مطالعه مقایسه ای ترکیبات شیمیایی و خواص ضد باکتریایی روعن های اسانسی مینای ترکمنستانی( Tanacetum turcomanicum (Krash و مینای کپت داغی(Tanacetum walteri (C.Winkl) از استان خراسان شمالی
Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)علی فیروزنیا 1 , فهیمه دوست زاده 2 , نرگس ربیعی 3
1 - گروه شیمی، دانشگاه آزاداسلامی واحد بجنورد، بجنورد، ایران
2 - گروه شیمی، دانشگاه آزاداسلامی واحد بجنورد، بجنورد، ایران
3 - گروه شیمی، دانشگاه آزاداسلامی واحد بجنورد، بجنورد، ایران
Keywords: اسانس, GC/MS, ضد میکروبی, مینای ترکمنستانی, مینای کپت داغی,
Abstract :
زمینه و هدف: جنس مینا، از تیره کاسنی می باشد که تعداد 12 گونه از آن مانند مینای کپت داغی انحصاری ایران است. در این تحقیق، ترکیبات شیمیایی و فعالیت ضدمیکروبی اسانسهای مینای ترکمنستانی و مینای کپت داغی مورد مطالعه قرار گرفت. روش تحقیق:اندامهای هوایی گیاهان مورد مطالعه در بهار 1395 از استان خراسان شمالی، ایران جمع آوری شد. اسانسها به روش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شدند. شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس توسط دستگاه GC/MS انجام شد. همچنین برای بررسی اثرات ضد میکروبی اسانس بر روی باکتریهای اشرشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس آتروفئوس و میکروکوکوس لوتئوس از روش انتشار در آگار استفاده شد. نتایج: راندمان اسانس گونه مینای کپت داغی 2/0درصد حجمی/وزنی به دست آمد. در مجموع 84/92 درصد از کل ترکیبات اسانس شامل 43 ترکیب شناسایی گردید. آلفا- پینن (37/22 درصد)، 1و8-سینئول ( 52/12 درصد)، کامفور ( 91/11 درصد) و بتا- توجون (52/4 درصد) به عنوان ترکیبات اصلی شناسایی شدند. از تجزیهی اسانس گونهی مینای ترکمنستانی،39 ترکیب و 28/89 درصد از کل ترکیبات اسانس با راندمان 3/0 درصد حجمی/ وزنی شناسایی شدند. داوانون (79/20 درصد)، 1و8-سینئول (63/15 درصد)، پاراسیمن (20/10 درصد)، کامفور (14/10 درصد) و بورنئول (95/6 درصد) ترکیبات اصلی اسانس را تشکیل می دادند. بالاترین فعالیت ضد میکروبی برای اسانسهای مینای ترکمنستانی و مینای کپت داغی به ترتیب در برابر باکتریهای میکروکوکوس لوتئوس، باسیلوس آتروفئوس و استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده شد. اسانس مینای ترکمنستانی، هیچ اثر معنا داری را در برابر باکتری اشرشیا کلی نشان نداد. توصیه های کاربردی و صنعتی:نتایج نشان میدهد که تاثیرات محیطی و نوع گونه های گیاهی بر مقدار و نوع اجزای فرار اسانسها تأثیر میگذارد. همچنین، اثر ضد باکتریایی نشان داده شده توسط این اسانسها پایه ی علمی را فراهم کرده که استفاده از آنها در درمانهای دارویی معتبر می باشد. جداسازی و خالص سازی ترکیبات گیاهی مختلف، ممکن است ترکیباتی با خاصیت ضد میکروبی بیشتر را فراهم آورد.
Akpulat, A.H., Tepe, B., Sokmen, A., Daferera, D. and Polissiou, M. 2005.Composition of the essential oils of Tanacetum argyrophyllum (C. Koch) Tvzel. var. argyrophyllum and Tanacetum parthenium (L.) Schultz Bip. (Asteraceae) from Turkey. Biochemical Systematics and Ecology, 33: 511–516.
Aleksic, V. andKnezevic, P. 2013. Antimicrobial and antioxidative activity of extracts and essential oils of Myrtus communis L. Microbiological Research, 169: 240-254.
Amiri, H. 2007. Quantative and qualative changes of essential oil of Salvia bracteata Banket Sol. in different growth stages. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences, 15: 79–82.
Amarowicz, R., Pegg, R.B., Moghaddam, P.R., Barl, B. and Weil, J.A. 2003. Free-radical scavenging capacity and antioxidant activity of selected plant species from the Canadian prairies. Food Chemistry, 84: 551–562.
Ardalani, H.R., Hadipanah, A., Pazoki, A. and Zolfaghar, M. 2017. Phytochemical, morphological and yield responses of Mentha canadensis to organic and nitrogen fertilizers. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 20: 752-757.
Balouiri, M., Sadiki, M. and Ibnsouda, S.K. 2016. Methods for in vitro evaluating antimicrobial activity: a review. Journal of Pharmaceutical Analysis, 6: 71-79.
Bremer, K. 1994. Asteraceae: cladistics and classification. Timber Press, Portland.
Brown, A.M.G., Edwards, C.M., Davey, M.R., Power, J.B. and Lowe, K.C. 1997. Effects of extracts of Tanacetum species on human polymorphonuclear leucocyte activity in vitro. Phytotherapy Research, 11: 479–484.
Burt, S. 2004. Essential oils: Their antibacterial properties and potential applications in foods – a review. International Journal of Food Microbiology, 94: 223-254.
Clevenger, J.F. 1928. Apparatus for the determination of volatile oil. The Journal of the American Pharmaceutical Association, 17: 345-349.
Delamare, A.P.L., Pistorello, L.M., Artico, L., Atti-serafini, L. and Echeverrigaray, S. 2007. Antibacterial activity of the essential oils of Salvia officinalis L. and Salvia triloba L. cultivated in South Brazil. Food Chemistry, 100: 603-608.
Ghaderi, A. and Sonboli, A. 2018. Chemical composition and antimicrobial activity of the essential oil ofTanacetum walteri (Anthemideae-Asteraceae) from Iran. Natural product Reserch, 32:1-4
Golparvar, A.R. and Hadipanah, A. 2016. Diversity in chemical composition and yield of essential oil from Two Mentha species. Genetica, 48: 1101-1110.
Gortzi, O., Lalas, S., Chinou, I. and Tsaknis, J. 2006. Reevaluation of antimicrobial and antioxidant activity of Thymus spp. extracts before and after encapsulation in liposomes. Journal of Food Protection. 69: 2998–3005.
Habibi, Z., Yousefi, M., Shahriari, F., Khalafi, J. and Ashabi, M.A. 2009. Chemical composition of the essential oil of Tanacetum turcomanicum and T. canescens from Iran. Chemistry of Natural Compounds, 45: 93 – 95.
Hethelyi, E., Tetenyi, P., Danos, B. and Koczka, I. 1991. Phytochemical and antimicrobial studies on the essential oils of the Tanacetum vulgareclones by gas chromatography/ mass spectrometry. Herba Hungarica, 30: 82–90.
Heath, H.B. 1981. Source Book of Flavours. Westport: Avi, Edinburgh University Press (supplement-II). pp.890.
Juteau, F., Masotti, V., Bessiere, J.M., Dherbomez, M. and Viano, J. 2002. Antibacterial and antioxidant activities of Artemisia annua essential oil. Fitoterapia, 73: 532-535.
Kazemi, M., Shafizade, S. and Larijani, K. 2011. Comparison of essential oils composition of stem, leaf and flower from Artemisia deserti Kracsh. Journal of Applied Chemical Research, 18:29-34.
Kordali, S., Cakir, A., Mavi, A., Kilic, H.and Yildirim, A. 2005. Screening of chemical composition and antifungal and antioxidant activities of the essential oils from three Turkish Artemisia species. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53:1408–1416.
Lopes, L.D., Alviano, D.S., Alviano, C.S. and Kolodziejczyk, P.P. 2008. Screening of chemical composition, antimicrobial and antioxidant activities of Artemisia essential oils. Phytochemistry, 69: 1732-1738.
Liu, X., Xue, C., Wang, Y., Li, Z., Xue, Y. and Xu, J. 2012. The classification of sea cucumber (Apostichopusjaponicus) according to region of origin using multi-element analysis and pattern recognition techniques. Food Control, 23: 522–527.
Marchese, A., Arciola, C.R., Barbieri, R., Silva, A.S., Nabavi, S.F., Sokeng, A.J., Izadi, M., Jafari,N.J., Suntar, I., Daglia, M. and Nabavi, S.M. 2017. Update on monoterpenes as antimicrobial agents: A particular focus on p-cymene. Materials, 10: 947.
Mozaffarian, V.A. 1996. Dictionary of Iranian Plant Names. FarhangMoaser, Tehran, Iran.
Oksuz, S. 1990. Sesquiterpenoids and other constituents from Tanacetum cilicium. Phytochemistry, 29: 887-890.
Neszmelyi, A., Milne, G.W.A., Podanyi, B. and Hethelyi, E. 1992. Composition of the essential oil of clone 409 of Tanacetum vulgar and 2D NMR investigation of trans-chrysanthenyl acetate. Journal of Essential Oil Research, 4: 243–250.
Rezaee, M.B., Jaimand, K. and Karimi, S.H. 2015. Chemical composition of the essential oil of two Tanacetum species from Iran. Journal of Medicinal Plants and By-products, 4: 187-191.
Rechinger, K.H. 1986. Flora Iranica, Anthemideae, 158: 118-119.
Salamci, E., Kordali, S., Kotan, R., Cakir, A. and Kaya, Y. 2007. Chemical compositions, antimicrobial and herbicidal effects of essential oils isolated from Turkish Tanacetum aucheranum and Tanacetum chiliophyllum var. chiliophyllum. Biochemical Systematics and Ecology, 35: 569–581.
Yang, B.C., Zhang, Y. and Kang, Y. 2014. Volatiles from Acer oliverianum Leaves. Chemistry of Natural Compound, 50: 931–932.