بررسی آلودگی فلزات سنگین در گیاهان زینتی فضای سبز شهری در یزد

Subject Areas : Journal of Ornamental Plants

مطهره  اسفندیاری ¹ (Yazd Unuversity)
محمد علی  حکیم زاده اردکانی ² (دانشگاه یزد)
Hamid  Sodaiezadeh ³ (Yazd University)

Received: 2020-06-23 Accepted : 2020-10-26 Published : 2020-12-01

Keywords: فضای سبز, یزد, فلزات سنگین, <i>Mesembryanthemum cordifolium<i>, <i>Cineraria maritima</i>,

Abstract :

با توجه به رشد سریع صنعت و شهر نشینی، آلودگی محیط زیست به یکی از نگرانی‌های اصلی در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. بنابراین، هدف اصلی از انجام تحقیق حاضر تعیین غلظت برخی فلزات سنگین (HM) در برگهای گیاهان زینتی گل ناز (Mesembryanthemum cordifolium) و برگ نقره‌ای (Cineraria maritima) موجود در فضای سبز برخی پایانه‌های اتوبوسرانی در سطح شهر یزد می‌باشد. غلظت کل فلزات کادمیوم (Cd) ، کبالت (Co) ، مس (Cu) ، نیکل (Ni) ، سرب (Pb) ، روی (Zn) ، آهن (Fe) و منگنز (Mn) در نمونه های گیاهی با استفاده از روش هضم اسید توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. تمامی تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS (20) انجام شد. نتایج نشان داد که غلظت برخی فلزات سنگین در پایانه مسافربری غدیر و پایانه دروازه قرآن در گیاهان زینتی بیشتر از سایر پایانه‌ها بود. اثرات متقابل موقعیت مکانی و گیاهان در مورد غلظت فلزات منگنز، سرب، روی، مس و کبالت در سطح یک درصد معنی دار شد (01/0p&le;). با توجه به نتابج حاصله از تجزیه و تحلیل عاملی، چهار فلز سرب، کبالت، روی و منگنز بیشترین مقدار واریانس را تبیین کردند. تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون بین فلزات سنگین موجود در گیاهان زینتی نشان داد که بین فلزات سرب و کبالت و روی با منگنز در سطح یک درصد ارتباط معنی‌داری به ترتیب با ضریب همبستگی 88/0 و 62/0 وجود دارد. طبق نتایج بدست آمده این گیاهان یکی از مقاوم ترین گونه‌های زینتی می‌باشند بنابراین، در مناطق خشک و نیمه‌خشکی مانند یزد، برای زیبا سازی فضای سبز، پارکها، بلوارهای شهری و ایجاد هوای سالم مناسب می‌باشند.

References:

Ardakani, M.A. and Vahdati, A.R. 2018. Monitoring of organic matter and soil salinity by using IRS – Liss III satellite data in the Harat plain of Yazd province. Desert, 23 (1): 1-8.

Ababsa, Z.A., Kara Ali, W., Abidli, N., Akkal, S. and Medjroubi, K. 2018. Chemical characterization and biological study of the species Senecio cineraria. World Journal of Environmental Biosciences, 7 (3): 112-121.

Barona, C.O. 2015. Adopting public values and climate change adaptation strategies in urban forest management: A review and analysis of the relevant literature. Journal of Environmental Management, 164: 215- 221.

Brickell, C. 1994. Encyclopedia of garden and indoor plants. Orbis, Munich, ISBN 3-572-00685-6.

Cai, K. and Li, C. 2019. Street dust heavy metal pollution source apportionment and sustainable management in a typical city-Shijiazhuang, China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16 (2625): 1-15.

Child, D. 2006. The essentials of factor analysis. 3rd edition. Bloomsbury Academic Press.

Cui, X., Wang, X. and Liu, B. 2020. The characteristics of heavy metal pollution in surface dust in Tangshan, a heavily industrialized city in North China, and an assessment of associated health risks. Journal of Geochemical Exploration, 210: 1-33.

Esfandiari, M. 2018. Investigation the role of green belt of Yazd-Ardakan roadside in decreasing fallen dust and adsorption of some heavy metals. Ph.D. Thesis, Desert Region Management Dept., College of Natural Resources and Desert Studies, Yazd University, Yazd, Iran.

Esfandiari, M., Sodaiezadeh, H. and Hakimzadeh, M.A. 2019a. Assessment some of heavy metals in black locust (Robinia pseudoascacia) in the Yazd highway green belt. Journal of Ornamental Plants, 9 (3): 193-203.

Esfandiari, M., Sodaiezadeh, H., Hakimzadeh Ardakani, M.A. and Mokhtari, M.H. 2019b. Determination of heavy metal pollutions in the atmospheric falling dust by multivariate analysis. Caspian Journal of Environmental Sciences, 17 (3): 199-211.

Esfandiari, M., Sodaiezadeh, H. and Hakimzadeh Ardakani, M.A. 2020. Assessment of heavy metals in cypress (Thuja orientalis L.) in the Yazd highway green belt. Desert, 25 (1): 1-9.

Facchinelli, A., Sacchi, E. and Mallen, L. 2001. Multivariate statistical and GIS-based approach to identify heavy metal sources in soils. Environmental Pollution, 114: 313-324.

Fathizad, H., Hakimzadeh Ardakani, M.A., Sodaiezadeh, H., Kerry, R. and Taghizadeh-Mehrjardi, R. 2020. Investigation of the spatial and temporal variation of soil salinity using random forests in the central desert of Iran. Geoderma, 365: 114233-114246.

Gholami, A., Amini, H. and Kar, S. 2012. Appraisal of berry tree (Morous alba) as a biomonitor of heavy metal contamination in Esfahan, Iran. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 4 (9): 578-581.

Hakimzadeh Ardekani, M.A., Kousari, M.R. and Esfandiari, M. 2014. Assessment and mapping of desertification sensitivity in central part of Iran. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 2 (5): 1504-1512.

Haage, W. 1989. Cacti and succulents. Quelle and Meyer, Heidelberg, ISBN 3-494-01143-5.

Hakimzadeh, M.A. 2014.Assessment of desertification risk in agricultural land in south of Iran. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 2 (3): 669-681.

International Organization for Standardization. ISO 11466: 1995. Soil quality. Extraction of trace elements soluble in aqua regia, ISO; 1995.

Klak, C., Reeves, G. and Hedderson, T. 2004. Unmatched tempo of evolution in Southern African semi-desert ice plants. Nature, 427: 63-65.

Kuhns, M. and Rupp, L. 2000. Selecting and planting landscape trees. Utah State University Extension, Logan, Utah. 2^th Edition. 48 p.

Lu, X., Wang, L., Li, L.Y., Lei, K., Huang, L. and Kang, D. 2010. Multivariate statistical analysis of heavy metals in street dust of Baoji, NW China. Journal of Hazardous Materials, 173 (1-3): 744-749.

Maisto, G., Alfani, A., Baldantoni, D., De-Marco, A. and De-Santo, A.V. 2004. Trace metals in the soil and in Quercus ilex L. leaves at anthropic and remote sites of the Campania region of Italy. Geoderma, 122 (2-4): 269-279.

Mansour, R.S. 2014. The pollution of tree leaves with heavy metal in Syria. International Journal of Chem Tech Research, 6 (4): 2283-2290.

Miri, M., Allahabadi, A., Ghaffari, H.R., Abaszadeh Fathabadi, Z., Raisi, Z., Rezai, M. and Yazdani Aval, M. 2016. Ecological risk assessment of heavy metal (HM) pollution in the ambient air using a new bio-indicator. Environmental Science and Pollution Research, 23: 14210-14220.

Moameri, M., Jafari, M., Tavili, A., Motasharezadeh, B. and Zare Chahouki, M.A. 2017. Rangeland plants potential for phytoremediation of contaminated soils with lead, zinc, cadmium and nickel (Case study: Rangelands around National Lead and Zinc Factory, Zanjan, Iran). Journal of Rangeland Science, 7 (2): 160-171.

Peruzzi, L., Passalacqua, N.G. and Jarvis, C.E. 2006. Typification of the accepted names in the Jacobaea maritima group(Asteraceae). Taxon, 55 (4): 1001-1004.

Petrova, S.T. 2011. Biomonitoring study of air pollution with Betula pendula Roth., from Plovdiv, Bulgaria. Ecologia Balkanica, 3 (1):1-10.

Qadeer, A., Saqib, Z.A., Ajmal, Z., Xing, C., Khan Khalil, S., Usman, M., Huang, Y., Bashir, S., Ahmad, Z., Ahmed, S., Thebo, K.H. and Liu, M. 2020. Concentrations, pollution indices and health risk assessment of heavy metals in road dust from two urbanized cities of Pakistan: Comparing two sampling methods for heavy metals concentration. Sustainable Cities and Society, 53: 1-37.

Sawidis, T., Breuste, J., Mitrovic, M., Pavlovic, P. and Tsigaridas, K. 2011. Trees as bioindicator of heavy metal pollution in three European cities. Environmental Pollution, 159: 3560-3570.

Shah, A., Niaz, A., Ullah, N., Rehman, A., Akhlaq, M., Zakir, M. and Suleman Khan, M. 2013. Comparative study of heavy metals in soil and selected medicinal plants. Journal of Chemistry, 3013: 1-5.

Werkenthin, M., Kluge, B. and Wessolek, G. 2014. Metals in European roadside soils and soil solution. Environmental Pollution, 189: 98-110

Zare, M., Sanatgar, M. and Fatemitalab, R. 2016. Cypress tree (Cupressus arizonica Greene.) as a biomonitor of heavy metal pollution in the atmosphere of Isfahan. Journal of Ornamental Plants, 6 (2): 101-106.