Investigating the Degree of Ecological Compatibility of Historical Houses in Qajar Architecture: A Comparative Study of Sadeghi House in Ardabil and Boroujerdi House in Kashan

Subject Areas : Islamic Archaeology

Sajad Rasouli Dian ¹ , Matineh Rostamipour ² , Habib Shahbazi Shiran ³

1 - PhD candidate in Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Faculty of Social Sciences, Ardabil, Iran.
2 - MA in Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Faculty of Social Sciences, Ardabil, Iran.
3 - Associate Professor, Department of Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Faculty of Social Sciences, Ardabil, Iran.

Received: 2025-05-31 Accepted : 2025-07-30 Published : 2025-08-22

Keywords: Architecture, Historical Houses, Ardabil, Kashan, Climate Adaptation,

Abstract :

In Iran, the harmony between architecture and the climatic characteristics of each region has long been a subject of careful consideration. Studies on the formative principles of architecture within the context of Iranian cities reveal that climate and nature have always played a crucial role in shaping urban fabric and, consequently, architectural forms—particularly residential architecture. This research undertakes a comparative analysis of the ecological compatibility and adaptation of two historic houses, the Sadeghi House in Ardabil and the Boroujerdi House in Kashan, in relation to the climate and geography of their respective regions. The primary objective is a typological and decorative element study of these Qajar-era historic houses, coupled with a comparative assessment of their adaptation to local climate conditions. Employing an analytical-historical methodology, based on the authors’ field surveys in the historic districts of Ardabil and Kashan, alongside comprehensive library research, this study analyzes the architectural elements of these houses as the main variables. Ultimately, it examines the extent to which these variables correspond with the climatic characteristics of each region. The results demonstrate that the Iranian architectural system in these two distinct climates not only does not conflict with sustainable architectural principles and environmental standards but is integrally aligned with them. Both the Sadeghi House and the Boroujerdi House were constructed in harmony with the climatic, cultural, and social conditions of their cities. The most significant climatic influences on the buildings can be observed in the orientation and angular configuration of the floor plans, the positioning of interior spaces, thermal characteristics, effective ventilation, size and dimensions of openings, choice of plan typology, degree of spatial compactness, and use of native materials adapted to the local climate.

References:

آرشیو میراث فرهنگی استان اردبیل
آرشیو میراث فرهنگی شهرستان کاشان
آروینی،عباس علی، نیازی (1385). خانه¬های تاریخی کاشان؛ ویژگی های اقلیم شناختی معماری بومی شهر کاشان. علوم اجتماعی، پژوهشنامه کاشان، شماره3، 83 - 107
بل، سایمون (1382). منظر- الگو، ادراک و فرایند. ترجمه بهناز امین¬زاده. تهران: دانشگاه تهران
پیرنیا، محمدکریم (1382). سبک¬شناسی معماری ایرانی، تهران: پژوهنده و نشر معمار
چرمایف، سرچ، الکساندر،کریستوفر (1353). عرصه های زندگی خصوصی وزندگی جمعی. ترجمه منوچهر مزینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
خضری، زهره (1388). آسباد، تجلی¬گاه هنر و صنعت. نامه معماری و شهرسازی، شماره 2، 111 – 123.
زندیه، مهدی، پروردی¬نژاد، سمیرا (1389). توسعه پایدار و مفاهیم آن در معماری مسکونی ایران. فصلنامه مسکن و محیط فردا، شماره 130، 2 -21.
طاهباز، منصوره و جلیلیان، شهربانو (1381). بررسی روش های صرفه جویی انرزی در مسکن روستایی استان اردبیل. دومین همایش بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان، 57 - 72
قبادیان،وحید (1373). بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران. تهران: دانشگاه تهران
معماریان، غلامحسین (1373). آشنایی با معماری مسکونی ایران (گونه¬شناسی درون گرا). تهران: دانشگاه علم وصنعت ایران
مولانایی، صلاح¬الدین؛ اکبری، احسان (1392). بازشناخت راهکارهای اقلیمی جهت تامین شرایط آسایشی در منطقه زاگرس ایران با نگاهی ویژه به روستای هجیج. بوکان: کتاب مجموعه مقالات همایش معماری پایدار و توسعه شهری
نوابخش، مهرداد، شیرازی،محمد، آقااحمدی، قربانعلی (1389). نگرشی جامعه شناسانه بر معماری خانه¬های تاریخی کاشان. مجله هویت شهر، 20 (8)، 45-54
Haidegger,M. (1962). Being and time. Translated by John Macquarrie & Edward Robinson. New York, Blackwell Publishers Ltd
Rapoport, A. (1969). House From and Culiure.Englewood Cliffs. N.J. Prentice-Hall
Golany,G. (1988). Earth-Sheltered Dwellings in Tunisia. Ancient Lessons for Modern. Design, Newark: University of Delaware Press.
Waren,J. (1999). Conservation of Earth Struc tures. Oxford, Butter worth-Heinemann
Chermayeff,S., A.C. (1974). Community and privacy. Translated by Mozayeni,M, Tehran, University of Tehran.
Bell, S. (2003). Landscape-Pattern,Perception and process. Translated by Aminzadeh, Tehran, University of Tehran.