منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی ایران به شمار می رود. وجود محوطه های باستان شناختی از دوره های پارینه سنگی تا دوره متأخر نشاندهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیستمحیطی مناسب را می توان دلیل این گرایش به استقرار د چکیده کامل
منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی ایران به شمار می رود. وجود محوطه های باستان شناختی از دوره های پارینه سنگی تا دوره متأخر نشاندهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیستمحیطی مناسب را می توان دلیل این گرایش به استقرار در این منطقه دانست. در چند سال گذشته و طی بررسی های مختلف و پراکنده چند محوطه پارینهسنگی قدیم در این محدوده جغرافیایی کشف شد. این محوطه ها که عمداً در جنوب دریاچه و بر روی تراس های رودخانه های این منطقه هستند و نشان از وجود استقرارهای از دوره پارینهسنگی قدیم و صنعت ابزارسازی آشولی دارند. محوطه شهریکند نیز با توجه به فنآوری به کار رفته برای ساخت مصنوعات و همچنین گونه شناسی قطعات می تواند مربوط به دوره پارینهسنگی قدیم باشد.
پرونده مقاله
سفالگری از جمله هنرهایی است که تا امروز در بین جوامع انسانی باقی مانده است. در منابع نوشتاری برجایمانده از دوره اسلامی به غربالکردن خاک سفال در صنعت سفالگری اشاره های فراوانی شده است این منابع حاکی از آن است که سفالگران در اثر تجربه با غربالکردن خاک آشنا شده بودند و چکیده کامل
سفالگری از جمله هنرهایی است که تا امروز در بین جوامع انسانی باقی مانده است. در منابع نوشتاری برجایمانده از دوره اسلامی به غربالکردن خاک سفال در صنعت سفالگری اشاره های فراوانی شده است این منابع حاکی از آن است که سفالگران در اثر تجربه با غربالکردن خاک آشنا شده بودند و می دانسته اند که دسترسی به گل مناسب چه برای ساخت سفال و چه برای ساخت لعاب بدون غربالکردن خاک میسر نیست. در این مقاله، به اهمیت غربال سازی در صنعت سفالگری پیش از تاریخ پرداخته و با استناد به نتایج به دسـت آمـده از آزمایشهای طیفسنجی که بر روی سفالهای پیش از تاریخ انجام شده به تفسیر این نکته می پردازیم که چگونه غربالکردن خاک سفال نقش اساسی در ساخت و پخت سفال مرغوب داشته است.
پرونده مقاله
دشت های میان کوهی مکان های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال های سطحی به نظر می رسد که ا چکیده کامل
دشت های میان کوهی مکان های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال های سطحی به نظر می رسد که استقرارهایی از دوره های فارس قدیم و جدید در آن وجود داشته باشد. در این مقاله سعی بر این است تا ضمن معرفی سفال های این محوطه، اهمیت فاز عتیق فارس در منطقه شمال فارس مورد بررسی قرار گیرد.
پرونده مقاله
بر کسی پوشیده نیست که عصر آهن در مطالعات باستان شناسی ایران جایگاه بس مهمی دارد. در این دوره شاهد ظهور تحولات چشمگیر فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در فلات ایران می باشیم. در باستان شناسی ایران شاخصهای مهم فرهنگی این دوره به ویژه سفالگری، معماری و تدفین به صورت جا چکیده کامل
بر کسی پوشیده نیست که عصر آهن در مطالعات باستان شناسی ایران جایگاه بس مهمی دارد. در این دوره شاهد ظهور تحولات چشمگیر فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در فلات ایران می باشیم. در باستان شناسی ایران شاخصهای مهم فرهنگی این دوره به ویژه سفالگری، معماری و تدفین به صورت جامع و گسترده ای مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته است، لیکن در پژوهش های مربوط به این دوره ایران، اصولاً به فرایند فلزگری آهن در جزئیات پرداخته نشده است. از این نظر تاکنون هیچ نوع تحقیق فراگیر و مستقلی که در بر گیرنده جنبه های مختلف فلزگری آهن در دوره باستان باشد، انجام نگرفته است. این در حالی است که با استفاده از علوم مرتبط با صنعت فلزگری، می توان مسائل و ابهامات متعددی را در زمینه تحولات فرهنگی این دوره روشن نمود. نوشتار پیش رو قصد دارد نتایج تحقیقات و پژوهشهای انجام گرفته در مورد فلزگری آهن در دوره باستان را ارائه نماید.
پرونده مقاله
با شکل گیری دولت اورارتو در نیمه نخست هزاره اول ق.م که در شمال غرب ایران و شرق آناتولی و قسمتی از منطقه قفقاز امروزی حاکم بوده اند، تغییرات بسیار چشم گیری در نحوه مدیریت منابع آب پدید آمد و سازه های متعدد آبیاری با اصول علمی و فنی بسیار پیشرفته جهت تامین آب مصارف آ چکیده کامل
با شکل گیری دولت اورارتو در نیمه نخست هزاره اول ق.م که در شمال غرب ایران و شرق آناتولی و قسمتی از منطقه قفقاز امروزی حاکم بوده اند، تغییرات بسیار چشم گیری در نحوه مدیریت منابع آب پدید آمد و سازه های متعدد آبیاری با اصول علمی و فنی بسیار پیشرفته جهت تامین آب مصارف آشامیدنی و کشاورزی احداث شد که دلیل عمده این همه پیشرفت را می بایست در ویژگی های جغرافیای طبیعی و عوامل انسانی دانست که حاکمان دولت اورارتو را به سمت احداث تاسیسات آبرسانی از قبیل سد، دریاچه مصنوعی، آب انبار و کانال سوق داده و به مرور زمان شیوه احداث آنها روند تکاملی را طی کرده تا جایی که یافته های باستان شناسی در ارتباط با سازه های آبی اورارتوئی سبب شده که از آن دولت به عنوان بزرگترین تمدن هیدرولیکی دنیای باستان یاد شود.
پرونده مقاله
کوروش بزرگ بعد از پیروزی بر آستیاگ در پادگان مادی پایزگدا (پاسارگاد) و به افتخار این موفقیت بزرگ، دستور به بنیان مجموعه کاخهای باشکوهی داد، که تا آن زمان در ایران نظیر نداشت. بناهای باشکوه پاسارگاد از شمال به جنوب به ۵ گروه تقسیم می شوند: ۱- تل تخت ۲- مجموعه کاخها ۳ چکیده کامل
کوروش بزرگ بعد از پیروزی بر آستیاگ در پادگان مادی پایزگدا (پاسارگاد) و به افتخار این موفقیت بزرگ، دستور به بنیان مجموعه کاخهای باشکوهی داد، که تا آن زمان در ایران نظیر نداشت. بناهای باشکوه پاسارگاد از شمال به جنوب به ۵ گروه تقسیم می شوند: ۱- تل تخت ۲- مجموعه کاخها ۳- بنای زندان ۴- آرامگاه کوروش ۵- محوطه مقدس. یکی از این بناها، ساختمان معروف به زندان است، که داریوش دستور ساخت همانند آن را در مقابل آرامگاهش در نقش رستم داد. بههرحال کاخهای باشکوهی که بنا بدستور کوروش بزرگ در پاسارگاد، نخستین کانون امپراتوری هخامنشی شکل گرفت، در شوش شکوفا شد و در تخت جمشید به درجه کمال رسید.
پرونده مقاله