The structure of Iranian rural society after land reforms

Subject Areas : social history of Iran

mahammad kalhor ¹ , Ebrahim Akbari ²

1 - Assistant Professor, Department of History and Archaeology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 - PhD Student, Department of History and Archaeology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

Received: 2025-12-10 Accepted : 2025-12-10 Published : 2025-12-09

Keywords: Social Structure, Rural Areas, Ownership, Land Reforms,

Abstract :

Iran's traditional agricultural system underwent significant changes during the land reforms, which focused on "Baneh" (group production units). As socio-economic organizations, Baneh played an important role in agricultural production. However, after the land reforms, land division and, in some cases, farmers' reluctance to participate in collective work weakened this structure. The authorities' neglect of the importance of Baneh further accelerated their dissolution. At the same time, the establishment of agricultural joint-stock companies and rural production cooperatives, intended to improve agricultural productivity, brought structural changes to the ownership and exploitation system. Farmers lost the right to sell their land and became shareholders, which led to reduced active participation in agriculture and increased social inequalities. This study, using a historical method with a descriptive-analytical approach, examines the impact of land reforms on the social and class structure of Iranian villages. The main research question is: What impact did the land reforms have on the social and class structure of Iranian villages? The findings indicate that, in the context of land reforms, the transformation of traditional and class relations led to a sense of relative deprivation and created dissatisfaction among villagers. On one hand, it created a new dependency of villagers on government institutions; on the other hand, by changing the foundation and class composition of villages, it led to the collapse of the landlord-peasant system, the independence of peasants, increased farmers' incomes, and improved living standards, although some social groups experienced economic insecurity.

References:

ازکیا‌‌‌‌، مصطفی‌‌‌‌ (1365)‌‌‌‌، جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستایی ایران‌‌‌‌. تهران: مؤسسه اطلاعات‌‌‌‌.
ازکیا‌‌‌‌، مصطفی‌‌‌‌ (1374)، م‍ق‍دم‍ه‌ای‌ ب‍ر ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ ت‍وس‍ع‍ه‌ روس‍ت‍ائ‍ی‌. ت‍ه‍ران‌ : مؤسسه اطلاعات‌‌‌‌.
اشرف‌‌‌‌‌‌‌‌،‌ احمد‌‌‌‌ ‌‌‌‌(1351)‌‌‌‌،‌ دهقانان‌‌‌‌،‌ زمین و انقلاب در کتاب مسایل ارضی و دهقانی‌‌‌‌‌‌‌‌. تهران: آگاه
اشرف‌‌‌‌،‌ احمد‌‌‌‌ (1358)‌‌‌‌، کتاب آگاه ‌‌‌‌(مجموعه مقالات درباره ایران و خاورمیانه)‌‌‌‌. تهران: انتشارات آگاه‌‌‌‌.
بررسی واحدهای کشت و صنعت اداره بررسی‌های اقتصادی‌‌‌‌. (بی‌تا)‌‌‌‌. تهران: بانک مرکزی ایران‌‌‌‌.
حجتی کیا، محمد جواد‌‌‌‌ (۱۳۸۱)‌‌‌‌، کشاورزی‌‌‌‌‌‌‌‌، فقر و اصلاحات ارضی در ایران‌‌‌‌. تهران: نی‌‌‌‌.
حسینی کازرونی‌‌‌‌، محمدرضا‌‌‌‌ (1360)، تصویری از مسأله ارضی ایران. تهران: مرکز تحقیقات روستایی‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌،‌ خسرو‌‌‌‌ (۱۳۵۷الف)‌‌‌‌، جامعه دهقانی در ایران‌‌‌‌. تهران: انتشارات پیام‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1358ب)‌‌‌‌، جامعه شناسی روستایی ایران‌‌‌‌. تهران: انتشارات پیام‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1358ج)‌‌‌‌، دهقانان خرده پا‌‌‌‌. تهران: نشر قطره‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1358د)‌‌‌‌، مسأله دهقانی و مسأله ارضی‌‌‌‌. تهران: انتشارات پیوند‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1361هـ)‌‌‌‌، دهقانان توانگر‌‌‌‌. تهران: نشر میترا‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1367و)‌‌‌‌، بررسی آماری وضعیت ارضی ایران در شش استان‌‌‌‌. تهران: مرکز نشر دانشگاهی‌‌‌‌.
خسروی‌‌‌‌، خسرو‌‌‌‌ (1367ز)‌‌‌‌، مسأله ارضی و دهقانان تهیدست در ایران‌‌‌‌. تهران: نشر بیداری‌‌‌‌.
خسرویار‌‌‌‌، علی‌‌‌‌ (1381)‌‌‌‌، اصلاحات ارضی پهلوی دوم‌‌‌‌.(پایان نامه کارشناسی ارشد)‌‌‌‌، تهران: دانشگاه شهید بهشتی‌‌‌‌.
دیگار ژان‌‌‌‌،‌ پیر؛‌ هوردکارد‌‌‌‌،‌ برنارد و ریشار‌‌‌‌، یان‌‌‌‌ (1377)،‌ ایران در قرن بیستم‌‌‌‌. ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی‌‌‌‌،‌ تهران: نشر البرز‌‌‌‌.
رزاقی‌‌‌‌،‌ ابراهیم‌‌‌‌ (1367)‌‌‌‌،‌ اقتصاد ایران‌‌‌‌، تهران: نشر نی‌‌‌‌.
ساولی‌‌‌‌،‌ یدالله‌‌‌‌ (1368)،‌ سیر تحولات در ‌‌‌‌‌نظام‌های بهره‌‌‌‌‌برداری کشاورزی در ایرا‌‌‌‌. ن تهران: معاونت امور مناطق و دفتر برنامه ریزی منطقه ای‌‌‌‌.
سوداگر‌‌‌‌،‌ محمد‌‌‌‌ (1358)‌‌‌‌،‌ بررسی اصلاحات ارضی‌‌‌‌. تهران: مؤسسه تحقیقات اقتصادی‌‌‌‌.
سوداگر‌‌‌‌، محمد‌‌‌‌ (۲۵۳۷)‌‌‌‌، نظام ارباب رعیتی در ایران‌‌‌‌. تهران: مؤسسه تحقیقات اقتصادی و اجتماعی پازند‌‌‌‌.
سوداگر‌‌‌‌،‌ محمدرضا‌‌‌‌ (1369)‌‌‌‌،‌ رشد روابط سرمایه داری در ایران ‌‌‌‌(مرحله گسترش ۱۳۵۷-۱۳۴۲‌‌‌‌)‌‌‌‌. تهران: نشر شعله اندیشه‌‌‌‌.
سیمای مالکیت اراضی مزروعی در ایران‌‌‌ (1381)‌‌‌‌، تهران: صندوق مطالعاتی ‌‌‌‌‌نظام‌های بهره‌‌‌‌‌برداری کشاورزی در ایران‌‌‌‌.
صفی نژاد‌‌‌‌،‌ جواد‌‌‌‌ (1354)‌‌‌‌،‌ بنه‌‌‌‌. تهران: انتشارات توس‌‌‌‌.
طرح قانونی تشکیل شرکت‌های سهامی زراعی‌‌‌‌ (1346)، ‏ایران: ریاست جمهوری.
عجمی‌‌‌‌، اسماعیل‌‌‌‌ (1348)‌‌‌‌، شش دانگی‌‌‌‌. شیراز: انتشارات دانشگاه پهلوی‌‌‌‌.
عجمی‌‌‌‌،‌ اسماعیل‌‌‌‌ (1361)،‌ سه مقاله در زمینه شناخت جامعه روستایی ایران‌‌‌‌. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز‌‌‌‌.
فرهنگ‌‌‌‌،‌ منوچهر‌‌‌‌ (1355)‌‌‌‌،‌ زندگی اقتصادی ایرا‌‌‌‌ن. تهران: انتشارات ابوریحان‌‌‌‌.
فوران‌‌‌‌‌‌‌‌، جان‌‌‌‌ (۱۳۷۸)‌‌‌‌، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران‌‌‌‌. ترجمه احمد تدین‌‌‌‌، تهران: رسا.
لمبتون‌‌‌‌‌‌‌‌،‌ آن‌‌‌‌ (۱۳۶۲)،‌ مالک و زارع در ایران‌‌‌‌. ترجمه منوچهر امیری‌‌‌‌،‌ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی‌‌‌‌.
لهسایی زاده‌‌‌‌، عبدالعلی‌‌‌‌ (1382)‌‌‌‌، تحولات اجتماعی در روستاهای ایران‌‌‌‌. شیراز: انتشارات نوید‌‌‌‌.
ملکانیان‌‌‌‌، حسین‌‌‌‌ (1365)‌‌‌‌، پژوهشی در نظام زمینداری مالکیت‌ها‌‌‌‌. تهران: معاونت طرح و برنامه‌‌‌‌.
مومنی‌‌‌‌، باقر‌‌‌‌ (۱۳۵۹)‌‌‌‌، مسأله ارضی و جنگ طبقاتی در ایران‌‌‌‌. تهران: انتشارات پیوند
نیک خلق‌‌‌‌، علی اکبر‌‌‌‌ (1379)‌‌‌‌،‌ جامعه شناسی روستایی‌‌‌‌. تهران: نشر کلمه‌‌‌‌.
هالیدی‌‌‌‌،‌ فرد‌‌‌‌ (1358)‌‌‌‌. دیکتاتوری و توسعه سرمایه داری در ایران‌‌‌‌. ترجمه فضل الله نیک آئین‌‌‌‌،‌ تهران: نشر امیر کبیر‌‌‌‌.
هوگلاند‌‌‌‌‌‌‌‌،‌ اریک‌‌‌‌ ‌‌‌‌(ج ۱۳۸۱)‌‌‌‌. زمین و انقلاب در ایران (١٣٦٠-١٣٤٠)‌‌‌‌‌‌‌‌،‌ ترجمه فیروزه مهاجر‌‌‌‌،‌ تهران: شیرازه‌‌‌‌.
وثوقی‌‌‌‌، منصور‌‌‌‌. (۱۳۶۸)‌‌‌‌. جامعه شناسی روستایی‌‌‌‌. تهران: انتشارات کیهان‌‌‌‌.
Abrahamian, E. (2008). History of Modern Iran. Cambridge University Press.
Bernstein, H. (1977). “Notes on Capital and Peasantry.” Review of African Political Economy, 10, 60–73.
Frank, A. G. (1967). Capitalism and Underdevelopment in Latin America. Monthly Review Press.
Scott, J. C. (1976). The Moral Economy of the Peasant. Yale University Press.
Hojati, A. (2020). Revisiting the White Revolution: Land Reform and Rural Change in Iran, 1960–1980. Palgrave Macmillan.
Amin, S. (1976). Unequal Development. Monthly Review Press.