• فهرس المقالات نورسنجی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تاثیر جاده‌های جنگلی درجه دو بر شاخص سطح برگ و تاج‌پوشش در جنگل‌ بهره-برداری شده راش-ممرز (پژوهش موردی: بخش یک طرح جنگلداری لنگا، کلاردشت)
        افشین ارجمند هادی کیادلیری فرید کاظم نژاد مجید اسحق نیموری
        زمینه و هدف: برای کمّی سازی واکنش تاج‌پوشش درختان نسبت به تغییرات محیط، از مشخصه های شاخص سطح برگ (LAI) و تاج پوشش استفاده می شود که به عنوان مشخصه های نورسنجی تاج پوشش شناخته می شوند. با دخالت جاده سازی در جنگل، مشخصه های نورسنجی تاج پوشش تغییر می کند. بنابراین هدف از أکثر
        زمینه و هدف: برای کمّی سازی واکنش تاج‌پوشش درختان نسبت به تغییرات محیط، از مشخصه های شاخص سطح برگ (LAI) و تاج پوشش استفاده می شود که به عنوان مشخصه های نورسنجی تاج پوشش شناخته می شوند. با دخالت جاده سازی در جنگل، مشخصه های نورسنجی تاج پوشش تغییر می کند. بنابراین هدف از این پژوهش، بررسی مقادیر LAI و تاج پوشش در حاشیه جاده های درجه دو جنگلی و مقایسه آن با مقدار مشخصه های یاد شده در تیپ راش-ممرز است.روش بررسی: این مطالعه در بخش یک طرح جنگلداری لنگا در شهرستان کلادرشت انجام گرفت. در پارسل بهره برداری شده، به صورت تصادفی 10 خط نمونه به صورت عمود بر جاده در دامنه خاکریزی این جاده که در سال 1363 احداث شده است، پیاده شد و در تیرماه 1398، در فواصل صفر (حاشیه جاده)، 15، 45، 75 و 105 متری اقدام به عکس‌برداری از تاج پوشش (در سه تکرار با مجموع 30 عکس در هر فاصله از جاده)، با روش عکس برداری نیم کروی انجام شد. سپس مقادیر مشخصه های یاد شده در نرم‌‌‌افزار GLA با توجه به حلقه شماره چهار این نرم افزار، مورد پردازش قرار گرفت.یافته ها: براساس آزمون ANOVA، مقادیر تاج پوشش و LAI در بین فواصل مختلف از جاده های جنگلی متفاوت است و براساس آزمون توکی، مقدار مشخصه های یاد شده در فاصله صفر متر از جاده (حاشیه جاده) به طور معنی داری کمتر از دیگر فواصل است (001/0p<).بحث و نتیجه گیری: به دلیل این که این جاده جز جاده های درجه دو در جنگل به شمار می آید و تردد در آن به ندرت انجام می گیرد و از سوی دیگر بهره برداری به صورت تک گزینی درختی (با شدت دخالت کم) در این جنگل انجام شده، بنابراین جنگل در این منطقه با مرور زمان توانسته است اثرات منفی جاده سازی را تعدیل نماید و تنها در حاشیه جاده تاثیر معنی داری بر مقادیر مشخصه های یاد شده مشاهده می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - حذف برخی رنگ‌های کاتیونی نساجی از پساب‌های صنعتی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده
        مسعود سعادتی مرتضی ایرانیفام سید ایمان موسوی
        مطالعه حاضر به بررسی حذف دو رنگ کاتیونی از محلول های آبی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده با ماده سطح فعال می‌پردازد. سنتر نانوذره در آزمایشگاه با روش سل- ژل انجام شد و پس از اصلاح سطح آن با ماده سطح فعال آنیونی سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان یک جاذب با موفقیت أکثر
        مطالعه حاضر به بررسی حذف دو رنگ کاتیونی از محلول های آبی با نانوذره های گاما آلومینای اصلاح شده با ماده سطح فعال می‌پردازد. سنتر نانوذره در آزمایشگاه با روش سل- ژل انجام شد و پس از اصلاح سطح آن با ماده سطح فعال آنیونی سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان یک جاذب با موفقیت برای حذف رنگ‌های بازی قهوه‌ای 1 و بازی قرمز 46 از محلول‌های آبی پساب‌های صنعتی نساجی به کارگرفته شد. تصویرهای ميكروسكوب الكتروني روبشی (SEM)، الگوی پراش پرتو ايكس (XRD) و طیف های فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) نشان دادند که سنتز و به دنبال آن اصلاح سطح نانوذره ها به درستی انجام شده است. وابستگی بین عامل های متفاوت شامل زمان تماس، غلظت اولیه رنگ‌ها، مقدار جاذب و pH محلول با روش سطح پاسخ (RSM) بررسی شد و زمان تماس 15 دقیقه و pH برابر 6 و غلظت های 5/27 و 6/41 میلی گرم بر لیتر و مقدار جاذب 03/0 و 035/0 گرم به ترتیب برای رنگ‌های بازی قهوه‌ای 1 و بازی قرمز 46 به عنوان مقادیر بهینه به دست آمد. تاثیر دما و مزاحمت گونه های دیگر نیز مطالعه شد و مقدار حذف رنگ های بازی قهوه ای 1 و بازی قرمز 46 در شرایط بهینه به ترتیب 12/93 و 34/97 درصد به دست آمد و مشخص شد که مقدار حذف رنگ با نانوذره های اصلاح شده کارایی بیشتری داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - روش انتخابی جدید جهت استخراج و تعیین طیف‌نورسنجی سریم موجود در فروسیلیکو منیزیم
        هادی حیدری سحر بلیانی مجید عبدوست محمد حسین کشاورز بهروز قاسمی شیدا مرادی نسب
        یکی از بهترین روش‌ها برای استخراج سریم از فروسیلیکومنیزیم، استفاده از حلال‌های آلی است. در این مطالعه، از یک روش سریع، حساس و انتخاب پذیر طیف‌نورسنجی برای تعیین مقدار بسیار کم سریم موجود در فروسیلیکومنیزیم، استفاده شده است. بر این اساس، چندین حلال آلی مورد بررسی قرار گر أکثر
        یکی از بهترین روش‌ها برای استخراج سریم از فروسیلیکومنیزیم، استفاده از حلال‌های آلی است. در این مطالعه، از یک روش سریع، حساس و انتخاب پذیر طیف‌نورسنجی برای تعیین مقدار بسیار کم سریم موجود در فروسیلیکومنیزیم، استفاده شده است. بر این اساس، چندین حلال آلی مورد بررسی قرار گرفته و معرف کلروفرم به‌عنوان بهترین حلال برای استخراج سریم موجود در فروسیلیکومنیزیم انتخاب شده و درصد استخراج 95/5% گزارش شده است. عامل‌های تاثیر گذار بر استخراج، شامل حجم حلال، مدت تماس فاز آبی و آلی و pH مورد مطالعه قرار گرفته و شرایط بهینه استخراج شامل 11 میلی لیتر معرف کلروفرم، مدت 3 دقیقه و pH برابر با 10/7 به‌دست آمده است. به منظور بررسی دقت روش مذکور، نتایج روش با نتایج مواد استاندارد تایید شده با استفاده از دستگاه پلاسمای جفت شده القایی (ICP) و فلورسانس پرتو ایکس (XRF) مورد مقایسه قرار گرفت و تفاوت بسیار کمی به‌دست آمد. بنابراین، روش پیشنهاد شده با صحت و دقت بالا برای تعیین سریم به‌کار گرفته شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی کاهش کلسیم از آب‌های سخت به روش نورسنجی شعله‌ای با جاذب زئولیت 13X اصلاح شده
        بهار خدادادی فاطمه سادات آقامیری مریم بردباری
        در این پژوهش برای نخستین بار، از زئولیت 13X به‌عنوان جاذب سازگار با محیط زیست برای حذف کاتیون کلسیم از محلول آبی به روش نورسنجی شعله‌ای استفاده شد. به منظور بهبود عملکرد جاذب، اصلاح کننده‌های متفاوت به‎کارگرفته شدند. بستر خام و اصلاح شده با روش‌های متفاوت از جمله طی أکثر
        در این پژوهش برای نخستین بار، از زئولیت 13X به‌عنوان جاذب سازگار با محیط زیست برای حذف کاتیون کلسیم از محلول آبی به روش نورسنجی شعله‌ای استفاده شد. به منظور بهبود عملکرد جاذب، اصلاح کننده‌های متفاوت به‎کارگرفته شدند. بستر خام و اصلاح شده با روش‌های متفاوت از جمله طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR)، پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (FESEM)، طیف‌سنجی تفکیک انرژی (EDS)، جذب و واجذب نیتروژن با روش BET بررسی شد. نتایح نشان داد که، زئولیت 13X اصلاح شده با سود 1 مولار و اتیلن‎دی‎آمین‌تترااستیک اسید (EDTA) 0/2 مولار با درصد حذف 89/74 % عملکرد خوبی در جذب کلسیم دارد. همچنین، به منظور بررسی تأثیر هم‎زمان عامل‎های آزمایش شامل pH، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت اولیه کلسیم از طراحی آزمایش به روش رویه پاسخ طرح مرکب مرکزی استفاده شد. برپایه نتایج به‌دست آمده، غلظت کلسیم و مقدار جاذب بیشترین تأثیر را درجذب کلسیم دارند. همچنین، برای بررسی رفتار جذب کلسیم، دو مدل هم‌دمای لانگمویر و فروندلیچ بررسی شدند. برای فرایند جذب کلسیم با جاذب، نتایج با مدل هم‌دمای لانگمویر با R2 برابر با 0/9998، بیشترین همخوانی را داشت. همچنین، مطابق نتایج به‎دست آمده، جاذب اصلاح شده قابلیت بازیابی و استفاده برای چندین بار را بدون کاهش چشمگیر در فعالیت دارد. از این‎رو، با توجه به نتایج و کارایی بالای جاذب‎ها برای جذب کلسیم، استفاده از این روش برای جذب کلسیم از آب‌های سخت توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - استفاده از میکرو استخراج مایع- مایع درون سرنگ برای پیش‌تغلیظ و استخراج نفتالن سولفونات‌ها از آب دریا و تعیین آن‌ها به روش طیف‌نورسنجی
        سید حسین هاشمی مسعود کیخوائی رقیه دهواری
        در این پژوهش، یک روش حساس و کم‌هزینه برای تعیین سریع مقدار نفتالن سولفونات‌ها در آب دریا ارائه شده است. نخست به‌وسیله واکنش با تترابوتیل آمونیم این ترکیبات به‌صورت زوج یون درآورده شدند، سپس با 250 میکرولیتر تولوئن در حضور 500 میکرولیتر متانول به‌عنوان حلال پخشی و با است أکثر
        در این پژوهش، یک روش حساس و کم‌هزینه برای تعیین سریع مقدار نفتالن سولفونات‌ها در آب دریا ارائه شده است. نخست به‌وسیله واکنش با تترابوتیل آمونیم این ترکیبات به‌صورت زوج یون درآورده شدند، سپس با 250 میکرولیتر تولوئن در حضور 500 میکرولیتر متانول به‌عنوان حلال پخشی و با استفاده از روش میکرواستخراج مایع- مایع درون سرنگ استخراج، به‌طور هم‌زمان تغلیظ شدند. اندازه‌گیری غلظت آن‌ها با طیف‌نورسنج مجهز به میکروکووت در طول‌موج 230 نانومتر در برابر محلول‌های استاندارد انجام پذیرفت. عامل‌هایی که روی کارایی استخراج اثر می‌گذارند از قبیل pH، نوع و حجم حلال استخراجی و پخشی و مقدار تترابوتیل آمونیم (عامل زوج یون) بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه، عامل تغلیظ برای 1- نفتالن سولفونات 142 و گستره دینامیکی خطی روش برای این آنالیت 0/1 تا 0/75 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. حد تشخیص روش برای این ترکیب 30/0 میکروگرم بر لیتر محاسبه شد. بازیابی نسبی کل نفتالن سولفونات‌ها از آب دریا با افزودن 20 میکروگرم بر لیتر از آن‌ها، بین 6/87 تا 5/98 درصد به‌دست آمد. روش پیشنهادی به‌طور موفقیت‌آمیزی برای تعیین نفتالن سولفونات کل از آب دریای خلیج چابهار به‌کار رفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - اندازه‌گیری مقادیر ناچیز 4- کلروفنل در نمونه‌های آب دریا با استفاده از طیف‌نورسنجی پس از استخراج جذبی آن به‌وسیله میله چرخان پوشش‌دار شده با بسپار قالب مولکولی
        سید حسین هاشمی مسعود کیخوائی فهیمه نجاری زهرا منفردزاده
        در این پژوهش، روش استخراج جذبی با میله چرخان پوشش‌دار شده با یک بسپار قالب مولکولی جدید برای استخراج انتخابی 4- کلروفنل، به‌طور مستقیم از آب دریا، به‌کار رفته است. برای تهیه قالب مولکولی، از بسپار وینیل‌پیریدین و از 4- کلروفنل به‌عنوان مولکول الگو استفاده شد. برای جذب آ أکثر
        در این پژوهش، روش استخراج جذبی با میله چرخان پوشش‌دار شده با یک بسپار قالب مولکولی جدید برای استخراج انتخابی 4- کلروفنل، به‌طور مستقیم از آب دریا، به‌کار رفته است. برای تهیه قالب مولکولی، از بسپار وینیل‌پیریدین و از 4- کلروفنل به‌عنوان مولکول الگو استفاده شد. برای جذب آنالیت‌ها، میله چرخان به‌طور مستقیم در نمونه آب دریا قرار داده و سپس، برای واجذب آنالیت، به ظرف شیشه‌ای محتوی 5/2 میلی‌لیتر استونیتریل منتقل شد. برای تعیین غلظت 4- کلروفنل، این محلول در میکروکووت یک طیف‌نورسنج در برابر محلول شاهد قرارگرفته و در طول موج 292 نانومتر اندازه‌گیری انجام شد. تأثیر عامل‌های متفاوت روی بازده استخراج بررسی و شرایط بهینه به این‌صورت به‌دست آمد: زمان‌های جذب و واجذب 20 دقیقه تعیین شدند، سرعت چرخش همزن 500 دور بر دقیقه بود، pH روی 5/5 تنظیم شد و غلظت NaCl افزوده‌شده به نمونه استانداردها، برابر 35/0 میکروگرم بر لیتر بود. همچنین، فرایند استخراج در دمایC˚ 40 انجام شد. گستره خطی منحنی واسنجی برای 4- کلروفنل 0/1 تا 0/80 میکروگرم بر لیتر به‌دست آمد. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص 33/0 میکروگرم بر لیتر با عامل تغلیظ برابر 97 برای این آنالیت به‌دست آمد. این روش با موفقیت برای تجزیه مقادیر اندک 4-کلروفنل در آب خلیج چابهار استفاده و مقادیر آن از 5/1 تا 5/2 میکروگرم بر لیتر در نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. تکرارپذیری روش به‌صورت انحراف استاندارد نسبی برای ده بار اندازه‌گیری نمونه حقیقی، بین 69/0 تا 7/5 درصد بود. تفاصيل المقالة