• فهرس المقالات محیط زیست دریایی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی ابعاد حقوقی آلودگی های نفتی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان ( از دیدگاه حقوق بین الملل )
        پروین فرشچی فرهاد دبیری سارا شجاعی
        خلیج فارس و دریای عمان به لحاظ وجود منابع عظیم نفت و شرایط خاص زیست محیطی دارای اهمیت خاصی می باشد. حساسیت راهبردی موجود در آن و تنش های سیاسی و نظامی و موضوعات اقتصادی، مسایل مهمی چون آلودگی های محیط زیست دریایی را تحت الشعاع قرار داده و خلیج فارس و دریای عمان را به یک أکثر
        خلیج فارس و دریای عمان به لحاظ وجود منابع عظیم نفت و شرایط خاص زیست محیطی دارای اهمیت خاصی می باشد. حساسیت راهبردی موجود در آن و تنش های سیاسی و نظامی و موضوعات اقتصادی، مسایل مهمی چون آلودگی های محیط زیست دریایی را تحت الشعاع قرار داده و خلیج فارس و دریای عمان را به یکی از آلوده ترین مناطق دریایی مبدل نموده است. با توجه به اهمیتی که این محیط زیست دریایی دارد، اگر سازوکاری برای کنترل آلودگی وجود نداشته باشد زمینه نابودی آن فراهم خواهد شد. برای تحقق هدف حمایتی، کنوانسیون های بین المللی و منطقه ای برای جلوگیری از آلودگی های دریایی تنظیم و تدوین شده است. در سطح بین المللی "سازمان جهانی دریانوردی" (IMO) مسئول نظارت و پیگیری و به روز در آوردن مفاد کنوانسیون ها و همچنین وظیفه تدوین مقررات جدید را عهده دار می باشد. کنوانسیون های بسیاری در مورد آلودگی های دریایی تصویب شده است ولی تعداد این کنوانسیون ها و مقررات بین المللی در خصوص آلودگی های نفتی اندک است که از جمله آن ها می توان به "کنوانسیــون مارپــول"، " کنوانسیون آمادگی، مقابله و همکاری در برابر آلودگی نفتی"،" کنوانسیون جبران خسارت ناشی از آلودگی نفتی" اشاره کرد. در منطقه خلیج فارس و دریای عمان با همکاری برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP) و کشورهای منطقه، کنوانسیون کویت و پروتکل های آن به منظورحفاظت از محیط زیست دریایی در برابر آلودگی ها تدوین گردیده است. به موجب ماده 16 کنوانسیون تاسیس سازمان منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریایی و به استناد ماده 3 پروتکل همکاری منطقه ای، تاسیس مرکز کمک های متقابل در مواقع اضطراری در دریا تصویب شده است. بررسی کنوانسیون ها و مسئولیت های سازمان های مرتبط با آلودگی نفتی حاکی از این است که بسیاری از دولت ها از عضویت در کنوانسیون های بین المللی مرتبط، به دلیل عدم امکان دسترسی به فن آوری ها و تجهیزات مورد نظر کنوانسیون های بین المللی امتناع می ورزند و به همین دلیل کشورهای منطقه خلیج فارس و دریای عمان از لحاظ عضویت در کنوانسیون های مرتبط متفاوت هستند. با وجود این که محدوده دریایی خلیج فارس و دریای عمان به عنوان منطقه ویژه دریایی اعلام گردیده است، ابزارهای قانونی موجود (کنوانسیون کویت و پروتکل های آن) الزامات ویژه ای برای حفظ محیط زیست این منطقه قایل نگردیده است. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی قوانین و مقررات و ساختارهای موجود در مورد آلودگی های نفتی در سطح منطقه ای و بین المللی به شناسایی نقاط قوت و ضعف آن ها و نیازهای موجود پرداخته شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی اثر کاهش سمیت آلودگی نفتی توسط باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت خام همزیست با شکم‌پا جداسازی شده از خلیج فارس بر روی کیفیت محصولات غذایی دریایی
        نسرین انصاری فرخ رخ بخش زمین مهدی حسن شاهیان مجید عسکری
        خلیج فارس مهمترین محیط دریایی در جهان است. زیرا سالانه حدود 25000 تانکر انتقال نفت در این خلیج فارس انجام می شود و نشت و آلودگی نفت در این منطقه بسیار زیاد است. رابطه بین جانوران دریایی و باکتری های تجزیه کننده به خوبی درک نشده است. هدف از این مطالعه توصیف باکتری های تج أکثر
        خلیج فارس مهمترین محیط دریایی در جهان است. زیرا سالانه حدود 25000 تانکر انتقال نفت در این خلیج فارس انجام می شود و نشت و آلودگی نفت در این منطقه بسیار زیاد است. رابطه بین جانوران دریایی و باکتری های تجزیه کننده به خوبی درک نشده است. هدف از این مطالعه توصیف باکتری های تجزیه کننده نفت خام همزیست در شکم پایان خلیج فارس است. این جانداران دریایی از جزیره خارک در خلیج فارس جمع آوری شدند. باکتری های تجزیه کننده نفت خام همزیست پس از 4 دوره کشت با استفاده از غنی سازی در محیط ONR7a از جانداران جمع آوری شده جدا شدند. باکتری های جدا شده با روش های بیوشیمیایی و مولکولی شناسایی شدند. تجزیه نفت خام و اسپکتوفتومتری برای هر سویه تعیین شد. اثر کاهش سمیّت فلزات سنگین و مقدار کل هیدروکربن های نفتی بر روی گوشت ماهی و میگو پرورشی توسط باکتری تجزیه کننده بررسی شد. در این مطالعه، 2 سویه تجزیه کننده نفت خام IAUK3585 و IAUK3586 از نمونه شکم پا جداسازی شد. این سویه ها مربوط به جنس و گونهThalassospira profundimaris بودند و سویه IAUK3586 بیشترین میزان تجزیه نفت خام را داشت. نتایج حاصل از اثر کاهش سمیّت فلزات سنگین و مقدار کل هیدروکربن های نفتی ثابت کرد که مقدار کل هیدروکربن های نفتی و فلزات سنگین در حوضچه با باکتری تجزیه کننده در مقایسه با حوضچه بدون باکتری تجزیه کننده و واجد آلودگی نفتی و حوضچه بدون هیچ یک از این شرایط بطور قابل توجهی کاهش داشت. این نتیجه ثابت می کند که باکتری تجزیه کننده همزیست با شکم پا اثر قابل توجهی روی افزایش کیفیت گوشت ماهی و میگو دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تحلیل عوامل عدم انسجام سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جرائم علیه محیط زیست دریایی
        فرشید اکبرزاده محمدعلی حاجی ده آبادی محمد ابراهیم شمس ناتری سید محمود میرخلیلی
        جهان امروز در تمام ابعاد خود اعم از اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و غیره، پیوسته در حال تغییر و تحول است و در این میان روابط و رفتارهایی نیز پدیدار می شوند که بزهکارانه به شمار می آیند. وقوع بزهکاری نیز برقراری تمهیدات و اقدامات کنشی و واکنشی را ضروری می سازد که أکثر
        جهان امروز در تمام ابعاد خود اعم از اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و غیره، پیوسته در حال تغییر و تحول است و در این میان روابط و رفتارهایی نیز پدیدار می شوند که بزهکارانه به شمار می آیند. وقوع بزهکاری نیز برقراری تمهیدات و اقدامات کنشی و واکنشی را ضروری می سازد که چنین پاسخ هایی در عرصه سیاست جنایی یافت می شوند. یکی از حوزه هایی که به این قابلیت و ظرفیت سیاست جنایی نیاز دارد، محیط زیست دریایی است. سیاست جنایی نیز به منظور انجام موفقیت آمیز رسالت خود باید از شاخص هایی از جمله انسجام برخوردار باشد. سیاست جنایی ایران در قبال جرائم علیه محیط زیست دریایی بنا به دلایل متعدد واجد بایسته انسجام نمی باشد. مهم ترین این عوامل را می توان به عوامل سیاست جنایی تقنینی نام برد که بیانگر عوامل مربوط به ایرادات مقررات موضوعه مانند تفرق قوانین، موقعیت ضعیف و شکننده سازمان های غیررسمی، عدم اهتمام به آموزش های زیست محیطی و انفعال دستگاه عدالت کیفری است که نگارندگان با روش تحلیلی – توصیفی به تبیین آن ها پرداخته اند. تفاصيل المقالة