کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خا أکثر
کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خارج وارد می گردید. در سال های اخیر سهم تولید داخلی از کل مصرف کشور به 5/12 درصد تنزل یافته است . اکنون بیش از صد سال از آغاز فعالیت کشت و صنعت چای ایران م یگذرد ولی این صنعت در شرایط بحرانی قرار دارد. این بحراندر سال 1383 باامتناع کارخانه ها از خرید برگ سبزچای شدت گرفت.درک مشکلات موجود در قلمرو کشت و صنعت چای ایران و عوامل مؤثر آن هدف اصلی تحقیق حاضر م یباشد.تحقیق مبتنی بر داده هایی است که از طریق پژوهش میدانی در 11 مزرعه نمونه چایکاری و مطالعه برخیاسناد آرشیو سازمان چای کشور و دیگر منابع مدون جمع آوری شده است.داده های جمع آوری شده از طریق بررسی ضریب همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بررسی روابط خطی بین متغیرهای کیفی از ضریب همبستگی ناپارامتری اسپیرمن استفاده شده است. نتیجه نشان می دهد که ویژگی های اکولوژیکی، نظام مالکیت اراضی، سیاست قیمت گذاری برگ سبز، شیوهفرآوری محصول و نظام بازرگانی مجموعه بهم پیوسته ای را تشکیل م ی دهند که در بحران کشت و صنعت چایایران اثر دارند. در نتیجه چای ایران کیفیت مناسبی نداشته و قادر به رقابت در بازار نمی باشد.
تفاصيل المقالة
چایکاری از جمله مشاغل اقتصادی در بخش کشاورزی است که در مناطق شمالی کشور تعداد زیادی از ساکنین منطقه را به خود مشغول نموده است، و نقش مهمی در برآورد نیازهای معیشتی خانوارهای منطقه دارد. بهرغم این مهم در پی مشکلاتی که در کشت و صنعت چای کشور وجود داشت، جهت بهبود اوضاع و س أکثر
چایکاری از جمله مشاغل اقتصادی در بخش کشاورزی است که در مناطق شمالی کشور تعداد زیادی از ساکنین منطقه را به خود مشغول نموده است، و نقش مهمی در برآورد نیازهای معیشتی خانوارهای منطقه دارد. بهرغم این مهم در پی مشکلاتی که در کشت و صنعت چای کشور وجود داشت، جهت بهبود اوضاع و سروسامان دادن به وضعیت کشت و صنعت چای ایران، در سال 1379 طرح اصلاح ساختار چای به اجرا درآمد. اکنون پس از گذشت حدود یک دهه از زمان اجرای طرح، ارزیابی تحقق اهداف طرح و میزان رضایتمندی بهرهبرداران با مشارکت مردم محلی و گروههای ذینفع، ضروری میباشد. در همین راستا پژوهش حاضر در دهستان دیوشل شهرستان لنگرود انجام پذیرفت. جامعهی آماری، چایکاران دهستان مورد نظر میباشند که 235 بهرهبردار با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردیدند. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلی است که برای جمع آوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعه کتابخانهای و پیمایش میدانی و همچنین ابزار پرسشنامه استفاده شده است و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات نیز نرم افزار spss مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که طرح مورد چندان موفق نبوده و اهداف پیشبینی شده در طرح تحقق نیافته، و اجرای طرح اصلاح ساختار چای، منجر به نارضایتی چایکاران از وضعیت کشت و صنعت چای گردیده است. با توجه به اشتغال گروه زیادی از روستاییان نواحی شمال کشور و منطقه مورد مطالعه، در این فعالیت اقتصادی، جهت پایداری این کشت و صنعت تجدید نظر در این طرح ضرورتی اجتنابناپذیر میباشد.
تفاصيل المقالة
درحال حاضر، چای یکی از محصولات مهم اقتصادی و راهبردی کشور است. کشت این محصول تنها در مناطق آب و هوایی خزری ایران امکانپذیر است. طبق آمار، حدود 32000 هکتار از اراضی مزروعی شمال کشورمان تحت پوشش این محصول قرار دارد. براساس آمار داخلی و سازمان خوار و بار جهانی، چای خشک تو أکثر
درحال حاضر، چای یکی از محصولات مهم اقتصادی و راهبردی کشور است. کشت این محصول تنها در مناطق آب و هوایی خزری ایران امکانپذیر است. طبق آمار، حدود 32000 هکتار از اراضی مزروعی شمال کشورمان تحت پوشش این محصول قرار دارد. براساس آمار داخلی و سازمان خوار و بار جهانی، چای خشک تولیدی کشورمان، هنوز نتوانسته مصرف داخلی کشور را تامین کند. بنابراین، باتوجه به هزینههای مراحل داشت و برداشت باغهای چای موجود، این محصول از نظر اقتصادی در مقایسه با سایر محصولات کشور از درآمد کمتری برخوردار است. از طرف دیگر، مسائلی نظیر؛ ناکارآمد بودن کارخانههای چایسازی و صنایع بستهبندی، پایینبودن سطح آموزش در نظام بهرهبرداری، قیمتگذاری نامناسب برگ سبز و چای خشک، نبود نظام بهرهبرداری مناسب، عدم وجود متولی واحد، واردات بیرویه، عدم سیاستگذاری مناسب در بخش فرآوری چای، بیمه نامطلوب، تغییر ذائقه مصرفکننده و ناکارآمدی صنعت بازاریابی چای، سبب شدهاند که میزان نرخ بازده سرمایهگذاری در کشت و صنعت چای بسیار اندک باشد. در این پژوهش، سعی شده است تا مشکلات بخش تولید، عرضه، تقاضا و سیاستگذاری بخش چای در قالب مسائل عنوانشده فوق شناسایی شود تا راهبرد تحقیقاتی مناسب جهت رسیدن به اهداف پیشبینی شده محقق گردد. روش تحقیقاتی در این پژوهش از نوع تحلیلی است، زیرا به ابعاد نظری و تاریخی موضوع تحقیق پرداختهشده است. در این تحقیق از طریق مصاحبه و پژوهش مشارکتی، از تجربیات دانش گروه بهصورت عالمانه استفاده گردید و از آن طریق به بررسی اهداف پرداختهشد. سپس مسائل و مشکلات را شناسایی و جهت اجرای برنامه راهبردی مناسب تحقیقاتی آنها را اولویتبندی نموده و جهت هدفمند کردن طرحها و پروژههای پژوهشی در بخش مطالعات اقتصادی و اجتماعی چای ارائه گردید.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications