• فهرس المقالات شهر نشینی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
        مهدی مختارپور قهرودی سروش فتحی
        رشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری أکثر
        رشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری از الزامات شهرنشینی از عصر سنت تا مدرنیته بر اساس مقتضیات زمان مورد توجه اندیشمندان ،متفکرین و مدیت شهری بوده است . رعایت حقوق شهروندی ازطرف شهروندان و پاسخگویی به نیازهای شهر نشینان یکی از عوامل تامین کننده نظم و امنیت اجتماعی شهری است. هدف از این تحقیق بررسی توسعه شهری ونقش آن بر وضعیت حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر تهران می باشدکه باروش اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه 400 نفر می باشد که به صورت روش نمونه گیری خوشه ای مورد مطالعه قرار گرفته اند. گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های اطلاعات زمینه ای، پرسنامه محقق ساخته انجام شده است و داده های پژوهشی با بهره گیری از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و در نهایت تحلیل داده ها انجام گرفته است. پس از بررسی رابطه هریک از عوامل مرتبط با وضعیت حقوق شهروندی نتایج این تحقیق نشان دادکه سن افراد، میزان تحصیلات و پایگاه تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
        سروش فتحی مهدی مختارپور
      • حرية الوصول المقاله

        3 - گونه‌های مختلف بیگانگی اجتماعی جوانان (تحقیقی در شهر تهران )
        منصور وثوقی محسن ساری
        دراین مقاله به مطالعه جامعه‌‌شناختی گونه‌های بیگانگی اجتماعی جوانان در شهر تهران پرداخته شده است. در مقاله حاضر، عوامل موثر بر بیگانگی اجتماعی در دو سطح کلان و خرد و تحت تأثیر دو گروه عوامل درون سیستمی و برون سیستمی در نظر گرفته شده است. ظهور مسائل و بحرا أکثر
        دراین مقاله به مطالعه جامعه‌‌شناختی گونه‌های بیگانگی اجتماعی جوانان در شهر تهران پرداخته شده است. در مقاله حاضر، عوامل موثر بر بیگانگی اجتماعی در دو سطح کلان و خرد و تحت تأثیر دو گروه عوامل درون سیستمی و برون سیستمی در نظر گرفته شده است. ظهور مسائل و بحران در نظام فرهنگی، مسائل نظام‌های تعامل، مسائل و بحران‌های ساختی از جمله عوامل سیستمی کلان بیگانگی اجتماعی در نظر گرفته شده است. موقعیت و وضعیت کنشگر، عوامل خرد تبیین‌کننده بیگانگی اجتماعی افراد می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش جوانان 15 تا 29 ساله مناطق 22 گانه شهر تهران در سال 1392 بوده و با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی و از طریق نمونه‌گیری چندمرحله‌ای از مناطق جغرافیایی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران انتخاب شدند. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه، اطلاعات میدانی جمع‌آوری و در آزمون فرضیه‌های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. رویکرد روش‌شناختی در پژوهش حاضر، رویکرد تحلیل سلسله مراتبی بود و با ساخت مدل سنجش، روابط بین متغیرهای پژوهش مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد : بی‌هنجاری رایج‌ترین گونه بیگانگی در میان جوانان است و پس از آن بی‌معنایی در رتبه دوم، از خود بیزاری در رتبه سوم، انزوای اجتماعی در رتبه چهارم و بی‌قدرتی در رتبه آخر قرار دارند. همچنین پدیده بیگانگی اجتماعی در بین دختران و پسران جوان وضعیت یکسانی را داراست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
        مهرداد نوابخش سروش فتحی
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت أکثر
        نظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - تاثیر شهر نشینی بر مصرف انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در کشورهای در حال توسعه
        یزدان نقدی سهیلا کاغذیان مریم لشکری زاده
        زمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررس أکثر
        زمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) و با استفاده از دو مدل به بررسی تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر پرداخته شده است. این مطالعه برای 44 کشور و برای دوره 2018-1996 انجام شده است . برآورد مدلها به کمک نرم افزار stata صورت گرفته است. مدل تحقیق حاضر برگرفته از مدل خطی سلیم است. همچنین این مطالعه در سال 1398 انجام شده است. یافته ها: بر اساس نتایج این تحقیق هر 10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش یک درصدی در مصرف انرژی های تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه می شود. هر10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش2/4 درصدی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر در این کشورها می شود. بنابراین در کشورهای در حال توسعه تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدناپذیر بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر است. بحث و نتیجه گیری: دلیل مصرف بیشتر انرژی تجدیدناپذیر در کشورهای در حال توسعه، وابستگی بیشتر وسایل گرمایشی و وسایل حمل و نقل عمومی و خصوصی این کشورها به انرژی های تجدید ناپذیر است که باید به تدریج تغییر یابد. این امر نیز نشانگر پایین بودن آگاهی و دانش جمعیت در مورد الگوهای مصرفی و همچنین پایین بودن سطح تکنولوژی در این دسته از کشورها است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تحلیلی بر روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل
        خدارحم بزّی
        این مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیر أکثر
        این مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیری و سیاستگذاری در این شهر و منطقه باشد و برنامه ریزان را چراغ راه مفیدی به حساب آید. روش کار در این پژوهش؛توصیفی – تحلیلی است که با نگاه قیفی به روند شهرنشینی و توجه به گذشته به منظور تصمیم گیری منطقی در حال و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی ،جداول، نقشه ها و نمودار های مورد نیاز به تجزیه و تحلیل مطالب پرداخته است . برخی از مهمترین نتایج این تحقیق عبارتند از: - قدمت طولانی مدت شهر نشینی درمنطقه به قبل ازمیلاد مسیح (3200 سال قبل از میلاد ) باز می گردد. - پیدایش و پویایی شهر زابل ناشی از؛ شرایط منطقه ای (خاک مساعد و آب کافی) و فرامنطقه ای (هیرمند و افغانستان)بوده است. - شهر نشینی در این منطقه از روال منطقی تبدیل روستا به شهر تبعیت می کند (تبدیل روستای حسین آباد به شهر زابل). - بیشترین توسعه و گسترش فیزیکی شهر زابل ناشی از شرایط بوجود آمده پس از انقلاب اسلامی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - نابسامانی اجتماعی و تاثیر آن بر کجروی جنسی در قم
        سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم
        هدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغی أکثر
        هدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغییرهای تند و بی نظمی رو در رو می کند که عامل بسیاری از جرم ها از جمله کجروی جنسی است. از روش اسنادی برای مطالعه رشد جمعیت، مهاجرت و شهرنشینی بهره برده شد. از روش پیمایش برای جمع آوری داده ها، فرضیه آزمایی ومطالعه تاثیر نابسامانی بر انجام کجروی استفاده شد. جامعه آماری، شامل مجرم های 2 زندان قم با جرم کجروی جنسی است. از جامعه آماری زندان به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک با توجه به متغیرهای سن، تحصیلات و جرم با استفاده از فرمول کوکران با اعتماد 96/1، از 3500 مجرم، 346 نفر انتخاب شد. پایایی پرسشنامه 802/ بدست آمد0 مهاجرت به میزان 155/0، رشد جمعیت110/0، شهرنشینی142/0، بر جرم انحراف جنسی تاثیر داشتند. برای اجتناب از تاثیر عوامل نابسامانی بر جرم مورد بحث ما لازم است از مهاجرت های غیر ضرور، و با تنوع جمعیتی، همچنین سکونت های قومی در مناطق شهر با انگیزه های گوناگون جلوگیری شود. حل مشکل اجاره نشینان و خانه دار کردن آن ها به حل مشکل کمک می کند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - تحلیل  روند تحّولات  شهر نشینی در  استان‌های  ایران ( 85-1335) ( 85-1335)
        ایرج ساعی ارسی
        هدف  این پژوهش بررسی و تحلیل روند تحّولات شهر نشینی در استان‌های ایران در بازه‌ی زمانی پنجاه ساله‌ی (85-1335) بود. جامعه‌ی آماری کلیه‌ی استان‌های کشور در تقسیمات کشوری در سرشماری‌های  ( 85- 1335) در نظر گرفته شد. داده‌های پژوهش از سر شماری‌های عمومی نفوس ومسکن مرکز آمار أکثر
        هدف  این پژوهش بررسی و تحلیل روند تحّولات شهر نشینی در استان‌های ایران در بازه‌ی زمانی پنجاه ساله‌ی (85-1335) بود. جامعه‌ی آماری کلیه‌ی استان‌های کشور در تقسیمات کشوری در سرشماری‌های  ( 85- 1335) در نظر گرفته شد. داده‌های پژوهش از سر شماری‌های عمومی نفوس ومسکن مرکز آمار ایران در سالهای 85- 1335 استخراج گردید. نوع مطالعه تحلیلی است و از روش‌های تحلیل جمعّیت استفاده شده است. روش پژوهش بررسی اسناد ومدارک وروش تحلیل ثانویه و روش تحلیل روند بوده است. مهمّترین یافته‌ها چنین اند : تعداد شهرهای کشور از 200 نقطه در سال 1335 به 1012 شهر در سال 1385 رسیده است. جمعّیت شهرنشین کشور از 6میلیون نفر در سال 1335 به بیش از 48 میلیون نفر در سال 1385 بالغ گردیده است. متوسط میزان رشد سالانه‌ی جمعّیت شهری ایران پس از یک کاهش مختصر در دوره‌ی 55- 1345  مجدداً افزایش یافته وسپس از دوره‌ی 70- 1365 با توجّه به کاهش میزان رشد سالانه‌ی کل جمعّیت کشور رو به کاهش نهاده است. به میزان شهرنشینی کشور در طی 50 سال (85- 1335) 76/36 درصد اضافه شده است. در سال 1385 استان قم رتبه اول واستان تهران رتبه دوم جمعّیت شهرنشینی را به خود اختصاص داده است. کمترین جمعّیت شهرنشینی در این سال به استان هرمزگان تعلّق داشته است. مهمّترین نتایج عبارتند از : افزایش جمعّیت استان‌ها در ایران بیشتر در دهه‌های 1357 بوده است. افزایش جمعّیت شهرنشینی در ایران درسه شیوه‌ی ممکن یعنی رشد طبیعی، مهاجرت روستا –شهری وتبدیل مناطق روستایی به شهریا الحاق مناطق حاشیه‌ی شهرها به شهر قابل توجیه است. میزان درصد شهرنشینی در فاصله‌ی سال‌های 85- 1335  در استان‌های مختلف یکسان نبوده است. به طوری که در سال 1335 فقط 4 استان ، ولی در سال 1375، 7 استان ودر سال 1385  ،8 استان میزان شهرنشینی بالاتر از میزان شهرنشینی مربوط به کل کشور را داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک
        عباس خسروانی رضاعلی محسنی حبیب صبوری خسروشاهی
        هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این أکثر
        هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این محله ها مورد بررسی قرار گرفت.نمونه آماری 374 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین 14450 زن ساکن در 9 محله فرودست شهری اراک انتخاب شده اند.این پژوهش نشان داد که اعتیاد در محله های فرودست شهر اراک از سطح بالائی برخوردارند و 5 شاخص این محله ها نیز زیاد و خیلی زیاد ارزیابی شده اند.به طوری که در این پژوهش اعتیاد در محله های فرودست،با میزان تراکم و ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات موجود، میزان ارتباط با افراد بزهکار و سطح فرهنگ فقر رابطه معنی دار و مستقیمی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مصرف مواد مخدر برابر 0.970 و 0.941 است.نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر عوامل تراکم محل سکونت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی امکانات و اهداف،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر بر روی اعتیاد زنان معنی دار است. تفاصيل المقالة