فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - شایعه در قرآن و روایات و امنیت جامعه
  نهله غروی نائینی نصرت نیل‌ساز فاطمه پنبه‌دانه‌زاده
  یکی از مباحثی که در قرآن¬کریم و روایات ائمه(u) بدان پرداخته شده است، مبحث شایعه و انتشار خبرهای دروغین است. شایعه، خبری دروغین است که به راحتی در جامعه جریان می¬یابد و باعث تبیین واقعیت به صورتی دگرگون می¬شود و بیشتر دربارۀ برجستگان و خواص جامعه صورت می¬ چکیده کامل

  یکی از مباحثی که در قرآن¬کریم و روایات ائمه(u) بدان پرداخته شده است، مبحث شایعه و انتشار خبرهای دروغین است. شایعه، خبری دروغین است که به راحتی در جامعه جریان می¬یابد و باعث تبیین واقعیت به صورتی دگرگون می¬شود و بیشتر دربارۀ برجستگان و خواص جامعه صورت می¬گیرد. همچنین از شایعه در جنگ نرم و جنگ¬های روانی بسیار استفاده می¬شود.دو اصل اهمیت و ابهام، محورهای اصلی پدید آمدن شایعه¬اند. به¬ عبارت دیگر اصولاً شایعه نسبت به اموری صورت می¬گیرد که ازحساسیت بالایی برای مخاطب برخوردار باشد و همین حساسیت و ابهام، زمینه گسترش آن¬را فراهم می-آورد.شایعه دارای انواع گوناگون است از جمله:1- شایعات علیه شخصیت رسول خدا (r)با عناوین الف: شایعه شاعر، مجنون، ساحر، مسحور و دروغ¬گو ب) شایعه خیانت ج) شایعه بی¬عدالتی د) شایعه سادگی و زود¬باوری پیامبر(r)است. 2- شایعات علیه خانواده پیامبر(r) (ناموسی و اخلاقی) که در داستان افک مطرح است 3- شایعات مرتبط با اصول امنیتی جامعه(شایعات نظامی، اجتماعی، سیاسی)که اغلب توسط افراد ساده¬لوح و ضعیف¬الایمان، تحت تأثیر سخنان منافقان منتشر می¬شد که بیشتر حاوی اخبار مربوط به جنگ¬هاست که از جمله آن¬ها شایعات در جنگ احد(شایعه شهادت پیامبر(r))،جنگ تبوک(شایعه شکست سپاه اسلام)و جنگ احزاب را می¬توان ذکر کرد. از منظر اسلام، حفظ سلامت اجتماع، برای حفظ سلامت فرد، اهمیت فراوان دارد، لذا به شدت با شایعه¬پردازان مقابله شده است. و خداوند در قرآن¬کریم، آن¬را گناهی بزرگ بر¬شمرده و برای شایعه¬سازی و شایعه¬پراکنی، مجازاتی در دنیا و آخرت در نظر گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بازخوانی اندیشه تفسیری مفسران پیرامون تسبیح به حمد در قران
  محمد رضا حاجی اسماعیلی
  در برخی از آیات قرآن از تسبیح خداوند همراه با حمد یاد گردیده به این مفهوم که هرگاه آفریدگان، خداوند را از این منظرکه دارای صفات کمال و جمال و مبدأ خیر است ستایش کنند حمد او را به جای آورده و هرگاه ذات حق را از تمام عیبها و نقصها منزه داشته او را تسبیح گفته اند و ازآنجا چکیده کامل

  در برخی از آیات قرآن از تسبیح خداوند همراه با حمد یاد گردیده به این مفهوم که هرگاه آفریدگان، خداوند را از این منظرکه دارای صفات کمال و جمال و مبدأ خیر است ستایش کنند حمد او را به جای آورده و هرگاه ذات حق را از تمام عیبها و نقصها منزه داشته او را تسبیح گفته اند و ازآنجا که هیچ موجودی قادر به دریافت کنه صفات خداوندی نیست لذا شایسته است حمد خود را با تسبیح وی قرین سازد. در این مقاله ابتدا دو واژه تسبیح و حمد مفهوم شناسی گردیده سپس در پاسخ به این پرسش که چرا خداوند در مقام نزاهت ذات خویش تسبیح را به حمد قرین ساخته و آیا مجموعه آفرینش نیز تسبیح گوی ذات باری است و آیا این تسبیح به زبان حال است یا قال؛ اندیشه تفسیری مفسران قرآن ارزیابی و در پایان تصریح گردیده که تسبیح موجودات در جهان هستی مبتنی بر زبان قال ا ست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - اصول و مبانی نبوت حضرت عیسی مسیح(ع) در مقارنه میان قرآن و أناجیل أربعه
  فیض اله اکبری دستک
  اصل نبوت ازجمله مهمترین رویکردهای مشترک در متون مقدس می باشد که این امر در قرآن کریم و اناجیل اربعه مورد تاکید قرار گرفته است. دراین میان مبانی نبوت و منشور تعالیم و دعوت حضرت عیسی(ع) به عنوان یکی از پیامبران اولوا العزم به تفصیل مورد اهتمام آیات قرآن کریم و اناجیل چهار چکیده کامل

  اصل نبوت ازجمله مهمترین رویکردهای مشترک در متون مقدس می باشد که این امر در قرآن کریم و اناجیل اربعه مورد تاکید قرار گرفته است. دراین میان مبانی نبوت و منشور تعالیم و دعوت حضرت عیسی(ع) به عنوان یکی از پیامبران اولوا العزم به تفصیل مورد اهتمام آیات قرآن کریم و اناجیل چهارگانه قرار گرفته که به سهم خود می تواند گامی اساسی در مسأله تقریب و تقویت آموزه های مشترک دین اسلام و مسیحیت تلقی شود. دراین مقاله سعی شده تا از یکسو مبانی نبوت عیسی مسیح (ع) در آموزهای اناجیل اربعه و آیات قرآن کریم مورد بررسی، تحلیل و مقارنه قرار گیرد و ازسوی دیگر اصول مشترک حاکم بر منشور دعوت و تعالیم این پیامبر بزرگ الهی نظیر: ایمان به خدا، بشارت ملکوت، تکمیل و تصدیق تورات و تعلیم و تبیین کتاب آسمانی و رفع اختلاف در برخی از دستورات شریعت تبیین گردد و در پایان دو اصل مهم نجات بخشی و فدا شدن عیسی مسیح (ع) که در آموزه های صریح اناجیل چهارگانه بدانها پرداخته شده با آیات قرآن کریم مقارنه و مورد ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - جستاری در پیوند میان علم و حکمت در آیات و روایات
  احسان پوراسماعیل
  حکمت از نظر آموزه¬های وحیانی، نوعی علم وآگاهی به حقایق است؛ازاین¬رومیان علم وحکمت پیوندی عمیق در معنا وجودداردکه دین در معرّفی آن کوشیده است، تاانسان،طبق نقشۀارائه شده، بادوری ازگناه و انقطاع ازمخلوقات خدا به رؤیت قلبیِ اوقبل ازقیامت نائل آید.این مقاله،باارائۀتع چکیده کامل

  حکمت از نظر آموزه¬های وحیانی، نوعی علم وآگاهی به حقایق است؛ازاین¬رومیان علم وحکمت پیوندی عمیق در معنا وجودداردکه دین در معرّفی آن کوشیده است، تاانسان،طبق نقشۀارائه شده، بادوری ازگناه و انقطاع ازمخلوقات خدا به رؤیت قلبیِ اوقبل ازقیامت نائل آید.این مقاله،باارائۀتعریفی ازرؤیت قلبیکه ازآن نظریّۀتجسیم برنیاید، سعی درنشان دادن امکان دستیابی به حکمت برای همۀانسانها در طول زندگی دارد؛ نتیجۀرؤیت قلبی، معرفت خداست که سرآمدعلوم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - ماهیت شناسی تأویل بر اساس روایتی از تفسیر نعمانی و تأویل معروف و منکر در پرتو قرآن
  سید محمد رضوی
  معروف و منکر از جمله اموری است که همواره مورد توجه شریعت قرار داشته و بر هیچ اندیشمندی جایگاه و نقش کلیدی آن ، به منظور تحقق احکام و فرامین الهی پنهان و پوشیده نمی باشد.در این میان ، آنچه بیش از پیش مورد توجه محققین و اهل قلم قرار گرفته است ، نگاه سنتی به مسئله امر به م چکیده کامل

  معروف و منکر از جمله اموری است که همواره مورد توجه شریعت قرار داشته و بر هیچ اندیشمندی جایگاه و نقش کلیدی آن ، به منظور تحقق احکام و فرامین الهی پنهان و پوشیده نمی باشد.در این میان ، آنچه بیش از پیش مورد توجه محققین و اهل قلم قرار گرفته است ، نگاه سنتی به مسئله امر به معروف و نهی از منکر و ذکر مصادیق مختلف و بررسی آثار و پیامدهای اجتماعی آن بوده است.و اما آنچه مغفولٌ عنه واقع شده ، تأویل معروف و منکر و به عبارت دیگر مصداق اتّم و اکمل و به دیگر سخن تأویل اعظم این دو پدیده می باشد.بدین منظور ، این مقاله در صدد بررسی معروف و منکر از منظر تأویل خواهد بود.نگارنده بر این باور است که محقق گشتن معروف- با تعریف و تأویلی که از آن ارائه می شود- خود زمینه ساز بروز و ظهور تمام مصادیق معروف خواهد بود.و در مقابل ،‌انکار چنین معروفی ،‌ به انکار دیگر معروفها و امر به تمام منکرها خواهد انجامید.بدین منظور ابتداء بحثی کوتاه درباره تأویل و رسوخ در علم خواهیم داشت و به دنبال آن به بررسی انواع تأویل به روایت نعمانی و به نقل از امیر مؤمنان (ع) همت خواهیم گمارد.و پس از آن بخشی از این انواع تأویل را که مرتبط با موضوع مورد بحث می باشد ، مورد توجه و امعان نظر قرار خواهیم داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - قرائت نگاری در مغرب دوره مرینی در سده هشتم
  یونس فرهمند قدریه تاج بخش
  نظام آموزش اسلامی در مغرب عمدتا بر پایه حفظ و آموزش رسم الخط قرآن مبتنی بود و به علوم عقلی و استدلالی کمتر توجه می شد. از جمله علومی که در این ساختار آموزشی توانست تکاملی بایسته یابد، علم قرائت بود؛ این علم اگرچه به دلیل فعالیت علمای افریقیه و اندلس، نتوانست در سده های چکیده کامل

  نظام آموزش اسلامی در مغرب عمدتا بر پایه حفظ و آموزش رسم الخط قرآن مبتنی بود و به علوم عقلی و استدلالی کمتر توجه می شد. از جمله علومی که در این ساختار آموزشی توانست تکاملی بایسته یابد، علم قرائت بود؛ این علم اگرچه به دلیل فعالیت علمای افریقیه و اندلس، نتوانست در سده های اولیه اسلامی در مغرب مجالی شایسته یابد، اما در سده هشتم به دلیل مهاجرت علمای اندلس به مغرب از یک سو و اهتمام سلاطین مرینی از سوی دیگر چنان با اقبالی روزافزون مواجه شد، که می¬توان بر آن نام مکتب قرائت مغرب دور اطلاق کرد. این مکتب در مراحل مختلف شکل گیری، شکوفایی، بلوغ و انحطاط آن دانشوران نامبرداری چون ابن القصاب، خراز، قرطبی، ابن بری، ابوعبدالله قیسی و ابووکیل مصمودی را که هر یک موجد آثار ارزشمندی در علم قرائت بودند، در دامن خود پرورد. آنها روی هم رفته دو شیوه مهم در قرائت داشتند؛ در هر دو شیوه تمرکز صرف بر قرائت نافع بود؛ اما در شیوه اول همچون ابوعمر دانی تنها به روایت ورش و قالون بسنده می کردند و در شیوه دوم که اغلب مربوط به دوران شکوفایی وبلوغ قرائت در مغرب است، روایات نافع را به ده روایت گسترش دادند. پرونده مقاله