شناسایی ترکیبات شیمیائی اسانس Tanacetum chiliophyllum var. oligocephalum در ایران

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

مهران مجرد آشنا آباد ¹ (گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران؛)
علی سنبلی ² (گروه بیولوژی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران؛)
ناصر نصیری ³ (گروه بیولوژی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران؛)

Received: 2014-01-05 Accepted : 2015-05-03 Published : 2014-11-01

Keywords: اسانس, کامفور, اوکالیپتول, Tanacetum, کمپوزیته,

Abstract :

مقدمه و هدف: جنس Tanacetum L. متعلق به قبیله بابونه (Anthemideae) از تیره کاسنی (Asteraceae) است. بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده تعداد گونه های این جنس در ایران 36 گونه است که تعداد 12 گونه آن انحصاری ایران می باشد. هدف از این تحقیق استخراج و شناسائی ترکیبات شیمیائی اسانس گونه Tanacetum chiliophyllum var. oligocephalum است که برای اولین بار گزارش می شود. روش تحقیق: اندام هوائی این گیاه در زمان گلدهی کامل از استان آذربایجان غربی، شهر نقده جمع آوری و به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. اسانس به دست آمده با استفاده از سولفات سدیم آبگیری و توسط دستگاه های GC-FID و GC-MS آنالیز و شناسائی شد. نتایج و بحث: راندمان اسانس بر اساس وزن اسانس نسبت به وزن خشک گیاه معادل 5/0 درصد به دست آمد. در کل 7/99 درصد ترکیبات اسانس شامل 27 ترکیب شناسایی گردید. 1و8-سینئول با 8/28 درصد، کامفور با 8/12 درصد، سانتولینا الکل با 7/11 درصد و لینالول با 1/7 درصد به عنوان ترکیبات اصلی شناسائی شدند. توصیه کاربردی/ صنعتی: گونه های مختلف جنس Tanacetum دارای ترکیبات با ارزش داروئی هستند. اسانس گونه مطالعه شده با توجه به درصد بالای 1و8-سینئول، کامفور و لینالول که از ترکیبات داروئی مهم هستند می تواند به عنوان منبع طبیعی این ترکیبات مد نظر قرار بگیرد.

References:

Adams, R.P. 2007. Identification of Essential Oils Components by Gas Chromatography Quadrupole Mass Spectroscopy. Allured Publishing Co., IL, USA, 804p.

Afsharypour, S. and Jahromy, M.M. 2003. Constituents of the essential oil of Tanacetum lingulatum (Boiss.) Bornm. Journal of Essential Oil Research., 15(2): 74 – 76.

Akpulat, H. A., Tepe, B., Sokmen, A., Daferera, D. and Polissiou, M. 2005. Composition of the essential oils of Tanacetum argyrophyllum (C. Koch) Tvzel. var. argyrophyllum and Tanacetum parthenium (L.) Schultz Bip. (Asteraceae) from Turkey. Biochemical Systematics and Ecology., 33: 511 – 516.

Bagci, E., Kursat, M., Kocak. A. and Gur, S. 2008. Composition and Antimicrobial Activity of the Essential Oils of Tanacetum balsamita L. subsp. balsamita and T. chiliophyllum (Fisch. et Mey.) Schultz Bip. var. chiliophyllum (Asteraceae) from Turkey. Journal of Essential Oil-Bearing Plants., 11 (5): 476 – 484.

Baser, K.H.C., Demirci, B., Tabanca, N., Ozek T. and Goren, N. 2001. Composition of the essential oils of Tanacetum armenum (DC.) Schultz Bip., T. balsamita L., T. chiliophyllum (Fisch. & Mey.) Schultz Bip. var. chiliophyllum and T. haradjani (Rech. fil.) Grierson and the enantiomeric distribution of camphor and carvone. Flavour and Fragrance Journal., 16: 195 – 200.

Goren, N., Woerdenbag, H.J. and Bozok-Johansson, C. 1996. Cytotoxic and antibacterial activities of sesquiterpene lactones isolated from Tanacetum praeteritum subsp. praeteritum. Planta Medica., 62(5): 419 – 422.

Habibi, Z., Biniyaz, T., Ghodrati, T., Masoudi, S. and Rustaiyan, A. 2007a. Volatile constituents of Tanacetum paradoxum and T. tabrisianum from Iran. Journal of Essential Oil Research., 19(1): 11 – 13.

Habibi, Z., Hejazi, Y., Alipour, S., Masoudi, S. and Rustaiyan, A. 2007b. Essential oils of Tanacetum elbursense and T. persicum from Iran. Journal of Essential Oil Research., 19(4): 310 - 312.

Habibi, Z., Yousefi, M., Shahriari, F., Khalafi, J. and Ashabi, M.A. 2009. Chemical composition of the essential oil of Tanacetum turcomanicum and T. canescens from Iran. Chemistry of Natural Compounds., 45(1): 93 – 95.

Javidnia, K., Miri, R., Soltani, M. and Khosravi, A.R. 2008. Essential oil composition of Tanacetum bachtiaricum from Iran. Chemistry of Natural Compounds., 44(6): 802 – 803.

Majed-Jabari, T., Vatanpoor, H., Rustaiyan, A., Masoudi, S. and Monfared, A. 2002. Composition of the essential oil of Tanacetum Khorasanicum a new species from Iran. Journal of Essential Oil Research., 14(5): 380 – 381.

Monfared, A., Davarani, S.S.H., Rustaiyan, A. and Masoudi, S. 2002. Composition of the essential oil of Tanacetum balsamita subsp. Basamitoides from Iran. Journal of Essential Oil Research., 14(1): 1 – 2.

Mozaffarian, V. 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Mo'aser, Tehran, 671p.

Mozaffarian, V. 2009. Tanacetum:134 – 198. In: Assadi, M., Massoumi, A.A. and Mozaffarian, M., (Eds.). Flora of Iran, Compositae: Anthemideae and Echinopeae, No. 59, Research Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran. 443p.

Najafi, G., Sefidkon, F., Mozaffarian, V. and Zare-Maivan, H. 2007. The essential oil of Tanacetum polycephalum subsp. argyrophyllum from Iran. Journal of Essential Oil Research., 19(5): 460 – 462.

Podlech, D. 1986. Tanacetum:88 – 148. – In: Rechinger, K.H., (Ed.). Flora Iranica, Vol. 158. Gruck V. – Verlagsanstalt, Graz, 458p.

Polatoğlu, K., Demirci, F., Demirci, B., Gören, N. and Baser, K.H.C. 2012a. Essential oil composition and antimicrobial activities of Tanacetum chiliophyllum (Fisch. & Mey.) Schultz Bip. var. monocephalum Grierson from Turkey. Natural Product Research., 6(2): 184 – 188.

Polatoğlu, K., Demirci, F., Demirci, B., Gören, N. and Baser, K.H.C. 2012b. Biological activity and essential oil composition of two new Tanacetum chiliophyllum (Fisch. & Mey.) Schultz Bip. var. chiliophyllum chemotypes from Turkey. Industrial Crops and Products., 39: 97 – 105.

Salamci, E., Kordali, S., Kotan, R., Cakir, A. and Kaya, Y., 2007. Chemical compositions, antimicrobial and herbicidal effects of essential oils isolated from Turkish Tanacetum aucheranum and Tanacetum chiliophyllum var. chiliophyllum. Biochemical Systematics and Ecology., 35: 569 – 581.

Sonboli, A., Olanj, N. and Pourmirzaei A. 2011. Biosystematics and phylogeny of Tanacetum fisherae, a new record from Iran. Rostaniha., 12 (2): 165 – 175.

Sur, R., Martin, K., Liebel, F., Lyte, P., Shapiro, S. and Southall, M. 2009. Anti-inflammatory activity of parthenolide-depleted feverfew (Tanacetum parthenium). Inflammopharmacology., 17 (1): 42 – 49.