The Discursive Role of the Clergy in Promoting Political Ethics: An Analysis of Ayatollah Khamenei’s Thought

Subject Areas : Iranian Political Research

Mahmoud Fallah ¹ , Hassan Amanzadeh ²

1 - OInstitute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Iran
2 - Department of Political Science, Baqir al-Olum University, Qom, Iran

Received: 2025-06-28 Published : 2025-08-20

Keywords: Political Ethics, Discursive Construction, Clergy, Ayatollah Khamenei, Religious-Political Leadership.,

Abstract :

This study examines the pivotal and strategic role of the clerical institution in constructing and promoting the discourse of “political ethics” from the perspective of Ayatollah Khamenei’s thought. The central research question addresses what functions, requirements, and responsibilities the clergy, as socio-political actors, hold in transforming Islamic-ethical norms into a dominant political culture and public demand. The study argues that, according to Ayatollah Khamenei, political ethics is not merely a set of individual recommendations but a purposeful discursive project aimed at cultural engineering and consolidating the value foundations of the Islamic system, wherein the clergy operate not only as religious authorities but as principal drivers and engineers of this process. The clerical institution’s centrality stems from its symbolic capital (religious authority) and social capital (networked connections with the populace), providing an unparalleled capacity to translate abstract religious concepts into practical norms and public beliefs. Employing a descriptive-analytical methodology through content analysis of Ayatollah Khamenei’s statements, speeches, and writings, the study operationalizes three key concepts: “clergy,” not merely as a religious class but as institutional and strategic actors with defined political roles; “political ethics,” as a discursive project
for internalizing religious norms within political culture; and “discursive construction,” as a deliberate and purposeful process of transforming an idea into a widely accepted belief and public demand—concepts aligned with theoretical notions of power in Foucault and hegemony in Laclau and Mouffe. Findings indicate that, from Ayatollah Khamenei’s perspective, the clergy’s success in this discursive project depends on a set of interconnected prerequisites. The first and most fundamental prerequisite is behavioral modeling, whereby clerics must embody political ethics in practice. Commitment to simplicity, justice, and political piety legitimizes their discourse and generates the symbolic capital necessary for influence; without it, efforts to promote ethics are ineffective or even counterproductive. The second prerequisite is clarification and “jihad of explanation,” whereby the clergy, as the “heirs of the prophets,” are obliged to communicate political ethics in a language appropriate to contemporary needs and audiences, emphasizing vital discourses such as justice and Islamic lifestyle to mobilize society for practical realization of values, free from partisan biases and guided by political insight. The third prerequisite is perseverance and intelligent repetition of the discourse, ensuring that key concepts are continuously reinforced in the public consciousness and elevated from ideas to “public demands” that compel officials to act. The fourth prerequisite is performing oversight and political guidance, manifested in the religious obligation of enjoining good and forbidding wrong, operationalized both at the public level (societal guidance) and specific level (monitoring officials’ performance), using media platforms such as sermons to act as the society’s vigilant conscience and prevent deviations. Finally, the fifth prerequisite is responsiveness to contemporary needs, transforming the discourse from abstraction into practical solutions to ethical-political challenges and societal “ailments,” whereby the clergy, like skilled physicians, diagnose societal problems and propose effective solutions, making the discourse a life-giving project for society. In Ayatollah Khamenei’s view, the clergy are not merely moral preachers
but cultural engineers and political leaders, responsible for constructing, promoting,
and institutionalizing political ethics through a multi-stage model (modeling, explanation, perseverance and oversight, and responsiveness). This analysis, emphasizing the clergy’s institutional agency, fills a gap in the literature and demonstrates that the success or failure of this institution directly affects the legitimacy, efficiency, and ethical sustainability of the political system in the Islamic society. Understanding this model provides a new lens for analyzing the dynamics among religion, ethics, and power in contemporary Iran.

References:

قرآن کریم.
بابایی، احسان (1394). بایسته‌های اخلاق سیاسی از منظر مقام معظم رهبری. قم: نشر معارف.
بهروزی لک، غلامرضا (1392). اخلاق سیاستمداری. قم: نشر معارف.
توحیدیان، سارا (1389). بررسی آموزه‌های اخلاق سیاسی در صحیفه سجادیه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه قم.
خامنه‌ای، سید علی (02/07/1382). بیانات در دیدار مسئولان و كارگزاران نظام. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3196
خامنه‌ای، سید علی (05/05/1372). بیانات در جمع علما و روحانیون تبریز. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=4010
خامنه‌ای، سید علی (09/12/1379). بیانات در جمع دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3053
خامنه‌ای، سید علی (11/02/1384). بیانات در دیدار علما و روحانیون كرمان. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3279
خامنه‌ای، سید علی (۱۳۹۴). ره رهرو رهبر. قم: انتشارات انقلاب اسلامی.
خامنه‌ای، سید علی (18/02/1398). بیانات در دیدار طلاب حوزه‌هاى علمیه. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=42475
خامنه‌ای، سید علی (20/07/1390). بیانات در دیدار علما، فضلا و طلاب حوزه‌ علمیه مشهد. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17789
خامنه‌ای، سید علی (23/01/1378). بیانات در دیدار علما و روحانیون و مبلّغان. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2940
خامنه‌ای، سید علی (23/07/1371). بیانات در دیدار اعضاى مجمع علماى اهل تسنن و تشیع افغانستان. قابل دسترس در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=11167
خامنه‌ای، سید علی (23/12/1397). بیانات در دیدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=41994
خامنه‌ای، سید علی (26/11/1398). بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت(ع). قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=44919
خامنه‌ای، سید علی (28/06/1372). بیانات در نهمین گردهمایى سراسرى ائمه جمعه. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=4127
خامنه‌ای، سید علی (30/06/1396). بیانات در دیدار رئیس و اعضاى مجلس خبرگان رهبرى. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=37721
خامنه‌ای، سید علی (بی‌تا). حوزه و روحانیت. قم: موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
شریفی، عباس (1390). اخلاق سیاسی در قرآن و روایات. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. اصفهان: دانشکده معارف قرآنی.
صلح میرزایی، سعید (۱۴۰۰). جهاد تبیین در اندیشه‌ حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.قم: انتشارات انقلاب اسلامی.
غفاری، مصطفی (۱۳۹۸). از نیمه خرداد. قم: انتشارات انقلاب اسلامی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۰۹ق). کتاب العین. قم: نشر هجرت، ج3.
فرکلاف، نورمن (۱۳۷۹). تحلیل انتقادی گفتمان. گروه مترجمان. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
قرشی، سید علی‌اکبر (۱۳۷۱). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج3.
مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ج67.
مستوفی، حسین (1398). اخلاق و سیاست در گفتمان اخلاق سیاسی امام خمینی. قابل دسترس در:
http://www.imam-khomeini.ir/fa/n148667
مهاجرنیا، محسن (1394). اخلاق سیاسی در گفتمان انقلاب اسلامی. علوم سیاسی، 18(70)، ص55-93.
نهاوندی‌فر، محمد ( ۱۴۰۲). چالش‌های گفتمان مقاومت در عرصه بین‌الملل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. قم: دانشگاه باقرالعلوم(ع).
یعقوبی، عبدالرسول (۱۳۹۱). معناشناسی واژه روحانیت. معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 12.