فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تحلیل جامعه‌شناختی ذائقه های دینی مردم ایران
  ابوالفضل احمدی مهرداد نوابخش عبدالرضا ادهمی
  این مقاله پژوهشی اکتشافی است که در صدد تبیین نقش ذوق یا سلیقه در اعمال و رفتارهای دینی مردم جامعه ایران می‌باشد؛ به این منظور، ضمن مطالعه‌ی اسنادی، با استفاده ازنمونه گیری غیراحتمالیِ هدفمند و گزینشی، با 15 نفر از اساتید مبرز حوزه‌های علمیه‌ی تهران و قم نیز مصاحبه‌ی عمی چکیده کامل

  این مقاله پژوهشی اکتشافی است که در صدد تبیین نقش ذوق یا سلیقه در اعمال و رفتارهای دینی مردم جامعه ایران می‌باشد؛ به این منظور، ضمن مطالعه‌ی اسنادی، با استفاده ازنمونه گیری غیراحتمالیِ هدفمند و گزینشی، با 15 نفر از اساتید مبرز حوزه‌های علمیه‌ی تهران و قم نیز مصاحبه‌ی عمیق و نیمه ساخت‌یافته به عمل آمده و داده‌های گردآوری شده با استفاده ازروش تحلیل محتوای کیفی مورد واکاوی قرار گرفته است. برخی ازیافته‌های این پژوهش عبارت است از: آداب و رفتار اسلامی، مشحون از سلیقه‌ی دینداران است، به گونه‌ای که افراد با توجه به ذوق و تمایلات درونی خود، در فضا و اجتماعات دینی قرار گرفته و ضمن افزایش سرمایه‌ی دینی خود، بتوانند با انتخاب اعمال و رفتار دینی که با ذوق و ترجیحات درونی آنان نیز تناسب دارد، تکالیف دینی خود را با خرسندی اداء نموده و ارزش‌های دینی را در جامعه منعکس نمایند. بنابراین، رفتاری که درحیطه ی مستحبات و اعمال دینی افراد می‌گنجد، همان آداب اسلامی است که نمودی اجتماعی داشته و از منظر جامعه‌شناختی نیز عینیت‌یافته‌ی ذوق و سلیقه‌ی افراد می‌باشد. از دیگر یافته‌های این پژوهش نیز می‌توان به شناساییِ ویژگی‌ها، الزامات، عوامل مؤثر در شکل‌گیری و تقویت سلیقه‌ی دینی و هم‌چنین، شناسایی مصادیق سلیقه‌ی دینی برتر در قرآن کریم اشاره نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - مطالعه جامعه شناختی مدارای اجتماعی و بروز خشونت در فضای عمومی شهر تهران
  مریم خانعلی زاده بناء محمدباقر تاج الدین سعید معدنی
  امروزه حضور افراد و گروه های مختلف با اندیشه ها و رفتارهای متفاوت در کنار یکدیگر و داشتن یک زندگی مسالمت آمیز بدون خشونت به جهت تأثیر بر سلامت و امنیت روانی جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین مدارای اجتماعی و شاخص های آن به عنوان متغیره چکیده کامل

  امروزه حضور افراد و گروه های مختلف با اندیشه ها و رفتارهای متفاوت در کنار یکدیگر و داشتن یک زندگی مسالمت آمیز بدون خشونت به جهت تأثیر بر سلامت و امنیت روانی جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین مدارای اجتماعی و شاخص های آن به عنوان متغیرهای مستقل و بروز خشونت به عنوان متغیر وابسته می باشد. روش پژوهش حاضر پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری شامل شهروندان 18 تا 65 سال شهر تهران بوده که تعداد 384 نفر از آنها با استفاده از فورمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که بین مدارای اجتماعی و شاخص های آن (مدارای عمومی، مدارای قومی، مدارای دینی، مدارای ملیتی) با بروز خشونت ارتباط منفی و معکوس وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS)نیز نشان دادند که شاخص مدارای عمومی در بین شاخص های متغیر مستقل مدارای اجتماعی با ضریب(45/0) بیشترین تأثیر را بر میزان خشونت داشته است. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که مدارای اجتماعی از جمله عوامل مؤثر بر خشونت در فضای عمومی بوده و می تواند موجب کاهش یا افزایش خشونت در فضای عمومی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - شناسایی و اولویت بندی عامل‌های تحلیل جامعه‌شناختی ورزش همگانی سالمندان در بوستان‌ها
  ایرج رحمانی علی باصری اکبر آفرینش خاکی بهرام قدیمی
  هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی عامل‌های تحلیل جامعه‌شناختی ورزش همگانی سالمندان در بوستان‌ها است. روش پژوهش حاضر کیفی و کمّی که از نوع اکتشافی است. جامعه آماری شامل سالمندانی بودند که حداقل سابقه 2 سال فعالیت بدنی و ورزش را در بوستان‌ها داشتند و د بخش کمّی نیز س چکیده کامل

  هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی عامل‌های تحلیل جامعه‌شناختی ورزش همگانی سالمندان در بوستان‌ها است. روش پژوهش حاضر کیفی و کمّی که از نوع اکتشافی است. جامعه آماری شامل سالمندانی بودند که حداقل سابقه 2 سال فعالیت بدنی و ورزش را در بوستان‌ها داشتند و د بخش کمّی نیز سالمندانی بودند که سابقه حداقل 6 ماه فعالیت بدنی داشته باشند، بودند. داشتن روابط عمومی بالا، سواد در حد خواندن و نوشتن و امادگی بدنی متناسب از جمله شاخص های انتخاب لیست اولیه صاحب نظران بود. روش نمونه گیری به صورت نمونه‌گیری غیر احتمالی، با انتخاب هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی استفاده شد در بخش کمّی از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد. اندازه نمونه در این پژوهش بر مبنای شاخص اشباع نظری برابر با 16 نفر بود. ابزار اندازه گیری مصاحبه باز بود و بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی به کمک نرم افزار Maxqda تحلیل شد، اولویت‌بندی شاخص‌ها با نرم افزار AHP صورت گرفت و در نهایت تحلیل عاملی تأییدی با نرم افزار AMOS انجام گرفت. بر مبنای تحلیل داده ها 56 مفهوم اولیه، و 7 هسته اصلی شناسایی شد. سپس 7 قضیه نظری بر اساس مدل پارادایمی تحلیل جامعه‌شناختی ورزش همگانی سالمندان در بوستان‌ها مطرح شد. شاخص‌های شناسایی شده شامل تأثیرات مشارکت ورزشی سالمندان در بوستان‌ها، انگیزه ورزشی سالمندان در بوستان‌ها، جذابیت ورزش سالمندان در بوستان‌ها، برتری بوستان‌ها نسبت به دیگر اماکن، تأثیر ورزش سالمندان در بوستان‌ها برکیفیت زندگی، فرهنگ‌سازی ورزش سالمندان در بوستان‌ها و پیامدهای ورزش سالمندان در بوستان‌ها بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تحولات نهاد سیاست در ایران از انحلال استبداد رضاشاه تا آغاز دیکتاتوری محمدرضا شاه (32-1320 خورشیدی/53-1941 میلادی)
  اختر شیری حسین ابوالحسن تنهایی طهمورث شیری
  این پژوهش با هدف مطالعه ی تحولات سیستم سیاسی پس از کناره گیری رضاشاه تا استقرار دیکتاتوری محمدرضا شاه انجام شده است. از آن جا که مطالعات در حوزه ی تاریخ اجتماعی ایران متکی بر روایت های مورخان و اسناد منتشر شده می باشد، تاریخ شفاهی که زبان گویای رخدادهای تاریخی است، چکیده کامل

  این پژوهش با هدف مطالعه ی تحولات سیستم سیاسی پس از کناره گیری رضاشاه تا استقرار دیکتاتوری محمدرضا شاه انجام شده است. از آن جا که مطالعات در حوزه ی تاریخ اجتماعی ایران متکی بر روایت های مورخان و اسناد منتشر شده می باشد، تاریخ شفاهی که زبان گویای رخدادهای تاریخی است، نادیده گرفته شده است. در این پژوهش، داده ها از مصاحبه های انجام شده در اوایل دهه ی 1980 میلادی با افراد طبقه ی فرادست و سیاست مداران دوره ی پهلوی گردآوری شده است. رویکرد پژوهش نیز مبتنی بر استقرای پراگماتیستی بوده و از کاربرد چارچوب نظری به دلیل نقش ویژه گرایی و نسبیت تاریخی در حوزه ی جامعه شناسی تاریخی که رویکرد قیاسی را رقم می زند، اجتناب شده است. نتایج که با استفاده از تحلیل عنصری به دست آمد، نشان داد که در ابتدای به سلطنت رسیدن محمدرضا شاه به دلیل بی ثباتیِ سیاسی در کشور، پارلمان، احزاب و مطبوعات به همراه کابینه ی دولت نقش مهمی در تصمیم گیری های سیاسی داشتند. روابط این عناصر با هم مبتنی بر دیالکتیک تکمیلی و با شاه مبتنی بر دیالکتیک جبرانی بود و در صدد استفاده از فرصت های موجود برای جبران فرصت های از دست رفته در دوره ی رضاشاه داشتند؛ تنها حضور حزب توده در این دوره با سایر نیروهای اجتماعی، تفاوت داشت. حزب توده که در دوره ی رضاشاه نیز نقش فعالی داشت، در این دوره به فعالیت خود ادامه داد، اما به دلیل مخالفت با سلطنت از حضور رسمی در سیاست دور نگه داشته می شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تحلیل الگوهای پارادایمی سیاست‌‌ تولید‌محور صنعت نفت و پیامدهای آن بر جامعۀ محلی همجوار (مورد مطالعه: ساکنان حوزۀ میدان نفتی دارخوین)
  شهرام فرضی منصور وثوقی
  در یک‌صد سال اخیر، جامعه محلی پیرامون میدان نفتی دارخوین حضور نمادین سه نمایندۀ توسعۀ صنعتی شامل کشت و صنعت نی‌شکر، نیروگاه اتمی و صنایع نفت و گاز را تجربه کرده‌اند. تسلط سیاست‌های‌ توسعۀ صنعتی تولیدمحورانه از یکسو پیامدهای محیط‌زیستی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و از سوی د چکیده کامل

  در یک‌صد سال اخیر، جامعه محلی پیرامون میدان نفتی دارخوین حضور نمادین سه نمایندۀ توسعۀ صنعتی شامل کشت و صنعت نی‌شکر، نیروگاه اتمی و صنایع نفت و گاز را تجربه کرده‌اند. تسلط سیاست‌های‌ توسعۀ صنعتی تولیدمحورانه از یکسو پیامدهای محیط‌زیستی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و از سوی دیگر تجمع مطالبات و صداهای ناشنیدۀ ساکنان این منطقۀ ژئوپلتیکی را دربر داشته است. این پژوهش با هدف ارائه تصویر و تأملی بر چگونگی شکل‌گیری وضعیت موجود بر پایۀ رهیافت نظریۀ بنیانی از مصاحبه‌های میدانی با مسئولین و کارکنان صنعت نفت سامان گرفته است. سیاست‌های کارگزاران صنعت نفت در چهار الگوی پارادایمی بی‌اعتمادی، نادیده‌انگاری، اولویت منافع (کوتاه‌مدت، فردی، سازمانی و ملی) و تعامل مشروط بازشناسی و از درون آنها پدیدۀ مرکزی بیگانگی پدیدار شده است. ‌این سیاست‌ها در کنار عواملی همانند کمبود شناخت از بافتار اجتماعی-زیست‌محیطی محل انجام پروژه‌ها، نوپایی و نبود رویۀ یکپارچۀ کاربست مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و نیز فشار هنجاری خرده‌فرهنگ‌های محلی و سازمانی، پیامدهایی را در سطوح مختلف جامعۀ محلی در بر داشته است. پیامدها در سطح اجتماعی به نابودی اقتصاد سنتی، بی‌اعتباریِ دانش محلی، آلودگی و تخریب محیط‌زیست، افزایش تنش‌های امنیتی-قومیتی انجامیده و در ابعاد فردی نیز در پدیده‌های کارجویی دایمی، احساس ناامیدی- انزوا- بی‌قدرتی- ناتوان‌بودگی و وابستگی همراه با بی‌اعتمادی متقابل پدیدار گشته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - مدل معادلات ساختاری علل اجتماعی- فرهنگی گرایش به جراحی‌های زیبایی (مورد مطالعه زنان شهر ایلام)
  حشمت قبادی علیرضا کلدی محمد صادق مهدوی
  جراحی زیبایی عمل پیشرفته پزشکی- فرهنگی و یکی از مسائل مورد بررسی در جامعه‌شناسی پزشکی است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین علل اجتماعی گرایش زنان به جراحی‌های زیبایی است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی، در بین زنان 19 تا 44 سال شهر ایلام با ابزار پرسشنامه و به شیوه نمونه‌گیری خوشه چکیده کامل

  جراحی زیبایی عمل پیشرفته پزشکی- فرهنگی و یکی از مسائل مورد بررسی در جامعه‌شناسی پزشکی است. هدف اصلی این پژوهش، تبیین علل اجتماعی گرایش زنان به جراحی‌های زیبایی است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی، در بین زنان 19 تا 44 سال شهر ایلام با ابزار پرسشنامه و به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ایِ چند مرحله‌ای توأم با تصادفی سیستماتیک انجام شده است، حجم نمونه 370 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و برای مدل‌سازی علل گرایش زنان به جراحی زیبایی از نرم‌افزار لیزرل استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که گرایش به جراحی زیبایی در میان زنان 19 تا 44 سال شهر ایلام از سطح متوسط به پائینی قرار دارد. طبق نتایج که بین متغیرهای سن، فشارهای اجتماعی، مقبولیت اجتماعی، گروه‌های مرجع، تدین (دین‌داری) و مصرف رسانه‌ای با گرایش زنان به جراحی زیبایی همبستگی معناداری وجود دارد که در بین این متغیرها، تأثیر گروه‌های مرجع در گرایش به جراحی‌های زیبایی بیش‌تر از سایر متغیرها است. مدل نهایی استخراج شده در نرم‌افزار لیزرل بیانگر آن است که متغیرهای گروه‌های مرجع، مقبولیت اجتماعی، مصرف رسانه‌ای، فشارهای اجتماعی و سن از جمله عوامل مؤثر بر گرایش زنان به جراحی زیبایی می‌باشند. بنابراین، مدل برازش شده در این تحقیق برای مطالعه علل گرایش زنان به جراحی زیبایی، مدل مناسبی محسوب می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی و رتبه بندی استان های ایران با استفاده از شاخص توسعه انسانی (با تأکید بر استان کردستان)
  سوما مردوخی ایرج ساعی ارسی
  هدف توسعه، پرورش قابلیت های انسان است. افزایش درآمد ابزار دستیابی به توسعه جوامع است نه هدف آن و برخورداری انسان از زندگی طولانی و سالم هدف نهایی توسعه است. بهترین وسیله برای پیشبرد توسعه، توسعه انسانی است. هدف اصلی این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی است، به دست آوردن چکیده کامل

  هدف توسعه، پرورش قابلیت های انسان است. افزایش درآمد ابزار دستیابی به توسعه جوامع است نه هدف آن و برخورداری انسان از زندگی طولانی و سالم هدف نهایی توسعه است. بهترین وسیله برای پیشبرد توسعه، توسعه انسانی است. هدف اصلی این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی است، به دست آوردن رتبه استان های کشور و خصوصاً استان کردستان از لحاظ شاخص توسعه انسانی در سال های 1385 و 1390 می باشد و برای رفع اختلاف مقیاسی که در بین شاخص های مورد بررسی وجود دارد، از تکنیک شاخص بندی استفاده نموده ایم. در این مطالعه مشاهده می شود، با وجود این که در طول 5 سال، کشور ما تا حدی توانسته در جهت پیشبرد اهداف توسعه انسانی گام بردارد، اما نتایج سال 1390 در مقایسه با پنج سال قبل تفاوت چندانی را در رتبه استان های توسعه نیافته حاصل نیاورده است و هم چنان استان های سیستان و بلوچستان، کردستان، لرستان و آذربایجان غربی در رتبه های پایین جدول حضور دارند. شاخص ترکیبی توسعه انسانی در استان کردستان نیز نشان می دهد که این استان به لحاظ توسعه انسانی در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته است. به طوری که رتبه بیست و نهم و سی ام را در سال های 1385 و 1390 به خود اختصاص داده و گویای این حقیقت است که در طول سال های متمادی این رتبه پیشرفتی نداشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر)
  فاطمه موسی زاده علی اصغر عباسی اسفجیر علی رحمانی فیروزجاه
  هدف پژوهش حاضر بررسی سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر) می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش تمام افراد ساکن بالای 20 سال چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی سهم ابعاد سرمایه اجتماعی در میزان تمایل به گردشگری ساکنین شهرهای ساحلی استان مازندران (مورد مطالعه: بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر) می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش تمام افراد ساکن بالای 20 سال پنج شهر ساحلی استان مازندران (بابلسر، محمودآباد، نوشهر، چالوس، رامسر می‌باشند. حجم نمونه تحقیق حاضر با استفاده از فرمول کوکران 530 نفر می‌باشد. ابزار گردآوری اطلاعات این تحقیق پرسشنامه محقق‌ساخته می‌باشد که از تحقیقات پیشین نیز استفاده شده است و شامل 119 سوال بسته در قالب طیف لیکرت و سوالات بسته و باز، مربوط به متغیرهای زمینه‌ای تحقیق می‌باشد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS و سپس Amos داده‌ها استخراج، طبقه‌بندی، توصیف و تحلیل شده و در نهایت گزارش نهایی تحقیق بر مبنای یافته‌ها و نتایج تنظیم و تدوین گردید. نتایج نشان می‌دهد که بین ابعاد کل سرمایه اجتماعی (بعد روابط اجتماعی، بعد هنجار اجتماعی و بعد اعتماد اجتماعی) با تمایل به گردشگری و انگیزه گردشگری رابطه معنی داری وجود دارد. پرونده مقاله