amini, A. (2010). The management of floodplains using geographic information system (GIS) (Case study: Qezel Ozan River), Journal of geographical space 10: 32, pp: 117–134.Geological Survey of Iran. 1959. 1:100,000 geological map of Shokran.

Gharib, M.; Mosaedi, A.; Najafi Nejad, A.  And Yakhkeshi, E. (2007). Zonation and risk assessment of flood damage (case study: Qarachay River suburban of Ramiyan). Journal of Faculty of Natural Resources 60: 3, pp:785 –797.

HEC-RAS4.0 hydraulic reference manual.( 2013). www.hec.usace.army.mil/software/hec-ras(Accessed 27 April 2013)available

HEC-RAS4.0 user’s manual.( 2013 ).available at www.hec.usace.army.mil/software/hec-ras/ (Accessed 27 April 2013)

Qomi Oili, F.; Sadeghiyan, M. S.; Javeed, A. H.  and Mir Bagheri, S. A.( 2010). Zoning of flood simulation model using HEC-RAS (Case study: Karun river in between Ahvaz Bande Ghir). Quarterly of Science and Techniques in Natural Resources, 5:1, pp: 105 – 115.