• فهرس المقالات گاهنگاری مقایسه‌ای

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی و مطالعه محوطه‌های پیش از تاریخ شهرستان فسا
        مجید منصوری احمدعلی اسدی
        شهرستان فسا، در شرق مرکزی استان فارس قرار گرفته است. این شهرستان ابتدا توسط استاین در سال ۱۹۳۴ و سپس در سال ۷۲-۱۹۷۱ بوسیلۀ دومیروشیجی بررسی شد. فسا بار دیگر در سال ۱۳۸۸ توسط یک تیم ایرانی بررسی شد که در پژوهش حاضر، ۳۰ محوطۀ پیش از تاریخی که از این بررسی بدست آمده، مورد أکثر
        شهرستان فسا، در شرق مرکزی استان فارس قرار گرفته است. این شهرستان ابتدا توسط استاین در سال ۱۹۳۴ و سپس در سال ۷۲-۱۹۷۱ بوسیلۀ دومیروشیجی بررسی شد. فسا بار دیگر در سال ۱۳۸۸ توسط یک تیم ایرانی بررسی شد که در پژوهش حاضر، ۳۰ محوطۀ پیش از تاریخی که از این بررسی بدست آمده، مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به مجموعه‌ های سطحی، پیش از تاریخ منطقه به دوره‌ های مختلف تقسیم شده و هر دوره به طور جداگانه بررسی شده و در نهایت یک گاهنگاری مقایسه‌ ای برای پیش از تاریخ منطقه ارائه شده است. در ناحیۀ فسا هیچ‌گونه محوطۀ نوسنگی بدون سفال تا کنون شناسایی نشده، ولی محوطه ‌های نوسنگی باسفال، یک فرهنگ بومی را در منطقه نشان می ‌دهند. در دورۀ باکون افزایش شدیدی در شمار محوطه بوجود آمد و بخش های مختلفی از دشت توسط ساکنین این دوره اشغال شد. در این دوره ارتباط شرق فارس با دیگر حوزه های فرهنگی از جمله حوضۀ رود کر آغاز شد و تا شکل ‌گیری فرهنگ ‌های محلی ادامه یافت. به دلیل کمبود داده‌ های سطحی، دوره های فرا ـ باکونی در این منطقه زیاد مشخص نیست، ولی به نظر می‌ رسد چندین فرهنگ بومی با مشخصۀ سفال قرمز ساده و منقوش تا دورۀ کفتری وجود داشته تا این‌که فرهنگ کفتری جایگزین آن می ‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - گزارش مقدماتی گمانه‌زنی در محوطه نوسنگی جدید مای تپه، بوئین زهرا، قزوین
        محمدرضا رضایی کلج حسین داودی ابراهیم صادقی
        فعالیت‌های عمرانی به مانند سد سازی، راهسازی، توسعۀ روستاها و شهرها و غیره، امروزه یکی از عوامل انسانیِ اصلی در تخریب و نابودی بسیاری از محوطه‌ های باستانی به شمار می ‌رود. در همین راستا طی پروژه راهسازی و تعریض محور ترانزیتیِ بوئین زهرا-سگزآباد در استان قزوین، بخش‌ های أکثر
        فعالیت‌های عمرانی به مانند سد سازی، راهسازی، توسعۀ روستاها و شهرها و غیره، امروزه یکی از عوامل انسانیِ اصلی در تخریب و نابودی بسیاری از محوطه‌ های باستانی به شمار می ‌رود. در همین راستا طی پروژه راهسازی و تعریض محور ترانزیتیِ بوئین زهرا-سگزآباد در استان قزوین، بخش‌ های جنوبیِ محوطه مایَ تپه در حریم جاده قرار گرفته و دچار تخریب می ‌گردد. از این رو عملیات کاوش اضطراری محوطه مذکور توسط اداره باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین در مهر ۱۳۸۹ انجام پذیرفت. محوطه مایَ تپه که در ۵/۵ کیلومتری شمال غرب بوئین زهرا و درضلع شمالیِ حریم محور بوئین زهرا به سگزآباد قرار گرفته، از لحاظ مطالعاتی با توجه به موقعیت ویژه آن که در نزدیکی محوطه‌ های پیش از تاریخیِ مهم دشت قزوین همچون زاغه، قبرستان، سگزآباد و چهاربنه واقع شده، حائز اهمیت است. طی کاوش در ۱۰ گمانۀ ۲×۲ متر و مطالعات مقدماتی انجام شده بر روی یافته ‌های حاصله، به‌خصوص گونه ‌شناسیِ سفال، این محوطه با الگوی استقرار موقت، دارایِ فرهنگِ اواخر دوره نوسنگی جدید I و اوایل دوره نوسنگی جدید II (اواخر نیمه اول هزاره ششم ق.م) است که فرهنگ ‌های هم‌افق با آن در دشت قزوین، از کاوش‌ های تپه چهاربنه و ابراهیم‌‌ آباد شناخته شده است. در این نوشتار به معرفی نتایج کاوش اضطراری، یافته‌ ها و در نهایت ارائه گاهنگاری مقایسه‌ ای محوطه مایَ تپه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة