The Myth of First Man in Iranian Mythology from Yamah to Kiyoumars
Subject Areas : MythoFātemeh Vafāee 1 , Aboulqasem Esmāilpour 2
1 - M.A in Religion and Mysticism, Tehran University
2 - TheAssociate Professor of Ancient Languages and Culture, Shahid Beheshti University
Keywords: mythology of Zoroastrianism, The First Man, The First King, Kayumars, Jam,
Abstract :
Myths change from over time. Some factors like social structure, mode of production and government administration lead to changes in the nature of myths. Also religious beliefs have some interrelationships with these factors; that is, they influence and are influenced by them. In the mythology of Zoroastrianism, the myth of first man, as a part of the myth of creation, has changed in the passage of time. After settling down in Iran, Aryans reshaped the myth of the first man while considering the needs of the society and novel situation. Yameh or the first man who performed the role of the first king and ideal king, gained some of the most distinct features of the most important character in mythology of Zoroastrianism that were bestowed on him. The present article tries to study these issues.
آبایف،و.ای.1380. «زردشت و اسکیتیها».نامۀ فرهنگستان. حسین مصطفوی گرو. دورۀ پنجم. ش1.
اسماعیلپور، ابوالقاسم. 1382.گسترۀ اسطوره. گردآوری محمدرضا ارشاد. چ دوم. تهران: هرمس.
الیاده، میرچا.1384.اسطورۀ بازگشت جاودانه. ترجمة بهمن سرکاراتی. چ دوم. تهران: طهوری.
ـــــــــــ. 1374. اسطوره، رؤیا، راز. ترجمة رؤیا منجم. تهران: فکر روز.
ـــــــــــ. 1386. چشماندازهای اسطوره. ترجمة جلال ستّاری. چ دوم. تهران: توس.
اوستا. 1386. گزارش و ترجمةجلیل دوستخواه. ج1و2. چ یازدهم. تهران: مروارید.
بویس، مری. 1374. تاریخ کیش زردشت. نرجمة همایون صنعتیزاده. ج1. تهران: توس.
بهار،مهرداد. 1376. جستاری چند در فرهنگ ایران. چ سوم. تهران: فکر روز.
جلالی نائینی، محمدرضا. 1372. گزیدههای ریگودا. چ سوم. تهران: نقره.
جنیدی، فریدون.1374. زندگی و مهاجرت آریاییان بر پایۀ گفتارهای ایرانی. چ دوم. تهران: بنیاد نیشابور.
دادگی، فرنبغ. 1385. بندهش. گزارش و ترجمة مهرداد بهار. چ سوم. تهران: توس.
دیاکونوف، میخائیل میخائیلوویچ.1384. تاریخ ایران باستان. ترجمة روحی ارباب. چ پنجم. تهران: علمی و فرهنگی.
رجایی، فرهنگ. 1375. تحول اندیشۀ سیاسی در شرق باستان. چ دوم. تهران: قومس.
رضایی راد، محمد. 1378. مبانی اندیشۀ سیاسی در خرد مزدایی. تهران: طرح نو.
زاداسپرم. 1385. وزیدگیهای زادسپرم. گزارش محمدتقی راشد محصل. چ دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
زنر،آر .سی. 1384. طلوع و غروب زردشتیگری. تیمور قادری. تهران: امیرکبیر.
صفا، ذبیحالله.1379. حماسهسرایی در ایران. چ ششم. تهران: امیرکبیر.
فردوسی، ابوالقاسم. 1386. شاهنامه (براساس چاپ مسکو). تصحیح سعید حمیدیان. چ یازدهم. تهران: قطره.
کارنوی،ا.جی. 1344. اساطیر ایرانی. ترجمة احمد طباطبایی. تبریز: اپیکور.
کریستینسن، آرتور امانوئل.1383. نمونههای نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانهای ایرانیان. ترجمة ژاله آموزگار و احمد تفضلی.چ دوم. تهران: چشمه.
ــــــــــــــــــــــــــ. 1336. کیانیان. ذبیحالله صفا. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
کزّازی، میرجلالالدین.1387. رؤیا، حماسه و اسطوره. چ چهارم. تهران: مرکز.
کلنز، ژان.1386. مقالاتی در باب زردشت و دین زردشتی. احمدرضا قائممقامی.تهران: فرزان روز.
گاتها. 1385. گزارش و ترجمة ابراهیم پورداوود.چ سوم. تهران: دنیای کتاب.
گریشمن، رومن. 1379. ایران از آغاز تا اسلام. ترجمة محمد معین. چ دوازدهم. تهران: علمی و فرهنگی.
گیگر و دیگران. 1343. عصر اوستا. مجید رضی. مؤسسۀ مطبوعاتی آسیا.
مجتبایی، فتحالله. 1352. شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی در ایران. تهران: انجمن فرهنگ ایران باستان.
موله، ماژیران.1386. ایران باستان. ترجمة ژاله آموزگار. چ ششم. تهران: توس.
مینوی خرد. 1385. گزارش و ترجمة احمد تفضلی. چ چهارم. تهران: توس.
نفیسی، سعید. 1342. تاریخ اجتماعی ایران. تهران: دانشگاه تهران.
ویسپرد.2537. گزارش و ترجمة ابراهیم پورداوود. به کوشش بهرام فرهوشی. چ دوم. تهران. دانشگاه تهران.
هوک، ساموئل هنری.1381. اساطیر خاورمیانه. ترجمة ع.ا.بهرامی و فرنگیس مزداپور. چ سوم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
هینلز، جان.1375. شناخت اساطیر ایران. ترجمة ژاله آمورزگار و احمد تفضلی. چ چهارم. تهران: آویشن و چشمه.
یسنا.1340.گزارش و ترجمة ابراهیم پورداوود. ج1. بیجا.
ـــ. 1337. گزارش و ترجمة ابراهیم پوداوود.ج2. بیجا.
یشتها.1347. گزارش و ترجمة ابراهیم پوداوود. ج1و2. چ دوم. تهران: طهوری.
English Sources
Campbell, Joseph. 1974. Mask of God, Occidental mythology. Souvenir Press.
Louis, Herbert Gary.1964 .Mythology Of All Races. Vol.6. New York. Cooper Square.
Müller,Max & Oldenberg. 2001. Vedic Hymns, (S.B.E).P.1&2. Richmond. Curzon.
Pahlavi Texts. 2001. West.E.W(ed).vol 47. Curzon. Richmond.
Pahlavi Texts. 2009.West. E.W (ed).vol 37. Curzon. Richmond.
References
Avestā. (2007/1386SH). Reported by Jalil-e Doustkhāh. Vols. 1 & 2. 11th ed. Tehrān: Morvārid.
Bahār, Mehrdād. (1997/1376SH). Jostāri chand dar farhang-e Iran. 3rd ed. Tehran: Fekr-e Rouz.
Boyce, Merry. (1995/1374SH). Tārikh-e Kish-e Zartosht (Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices). Tr. by Homāyoun San'ati-zādeh. Vol. 1. 1st ed. Tehran: Tous.
Carnoy, Albert Joseph. (1965/1344SH). Asātir-e Irani (Iranian Mythology). Tr. by Ahmad Tabātabāei. Tabriz: Epikour.
Christensen, Arthur. (1957/1336SH). Kiyāniyān (les Kayanides). Tr. by Zabihollāh Safā. Tehran: Bongāh-e Tarjomeh o Nashr-e Ketāb.
Christensen, Arthur. (2004/1383SH). Nemouneh nakhostin ensān va nakhostin shahriyār dar tā rich-e afsāne-hā-ye Irāniyān (Les types du premier home et du premier roi dans l'histoire légendaire des Iraniens). Tr. by Ahmad Tafazzoli and Zhāleh Āmouzegār. 2nd ed. Tehran: Cheshmeh.
Dādagi, Faranbagh. (2006/1385SH). Bondaheshn. Tr. by Mehrdād Bahār. 3rd ed. Tehran: Tous.
Diakonov, Mikhail Mikhailovich. (2005/1384SH). Tārikh-e Irān-e bāstān (History of ancient Persia). Rouhi Arbāb. 5th ed. Tehrān: ’Elmi o Farhangi.
Eliade, Mircea. (2005/1384SH). Ostoureh, ro’yā, rāz (myths, dreams mysteries). Tr. by Ro’ya Monajjem. 1st ed. Tehran: Fekr-e Rouz.
Eliade, Mircea. (2005/1384SH). Ostoureh-ye bāzgasht-e jāvedāneh (The myth of the eternal return, or, cosmos and history). Tr. by Bahman Sarkārāti. 2nd ed. Tehrān: Tahouri.
Eliade, Mircea. (2007/1386SH). Chešmandāz-hā-ye ostoureh (Aspects du mythe). Tr. by Jalāl Sattāri. 2nd ed. Tehran: Tous.
Esmā’eil-pour, Abolghāsem. (2003/1382SH). Gostareh-ye ostoureh. Collected by Mohammad Rezā Ershād. 2nd ed. Tehrān: Hermes.
Ferdowsi Tousi, Abolghāsem Mansour Ibn-e Hasan. (2007/1386SH). Shāhnāmeh. Sa’eid Hamidiyān. 11th ed. Tehrān: Ghatreh.
Hinnells, John Russell. (1996/1375SH). Shenākht-e asātir-e Iran (Persian mythology). Tr. by Zhāleh Āmouzegār va Ahmad Tafazzoli. 4th ed. Tehran: Āvishan o Cheshmeh.
Hooke, Samuel Henry. (2002/1381SH). Asātir-e khāvarmiāneh (Middle Eastern mythology). Tr. by ’Ali Asghar Bahrāmi & Farangis Mazdāpour. 3rd ed. Tehran: Rowshangarān va Motāle’āt-e Zanān.
Jalāli Nā’ini, Mohammad Reza. (1993/1372SH). Gozideh-hā-ye Rigvedā. 3rd ed. Tehran: Noghreh.
Joneydi, Fereydoun. (1995/1374SH). Zendegi va mohajerat-e Ariyā'iyān bar pāyeh-ye goftār-hā-ye Irāni. 2nd ed. Tehran: Bonyād-e Neishābour.
Kazzāzi, Mir Jalāl-oddin. (2008/1387SH). Ro’yā, Hamāseh va Ostoureh. 4th ed. Tehran: Markaz.
Kellens, Jean. (2007/1386SH). Maghālāti darbāreh-ye Zardosht va din-e Zardoshti (Essays on zarathustra and Zoroastrianism). Tr. by Ahmad Rezā Gha’em Maghāmi. 1st ed. Tehran: Foruzān-e Rouz.
Khordeh Avestā. (n.d.). Ebrāhim Pour-dāvoud (reporter). Bombay. Anjoman Zardoshtiyān Irān.
Minou-ye Kherad. (2006/1385SH). Tr. by Ahmad Tafazzoli. 4th ed. Tehran: Tous.
Mojtabāei, Fathollāh. (1973/1352SH). Shahr-e zibā-ye Aflātoun o Shāhi-ye armāni dar Iran-e bāsān (The Plato’s utopia & Ideal Kingdom in ancient Persia). Tehran: Anjoman-e Farhang-e Iran-e Bāstān.
Mole, Marijan. (2007/1386SH). Iran-e bāstān (L'Iran ancient). Zhāleh āmouzegār. 6th ed. Tehrān: Tous.
Nafisi, Sa’eid. (1963/1342SH). Tārikh-e Ejtemā’i-ye Irān. 1st ed. Tehrān: Tehrān University.
Rajāei, Farhang. (1996/1375SH). Tahavvol-e andisheh-ye siyāsi dar shargh-e bāstān. 2nd ed. Tehrān: Ghoms.
Rezāei-rād, Mohammad. (1999/1378SH). Mabāni andisheh siyāsi dar kherad-e Mazdāei. 1st ed. Tehrān: Tarh-e Now.
Safā, Zabihollāh. (2000/1379SH). Hamāseh-sarāei dar Irān. 6th ed. Tehrān: Amirkabir.
Visparad. (1954/1353SH). Ed. by Ebrāhim Pourdāvoud.With the efforts of Bahrām Frahvashi. Tehran: Tehran University.
Yasht- hā. (1968/1347SH). Explained by Ebrāhim Pourdāvoud. 2nd ed. vols. 1 & 2. Tehran: Tahouri.
Yasnā. (1961/1340SH). Tr. by Ebrāhim Pourdavood. Vol. 1. n.p.
Yasnā. (1961/1340SH). Tr. by Ebrāhim Pourdavood. Vol. 2. n.p.
Zādesparam. (2006/1385SH). Gozide-hā-ye Zādesparam. Tr. by Mohammad. Taghi Rāshed Mohassel. Tehran: Pazhouheshgāh-e ’Oloum-e Ensāni o Motāle’āt-e Farhangi.
Zahner, R. C. (2005/1384SH). Tolou’ o ghoroub-e zardoshtigari. Tr. by Teimour Ghāderi. 1st ed. Tehrān: Amirkabir.
_||_
References
Avestā. (2007/1386SH). Reported by Jalil-e Doustkhāh. Vols. 1 & 2. 11th ed. Tehrān: Morvārid.
Bahār, Mehrdād. (1997/1376SH). Jostāri chand dar farhang-e Iran. 3rd ed. Tehran: Fekr-e Rouz.
Boyce, Merry. (1995/1374SH). Tārikh-e Kish-e Zartosht (Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices). Tr. by Homāyoun San'ati-zādeh. Vol. 1. 1st ed. Tehran: Tous.
Carnoy, Albert Joseph. (1965/1344SH). Asātir-e Irani (Iranian Mythology). Tr. by Ahmad Tabātabāei. Tabriz: Epikour.
Christensen, Arthur. (1957/1336SH). Kiyāniyān (les Kayanides). Tr. by Zabihollāh Safā. Tehran: Bongāh-e Tarjomeh o Nashr-e Ketāb.
Christensen, Arthur. (2004/1383SH). Nemouneh nakhostin ensān va nakhostin shahriyār dar tā rich-e afsāne-hā-ye Irāniyān (Les types du premier home et du premier roi dans l'histoire légendaire des Iraniens). Tr. by Ahmad Tafazzoli and Zhāleh Āmouzegār. 2nd ed. Tehran: Cheshmeh.
Dādagi, Faranbagh. (2006/1385SH). Bondaheshn. Tr. by Mehrdād Bahār. 3rd ed. Tehran: Tous.
Diakonov, Mikhail Mikhailovich. (2005/1384SH). Tārikh-e Irān-e bāstān (History of ancient Persia). Rouhi Arbāb. 5th ed. Tehrān: ’Elmi o Farhangi.
Eliade, Mircea. (2005/1384SH). Ostoureh, ro’yā, rāz (myths, dreams mysteries). Tr. by Ro’ya Monajjem. 1st ed. Tehran: Fekr-e Rouz.
Eliade, Mircea. (2005/1384SH). Ostoureh-ye bāzgasht-e jāvedāneh (The myth of the eternal return, or, cosmos and history). Tr. by Bahman Sarkārāti. 2nd ed. Tehrān: Tahouri.
Eliade, Mircea. (2007/1386SH). Chešmandāz-hā-ye ostoureh (Aspects du mythe). Tr. by Jalāl Sattāri. 2nd ed. Tehran: Tous.
Esmā’eil-pour, Abolghāsem. (2003/1382SH). Gostareh-ye ostoureh. Collected by Mohammad Rezā Ershād. 2nd ed. Tehrān: Hermes.
Ferdowsi Tousi, Abolghāsem Mansour Ibn-e Hasan. (2007/1386SH). Shāhnāmeh. Sa’eid Hamidiyān. 11th ed. Tehrān: Ghatreh.
Hinnells, John Russell. (1996/1375SH). Shenākht-e asātir-e Iran (Persian mythology). Tr. by Zhāleh Āmouzegār va Ahmad Tafazzoli. 4th ed. Tehran: Āvishan o Cheshmeh.
Hooke, Samuel Henry. (2002/1381SH). Asātir-e khāvarmiāneh (Middle Eastern mythology). Tr. by ’Ali Asghar Bahrāmi & Farangis Mazdāpour. 3rd ed. Tehran: Rowshangarān va Motāle’āt-e Zanān.
Jalāli Nā’ini, Mohammad Reza. (1993/1372SH). Gozideh-hā-ye Rigvedā. 3rd ed. Tehran: Noghreh.
Joneydi, Fereydoun. (1995/1374SH). Zendegi va mohajerat-e Ariyā'iyān bar pāyeh-ye goftār-hā-ye Irāni. 2nd ed. Tehran: Bonyād-e Neishābour.
Kazzāzi, Mir Jalāl-oddin. (2008/1387SH). Ro’yā, Hamāseh va Ostoureh. 4th ed. Tehran: Markaz.
Kellens, Jean. (2007/1386SH). Maghālāti darbāreh-ye Zardosht va din-e Zardoshti (Essays on zarathustra and Zoroastrianism). Tr. by Ahmad Rezā Gha’em Maghāmi. 1st ed. Tehran: Foruzān-e Rouz.
Khordeh Avestā. (n.d.). Ebrāhim Pour-dāvoud (reporter). Bombay. Anjoman Zardoshtiyān Irān.
Minou-ye Kherad. (2006/1385SH). Tr. by Ahmad Tafazzoli. 4th ed. Tehran: Tous.
Mojtabāei, Fathollāh. (1973/1352SH). Shahr-e zibā-ye Aflātoun o Shāhi-ye armāni dar Iran-e bāsān (The Plato’s utopia & Ideal Kingdom in ancient Persia). Tehran: Anjoman-e Farhang-e Iran-e Bāstān.
Mole, Marijan. (2007/1386SH). Iran-e bāstān (L'Iran ancient). Zhāleh āmouzegār. 6th ed. Tehrān: Tous.
Nafisi, Sa’eid. (1963/1342SH). Tārikh-e Ejtemā’i-ye Irān. 1st ed. Tehrān: Tehrān University.
Rajāei, Farhang. (1996/1375SH). Tahavvol-e andisheh-ye siyāsi dar shargh-e bāstān. 2nd ed. Tehrān: Ghoms.
Rezāei-rād, Mohammad. (1999/1378SH). Mabāni andisheh siyāsi dar kherad-e Mazdāei. 1st ed. Tehrān: Tarh-e Now.
Safā, Zabihollāh. (2000/1379SH). Hamāseh-sarāei dar Irān. 6th ed. Tehrān: Amirkabir.
Visparad. (1954/1353SH). Ed. by Ebrāhim Pourdāvoud.With the efforts of Bahrām Frahvashi. Tehran: Tehran University.
Yasht- hā. (1968/1347SH). Explained by Ebrāhim Pourdāvoud. 2nd ed. vols. 1 & 2. Tehran: Tahouri.
Yasnā. (1961/1340SH). Tr. by Ebrāhim Pourdavood. Vol. 1. n.p.
Yasnā. (1961/1340SH). Tr. by Ebrāhim Pourdavood. Vol. 2. n.p.
Zādesparam. (2006/1385SH). Gozide-hā-ye Zādesparam. Tr. by Mohammad. Taghi Rāshed Mohassel. Tehran: Pazhouheshgāh-e ’Oloum-e Ensāni o Motāle’āt-e Farhangi.
Zahner, R. C. (2005/1384SH). Tolou’ o ghoroub-e zardoshtigari. Tr. by Teimour Ghāderi. 1st ed. Tehrān: Amirkabir.