• فهرس المقالات هزینه های اجتماعی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - مطالعات زیست محیطی شهرک های صنعتی ایران
        مهدی برقعی پروین نصیری سوسن اصغری
        برای سنجش موفقیت و یا عدم موفقیت شهرک های صنعتی، شهرک البرز، رشت، کاوه، لیا و کاسپین مورد ارزیابی قرار گرفتند. فاکتورهای زیست محیطی و اقتصادی، از مهم ترین عوامل مورد بررسی برای ارزیابی بودند که متاسفانه به دلیل عدم مدیریت درست درون شهرک ها و عدم آموزش و آگاهی دست اندرکا أکثر
        برای سنجش موفقیت و یا عدم موفقیت شهرک های صنعتی، شهرک البرز، رشت، کاوه، لیا و کاسپین مورد ارزیابی قرار گرفتند. فاکتورهای زیست محیطی و اقتصادی، از مهم ترین عوامل مورد بررسی برای ارزیابی بودند که متاسفانه به دلیل عدم مدیریت درست درون شهرک ها و عدم آموزش و آگاهی دست اندرکاران از طرف سازمان های مربوطه، نه تنها شهرک های ایران به سیاست ها و عملکردها و اهداف ناشی از تاسیس شهرک ها نرسیده اند، بلکه در اثر تجمع واحدهای صنعتی ضد اهداف اولیه مانند تشدید معضلات زیست محیطی )آلودگی ها و هماهنگ نبودن واحدهای تولیدی درون شهرک در کمک های اقتصادی به یکدیگر( و عدم جذب نیروی انسانی برای کار روبرو شده اند که در نهایت، زیان ناشی از آن متوجه جامعه و اقتصاد کشور می شود. با توجه به اهداف اولیه شهرک ها و علت ایجاد آنها در راستای بهبودی وضعیت زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه بهتر است سازمان های مربوطه، جدی تر رفتار کنند و با آموزش کلیه افراد مختلف درگیر در امور شهرک ها و اجبار به رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی، شهرک ها را از این ناهماهنگی ها و نابسامانی ها خارج کنند تا صنایع موجود درون آن، علاوه بر هدف سودآوری و اقتصادی در اثر کاهش آلودگی ها، به هزینه های ملی و ثروت ها کمک کنند. زیرا حل معضلات زیست محیطی و کاهش آلودگی ها، متضمن هزینه های اجتماعی و اقتصادی است که در نهایت جامعه و اقتصاد ملی متضرر می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم های بازیافت انر‍ژی در نیروگاه گازی کرمان با دیدگاه کاهش آلودگی هوا
        محمد جواد جعفری فریده عتابی زهرا عابدی رضا ملکی
        تولید انرژی در کشور در 6 سال گذشته به طور متوسط سالانه 29/8 % رشد داشته است. در حال حاضر نیروگاه های کشور سهم عمده ای از گاز های گلخانه ای را تولید می نمایند. بهینه سازی سیستم های نیروگاهی با توجه به ساخت نیروگاه های جدید یکی از چالش های اصلی زیست محیطی کشور است. بنابرا أکثر
        تولید انرژی در کشور در 6 سال گذشته به طور متوسط سالانه 29/8 % رشد داشته است. در حال حاضر نیروگاه های کشور سهم عمده ای از گاز های گلخانه ای را تولید می نمایند. بهینه سازی سیستم های نیروگاهی با توجه به ساخت نیروگاه های جدید یکی از چالش های اصلی زیست محیطی کشور است. بنابراین ارزیابی ساخت و توسعه سیستم های بازیافت انرژی در جهت افزایش راندمان نیروگاه های گازی با آلودگی کم می تواند کمک شایانی به محیط زیست نماید. در این مقاله بررسی فنی و اقتصادی سیستم های بازیافت انرژی در نیروگاه گازی کرمان با دیدگاه کاهش آلودگی هوا انجام پذیرفته است. نتایج نشان می دهد پتانسیل احداث نیروگاه های سیکل ترکیبی در کشور وجود داشته و این طرح ها با توجه به صرفه جویی سوخت و افزایش راندمان نیروگاه های گازی تاثیر به سزایی در استفاده بهینه از سوخت و کاهش گازهای آلاینده هوا دارد. ایجاد سیستم بازیافت انرژی در نیروگاه های گازی (سیکل ترکیبی) کاملا اقتصادی بوده و این طرح ها نرخ برگشت سرمایه 10-9 سال را دارد . نتایج این بررسی نشان می دهد با ساخت این نیروگاه به طور متوسط در 30 سال بهره برداری از آن سالیانه 152 میلیون لیتر گازوئیل و 3/58 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی صرفه جویی خواهد شد. صرفه جویی در مصرف این مقدار سوخت تولید گازهای گلخانه ای را 652/1 میلیون تن کاهش خواهد داد . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - بررسی پیامدهای اقتصادی - زیست محیطی افزایش بازده نیروگاه های برق فسیلی
        مهدی صادقی لیلا گل آور زهرا عابدی
        وسعه اقتصادی به عنوان یک رکن اساسی در مجموعه سیاست های هر کشور مطرح است و انرژی عامل اصلی و ضروری توسعه اقتصادی در هر جامعه می باشد. رشد روزافزون جمعیت، وابستگی به انرژی و به تبع آن رشد مصرف انرژی فسیلی، موجب افزایش مشکلات زیست محیطی می شود. شایان ذکر است بخش انرژی در ت أکثر
        وسعه اقتصادی به عنوان یک رکن اساسی در مجموعه سیاست های هر کشور مطرح است و انرژی عامل اصلی و ضروری توسعه اقتصادی در هر جامعه می باشد. رشد روزافزون جمعیت، وابستگی به انرژی و به تبع آن رشد مصرف انرژی فسیلی، موجب افزایش مشکلات زیست محیطی می شود. شایان ذکر است بخش انرژی در تمام مراحل، از مرحله تولید تا مصرف موجب نشر آلاینده های مختلف زیست محیطی می گردد. بخشی از آلاینده های مهم بخش انرژی گازهای گلخانه ای (SF6، PFCs، HFCs، CH4، NOx، CO2) است که از تاثیرات آن می توان تغییر اقلیم در طولانی مدت را نام برد. یکی از راهکارهای کاهش اثرات زیست محیطی نیروگاه ها افزایش بازده آنها می باشد. لذا در این پژوهش که با هدف بررسی راهکارهای افزایش بازده نیروگاه و آثار زیست محیطی و اقتصادی آن انجام شده است، به بررسی بازده نیروگاه های گازی، سیکل ترکیبی و بخاری پرداخته شده است. همچنین هزینه های اجتماعی آلاینده ها و اثرات آنها بر سلامت انسان و محیط زیست نیز مطالعه شده است. با توجه به محاسبات صورت گرفته، مشاهده می شود در نتیجه افزایش بازده، میزان آلاینده های تولیدی و هزینه های اجتماعی کاهش قابل ملاحظه ای می یابد، از آنجا که با توجه به اعداد و ارقام به دست آمده، این کاهش بیشتر در نیروگاه های بخاری رخ می دهد، لذا ارجحیت افزایش بازده در نیروگاه های بخاری می باشد. بر این اساس پیشنهاد می شود با توجه به نتایج حاصل سیاست های افزایش بازده با اولویت اجرا در نیروگاه های بخاری اعمال گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - سیستم های ترکیبی خورشیدی راه حلی نوین برای گرمایش در ساختمان ها
        مرتضی خلجی اسدی زهرا عابدی نیما شرعی
        از میان کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی، سیستم های ترکیبی خورشیدی، به لحاظ فن آوری و اقتصادی در مقایسه با سایر کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی در جهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل ارجحیت این سیستم ها در تامین آب گرم و گرمایش خورشیدی نیاز به سطح دمای متوسط بوده که أکثر
        از میان کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی، سیستم های ترکیبی خورشیدی، به لحاظ فن آوری و اقتصادی در مقایسه با سایر کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی در جهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل ارجحیت این سیستم ها در تامین آب گرم و گرمایش خورشیدی نیاز به سطح دمای متوسط بوده که این دما با استفاده از کلکتور صفحه تخت و با هزینه کمتر نسبت به سایر کلکتورها تامین می شود. در این مقاله، ابتدا بارهای حرارتی یک آپارتمان مسکونی (در دوحالت با مصالح متداول و با رعایت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان) در دو شهر همدان و کرج محاسبه شده است. در مرحله بعدی میزان انرژی حرارتی که با استفاده از سیستم ترکیبی خورشیدی و پنجره ها قابل تامین می باشد محاسبه گردیده است. سپس مطابق با نیاز انرژی ساختمان و بررسی منحنی هزینه- بازده سیستم ترکیبی خورشیدی، تعداد گردآورنده های تخت خورشیدی محاسبه شده و با توجه به تاثیر سایه ردیف کلکتورها بر یکدیگر و محدودیت فضای پشت بام، یک سیستم هیبرید (خورشیدی - فسیلی) پیشنهاد شده است. با توجه به نتایج به دست آمده میزان متوسط انرژی خورشیدی قابل بهره برداری در حالت های مختلف از 15 تا 45% در ماه های سرد سال تغییر می کند. با توجه به صرفه جویی سالیانه در مصرف سوخت و نیز کاهش هزینه های اجتماعی در منطقه سردسیر با استفاده از سیستم ترکیبی خورشیدی و با در نظر گرفتن قیمت جهانی سوخت، سالانه حدود 43 میلیون ریال در هزینه سوخت صرفه جویی می شود که رقم قابل توجهی است و موجب می شود تا هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبتاً زیاد این سیستم در مدت زمان کمتر از دو سال جایگزین گردد. به همین ترتیب در منطقه معتدل سالانه حدود 10 میلیون ریال در هزینه سوخت صرفه جویی می شود که موجب بازگشت هزینه سرمایه گذاری اولیه این سیستم در مدت زمان چهار سال می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - ارزیابی اقتصادی توسعه نیروگاه های خورشیدی با توجه به ملاحظات زیست محیطی
        عطیه اکرامی مهدی صادقی
        در بخش تولید برق محدودیت منابع سرمایه گذاری و محیط زیست از جمله مسایل مهمی است که این فرایند را تحت تاثیر قرار می دهد. به حداقل رساندن هزینه و اثرات مخرب محیط زیست همواره مورد توجه متخصصان بوده وخواهد بود. جدی بودن مساله حفاظت از محیط زیست و همچنین امنیت انرژی الکتریسیت أکثر
        در بخش تولید برق محدودیت منابع سرمایه گذاری و محیط زیست از جمله مسایل مهمی است که این فرایند را تحت تاثیر قرار می دهد. به حداقل رساندن هزینه و اثرات مخرب محیط زیست همواره مورد توجه متخصصان بوده وخواهد بود. جدی بودن مساله حفاظت از محیط زیست و همچنین امنیت انرژی الکتریسیته موجب شده که فرآیند تولید برق توسط نیروگاه های خورشیدی مورد تاکید قرار گیرد. بدیهی است منابع لازم برای سرمایه گذاری، در کشور ما، مسایل زیست محیطی را تحت الشعاع خود قرار می دهد. حال سئوال اساسی این است که آیا امکان جایگزینی نیروگاه های غیر خورشیدی به وسیله نیروگاه های خورشیدی وجود دارد یا حداقل در آینده وجود خواهد داشت؟ این مقاله سعی دارد با توجه به بالا بودن هزینه های تولید برق توسط نیروگاه های خورشیدی در کشور و همچنین با توجه به وضعیت هزینه های تولید برق با درنظر گرفتن هزینه های اجتماعی به بررسی اقتصادی موضوع مزبور بپردازد.در این بررسی ابتدا هزینه تمام شده تولید برق به ازای هر کیلو وات ساعت در هر یک از نیروگاه های تولید برق محاسبه شده، سپس با توجه به انتشار آلاینده ها و گازهای گلخانه ای از نیروگاه های غیر خورشیدی و منظور نمودن هزینه های خارجی تحمیل شده، ارزیابی لازم صورت گرفته است. در نهایت مشخص شده است که در حال حاضر استفاده از برق تولید شده از نیروگاه های خورشیدی اقتصادی نمی باشد به نظر می رسد با توجه به افزایش تقاضای برق و محدودیت منابع فسیلی و بالا بودن میزان آلودگی حاصل از این منابع، استفاده از انرژی حاصل از نیروگاه های فسیلی در آینده ای نه چندان دور، توجیه اقتصادی نداشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - هزینه های اجتماعی بخش انرژی
        نرگس کارگری مریم خودی
        در فرآیندهای اقتصادی تحمیل هزینه های خارجی و خسارت های ناشی از آن امری اجتناب ناپذیر است. یکی از مهمترین مسایلی که موجب تحمیل هزینه های خارجی می شود، آلودگی های محیط زیست است از این رو باید مبالغی برای کنترل این آلودگی صرف شود، بنابراین به دلیل کنترل آلودگی ها و وجود هز أکثر
        در فرآیندهای اقتصادی تحمیل هزینه های خارجی و خسارت های ناشی از آن امری اجتناب ناپذیر است. یکی از مهمترین مسایلی که موجب تحمیل هزینه های خارجی می شود، آلودگی های محیط زیست است از این رو باید مبالغی برای کنترل این آلودگی صرف شود، بنابراین به دلیل کنترل آلودگی ها و وجود هزینه های خارجی، جامعه متحمل هزینه های اجتماعی خواهد شد. از آنجایی که بیشترین هزینه اجتماعی بخش انرژی، مربوط به منتشر شدن گازهای گلخانه ایشامل (CO2 ، SO2 ، NOx ) یا غیره است، از این رو این مقاله به بررسی روش های برآورد هزینه های اجتماعی ناشی از این گازها و تجارب سایر کشورها پرداخته است. بر اساس مطالعات انجام شده، مهمترین روش های مورد استفاده در این زمینه عبارتند از: روش تجزیه و تحلیل هزینه ـ سود، روش هزینه نهایی و تمایل به پرداخت. با توجه به اینکه، روند تغییر هزینه های اجتماعی بخش انرژی در ایران طی یک دوره 8 ساله، رشدی حدود 139 درصد داشته است، از این رو بومی کردن ضرایب هزینه های اجتماعی در کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بین هزینه های تخریب بخش انرژی کشور در سال 1382 معادل 52050 میلیارد ریال بوده که 9/12% آن مربوط به بخش برق است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تعیین هزینه های اجتماعی(خارجی) انتشار SO2، NOX و CO2 در بخش انرژی کشور (نیروگاه ها)
        نسترن رحیمی نرگس کارگری حسن صمدیار محمد نیکخواه منفرد
        زمینه و هدف: تولید برق دارای هزینه های خارجی است که عمدتاً این نوع هزینه ها بر افرادی تحمیل می گردد که نقشی در تولید برق ندارند. هزینه های بیرونی یا خارجی زمانی شکل می گیرد که فعالیت های اقتصادی یک یا چند گروه بر گروه یا گروه های دیگر اثر منفی بگذارد. ساخت و بهره برداری أکثر
        زمینه و هدف: تولید برق دارای هزینه های خارجی است که عمدتاً این نوع هزینه ها بر افرادی تحمیل می گردد که نقشی در تولید برق ندارند. هزینه های بیرونی یا خارجی زمانی شکل می گیرد که فعالیت های اقتصادی یک یا چند گروه بر گروه یا گروه های دیگر اثر منفی بگذارد. ساخت و بهره برداری از نیروگاه های حرارتی موجب انتشار دی اکسید کربن و اکسید های سولفور و نیتروژن می شود که می تواند بر ابنیه و سلامت انسان ها تأثیر منفی بگذارد. جهت برآورد دقیق هزینه های خارجی نیروگاه ها لازم است تا اثرات آلاینده های مذکور بر محیط زیست شناسایی شوند. روش بررسی: در این تحقیق برآورد هزینه های اجتماعی انتشار گازهای SO2، NOXو CO2 از نیروگاه های کشور به روش انتقال منافع و با استفاده از تعدیل ضرایب جهانی موجود و مرتبط برای اولین بار در کشور به انجام رسیده است. سناریوهای مورد استفاده در مطالعه شامل سناریوهای تجارت کربن و شاخص های آماری حیات و ... می باشد. ابتدا مطالعه بر روی 5 نیروگاه در کشور به انجام رسید و سپس نتایج به کل نیروگاه های کشور تعمیم داده شد. یافته ها: میزان هزینه های اجتماعی در این تحقیق به تفکیک گازهای فوق، نوع نیروگاه ها و به ازای یک کیلووات ساعت برق تولیدی محاسبه شده است. نتایج بیان می دارد از میان تمامی سناریوها و اعداد به دست آمده مبلغ 1330 ریال متوسط هزینه اجتماعی انتشار گازهای یاد شده به ازای یک کیلووات ساعت برق تولیدی می باشد. نتیجه گیری: هزینه های اجتماعی بیانگر این نکته مهم است که قیمت واقعی برق شامل قیمت تمام شده (هزینه عوامل تولید) به علاوه هزینه های محیط زیستی و اجتماعی ناشی از تولید آن می باشد. اگر در محاسبات اقتصادی قیمت واقعی برق لحاظ گردد، استفاده از منابع انرژی های تجدید پذیر از قبیل باد، خورشید و ... دارای توجیه کافی خواهد بود. علاوه بر آن، مقدار انتشار آلاینده های محیط زیست نیز به میزان قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت. تفاصيل المقالة