The structure and composition of taxes, foreign investment, and income inequality in Iran

Subject Areas : Public Economics

Raheleh Hosseini ¹ , Nader Mehregan ² , Yazdan Naghdi ³ , Soheila Kaghazian ⁴

1 - Ph.D student in international Economics, Department of Economics, RS.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran, [e-mail]
2 - Professor, Department of Economics, Faculty of Economic and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran (Crossponding Authur), [e-mail]
3 - Department of Economics, WT.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran, [e-mail]
4 - Department of Economics, WT.C., Islamic Azad University, Tehran, Iran, [e-mail]

Received: 2025-05-21 Accepted : 2025-08-26 Published : 2025-10-23

Keywords: Income Distribution, Palma Index, Tax Structure, Foreign Direct Investment, Kuznets Hypothesis JEL Classification: H2, H23, H24,

Abstract :

Reducing income inequality is a critical challenge for achieving sustainable development, as inequality can cause economic, political, and social instability, prompting policymakers to focus on income distribution and strategies to mitigate disparities. Taxes and tax policies are key tools in this regard, with their effects depending on the structure of the tax system; systems emphasizing direct taxes generally have stronger redistributive impacts. This study examines the effects of major direct and indirect tax items on income distribution in Iran from Q4 2008 to Q4 2023 using the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) method, with income inequality measured by the Palma and Gini coefficients. The analysis also considers the impact of foreign direct investment (FDI) and GDP per capita. Results show that increases in value-added tax and taxes on non-governmental legal entities raise the Palma and Gini indices, indicating higher inequality, while inheritance tax has a significant negative effect, reducing inequality. Business tax is mostly insignificant, whereas FDI has a significant positive effect, and higher GDP per capita improves income distribution. The findings further indicate that the Kuznets hypothesis is not supported in either the short or long run.

References:


- آذربایجانی، کریم، ملااسمعیلی دهشیری، حسن و دائی کریم‌زاده، سعید (1392). بررسی تأثیر تجارت و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر توزیع درآمد در ایران با رویکرد الگوی خودتوضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL). بررسی‌های بازرگانی، 11(61)، 82-69.
- احمدزاده، خالد، فقه مجیدی، علی و ضرونی، زهرا (1396). تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر توزیع درآمد در کشورهای در حال توسعه با تأکید بر ایران. جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی، 13(26)، 180-151.
- جعفری، مهدی، عمادی، سیدجواد، و رمضان پور، اسماعیل (1400). بررسی تاثیر همزمان سیاست های پولی و مالی بر نابرابری درآمد در ایران. اقتصاد کاربردی، 11(36 )، 51-39.
- حسینی، راحله ، مهرگان، نادر ، نقدی، یزدان و کاغذیان، سهیلا (1403). عوامل موثر بر نابرابری درآمد با تاکید بر سرمایه‌گذاری خارجی. مجلس و اقتصاد، 2(6)، 627-607.
- خانزادی، آزاد، حیدریان، مریم و مرادی، سارا (1394). بررسی و تحلیل نقش و اثرات درآمدهای مالیاتی بر توزیع درآمد و توسعه انسانی (مطالعه موردی کشور ایران. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، دوره 11(4)، 158-135.
- خورشیدي، غلامرضا و رنگریز، حسن (1381). مالیه عمومی و تنظیم خط¬مشی مالی دولت. نشر مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگانی، تهران، چاپ اول.
- دادگر، یداله (1389). مالیه عمومی و اقتصاد دولت. انتشارات نور علم، تهران، چاپ پنجم.
- روستا، ایمان، میرزا محمدی، سعید، مهرگان، نادر و اسکندری عطا، محمدرضا (1395). تأثیر مالیات غیرمستقیم بر توزیع درآمد در ایران: الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE). فصلنامه سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا (س)، 4(11)، 132-107.
- سالم، علی اصغر و نادمی، یونس (1395). مالیات‌ها و توزیع درآمد در ایران (رویکرد رگرسیون آستانه‌ای). پژوهشنامه مالیات، 25(34)، 61-48.
- شکوري، علی و ثاقب فرد، محمد (1387). بررسی تأثیر نظام مالیاتی بر توزیع درآمد در ایران(مطالعه موردی: برنامه اول تا سوم توسعه 1368-1383). پژوهشنامه مالیات، 16(3)،140-105.
- صابونچی، محمد حسین و رشید زاده، علی (1393). اثرجهانی شدن و سرمایه‌گذاري خارجی بر روي توزیع درآمد در ایران. مجله اقتصادي، 14(1و 2)، 134-117.
- صادقی، سید کمال، بهشتی، محمد باقر، رنج پور، رضا وابراهیمی، سعید(1396).سیاست‌های مالی و توزیع درآمد در ایران: رهیافت FAVAR. مدلسازی اقتصادی، 39 (11)،75 – 98.
- فراهتی، محبوبه و ابونوری، اسمعیل(1397). اثر نامتقارن مالیات بر توزیع درآمد در ایران. پژوهشنامه مالیات، 26(39)،139-162.
- کریمی، محمد شریف و دورباش، معصومه(1397). بررسی تأثیر مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم بر توزیع درآمد با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته. سیاست های مالی واقتصادی، 6(22)، 68-47.
- ملااسمعیلی دهشیری، حسن، پژویان، جمشید، غفاری، فرهاد و حسینی، سیدشمس الدین (1401). تحلیل اثر سیاست مالی (مالیات بر مجموع درآمد) بر توزیع درآمد کشورهای منتخب OECD. اقتصاد مالی (اقتصاد مالی و توسعه)، 16(58)، 108-93.
- مهرآرا، محسن و اصفهانی، پوریا (۱۳۹۴). بررسی رابطه بین توزیع درآمد و ساختار مالیاتی کشورهای منتخب، پژوهشنامه مالیات، 23(28)، 228-209.
- مهرگان، نادر، قاسمی، سحر و سرگل‌زایی، علی (1401). بررسی اثر مالیات ‌بر ارث‌ بر توزیع درآمد در ایران: رهیافت خودرگرسیون با وقفه توزیعی (ARDL). بررسی مسائل اقتصاد ایران، 9 (شماره پیاپی: 18)، 327-295.
- مهرگان، نادر، موسایی، میثم و کیهانی¬حکمت، رضا (1387). رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران. رفاه اجتماعی، 7(28)، 77-57.
- Adermon, A., Lindahl, M., & Waldenström, D. (2018). Intergenerational wealth mobility and the role of inheritance: Evidence from multiple generations. The Economic Journal, 128(612), 482–513.
- Ahmadzadeh, K., Fe'eqh, M. A., & Zarouni, Z. (2017). The Effect of FDI on income distribution in developing countries; With an emphasis on Iran. Journal of Economic Essays: an Islamic Approach, 13(26), 151-180. [in Persian]
- Akomeah, M., Amponsah, E. A. K., Ampong, G., Afriyie, S., & Laing, B. (2025). Effect of foreign direct investment on income inequality in Ghana. The Business and Management Review, 15(3), 61–75.
- Azarbeyjani, K., Dehshiri M. H., & Daei Karimzadeh, S. (2013). Investigating the effect of trade and foreign direct investment on income distribution in Iran using the ARDL approach. Business Studies, 11(61), 69–82. [in Persian]
- Bastagli, F., Coady, D., & Gupta, S. (2012). Income inequality and fiscal policy. IMF Staff Discussion.
- Chu, K., Davoodi, H., & Gupta, S. (2000). Income distribution and tax and government social spending policies in developing countries. IMF Working Paper, WP/00/62.
- Dadgar, Y. Mehregan, N. (2023). Public finance and the economics of government. Noor-e Elm,Tehran. (5th Ed.). [in Persian]
- Dehshiri M. H., Pazhouyan, J., Ghaffari, F., & Hosseini, S. Sh. (2022). The impact of fiscal policy (comprehensive income tax) on income distribution in selected OECD countries. Financial Economics (Finance and Development), 16(58), 93–108. [in Persian]
- Dianov, S., Koroleva, L., Pokrovskaia, N., Victorova, N., & Zaytsev, A. (2022). The influence of taxation on income inequality: Analysis of the practice in the EU countries. Sustainability, 14(15), 66-90.
- Ekici, O. (2022). The nexus between income inequality and tax composition: A cross-country perspective. Ege Academic Review, 22(4), 473–486.
- Eydam, U., & Qualo, H. (2023). Income inequality and taxes: An empirical assessment. Applied Economics Letters, 31(643), 1–8.
- Ferahati, M., & Abounouri, E. (2018). The asymmetric effect of taxes on income distribution in Iran. Tax Research Journal, 26(39), 139–162. [in Persian]
- Hayrullahoglu, B., & Tuzun, O. (2020). The effect of taxes on income distribution: An analysis for Turkey and other selected OECD countries. In Proceedings of the Third Economics, Business and Organization Research (EBOR) Conference, (pp. 413–426).
- Hosseini, R., Mehregan, N., Nagdi, Y., & Kaghazian, S.. (2025). Determinants of income inequality with emphasis on foreign investment. Parliament and Economy, 2(6), 607–627. [in Persian]
- Jafari, M., Emadi, Seyed J., &Ramadanpour, I. (2021). Investigating the simultaneous impact of monetary and fiscal policies on income inequality in Iran, Applied Economics, 36(11), 39-51. [in Persian]
- Karimi, M. Sh., & Dourbash, M. (2018). Analyzing the effect of direct and indirect taxes on income distribution using GMM method. Journal of Fiscal and Economic Policies, 6(22), 47–68. [in Persian]
- Kaulihowa, T., & Adjasi, C. K. (2018). FDI and income inequality in Africa. Oxford Development Studies, 46(2), 250–265.
- Khanzadi, A., Heidarian, M., & Moradi, S. (2015). An analysis of the role and effects of tax revenues on income distribution and human development: The case of Iran. Quantitative Economics Research Journal, 11(4), 135–158. [in Persian]
- Khorshidi, G., & Rangraz, H. (2002). Public finance and government fiscal policy-making. Tehran: Institute for Trade Studies and Research. [in Persian]
- Le, Q. H., Do, Q. A., Pham, H. C., & Nguyen, T. D. (2021). The impact of foreign direct investment on income inequality in Vietnam. Economies, 9(27), 1-15.
- Lu, Y., Aikebaier, D., & Han, Y. (2023). Foreign investment in China’s agriculture sector: Problems and strategies. Modern Economy, 14, 833–846.
- Mehraara, M., & Esfahani, P. (2015). The relationship between income distribution and tax structure in selected countries. Tax Research Journal, 23(28), 209–228. [in Persian]
- Mehregan, N., Ghasemi, S., & Sargolzaei, A. (2022). The effect of inheritance tax on income distribution in Iran: An ARDL approach. Review of Iranian Economic Issues, 9(2), 295–327. [in Persian]
- Mehregan, N., Mousaei, M., & Keyhani Hekmat, R. (2008). Economic growth and income distribution in Iran. Social Welfare Quarterly, 7(28), 57–77. [in Persian]
- Ouedraogo, I., Tigabu, M., Savadogo, P., Compaore, H., Oden, P., & Ouadba, J. (2010). Land cover change and its relation with population dynamics in burkina faso, west Africa. Land Degradation & Development. 21, 453 – 462.
- Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289–326.
- Rezk, H., Amer, G., Fathi, N., & Sun, S. (2022). The impact of FDI on income inequality in Egypt. Economic Change and Restructuring, 55, 2011–2030.
- Roosta, I., Mirzamohammadi, S., Mehregan, N., & Eskandari Ata, M. R. (2016). The impact of indirect taxes on income distribution in Iran: A computable general equilibrium (CGE) model. Economic Progress Policy Quarterly, 4(11), 107–132. [in Persian]
- Salem, A. A., & Nadami, Y. (2016). Taxes and income distribution in Iran: A threshold regression approach. Tax Research Journal, 25(34), 48–61. [in Persian]
- Sabounchi, M. H., & Rashidzadeh, A. (2014). The effect of globalization and foreign investment on income distribution in Iran. Economic Journal, 14(1–2), 117–134. [in Persian]
- Sadeghi, Seyed K., Beheshti, M.B., Ranjpour, R., &Ebrahimi, S. (2017). Fiscal Policies and Income Distribution in Iran: The FAVAR Approach. Economic Modeling, 39(11), 75-98. [in Persian]
- Shakouri, A., & Saghebfard, M. (2008). The impact of the tax system on income distribution in Iran (A case study of the first to third development plans, 1989–2004). Tax Research Journal, 16(3), 105–140. http://taxjournal.ir/article-۱-۱۵۴-fa.html. [in Persian]
- Soto, G., Jardon, C., & Martinez-Cobas, F. X. (2024). FDI and income inequality in tax-haven countries: The relevance of tax pressure. Economic Systems, 48(1), 1–12.
- Suanes, M. (2016). Foreign direct investment and income inequality in Latin America: A sectoral analysis. CEPAL Review, 118, 45–61.
- Vrzina, S., & Lukovic, S. (2023). Taxes and income inequality in the European Union: A quantile regression approach. Ekonomika preduzeca, 71(5–6), 325–342.
- Wang, W., Xu, T., Liu, X., & Sun, Y. (2023). FDI inflows and income inequality: A schumpeterian economic growth. International Review of Economics & Finance, 83, 805–820.
- Wildasin, E. D. (2021). Open economy public finance. CESifo Working Paper Series, No. 9181.