در طول چند دههی گذشته، بازارها شاهد نوسانهای چشمگیر در قیمت نفت بودهاند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بیثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کردهاند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کنند أکثر
در طول چند دههی گذشته، بازارها شاهد نوسانهای چشمگیر در قیمت نفت بودهاند و بسیاری از اقتصاددانان تغییرات شدید قیمت نفت را به عنوان منشاء اصلی بیثباتی (نوسانات) اقتصاد کلان در کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت، مطرح کردهاند. کشور ایران هم به عنوان یک کشور صادر کنندهی نفت، از این قاعده مستثنی نمیباشد و با توجه به اهمیت نفت در اقتصاد ایران، بررسی دقیق شوکهای بازار نفت بر روی شاخصهای اقتصاد کلان ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.بر این اساس، در این پژوهش، با استفاده از مدلهای خود رگرسیون برداری (VAR)، اقدام به بررسی توابع واکنش آنی متغیر در طول زمان، برای شاخصهای رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، نرخ ارز غیررسمی، تورم، رشد مخارج مصرف دولتی واقعی، رشد واردات واقعی و رشد درآمدهای نفت واقعی به شوکهای درآمدهای نفتی و برای دوره زمانی 94-1367 شده است. شایان ذکر است که استفاده از چنین مدلی امکان بررسی اثرات متغیر زمانی شوکهای درآمدهای نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران را فراهم میکند. نتایج این پژوهش حاکی از اثرگذاری غیرخطی شوکهای مثبت درآمدهای نفتی بر روی متغیرهای مدل میباشد.
تفاصيل المقالة
در ایران نفت به عنوان منبع انرژی، زندگی و اقتصاد مردم، کشور را تحت تاثیر قرار داده است و عامل اعتبار ملی و موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی و بزرگترین منبع درآمدی کشور شناخته شده است. عواید حاصل از بهرهبرداری از منابع نفتی، همواره بخش مهمی از درآمدهای دولت را تشکیل مید أکثر
در ایران نفت به عنوان منبع انرژی، زندگی و اقتصاد مردم، کشور را تحت تاثیر قرار داده است و عامل اعتبار ملی و موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی و بزرگترین منبع درآمدی کشور شناخته شده است. عواید حاصل از بهرهبرداری از منابع نفتی، همواره بخش مهمی از درآمدهای دولت را تشکیل میدهد که میزان و اهمیت و درصد بالای آن، با یک مقایسه ساده میان درآمدهای حاصل از صادرات نفت و درآمدهای حاصل از صادرات غیرنفتی که آن نیز وابستگی شدیدی به درآمد نفتی دارد، مشخص و مشهود میگردد. این پژوهش به دنبال شناسایی اثرات منفی نفت بر اقتصاد است و در نهایت راهکار مناسب برای برون رفت از وضع موجود را نشان دهد. این پژوهش مهمترین راه برای جلوگیری از اثرات منفی نفت بر اقتصاد ایران، جلوگیری از ورود نفت به اقتصاد است. با توجه به تجربیات نروژ در این زمینه تاسیس صندوق ثروت ملی، راهکاری مناسب است.
تفاصيل المقالة
این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] میباشد. مدل سازی دادهها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدلهای پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع أکثر
این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] میباشد. مدل سازی دادهها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدلهای پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا 2008 با استفاده از تخمین زنهای گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)[4]، اثرات ثابت[5] و اثرات تصادفی[6] برآورد شده است. نتایج تجربی حاصل از این تحقیق رابطه منفی میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی (افزایش GDP سرانه) در این کشورها را تأئید مینماید.
* دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، (نویسنده مسئول)، پست الکترونیکی:
kyavari@gmail.com
**دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، پست الکترونیکی:
mahdieh_rezagholizadeh@yahoo.com
***دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران
majid_aghaei3@yahoo.com
1- عربستان سعودی، ایران، عراق، امارات متحده عربی، کویت، نیجریه، لیبی، الجزایر
[2]- Dynamic Panel Data
[3]- Static Panel Data
[4]- Generalized Method of Moments
[5]- Fixed Effects
[6]- Random Effects
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications