شبیه سازی کمی و کیفی جریانهای ورودی و خروجی به مخازن تالاب در راستای احیای تالاب هورالعظیم

Subject Areas : Irrigation and Drainage

کاظم حمادی ¹ , سمانه عبدویس ²

1 - کارشناسان منابع آب، سازمان آب و برق خوزستان، اهواز، ایران.
2 - کارشناسان منابع آب، سازمان آب و برق خوزستان، اهواز، ایران.

Received: 2017-06-14 Accepted : 2017-08-20 Published : 2017-07-01

Keywords:

Abstract :

تالاب هورالعظیم، تالابی بزرگ و دائمی است که بین دو کشور ایران و عراق قرار گرفته است. با ورود جریان به تالاب شکل هندسی تالاب به صورت یک مخروط ناقص وارونه عمل می کند بدین صورت که با ورود جریان ارتفاع سطح آب تالاب همزمان با گسترش سطح صورت می گیرد. در این پژوهش با بکارگیری روابط هندسی مخروط ناقص نسبت به شبیه سازی هندسی مخازن پنجگانه و برآورد دبی مورد نیاز جهت پر شدن هر مخزن در ترازهای مختلف تالاب اقدام شد. نتایج نشان داد جهت پر شدن مخازن 1 و 2 در طول یک سال آبی نیاز به دبی سالانه 72  متر مکعب در ثانیه و مخزن 3  نیاز به دبی حدود 18 متر مکعب در ثانیه به ترتیب معادل 662 و 579  میلیون متر مکعب در سال دارند. به منظور خیس ماندن تمام یا بخشی از دو مخزن 4 و 5 ظرفیت ایمنی حدود 6/1 میلیارد متر مکعب در سال معادل دبی سالانه 53 مترمکعب در ثانیه لازم است که تلفیقی از آب رودخانه و آب زهکشی است. همچنین با این اختلاط 50 درصدی، هدایت الکتریکی آب این دو مخزن در حدود 5500 میکروموس بر سانتیمتر کنترل خواهد شد. ارقام ذکر شده برای تالاب در حالت پر و شرایط عالی است اما با توجه به محدودیت های منابع آب پیشنهادات دیگری برای حالت پر و خالی شدن مخازن در مقاله ارایه شده است.

References:

سعیدی، ی.، دشتی، س. (1394). رتبه بندی ریسکهای زیست محیطی خشک شدن مخازن 4 و 5 تالاب هورالعظیم به منظور توسعه میدان نفتی آزادگان با استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP). اولین همایش بین المللی مخاطرات طبیعی و بحران های زیست محیطی ایران، راهکارها و چالش ها.
جامعی، م.، حمادی، ک.، حسین‌زاده ساداتی، س.م. و علائی روزبهانی، ر. (1386). بررسی وضعیت ذخایر آبی تالاب هورالعظیم با بکارگیری تکنیک‌های سنجش از دور. مجموعه مقالات همایش ژئوماتیک.
فولادوند، س.، صیاد، غ.ع.، حمادی، ک.، معاضد، ه. (1390). بررسی تحولات کمی آب ورودی به تالاب هورالعظیم در اثر احداث سد مخزنی کرخه، اولین همایش ملی راهبردهای دستیابی به کشاورزی پایدار، دانشگاه پیام نور خوزستان.
طرح حافظت از تالاب های ایران، مهندسی مشاور آساراب، (1393). "راهنمای تعیین نیاز آبی تالاب ها"، انتشارات نشرطلایی، تهران.
مکرونی، س.، سبزقبایی، غ.ر.، یوسفی خانقاه، ش.، سلطانیان، س. (1395). آشکارسازی روند تغییرات کاربری اراضی تالاب هورالعظیم با استفاده از تکنیک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی. فصلنامه سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، سال هفتم، شماره 3.

Chen, L., Jin, Z., Michishita, R., Cai, J., Yue, T. (2014). Chen B, Xu B. Dynamic monitoring of wetland cover changes using time-series remote sensing imagery. Ecological Informatics, 24(1): 17-26.
Johnston, R., Cools, J., Liersch, S., Morardet, S., Murgue, C., Mahieu, M., Zsuffa, I., Uyttendaele, G. P. (2019). Wet win: A structured approach to evaluating wetland management option in data-poor contexts, Enviromental science and policy, 94: 9-17.
Tharme, R.E., (2003). "A global perspective onenvironmental flow assessment: emerging trends inthe development and application of environmentalflow methodologies for rivers", Published Online inWiley Interscience.