مطالعه دام پزشکی سنتی (اِتنووِتریناری) گیاهان دارویی استان کرمان

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

عابد کوهپایه ¹ , عبدالله قاسمی پیربلوطی ² , محمد مهدی یزدان پناه راوری ³ , الهام پور محسنی نسب ⁴ , دل آرام ارجمند ⁵

1 - باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران؛
2 - مرکز پژوهش های گیاهان دارویی و دام پزشکی سنتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر کرد، شهرکرد، ایران؛
3 - شبکه دام پزشکی شهرستان کرمان، کرمان، ایران؛
4 - دانشکده دام پزشکی، دانشگاه چمران اهواز، اهواز، ایران؛
5 - دانشکده دام پزشکی، دانشگاه باهنر کرمان ، کرمان ، ایران؛

Received: 2011-07-06 Accepted : 2011-10-21 Published : 2011-12-01

Keywords: گیاهان دارویی, گیاه شناسی سنتی, اتنو وتریناری,

Abstract :

مقدمه و هدف: از دیرباز دامداران بومی و عشایر مناطق مختلف از گیاهان دارویی در دسترس و موجود در همان مناطق در درمان بیماری­های دامی خود استفاده می­کرده اند. هدف از مطالعه حاضر شناسایی و آشنایی با گیاهان دارویی مهمی است که در درمان بیماری­های دامی در مناطق مختلف استان کرمان به طور سنتی مورد استفاده قرار می­گرفته است. روش تحقیق: در مطالعه حاضر ابتدا با استفاده از پرسش­نامه های تهیه شده، اطلاعات دامداران سنتی و عشایر بومی منطقه در زمینه استفاده از گیاهان دارویی از قبیل موارد مصرف، نحوه استفاده و اندام مورد استفاده در درمان بیمارهای دامی انجام شد. آزمایش به روش میدانی و پیمایشی انجام پذیرفت. بعد از آن­که گیاهان جمع آوری شده از مناطق مختلف خشک شد اقدام به تهیه هرباریوم جهت شناسایی در دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی کرمان شد. نتایج و بحث: در نهایت 42 گونه گیاه دارویی از نواحی مختلف منطقه استان کرمان جمع آوری گردید که در درمان بیماری­های دامی توسط دامداران و عشایر بومی منطقه مورد استفاده قرار می گرفته است. اطلاعات مربوط به هر یک از این گیاهان جمع آوری شده اعم از موارد مصرف، نحوه استفاده و قسمت مورد استفاده گیاه در داخل پرسش­نامه ها ثیت گردید. بر اساس این مطالعه گیاهان شناسایی شده برای نمونه گونه سفید مشکک برای از بین بردن شپش و انگل­های جلدی در بز و گوسفند، ارغوان در درمان زخم­های عفونی و عمیق در دام­ها و سیاه گینه در درمان دل درد و نفخ در گوسفند و سایر بیماری­های مختلف کاربرد دارند. توصیه کاربردی: نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که با توجه به فلور غنی استان کرمان از نظر گیاهان دارویی و هم­چنین قدمت بالای دامداری در این استان، مطالعات بیشتر در این زمینه می­تواند راه­گشای تولید داروهای گیاهی جدید در جهت درمان بیماری­های دامی باشد.

References:

صابر آملی ، س.، ناصری، ا.، رحمانی غ.ح.، کالیراد، ع. 1388. گیاهان دارویی ایران. فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 26: 487-532.

زرگری، ع. 1372-1370. گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه تهران.

قاسمی پیربلوطی، ع. 1388. گیاهان دارویی و معطر بررسی و شناخت اثرات آن­ها، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، سامان دانش، ص 187-193.

قهرمان، ا. 1376. گیاه­شناسی پایه ( جلد اول و دوم ). انتشارات دانشگاه تهران.

مظفریان، و. 1377. فرهنگ نام­های گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر ایران. 671 صفحه.

مظفریان، و. 1383. رده بندی گیاهان جلد 1 و 2. انتشارات امیر کبیر.

میرحیدر، ح. معارف گیاهی و کاربرد گیاهان در پیشگیری و درمان بیماری ها. 5 جلد. دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

Chevallier, A. 2004. Translated by Zarezadeh, A. The Encyclopedia of Medicinal Plants.

Ghasemi Pirbalouti, A. 2009. Medicinal plants used in Chaharmahal and Bakhtyari districts, Iran. Herba Polon, 55: 69-75. 

Ghorbani, A. 2003. Studies on pharmaceutical ethnobotany in the region of Turkmen Sahra, north of Iran. J Ethnopharmacol, 102: 58-68.

Fleming, T., et al (eds.) 2000. PDR for Herbal Medicines. Montvale, NJ: Medical Economics Company. pp. 852-853, 926-927, 933-932,956-959, 1184-1185, 896, 1099.

Köhler-Rollefson, I. and Bräunig, J. 1998. Anthropological Veterinary Medicine: The Need for Indigenizing the Curriculum. Paper presented at the 9^th AITVM Conference in Harare, 14–18 September 1998.

Miraldi, E., Ferri, S. and Mostaghimi, V. 2001. Botanical drugs and preparations in the traditional medicine of west Azerbaijan (Iran). J Ethnopharmacol, 75: 77-87.

Nuwanyakpa, M., Toyang, N., Django, S., Ndi, C. and Wirmum, C. 2000. Ethnoveterinary healing practices of Fulani pastoralists in Cameroon: Combining the natural and the supernatural. Indigenous Knowledge and Development Monitor., 8 (2): 3-6.

Ray, A.B., Sarma, B.K. and Singh, U.P. 2004.  Medicinal properties of plants. Antifungal, antibacterial, antiviral and activiral activities. International Book Distributing co. 2004, pp: 545.

Rechinger, K.H. 1963-1988. Flora Iranica, Vol. 1-173, Akademische Druckund. Verlagsanstalt Graz-Austria.

Sumner, J. 2000. The natural history of medicinal plants. Timber Press, Portland, OR, pp. 21.

Valnet, J. 2002. Phytotherapy treatment the deises with plants. Translated by Emami, A., Shams Ardekani, M.R. and Nekowie Naini, M. 1^st ed. Rahe-Kamal. 2002. Vol. I, pp: 272, 307, 308, and 250. Vol. II, pp: 11, 12, 250, 852.