The Role Of Islamic Cultural Principles In Civil Liability Obligations With Emphasis On Social Trust: A Comparative Study Of Iran And Egypt

Subject Areas : Social movements

Hossein Dashtianeh ¹ , Golam Hossein Afras ² , Mohammad Afras ³

1 - Department of Private Law, Bu.C, Islamic Azad University, Bushehr, Iran.
2 - Department of Private Law, Bu.C, Islamic Azad University, Bushehr, Iran.
3 - Department of Private Law, Bu.C, Islamic Azad University, Bushehr, Iran.

Received: 2025-04-26 Accepted : 2025-09-09 Published : 2025-09-09

Keywords: Civil Liability, Islamic Culture, Social Trust, Iran And Egypt.,

Abstract :

Civil liability obligations in emergency situations play a crucial role in promoting social cohesion and safeguarding human rights, particularly through the lens of Islamic cultural principles and social trust. This study aims to conduct a comparative analysis of the influence of Islamic principles on civil liability obligations and to examine their relationship with social trust in the legal systems of Iran and Egypt. Employing a qualitative, non-survey, descriptive-analytical approach, data were collected through extensive library and documentary research. Findings indicate that in Iran, jurisprudential principles such as La Dharar (no harm) and Tasbib (causation), grounded in Article 1 of the Civil Liability Act of 1960 (1339 SH), form the foundation of civil liability obligations. However, the absence of explicit criminalization of failure to assist limits the practical enforcement of these obligations. In Egypt, Article 242 of the Penal Code strengthens the duty to rescue by criminalizing inaction, although technological challenges and limited access to emergency infrastructures in some regions hinder full implementation. The comparative analysis suggests that harmonizing Islamic jurisprudential principles with the development of emergency technologies and public education can reinforce rescue obligations, enhance social trust, and reduce human losses. Consequently, the study emphasizes the necessity of revising civil liability laws in Iran, enhancing technological capacities, and promoting a rescue culture rooted in Islamic principles.

References:

احمدزاده‌بزاز، سیدعبدالمطلب. مهریار، محمد. (1396). مطالعة تطبیقی مسئولیت‌مدنی ناشی‌از مالکیت بر اشیاء و عوامل رفع آن در حقوق ایران و مصر. دوفصلنامۀ علمی‌پژوهشی-حقوق تطبیقی، دورۀ 4، شمارۀ 2؛ (پیاپی 8)، 88-73.
بشارتی‌هولاسو، مرتضی. سپهرنیا، رزیتا. رضایی، علی‌اکبر. قیومی، عباسعلی. قدمی، محسن. (1402). سناریوهای آیندۀ وضعیت اعتماد اجتماعی در سال 1404. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-مطالعات بنیادین و کاربردی جهان‌اسلام، دورۀ 5، شمارۀ 4؛ (پیاپی 18)، 109-79.
بهادری‌جهرمی، محمد. شکرالهی، علی. (1403). نظارت شرعی بر قوانین و مقررات در نظام حقوقی مصر و ایران. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-دانش حقوق‌عمومی، دورۀ 13، شمارۀ 2؛ (پیاپی 44)، 201-177.
پناهی، سعیده. (1394). مسئولیت مدنی بدون رابطۀ سببیت. چاپ‌اول، تهران: انتشارات با من.
ثانی‌پور، سمیه. (1404). نفع در دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر. چاپ‌اول، یاسوج: انتشارات وکلا.
حسینی، سیدحبیب. (1400). مسئولیت اجتماعی، محدودیت‌ها و درماندگی‌ها. چاپ‌اول، تهران: انتشارات گروه آموزشی مدرس، سنجش و دانش.
خیری، حسن. (1401). مسئلۀ اعتماد اجتماعی در نظام اجتماعی اسلام. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی-پژوهش‌های اخلاقی، دورۀ 12، شمارۀ 2؛ (پیاپی 47)، 281-265.
دینداری، الهام. ایروانی، محمدرضا. (1392). اعتماد اجتماعی. چاپ‌اول، تهران: انتشارات سخنوران.
سنهوری، عبدالرزاق‌احمد. (2009). لوسيط في شرح القانون المدني الجديد (جلد 1). چاپ‌دهم، بیروت: الحلبي الحقوقية.
عالم‌زاده، محمد. (1402). مسئولیت مدنی (جلد 1). چاپ‌اول، تهران: انتشارات مجد.
عزیزی، محمدعلی. (1399). نهاد قیمومیت در نظام حقوقی ایران و مصر. چاپ‌اول، اردبیل: انتشارات نایاب.
کرافورد، جیمز. (1397). درآمدی بر حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها. ترجمۀ: محمد ستایش‌پور، چاپ‌اول، تهران: انتشارات ساحل گیسوم.
کرافورد، جیمز. (1404). مقدمه‌ای بر طرح مواد مسؤلیت بین‌المللی دولت. ترجمۀ: علیرضا ابراهیم‌گل، ویراستار: سودابه رسولی، چاپ‌اول، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ حقوقی شهر دانش.
محسنی، فرید. جوهر، سعید. (1393). ارتباط مسئولیت اجتماعی و مسئولیت کیفری تعامل یا تقابل. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی- پژوهش حقوق کیفری، دورۀ 3، شمارۀ 8، 113-87.
میرداداشی، مهدی. (1399). مسئولیت مدنی مؤسسات عمومی در حقوق ایران و مصر. چاپ‌دوم، قم: انتشارات دانشگاه مفید.
نظری‌گزنق، جمشید. (1394). حقوق و تکالیف قیم در حقوق ایران و مصر. چاپ‌اول، تهران: انتشارات جاودانه: جنگل.
هوشمندفیروزآبادی، حسین. (1401). مسئولیت‌های مدنی خاص‮‏‫. چاپ‌اول، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.‬‬
Dehdashti, Ali. (2025). The Interplay Of Islamic Principles Of Construction In English Court: The Case Of NIOC V Crescent Petroleum. Journal Of International Dispute Settlement, 16(1): 1-20.
Moaddel, Mansoor. Azadarmaki, Taqhi. (2001). The Worldviews Of Islamic Publics: The Cases Of Egypt, Iran, And Jordan. Journal Of Comparative Sociology, 1(3-4):299-319.
Powell, Emilia Justyna. (2015). Islamic Law States And Peaceful Resolution Of Territorial Disputes. Journal Of International Organization, 69(4): 777-807.
Raisi, Ruhollah. (2024). The Role Of Religion In The Conflicts Of Inheritance Laws In The Legal Systems Of Iran, Egypt, and England. Journal Of Interdisciplinary Studies In Society, Law, And Politics, 3(4): 119-133.
Soltaninejad, Mohammad. (2018). Iran And Egypt: Emotionally Constructed Identities And The Failure To Rebuild Relations. Journal Of World Sociopolitical Studies, 2(3): 483-506.