با مصرف بیرویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روزبهروز توجه به فناوریهای بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و بهویژه اختلافات فرهنگی م أکثر
با مصرف بیرویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روزبهروز توجه به فناوریهای بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و بهویژه اختلافات فرهنگی متعلق به جمعیت های روستایی، همواره به عنوان چالش اصلی مباحث بین المللی مطرح بوده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش رویکرد اکوزوفی در ارتقای پایدارسازی میراث بومی اکوموزهها تدوین شده است تا به این سوالات پاسخ داده شود: رویکرد اکوزوفی چه نقشی در ارتقای بحث پایدارسازی میراث بومی اکوموزهها دارد؟ اکوموزهها چگونه میتوانند با درنظرگرفتن این رویکرد ضمن توسعه برخی از توانهای محیطیشان، نقش معناداری در زمینه شناخت و ادراک فضای سنتی خرده فرهنگها را ایفا کنند؟ این پژوهش بهصورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورتگرفته است که در آن از روشتحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی نظری-تاریخی و روشتحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی نمونه مورد مطالعه (موزه میراث روستایی گیلان) استفاده شده است. جامعه آماری شامل تمام اکوموزهها میباشند و جامعه نمونه شامل آن تعداد از اکوموزهها میباشند که از نظر شباهتهای کالبدی و عملکردی دارای قرابتهای سبکشناسانه میباشند. در نهایت مدل تحلیلی پژوهش براساس تطبیق رویکرد اکوزوفی از دیدگاه گاتاری و رویکردهای زمینهگرایی، پایداریاجتماعی و معماری زیستواره طراحی شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهند در مقایسه تطبیقی هریک از مولفههای اکوزوفی در سه سطح اکولوژی ذهنی، اکولوژی اجتماعی و اکولوژی طبیعی با رویکردهای مورد بررسی (شامل پایداریاجتماعی، زمینهگرایی فرهنگی-اجتماعی و معماری زیستواره) شباهتهای معناداری وجود دارد و این شباهتها در اکوموزهها و به ویژه موزه میراث روستایی گیلان در قالب شباهتهای عینی، عملکردی و کالبدی تجلی یافته است. اکوموزهها با بهرهگیری از رویکردهای نوین پایداری اجتماعی و زمینه گرایی فرهنگی صورت و معنای جدیدی از واژههای میراث، حفاظت و آموزش را به بازدیدکنندگان و خرده فرهنگ خود هدیه میدهند.
تفاصيل المقالة
گردشگری روستایی، پدیده های جدیدی را در قرن بیستم به محیط روستا معرفی می کند. از آن جمله می توان به احداث موزه های میراث روستایی اشاره کرد. همان گونه که می دانیم شرایط آب و هوایی و به طبع آن قومی و نژادی درکشور ما ازتنوع بسیار بالایی برخوردار است. از این رو خیلی دور أکثر
گردشگری روستایی، پدیده های جدیدی را در قرن بیستم به محیط روستا معرفی می کند. از آن جمله می توان به احداث موزه های میراث روستایی اشاره کرد. همان گونه که می دانیم شرایط آب و هوایی و به طبع آن قومی و نژادی درکشور ما ازتنوع بسیار بالایی برخوردار است. از این رو خیلی دور از ذهن نیست، اگر نسل امروز ما اطلاعات کمی درمورد پیشینه فرهنگی - اجتماعی، قومی، قبیله ای، معماری، شهرسازی، نحوه زندگی پدران و نیاکان خود، داشته باشند. در نتیجه برای بهبود این وضعیت یکی از راهکارهایی که می تواند نه تنها برای معرفی سابقه تاریخی و جغرافیایی ایران به نسـل امروز که معرفـی آن به گردشگران خارجی و به صورت کلی تر جامعه جهانی مؤثرباشـد، احداث موزه های میراث روسـتایی است که به بهترین نحو می تواند معرف شخصیت فرهنگی کشور باشد. موزه میراث روستایی گیلان یک طرح ملی و نیز یک الگو در برپایی موزه های فضای باز در ایران است. اینموزه هامی توانندتلفیقیازجاذبه های معماریکهنروستایی،اشیاءو آثار هنری،غذاهایمحلی،نمایش،بازیوموسیقیمحلیروستاییباشندکه نقشبسیارمهمیدرایجاد تغییرنگرشنسبتبه فرهنگروستاییدرمیانبازدیدکنندگانروستاییوشهری ایجادمی نماید. تحقیقحاضر در پیکشفنقشواثرات این موزه ها بر روی شاخص های اجتماعی - فرهنگیاست. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی - تحلیلی است، اطلاعات و داده های بدست آمده از طریق نرم افزارSPSSطبقه بندی و با استفاده از آزمون ناپارامتری پیرسون - کای اسکوئر معنی داری شاخص های اجتماعی - فرهنگی تعیین شد و تحلیل های مورد نظر صورت گرفت. بررسی های صورت گرفته از طریق مطالعات میدانی و ارائه پرسش نامه نشان می دهد که احداث موزه های فضای باز مانند موزه میراث روستایی گیلان در نواحی مختلف می تواند از لحاظ فرهنگی - اجتماعی مفید واقع شود.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications