• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
        مهرداد نوابخش سروش فتحی
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت چکیده کامل
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تجزیه وتحلیل حساسیت راهبردهای بهینه بیابانزدایی درچارچوب فرایند تحلیلی سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی منطقه خضرآبادیزد
        حسن احمدی غلامرضا زهتابیان محمد حسن صادقی روشن
        دراغلب اوقات داده های ارائه شده حاصل ازفرآیند تصمیم گیری چند مع یاره غیرکاربردی ومتغیر می باشند،بنابراین یک قدم مهم درکاربرد مسائل تصمیم گیری چند معیاره (MADM) ازجمله فرآیند تصمیم گیری سلسله مراتبی (AHP) انجام آنالیز حساسیت روی داده های خروجی می باشد .دراین مقاله سعی شد چکیده کامل
        دراغلب اوقات داده های ارائه شده حاصل ازفرآیند تصمیم گیری چند مع یاره غیرکاربردی ومتغیر می باشند،بنابراین یک قدم مهم درکاربرد مسائل تصمیم گیری چند معیاره (MADM) ازجمله فرآیند تصمیم گیری سلسله مراتبی (AHP) انجام آنالیز حساسیت روی داده های خروجی می باشد .دراین مقاله سعی شد به منظور انجام آنالیز حساسیت برروی اوزان معیارها وراهبردهای تصمیم گیری ونمایش ارزشهای نهایی (اصلاح شده) راه حلهای بیابانزدایی از روش آماری Triantaphyllou استفاده شود .بطور کلی دراین روش ،درابتدا فرآیند آنالیز حساسیت برروی معیارها وراهبردهانجام شد وبه دنبال تعیینحساس ترین معیاروراهبرد ،اوزان جدید راهبردها بر مبنای حساس ترین معیار وراهبرد درماتریس تصمیم گیری جایگزین شدوبامحاسبه میانگین موزون هرسطرازماتریس نرمالیزه اصلاح شده، درجه ترجیح یاوزن نهایی راهبردها حاصل شد .درعین حالبه منظور دستیابی به نتایج کاربردی ،واقعی وعملی،منطقه خضرآبادیزدبه عنوان یک منطقه تیپیک ازنظرگاه بیابانزایی مدنظر قرارگرفت .نتایج حاصل از کاربرد آنالیز حساسیت برمبنای روش تری آنتافیلو درعرصه بیابانی منطقه خضرآبادبه منظورتعیینوزن نهایی واصلاح شده معیارهاوراهبردهای مؤثردربیابانزایی وبیابانزدایی ،حکایت از توانایی بالای این مدل دارد .به طوری که بعدازتحلیل حساسیت معیارها وراهبردها وتعیین حساسترین معیاروراهبرد ،اولویت بندی معیارها تغییری نکرد وهمچنان معیار تناسب وسازگاری بامحیط زیست (C1)باضریب حساسیت 3222/ 0حساسترین معیاربرآوردشدکه بعدازنرمال سازی معیارمذکور بادرجه ترجیح 32/6 درصددراولویت اول قرارگر فت.که این نتیجه نشان دهنده توجه کارشناسان مدیریت مناطق بیابانی به مسائل زیست محیطی وچالشهای مطرح درزمینه تخریب محیط زیست می باشد .درعین حال اولویت بندی راهبردها نیز تغییری نکرد وراهبرد کنترل چرای دام (A4) باضرب حساسیت 0/1381 حساسترین راهبرد برآوردشدکه بامحاسبه وزن جدید حساسترین راهبرد،راهبردجلوگیری ازتبدیل وتغییر نامناسب کاربری اراضی (A2) بادرجه ترجیح 23/45 درصددراولویت اول قرارگرفت ودرنهایت بابرآورد اولویت نهایی یااصلاح شده راهبردها مشاهده شد که همچنان راهبرد A2 بادرجه ترجیح 22/7 درصددراولویت اول قرارداردودرعین حال اولویت بندی راهبردها نسبت به حالت قبل اندکی تغییریافت به طوری که اولویت نهایی راهبردهای کنترل چرای دام (A4) وتعدیل دربرداشت ازمنابع آب زیرزمینی (A5) جابجاشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی جغرافیایی اثرات اقتصادی اجتماعی طرح "خروج دام از جنگل" در منطقه کلاردشت ( شهرستان چالوس )
        منصور بدری فر آمنه حقزاد
        در سرزمین خشک و نیمهخشکی مانند ایران، جنگلهای کرانه دریای خزر یکی از ذخایر اکولوژیک عظیمی است کهارزشهای طبیعی و اقتصادی بسیاری را در خود نهفته دارد. حفظ این منبع و بهبود وضعیت محیطی آن، هم برای جامعهای کهبطور مستقیم با آن مرتبط است و هم برای کل کشور مسالهای حیاتی است. م چکیده کامل
        در سرزمین خشک و نیمهخشکی مانند ایران، جنگلهای کرانه دریای خزر یکی از ذخایر اکولوژیک عظیمی است کهارزشهای طبیعی و اقتصادی بسیاری را در خود نهفته دارد. حفظ این منبع و بهبود وضعیت محیطی آن، هم برای جامعهای کهبطور مستقیم با آن مرتبط است و هم برای کل کشور مسالهای حیاتی است. متاسفانه، دخل و تصرفهای ناسنجیده، بدونهدف و برنامه، موجودیت این جنگلها را در شرایط کنونی به مخاطره انداخته است. قریب یک سوم از کل سطح جنگلهای شمال کشور (6/000/000 هکتار) از جنگلهای مخروبه پوشیده شده است. در داخل این مخروبه، خانوادههای زیادی به صورت مجتمع و یا پراکنده در آبادیهای یک خانوار تا چند خانوار زندگی می کنند که یکی از عوامل عمده تخریب بودهاند. در این محدوده قریب 100/00 خانوار، با حدود 4/5 میلیون واحد دامی در قالب 33/000 واحد دامداری مستقر هستند که شغل اصلی و عمده آنها دامداری است این تحقیق با عنوان بررسی جغرافیایی اثرات اقتصادی اجتماعی "طرح خروج دام از جنگل" میباشد که دو فرضیه مهم و اصلی آن شامل : بهبود وضعیت ا قتصادی و معیشتی روستاییان دامدار و جنگل نشین پس از اجرای طرح "خروج دام از جنگل " وافزایش برخورداری از خدمات اجتماعی و امکانات زیربنایی در دهستان های کلاردشت پس از اجرای طرح خروج دام از جنگل میباشد و در این تحقیق سعی در یافتن پاسخ این دو فرضیه هستیم زیرا افرادی که طرح را پذیرفته اند و به اصطلاح مشمول طرح خروج دام از جنگل شدند در ازای خارج شدن خود و دامهایشان از جنگل پول نقد و یا زمین دریافت کرده اند و لیکن اکثریت آن ها نتوانستند شیوه معیشت دامداری خود را بعد ازاجرای طرح ادامه دهند. بنابراین مشکلات اقتصادی و اجتماعی برایشان بوجود آمده است.به منظور بررسی دقیق تر و کسب نتیجه مطلوب بهینه از روش کتابخانهای، میدانی و پرسش نامهای استفاده گردیده است .به نظر نگارنده در جهت موفقیت و کارآمدن کردن طرح باید به شاخصهایی نظیر آنچه در ذیل آمده، توجه ویژه شود.ا یجاد امکانات جانبی با توجه به استعداد منطقه از قبیل قالی بافی، کارگاه های کوچک روستایی، توصیه پرورش زنبورعسل و غیره تا به این طریق مشکل بیکاری تا حدودی حل شود.از خانوادههای مشمول طرح تا زمانی که این گروه بتوانند از نظر اقتصادی به حدی از خودکفایی برسند، حمایت شود.زمینهایی که به مشمولین طرح واگذار میشود تا حد امکان در نزدیکی روستای محل سکونت آنها باشد و . . . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نقش دانشگاه آزاد اسلامی درتشکیل سرمایه انسانی "نگاهی به پراکندگی جغرافیایی در ایران"
        ناصر اقبالی
        در این مقاله نویسنده ضمن تشریح سرمایه انسانی و اجتماعی و ارتباط متقابل آنها معتقد است که در کشورها ی در حالتوسعه از جمله ایران سرمایه انسانی بدلیل نقش بارز آن در آگاهی بخشی و افزایش کارایی افراد جامعه در شکل گیریسرمایه اجتماعی نقش به سزایی دارد . نویسنده سپس به نفش دانش چکیده کامل
        در این مقاله نویسنده ضمن تشریح سرمایه انسانی و اجتماعی و ارتباط متقابل آنها معتقد است که در کشورها ی در حالتوسعه از جمله ایران سرمایه انسانی بدلیل نقش بارز آن در آگاهی بخشی و افزایش کارایی افراد جامعه در شکل گیریسرمایه اجتماعی نقش به سزایی دارد . نویسنده سپس به نفش دانشگاه آزاد اسلامی در ایجاد نظام آموزش عالی در پهنهجغرافیایی کشور و آسان نمودن دسترسی به آموزش عالی برای شتاب بخشیدن به تشکیل سرمایه انسانی پرداخته است . ازاینرو وی در ادامه به توزیع انسانی دانشجویان این دانشگاه با استفاده از شاخص سرمایه انسانی پرداخته است . وی در ادامهبه توزیع دانشجویان این دانشگاه با استفاده از شاخص های میانگین و ضریب تغییرات واحد ها و مراکز هر استان پرداخته و معتقد است که روند توزیع جمعیت دانشجویی طی سالهای 1380-1384 جهتی نسبتاّ قابل قبول داشته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ضرورت یادگیری الکترونیکی و نقش آن درتوسعه روستا (مطالعۀ موردی روستاهای استان قزوین)
        عبدالرضا رحمانی فضلی سیما بوذری
        درآغاز قرن 21 ، ارتباطات و فناوری اطلاعات از موضوعات استراتژیک ملی درسطح دولتها به شمار می رود . نقشعوامل فوق درتوسعه موجب گردیده است که کشورهای درحال توسعه، در سیاستگذاریها و برنام هریزی های ملی ودربرنامه های توسعه خود جایگاه ویژه ای را به این بخش اختصاص دهند. امروز ار چکیده کامل
        درآغاز قرن 21 ، ارتباطات و فناوری اطلاعات از موضوعات استراتژیک ملی درسطح دولتها به شمار می رود . نقشعوامل فوق درتوسعه موجب گردیده است که کشورهای درحال توسعه، در سیاستگذاریها و برنام هریزی های ملی ودربرنامه های توسعه خود جایگاه ویژه ای را به این بخش اختصاص دهند. امروز ارتباطات، زیربنای ، زیربناها نام گرفتهاست، سرمایه گذاری دراین بخش افزایش یافته و کشورهای توسعه یافته با توسعه زیرساخت های ارتباطی،زمینه های اقتصاد،فرهنگ وسیاست جهانی رادرکنترل گرفته اند. امروز کشوری می تواند درعرصه های مختلف جهانی حضور فعال داشته باشدکه دارای زیرساخت های ارتباطی قوی باشد. توسعه ارتباطات به معنای توسعه درهمۀ بخشهای جامعه است . دراین میانروستاها به دلیل ویژگیهای طبیعی و محدودیتهای دسترسی به منابع و امکانات بیش از سایر بخش هامی توانند با بهره گیریازفناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی درجهت توسعه گام بردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - سیر تحول شبکه شهری منطقه کلانشهری تهران
        آزیتا رجبی شاهکار بینش پژوه
        بررسی شبکهی شهری تهران، توسعه شهری و الگوی استقرار جمعیت در دهههای اخیر با رشد شتابان شهرنشینی و ایجادفاصله عمیق جمعیتی میان شهرهای استان تهران با سایر شهرهای کشور از نظامی متناسب با ظرفیتها واستعدادها تبعیتننموده و به ظهور پدیده بزرگ سری یا ماکروسفالی و تشدید الگوی نخس چکیده کامل
        بررسی شبکهی شهری تهران، توسعه شهری و الگوی استقرار جمعیت در دهههای اخیر با رشد شتابان شهرنشینی و ایجادفاصله عمیق جمعیتی میان شهرهای استان تهران با سایر شهرهای کشور از نظامی متناسب با ظرفیتها واستعدادها تبعیتننموده و به ظهور پدیده بزرگ سری یا ماکروسفالی و تشدید الگوی نخست شهری انجامیده است. پدیدهای که مشکلات ومعضلات عدیدهای را در عرصههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در کل منطقه کلانشهر تهران بوجود آورده است.مقاله حاضر به استناد نتایج حاصله از مدل های مطرح شده به بررسی پدیده مجموعه شهری تهران و روند آن در سالهایاخیر پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تحلیلی بر مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران (مطالعه موردی: استان سمنان)
        زهرا پیشگاه یفرد حیدر لطفی
        جغرافیای مشارکت و رفتارهای انتخاباتی از مه مترین مباحث جغرافیای انتخابات محسوب می گردند. با بررسی علمی ایندو شاخه جغرافیای انتخابات می توان بسترهای لازم را برای تحول در روند مشارکت در مناطق مختلف جغرافیایی با توجه بهتنوع عوامل انسانی و شرایط طبیعی آنها فراهم ساخت.بررسی چکیده کامل
        جغرافیای مشارکت و رفتارهای انتخاباتی از مه مترین مباحث جغرافیای انتخابات محسوب می گردند. با بررسی علمی ایندو شاخه جغرافیای انتخابات می توان بسترهای لازم را برای تحول در روند مشارکت در مناطق مختلف جغرافیایی با توجه بهتنوع عوامل انسانی و شرایط طبیعی آنها فراهم ساخت.بررسی نه دوره انتخابات ریاست جمه وری ایران نوع خاصی از تنوع رفتارهای انتخاباتی و میزان مشارکت مردمی را بهنمایش می گذارد که این تنوع نمی تواند بی تأثیر از عوامل ثابت جغرافیایی مناطق این کشور و شرایط متغیر سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و نحوۀ عملکرد جناح حاکم و رئیس جمهور منتخب باشد.این مقاله با روش تحلیل محتوا ضمن بررسی عوامل کُلی مؤثر بر روند مشارکت و رفتارهای انتخاباتی در انتخاباتریاست جمهوری ایران به بررسی آماری نه دوره انتخابات ریاست جمهوری در استان سمنان از مناطق مرکزی ایرانمی پردازد نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد روند مشارکت م ردم استان سمنان در انتخابات ریاست جمهوری بیشتر ازآنکه متأثر از عوامل کشوری باشد، تابع عوامل محلی است و رفتارهای انتخاباتی مردم این استان در اکثر دوره ها از عواملکشوری پیروی می کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - کاربرد مدل وزنی در پهنه بندی پتانسیل زمین لغزش مطالعه موردی: حوضه آبریز سرخاب (استان لرستان )
        منیژه قهرودی تالی زهرا رحیم زاده
        حوضه سرخاب در ارتفاعات زاگرس میانی قرار گرفته است و یکی از زیر حوضه های رود سزار می باشد . موقعیتکوهستانی این حوضه با کوههای بهم فشرده و دره های عمیق از ویژگیهای بارز آن می باشد . دامنه های این ارتفاعات بنابه ویژگیهای خاص ذاتی و تحریک کننده طبیعی انسانی، شرایط مناسبی ب چکیده کامل
        حوضه سرخاب در ارتفاعات زاگرس میانی قرار گرفته است و یکی از زیر حوضه های رود سزار می باشد . موقعیتکوهستانی این حوضه با کوههای بهم فشرده و دره های عمیق از ویژگیهای بارز آن می باشد . دامنه های این ارتفاعات بنابه ویژگیهای خاص ذاتی و تحریک کننده طبیعی انسانی، شرایط مناسبی برای حرکات لغزشی داراست .لذا تهیه نقشهپراکنش زمین لغزش های موجود در حوضه سرخاب و تهیه مدل پهنه بندی با استفاده از روش وزنی و در نتیجه تهیه نقشهپهنه بندی خطر بالقوه زمین لغزش در حوضه سرخاب مهمترین اهداف این تحقیق می باشند .در ایجاد شرایط زمین لغزش در حوضه سرخاب عوامل زیادی تاثیر می گذارند در این تحقیق به بررسی نقش تعدادی از عوامل موثر پرداخته شده و نتایج این بررسی بصورت مدل وزنی ارائه شده است . مهمترین عوامل انتخاب شده شامل 10 فاکتور ( لیتولوژی، توپوگرافی، جهت گیری دامنه، شیب، فاصله از گسل، کاربری زمین، میانگین بارش سالانه، روزهای یخبندان، نوسانات دما، خطوط هم لرزه ) است . بر اساس لایه نهایی 35 درصد از مساحت حوضه سرخاب در معرض خطرزیاد زمین لغزش قرار دارند و با مجموع طبقه متوسط، حرکات لغزشی بیش از نیمی از وسعت حوضه را تهدید می کند پرونده مقاله