زندان و سروده های مربوط به آن، بخش وسیعی از ادبیات عرب و فارسی را به خوداختصاص داده است. شاعران آزاده از گذشتۀ دور تا امروز در این زمینه معانی زیبا ومضامینی انسانی آفریده اند که مطالعه و بررسی آن خالی از لطف و فایده نیست. ابوفراسحمدانی، شاعر معروف قرن چهارم هجری از پیشگ أکثر
زندان و سروده های مربوط به آن، بخش وسیعی از ادبیات عرب و فارسی را به خوداختصاص داده است. شاعران آزاده از گذشتۀ دور تا امروز در این زمینه معانی زیبا ومضامینی انسانی آفریده اند که مطالعه و بررسی آن خالی از لطف و فایده نیست. ابوفراسحمدانی، شاعر معروف قرن چهارم هجری از پیشگامان حبسیه سرایی در ادبیات عربمحسوب می شود که در طول اسارت خویش در قصایدی موسوم به رومیات مقولۀزندان و متعلقات آن را به رشتۀ نظم درآورده است. در ادبیات فارسی نیز قدیم یترینحبسیه متعلق به مسعود سعد سلمان، شاعر نامور قرن پنجم و ششم است. در این مقالهحبسیات این دو شاعر با هدف یافتن مضامین مشترک مورد بررسی قرار گرفته است.
تفاصيل المقالة
شهرآشوب شعری است که در هجو یک شهر، نکوهش مردم آن شهر و یا در مورد پیشهها و صاحبان آن پیشهها و سرگرمیهای اجتماع سروده شده است و مسعودسعد سلمان را مبتکر این نوع ادبی دانستهاند. مسعودسعد از شاعران قرن پنجم وششم هجری قمری و نام بردار به بزرگترین حبسیه سرای شعر فارسی است أکثر
شهرآشوب شعری است که در هجو یک شهر، نکوهش مردم آن شهر و یا در مورد پیشهها و صاحبان آن پیشهها و سرگرمیهای اجتماع سروده شده است و مسعودسعد سلمان را مبتکر این نوع ادبی دانستهاند. مسعودسعد از شاعران قرن پنجم وششم هجری قمری و نام بردار به بزرگترین حبسیه سرای شعر فارسی است. شعر مسعودسعد در قالب های: قصیده، غزل، قطعه، مثنوی، ترجیع بند، مسمط، مستزاد و رباعی است و او را مبتکر قالب مستزاد نیز دانسته اند. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا، پس از بررسی سبک شهرآشوب های مسعودسعد خواهیم دید که زبان و ادبیات شاعر آمیخته به طنز و هزل است و این اثر بازتابی از اجتماع و زندگی مردمی است که دور از دربارها هستند. روش ما در سبک شناسی، بررسی ویژگی های زبانی (لایه های: آوایی، واژگانی، دستوری)، ویژگی های ادبی (لایۀ بلاغی که شامل بررسیهای بدیع معنوی و بیان است) و ویژگیهای فکری اثر است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است.
تفاصيل المقالة
احساس، یکی از محوریترین و نافذترین جنبههای تجربة بشر است. مطالعة احساسات نمیتواند بدون توجه به تحقیقات میان رشتهای انجام شود. یکی از این رویکردهایی که میتوان بر اساس آن تحلیلی از احساسات ارائه داد، زبانشناسی شناختی است و یکی از مفاهیم مطرح در این رویکرد، استعارة م أکثر
احساس، یکی از محوریترین و نافذترین جنبههای تجربة بشر است. مطالعة احساسات نمیتواند بدون توجه به تحقیقات میان رشتهای انجام شود. یکی از این رویکردهایی که میتوان بر اساس آن تحلیلی از احساسات ارائه داد، زبانشناسی شناختی است و یکی از مفاهیم مطرح در این رویکرد، استعارة مفهومی است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی مفهومسازی غم در اشعار مسعود سعد سلمان انجام شده است. براساس یافتهها، 14 استعارة مفهومی از غم در اشعار وی وجود دارند که از اینها 6 نوع استعارههایی هستند که در مقایسه با سایر استعارهها بار معنایی منفیتری دارند: غم بیماری است؛ غم تیغ و تیر است؛ غم دشمن است؛ غم زنگار است؛ غم آتش است؛ غم باران است. استعارههایی مفهومی (9 عدد) در اشعار وی وجود دارند که محصول خلاقیت شاعر هستند: غم خوراکی است؛ غم انسان است؛ غم حیوان است؛ غم تیغ و تیر است؛ غم شیئی است؛ غم مطلبی گفتنی است؛ غم زنگار است؛ غم آتش است؛ غم شمرده میشود. بهنظر میرسد که وجود چنین استعارههای خلاقانهای به دلیل محیط زندان باشد که باعث شده است او در خلوت خود تفکرات ژرفی دربارة محیط پیرامون خود و احساسات درونی خود داشته باشد؛ احساساتی که نمودار نابترین حالات درونی وی هستند.
تفاصيل المقالة
مدح و ستایش از اغراض اصلی شعر فارسی است. این نوع ادبی در مسیر تکامل خود از گذشتههای دور تا امروز تاثیری پر رنگ بر صفحة شعر شاعران داشته است. مسعود سعد سلمان، شاعر بزرگ قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، اگرچه عمده شهرتش به سبب سرودن حبسیه است امّا قسمت اعظم دیوانش به قصاید أکثر
مدح و ستایش از اغراض اصلی شعر فارسی است. این نوع ادبی در مسیر تکامل خود از گذشتههای دور تا امروز تاثیری پر رنگ بر صفحة شعر شاعران داشته است. مسعود سعد سلمان، شاعر بزرگ قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، اگرچه عمده شهرتش به سبب سرودن حبسیه است امّا قسمت اعظم دیوانش به قصاید مدحی اختصاص دارد. او در اشعار مدحی خود به ستایش صاحبان قدرت و شاعران معاصر خویش پرداخته و با معیارهای خاص خود آنها را یا به دلیل فضایل واقعی ستوده و یا با هدف ترغیب به فضایل و نهی از رذایل مورد ستایش قرار داده است.
این مقاله سعی دارد با آوردن مقدماتی در موضوع مدح و تبیین زمینه تاریخی و ادبی عصر شاعر به ارائه توضیح و تفسیر اشعار مدحی مسعود سعد بپردازد. به امید آن که گوشهای از کلیت هنری این گونه اشعار روشن شود.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications