مطالعه سیتوژنتیکی دو گونه خارشتر Alhagi pseudoalhagi و Alhagi graecorum
Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)مریم ابراهیم پورنورآبادی 1 , زهرا یزدان بخش 2 , مریم کشاورزی 3
1 - گروه زیست شناسی ، واحد علوم وتحقیقات فارس ، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران؛
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابرکوه ، یزد، ایران؛
3 - گروه زیست شناسی دانشگاه الزهرا، ونک، تهران، ایران؛
Keywords: تنوع, کروموزوم, pseudoalhagi Alhagi, graecorum Alhagi,
Abstract :
مقدمه و هدف: دو گونه مهم خارشـــتر دارویی A. pseudoalhagi وA. graecorum به صورت خودرو در ایران پراکنش دارند. جوشانده ریشه خارشتر ضد هموروئید می باشد و مواد حاصل این گیاه مسهل و مدر هستند. در طب سنتی ایران ماده ترنجبین از فعالیت نوعی سخت بالپوش بر روی سر شاخه های این گیاه حاصل می شود. با توجه به خواص دارویی Alhagi، بررسی آن از جنبه های گوناگون ارزشمند است و در این تحقیق جمعیت های مختلف گونه های خارشتر از نظر رفتار میوزی مورد بررسی قرار گرفتند.روش تحقیق: در این تحقیق 17 جمعیت از دو گونه این گیاه در ایران برای اولین بار مورد بررسی سیتوژنتیکی قرار گرفتند. به این منظور سلولهای مادر گرده در مراحل مختلف میوز مطالعه و عکسبرداری شدند. آزمون تعیین باروری برای جمیتهای مورد بررسی انجام شد. اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.نتایج و بحث: تعداد کروموزوم ها در همه گونه ها 2n = 2x = 16 بود. جمعیت های مورد مطالعه رفتار منظمی طی میوز نشان دادند و ناهنجاریهایی مانند پل آنافازی در آنافاز I، چسبندگی در متافاز I، کروموزومهای سرگردان در متافاز I و آنافاز I ، وجود بیوالنت حلقه ای و میله ای، یونی والنت، کوادری والنت و تری پلار مشاهده شد که چنین تغییرات ساختاری در کروموزوم باعث افزایش تنوع ژنتیکی شده و سازگاری با شرایط محیطی را می تواند افزایش دهد. با تجزیه و تحلیل آماری متغیرترین صفات میوزی بیوالنت حلقه ای، کیاسمای انتهایی، کیاسمای میانی و تعداد کوآدری والنت و یونی والنت بودند. B کروموزوم از یک تا 5 عدد در گونه های مورد بررسی مشاهده شد.توصیه کاربردی صنعتی: نتایج این تحقیق می تواند راهگشای پژوهش های بعدی به منظور افزایش ترکیبات موثر دارویی و بهینه سازی آنها در گیاه خارشتر از طریق اصلاح ژنتیکی باشد.
امین، غ. 1370. گیاهان دارویی و سنتی ایران. جلد اول. معاونت پژوهشی بهداشت درمان و آموزش پزشکی.
زرگری، ع. 1370. گیاهان دارویی. جلد دوم. انتشارات دانشگاه تهران.
هاشمی، م. 1365. گیاه خارشتر. انتشارات کمیته مشترک دفتر فنی مرتع و سازمان ترویج کشاورزی.
موسی پور گرجی، الف. شیدایی، م. احمدیان تهرانی، پ. میرزایی ندوشن، ح. 1384. بررسی تنوع ژنتیکی یونجه های یکساله با توجه به مطالعات کاریوتیپی. نهال و بذر. 21: 616- 601.
Al-Yahya, M.A., Mossa, J.S., Albadr, A., Tariq, M. and Al- Mesai, I.A. 1987. Phytochemical and biological studies on Saudi medicinal Part 12, A study on Saudi plants of family Leguminosae. Pharmaceutical Biology, 25(2): 65-71.
Amani, A.S., Maitland, D.J. and Soliman, G.A. 2006. Antiulcerogenic activity of Alhagi maurorum Boiss. Pharmaceutical Biology,44(4):292-296.
Behari, M. and Gupt, S.C. 1980. The isolation and biogenesis of 24-alkylsterols in Alhagi pseudoalhagi. Acta. Ciencia Indica Chemistry, 6: 207-208.
Bolus, L. 2000. Flora of Egypt, Vol II, Cairo, Egypt, Al- Hadara Publishing, 449.
El- Saayed, N.H., Inshak, M.S., Kandil, F.I. and Mabry, T.J. 1993. Flavonoids of A. graecorum. Pharmazie., 48: 68- 89.
Ghosal, S. and Srivustava, R.S. 1973. Chemical investigation of Alhagi pseudalhagi (Bieb.) desv.: β-phenethylamine and tetrahydroisoquinoline alkaloids. Journal of Pharmaceutical Sciences, 62: 1555-1556.
Kalhoro, M.A., Kapadia, Z. and Badar, Y. 1997. Physicochemical studies of indigenous medicinal plants. Bangladesh Journal of Scientific and Industrial Research, 32: 418- 421.
Khalmatov, K.H. 1964. Wild medicinal plants of Uzbakestan. Tashkent.
Kudliki, W.P., William, D., Kramer, S.K., Makhamed, B.G. and Iskakov, B.K. 1991. Eukaryotic protein synthesis initiation factor 2. European journal of Biochemistry, 197: 623- 629.
Lewis, H.W. and Lewis, E.M. 1977. Medical botany plants affecting mans health. New York, Wiley-Inter science. 312-368.
Sheidai, M. and Rashid, S. 2007. Cytogenetic study of some Hordeum L. species in Iran. Acta Biologica Szegediensis, 51: 107- 112.
Sheidai, M., Yazdanbakhsh, Z., Assadi, M. and Moussavi, M. 2001. Cytology and morphometric study of Alhagi (Leguminosea) species in Iran. Nordic Journal of Botany, 21: 83-91.
Sheidai, M., Yazdanbakhsh, Z. and Bernard, F. 2002. Seed protein analysis of Alhagi (Leguminosea) species and populations. Iranian Journal of Botany, 9(2): 141-149.
Towsend, C.C. and Guest, E. 1974. Flora of Iraq. Vol 3. Ministry of agriculture and agrarian reform of the republic of Iraq.
