Analyzing the Traditional Motifs of Afshan Carpets of the Pahlavi Period based on Thematic Analysis (Case Study: Malek Museum)

Subject Areas : Art

Maral Shahmoradi Aliakbari ¹ , Neda Ziabakhsh ²

1 - Ph.D student, Department of Architecture, Islamic Azad university, North Tehran Branch, Tehran, Iran.
2 - Assistant Professor, Department of Architecture, Islamic Azad university, North Tehran Branch, Tehran, Iran.

Received: 2023-05-07 Accepted : 2023-06-10 Published : 2023-02-20

Keywords: Handmade Carpet, Malek Museum, Pahlavi, Afshan pattern, Symbolization,

Abstract :

Carpet weaving is one of the main productions of the Iranian people, passed down from generation to generation. Some of the hand-woven carpets exhibited in museums serve as evidence of this rich heritage. Understanding the structure of these carpets opens the door to unraveling the intricacies of their creation. This article aims to explore the physical and conceptual aspects of Afshan carpets, delving into their symbolic meanings. Through applied research and a structural approach, this study contributes to documenting and preserving the fundamental principles underlying Afshan carpets. Using both quantitative and qualitative strategies, along with library and field methods, this research employs descriptive, analytical, adaptive, and inductive reasoning methods to elucidate the philosophical depth and significance of the motifs present in Afshan carpets. To achieve this, a case study approach was adopted, focusing on seven carpets with Afshan designs from the Malek Museum. These carpets were selected based on design homogeneity and the period of their production. The structure and design serve as the two key elements shaping the texture of a carpet. The design principles and rules are influenced by the culture, customs, and religious teachings of the society, manifesting content in symbolic forms. These themes encompass various elements, including plant motifs symbolizing life, imaginary forms prevalent in mystical traditions, and mapping forms found in visual dimensions like the Islimi designs, which represent the concept of unity in diversity and the mystical symbol of monotheism. These elements play a crucial role in shaping the motifs found in Afshan carpets.

References:

آذرپاد، حسن، حشمتی رضوی، فضل‌الله.(1372). فرش‌نامۀ ایران، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

-انوری، حسن(1382). فرهنگ فشردۀ سخن، تهران: نشر سخن.

-بورکهارت، تیتوس(1392). هنر مقدس(اصول و روش‌ها)، ترجمۀ جلال ستاری، تهران: انتشارات سروش.

-ترابی، زهره، اسدی، شهام(1395). بازشناسی و تبیین مفهوم «نماد» در معماری با توجه به آرا و نظرهای اندیشمندان، فصل‌نامۀ نقد کتاب، سال سوم، شمارۀ 9-10، ص253.

-چیت‌سازان، امیرحسین(1381). بررسی دلایل تداوم و شکوفایی هنر قالی‌بافی ایران در دوران اسلامی، تهران: اولین همایش هنر اسلامی، مؤسسه مطالعات هنر اسلامی، ص 201.

-چیت‌سازان، امیرحسین(1385). نمادگرایی و تأثیر آن در فرش ایران، تهران: فصل‌نامۀ گلجام، انجمن علمی فرش ایران، شمارۀ 45.

-حشمتی رضوی، فضل‌الله(1393). تاریخ فرش سیر تحول و تطور فرش‌بافی ایران، تهران: انتشارات هنر، چاپ چهارم.

-حصوری، علی(1389). مبانی طراحی سنتی در ایران، تهران: چشمه.

-دانشگر، احمد(1372). فرهنگ جامع فرش ایران، تهران: نشر دی.

-دهخدا، علی‌اکبر(1377). لغت‌نامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

-رهایی، مهدی، جوانمرد، صبا(1394). مطالعۀ تطبیقی شیوه‌های طراحی و رنگبندی فرش‌های افشان شهرهای تبریز، اصفهان، کاشان، نایین در سه دهۀ اخیر و ارائۀ یک اثر طراحی مبتنی بر مطالعات، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، مؤسسۀ آموزش عالی و عمران و توسعه، دانشکدۀ فنی و مهندسی.

-ریاضی، محمدرضا(1375). فرهنگ مصور اصطلاحات هنر ایران، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا.

-زراعی، محمدرضا(1382). نقش خشتی از پازیریک تا چهارمحال و بختیاری، تهران: مجموعه مقالات اولین سمینار ملی تحقیقات فرش دست‌بافت، مرکز ملی فرش ایران.

-ژوله، تورج(1390). پژوهشی در فرش ایران، تهران: انتشارات یساولی، چاپ دوم.

-سیداحمدی زاویه، سیدسعید(1374). بررسی و تحلیل روابط ساختاری و محتوایی فرش و شعر، تهران: پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، پژوهش هنر، دانشگاه هنر تهران.

-شعبانی خطیب، صفرعلی(1387). فرهنگ‌نامۀ تصویری آرایه و نقش فرش‌های ایران، سپهر اندیشه.

-شهریاری، مریم(1399)، مطالعۀ تطبیقی طرح و نقش قالی‌های دو دهۀ اخیر مشهد با دورۀ پهلوی، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکدۀ فرش.

-صرافی، محمود(1375). فرهنگ گویش کرمانی، تهران: نشر سروش.

-صفری، حسین(1390). مشابهت الگوی هندسی معماری ایرانی و فرش ایرانی در بیان معنی، تهران: همایش ملی هنر فرهنگ تاریخ و تولید فرش دست‌باف.

-عباسی شوکت‌آباد، امیرحسین(1400). بررسی تطبیقی مؤلفه‌های مذهبی حاکم بر فرش‌های دور‌ۀ قاجار و پهلوی، فصل‌نامۀ هنرهای صناعی اسلامی.

-کمندلو، حسین(1400). نگاهی به آغاز و گسترش ظرح افشان در قالی‌های ایران (مطالعۀ موردی: قالی امپراتور(افشان-جانوری) محفوظ در موزه متروپلیتن نیویورک)، درآیگاه، نشریۀ علمی-هنری خراسان بزرگ.

-کمندلو، حسین(1391). قالی‌های افشان شاه عباسی (هراتی) خراسان در دورۀ صفویه، فصل‌نامۀ آستان هنر.

-کمندلو، حسین(1387). قالیچۀ افشان شاه عباسی، ماه‌نامۀ آیینۀ خیال.

- لولویی، کیوان، اسدی، هانی(1393). فرش به‌عنوان الگوی اصیل هنر ایران و جایگاه آن در معماری داخلی، تهران: کنفرانس بین‌المللی مهندسی هنر و محیط زیست.

-میثاقی، مژده، زرین‌قلمی، کیوان(1394). هندسه نقطۀ اشتراک معماری و فرش ایرانی، سومین کنفرانس بین‌المللی عمران و توسعۀ شهری، تهران.

-نصیری، محمدجواد(1389). افسانۀ جاویدان فرش ایران، تهران: فرهنگسرای میردشتی.

-نعیمی هیر، سارا، دهقانی، فاطمه(1393). خاستگاه نقوش و پیشینۀ تاریخی چهار هزار سالۀ فرش ایران، تهران: کنفرانس بین‌المللی مهندسی هنر و محیط زیست.

-نوری، اکرم(1401). ساختار طراحی قالی‌های طرح افشان دورۀ صفوی و قاجار، پایان‌نامۀ دکتری تخصصی، دانشگاه الزهرا(س)، دانشکده هنر.

-نویدی‌نژاد، کاوه، یزدان‌پناه، حسن(1399). معرفی روش طراحی علی‌اکبر فدایی، طراح فرش کرمان در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی (بر پایه مطالعه بیست و چهار نقشۀ افشان ترنج‌دار، محفوظ در مجموعۀ شخصی)، نشریۀ مبانی نظری هنرهای تجسمی.

-هال، آلستر، جوزه، ویووسکالوچیک(1377). تاریخچۀ گلیم، ترجمۀ شیرین همایونفر و نیلوفر الفت شایان، تهران: نشر کارنگ.