• فهرس المقالات عقلانیت دینی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - نقش عقلانیت دینی در فقه سیاسی میرزا محمد حسین نائینی
        علیرضا بهشتی
        فقه سیاسی شیعی در ایران اسلامی متناسب با شرایط متفاوت زمانی و تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی همواره در حال تغییر بوده است. این تغییرات در آرای مجتهدین و علمای مختلف و نوع رویکرد آنان به ارتباط دین با سیاست و متغیرهای مؤثر بر آن در دوره‌های مختلف وجود داشته است.در دوره م أکثر
        فقه سیاسی شیعی در ایران اسلامی متناسب با شرایط متفاوت زمانی و تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی همواره در حال تغییر بوده است. این تغییرات در آرای مجتهدین و علمای مختلف و نوع رویکرد آنان به ارتباط دین با سیاست و متغیرهای مؤثر بر آن در دوره‌های مختلف وجود داشته است.در دوره مشروطه به دلیل ورود نهاد پارلمان به ایران به دلیل تغییر در ساختار حکومت وتوزیع قدرت، فقه سیاسی نیز در مجتهدین اصولی مانند محمد حسن نائینی از نظر سیاسی وارد عرصه جدیدی تازه شد. عامل عقلانیت دینی در چارچوب اصولی‌گری در اندیشه سیاسی محمد حسن نائینی در چارچوب فقه سیاسی شیعی و بررسی آرا و نظریات وی در این زمینه در کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله موضوع اصلی این پژوهش است. همچنین نگارنده در این پژوهش عقلانیت دینی و نقش و جایگاه آن در فقه سیاسی نائینی را با روشی توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار داده و شاخص‌های آن در رابطه با لزوم تاسیس و ثبات نهاد پارلمان را تببین کرده است. هدف از این پژوهش رسیدن به فهم آرا و عقلانیت دینی مورد نظر نائینی در کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله متناسب با شرایط زمان و جامعه و استفاده از ادله عقلی و نقلی در کنار هم برای اثبات حقانیت پارلمان در پارادایم فقه سیاسی تشیع و تطبیق آن با آموزه‌های اسلامی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - تبیین عقلانیت دینی ونقد عقلانیت سکولاری با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین
        حسن یعقوبی داود خوش باور
        تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراس أکثر
        تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراساس مطالب بررسی شده به این نتیجه خواهیم رسید عقلانیت در سکولاریسم یک عقلانیت ابزاری است که با فطرت ، معنویت وعقلانیت عملی وارزشی در تضاد است که در زندگی روزمره بازتاب دیدگاهی صرفاً عمل‌گرایانه و خودسرانه دارد وسکولاریسم با عقلانیت ابزاری و نفوذ در همة عرصه‌های زندگی اجتماعی بشر غربی، جهان اجتماعی او را شکل داده و سیاست‌گذاری کرده است. اما در اندیشة دینی، عقلانیت همراه فطرت سالم ،ملازم معنویت ،کنترل کننده، تعدیل کننده واصلاح کننده قدرت وسیاست است؛و با تأکید بر اصول و قواعد علمی دینی برای خردورزی به برخی اصول نظیر عقل، ایمان، قدسی بودن، حکمت، حریت، تهذیب واخلاق برگرفته از شریعت ؛نیازمند است. کلید واژه ها: عقلانیت دینی،سکولاریسم،انسان محوری،قدسی بودن،اخلاق،حکمت،حریت،فطرت،معنویت،خرد ورزی،خدامحوری،صدراالمتآلهین تفاصيل المقالة