Repetition of Mystical Themes in the Poetry of Kamal al-Din Hossein Khwarazmi
Subject Areas :
1 - Assistant Porfessor of Persian Language and Literature Dept Islamic Axad University Salmas Branch
Keywords: Kamal al-Din Hossein Khwarazmi, Diwan of poetry, mystical themes, repetition ,
Abstract :
By pondering the colorful and mysterious pages of Persian poetry and literature from the past to the present, especially mystical poetry, it is observed that poets have repeated the meanings and themes of their poems, those of their predecessors and contemporaries, and Persian mystical poetry and literature is, in a way, a repetition of the same meanings and themes, in different meters, rhymes, and poetic lines. In mystical poetry, it is rare to find a theme that is absolutely unprecedented. Kamal al-Din Hossein al-Khwarizmi is one of the powerful poets and mystics of the second half of the eighth century and the first half of the ninth century AH. Throughout his collection of poems, he repeated in various forms a single mystical meaning and theme that had precedent in the poems of previous poets and poets of the same era. In this study, most of the recurring mystical themes in the entire poetic collection of Kamal al-Din Hossein al-Khwarizmi, which have precedents in the poems of previous poets and poets of the poet's contemporaries, have been extracted and examined and analyzed by citing examples from previous mystical poetry and prose texts. The results of the research show that in the entire poetry collection of Kamal al-Din Hossein al-Khwarizmi, like other mystical poets, it is rare to find a theme that is absolutely unprecedented.
منابع
1- قرآن کریم (1376). ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران: دارالقرآن¬الكريم.
2- ابن عربی، محمد بن علی (1386). فصوص الحکم، در آمد، برگردان متن، توضیح و تحلیل: محمد علی موحّد و صمد موحّد، تهران: کارنامه.
3- اسیری لاهیجی، شمس الدین محمد ( 1357). دیوان اشعار و رسائل، به اهتمام: برات زنجانی، تهران: موسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، شعبۀ تهران.
4 - اوحدی مراغه¬ای (1391). کلیّات اشعار، به کوشش: سعید نفیسی، تهران: سنایی.
5- اولو داغ، سلیمان (1384). ابن عربی، ترجمۀ: داوود وفایی، تهران: مرکز.
6- پایمرد، منصور (1385). دیوان منتسب به حلّاج و نظر پیشکسوتان، حاشیه¬ای بر مقالۀ «حلاج یا خوارزمی؟»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، اردیبهشت و خرداد و تیر 1385، شماره¬های 105-103، صص: 65-64
7- پور جوادی، نصرالله (1385). زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی، تهران: هرمس.
8- توحیدیان، رجب (1387 الف). اوصاف عقل در تقابل با عشق و جنون در دیوان صائب تبریزی و دیگر عرفا، فصلنامۀ علمی پژوهشی ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی، سال چهارم، شمارۀ دوازده، صص:126-93
9- ____، ____ ( 1387 ب). اندیشۀ وحدت وجودی در تمثیلات صائب تبریزی، فصلنامۀ علمی پژوهشی عرفان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، سال پنجم، شمارۀ هفده، صص: 115-87
10- ____، ____ (1386). دل محوری و سیر و سلوک درونی در دیوان شاه نعمت الله ولی و دیگر عرفا، فصلنامه علمی – پژوهشی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی، شمارۀ دهم، صص: 140-109
11- ____، ____ (1388). تأثیرپذیری کمال الدین حسین خوارزمی ازخاقانی و خصایص سبکی وی، فصلنامۀ تخصصی زبان و ادبیات فارسی (بهار ادب)، سال دوم، شمارۀ چهارم، شمارۀ پی در پی: 6، صص: 75-57
12- ____،____ (1389 الف). تأثیرپذیری کمال الدین حسین خوارزمی از پیشینیان عرفانی، فصلنامۀ زبان و ادب فارسی (گرایش عرفان)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، سال اوّل، شمارۀ دوم، صص: 102- 75
13- ____،____ (1389ب). تأثیرپذیری کمال الدین حسین خوارزمی از حافظ شیرازی، ماهنامۀ حافظ، شمارۀ شصت و هشت، فروردین 1389، صص: 61-56
14- ____، ____ (1389ج). معرفت شهودی و استدلالی در گلشن راز شیخ محمود شبستری، فصلنامۀ زبان و ادب فارسی، ادب و عرفان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، سال اوّل، شمارۀ چهارم، صص: 71-53
15- ____،____ (1390). تجلّی جمال و جلال در دیوان حافظ، فصلنامۀ ادبیات فارسی(بهارستان سخن)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی، شمارۀ هفده، صص: 64-39
16- ____،____ (1398). بررسی تأثر سبکی تقی دانش از حافظ شیرازی، فصلنامه ادبیات فارسی (بهارستان سخن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی، سال شانزدهم، شمارۀ چهل و پنج، صص: 136-115
17 -حافظ، شمس الدین محمد(1374). دیوان، با مجموعۀ تعلیقات و حواشی علّامه محمد قزوینی، به اهتمام: عبد الکریم جربزه دار، تهران: اساطیر.
18- خاقانی شروانی (1374). دیوان، به کوشش: ضیاء الدین سجادی، تهران: زوّار.
19- خوارزمی، کمال الدین حسین (1384). جواهر¬الاسرار و زواهر¬الانوار (شرح سه دفتر مثنوی معنوی مولوی)، ج اول، مقدمه و تصحیح و تحشیه: محمد جواد شریعت، تهران: اساطیر.
20- خوارزمی، تاج الدین حسین (1385). شرح فصوص الحکم شیخ اکبر محی الدین ابن عربی، ج اوّل، به اهتمام: نجیب مایل هروی، تهران: مولی.
21- خیراندیش،سیّد مهدی (1384). حلاج یا خوارزمی؟،کتاب ماه ادبیات وفلسفه، شمارۀ 99-98، صص: 54-53
22- دهلوی، امیر خسرو (1391). کلیّات اشعار، با تصحیح و مقابله و مقدمه: سعید نفیسی، تهران: سنایی.
23 - رازی، نجم الدین (1384). مرصاد العباد، به اهتمام: محمد امین ریاحی، تهران: علمی و فرهنگی.
24- ____،____ (1386). رسالۀ عشق و عقل، به اهتمام و تصحیح: تقی تفضلی، تهران: علمی و فرهنگی.
25 - راستگو، سیّد محمّد (1383). عرفان در غزل فارسی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
26- رحیمیان، سعید (1383). مبانی عرفان نظری، تهران: سمت.
27- سجادی، سیّد ضیاء الدین (1384). مقدمه ای بر مبانی عرفان و تصوّف، تهران: سمت.
28 – سعدی ( 1374). متن کامل کلیّات، مطابق نسخۀ تصحیح شده محمد علی فروغی( ذکاء الملک)، مقدمه و شرح حال: استاد جلال الدین همایی، حواشی: محمود علمی (درویش)، تهران: جاویدان.
29- سلمان ساوجی (1367). دیوان، با مقدمۀ: تقی تفضّلی، به اهتمام: منصور مشفق، تهران: صفی¬علی¬شاه.
30- سیف فرغانی (1364). دیوان، به تصحیح: ذبیح الله صفا، تهران: فردوس.
31 - شاه نعمت الله ولی، سیّد نور الدین (1385). دیوان، تهران: طلایه.
32- شبستری، شیخ محمود (1382). گلشن راز، به اهتمام: دکتر کاظم ذزفولیان، تهران: طلایه.
33- _____،______ (1365). مجموعه آثار، به اهتمام: صمد موحّد، تهران: کتابخانۀ طهّوری.
34 - شفیعی کدکنی، محمد رضا (1391). رستاخیز کلمات، چ اول، تهران: سخن.
35- شمس مغربی (1381). دیوان، تحقیق و بررسی: سید ابو طالب میر عابدینی، تهران: امیر کبیر.
36- صائب تبریزی (1375). دیوان، مجلّدات 2 و6 ، به كوشش: محمّد قهرمان، تهران: علمي و فرهنگی.
37 - عراقی، فخرالدین (1386). کلیّات، به تصحیح و توضیح: نسرین محتشم، تهران: زوّار.
38 - عطار نیشابوری، شیخ فرید الدین محمد (1386). دیوان، به اهتمام و تصحیح: محمد تقی تفضلی، تهران: علمی و فرهنگی.
39- غزّالی، احمد، باخرزی، سیف الدین (1385). دو رسالۀ عرفانی در عشق، به کوشش: ایرج افشار، تهران: منوچهری.
40 - فروزانفر، بدیع الزمان (1376). احادیث و قصص مثنوی، ترجمۀ کامل و تنظیم مجدد: حسین داوودی، تهران: امیر کبیر.
41 - کاکایی، قاسم (1385). وحدت وجود به روایت ابن عربی و مایستر اکهارت، تهران: هرمس.
42 - گلچین معانی، احمد (1369). کاروان هند، دو جلدی، ج دوم، مشهد: آستان قدس رضوی.
43 - لاهیجی گیلانی، محمد (1381). شرح گلشن راز، پیشگفتار: علیقلی محمودی بختیاری، تهران: علم.
44- لویی ماسینیون (1386). دیوان حلّاج و گذری بر اندیشه و تعبیرات عرفانی، ترجمه و تدوین: قاسم میر آخوری- حیدر شجاعی، تهران: قصیده.
45 - محمدی، محمد حسین (1374). بیگانه مثل معنی(نقد وتحلیل شعرصائب و سبک هندی)،تهران: میترا.
46- محمدی، هاشم ( 1387). تأثیر شاعران سده¬های سوم و چهارم بر حافظ، مجلّۀ علمی- پژوهشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، سال چهارم، شمارۀ 11، صص: 150-137
47- منصور حلّاج ( 1375). دیوان (به انضمام شرح مبسوطی دربارۀ عشق الهی)، تهران: سنایی.
48 - مولانا، جلال الدین محمد بلخی (1376).کلیّات دیوان شمس تبریزی، با مقدمه و تصحیح: محمد عباسی، تهران: طلوع.
49 - ____، ____ (1384الف). مثنوی معنوی، از نسخۀ نیکلسون، فرهنگ لغات و اعراب از عزیز الله کاسب، تهران: گلی.
50- ____،_____ (1384ب). فیه ما فیه، با تصحیحات و حواشی: بدیع الزمان فروزانفر، تهران: امیر کبیر.
51- نظامی گنجوی (1386). خسرو و شیرین، تصحیح و شرح: بهروز ثروتیان، تهران: امیر کبیر.
52- وحشی بافقی (1377). کلیّات دیوان، مقدمه: سعید نفیسی، حواشی: محمود علمی (درویش)، تهران: جاویدان.
53- همدانی، عین القضات (1377). رسالۀ لوایح، به تصحیح و تحشیه: رحیم فرمنش، تهران: منوچهری.
54 - یثربی، سیّد یحیی (1372). عرفان نظری، تحقیقی در سیر تکاملی و اصول و مسائل تصوف، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم.