• فهرس المقالات سیاست منطقه‌ای

      • حرية الوصول المقاله

        1 - «شکاف حاکمیتی» در جمهوری اسلامی ایران و بازتاب در سیاست‌های منطقه‌ای آن
        اشرف کارگر قمی‌ها محمدرحیم عیوضی مجید توسلی رکن‌آبادی علی اشرف نظری
        شکاف حاکمیتی، از مهم‌ترین آسیب‌های سیاسی است که می‌تواند در یک نظام سیاسی به وجود بیاید. این شکاف‌ها بر اثر عدم وجود یک توافق کلان بر سر منابع قدرت و چگونگی توزیع آن به وجود می‌آید و برآمده از ناتوانی نخبگان سیاسی در ارائۀ درکی درست از این مسائل است. از این رو هنگامی که أکثر
        شکاف حاکمیتی، از مهم‌ترین آسیب‌های سیاسی است که می‌تواند در یک نظام سیاسی به وجود بیاید. این شکاف‌ها بر اثر عدم وجود یک توافق کلان بر سر منابع قدرت و چگونگی توزیع آن به وجود می‌آید و برآمده از ناتوانی نخبگان سیاسی در ارائۀ درکی درست از این مسائل است. از این رو هنگامی که نظامی با این آسیب مواجه است در عرصه‌های مختلف، چه داخلی و چه خارجی، دچار اشکالات عمده می‌شود. در جمهوری اسلامی، با وجود ابرگفتمان انقلاب اسلامی در سال‌هایی نسبتاً طولانی، میان نخبگان سیاسی اجماعی در زمینه‌های مختلف وجود نداشته یا بسیار کم رنگ بوده است و همین موجب ایجاد خرده گفتمان‌های گوناگونی شده است. این خرده گفتمان‌ها در تضاد با یک‌دیگر راه را بر سیاست‌گذاری درست بسته و موجبات تشتت در سیاست‌های داخلی و خارجی را ایجاد کرده است. مقالۀ حاضر با روش گفتمان، ضمن اشاره به این خرده گفتمان‌ها به دنبال درک نتایج این شکاف حاکمیتی در سیاست‌های ایران در منطقه و جهان اسلام است با این فرضیه که: شکاف حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران، موجب کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه و این موضوع موجب تضعیف جایگاه کشورهای اسلامی همسو و تقویت رقبا می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مطالعه تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران در عصر جهانی شدن با تأکید بر عراق، یمن و سوریه (98-1392)
        رضا علی اکبر پور گارینه کشیشیان سیرکی
        از آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع مل أکثر
        از آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع ملی را تعقیب نموده است. برخی معتقدند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر آینده خاورمیانه نوع رفتار و روابط ایران با محیط منطقه-ای خود است. آنان با تأکید بر نقش‌آفرینی عمده ایران در جهان اسلام به جایگاه قدرت منطقه‌ای ایران تأکید می‌نمایند. حال با توجه به شرایط و مقتضیات جهانی شدن؛ سئوالی که در این مقاله به آن پرداخته شده، این است که تحول مفهوم قدرت ناشی از جهانی شدن چه تأثیری بر ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در سه کشور عراق، یمن و سوریه داشته است؟ با یک مطالعه تطبیقی در پاسخ چنین به نظر می‌رسد که با تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس قدرت هوشمند در عصر جهانی شدن، ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز بر تلفیق قدرت نرم همکاری جویانه با سیاست سخت موازنه نامتقارن قدرت دچار تحول گردیده است. در همین راستا می‌توان تأکید کرد که شکل‌گیری گروه‌های شیعه در سراسر خاورمیانه که متأثر از اصل صدور انقلاب و مدل حکومت اسلامی است، با تاکتیک‌های قدرت هوشمند و دیپلماسی فرهنگی ایران پشتیبانی می‌شوند. هدف از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران با تأکید بر کشورهای عراق، یمن و سوریه بین سال‌های 1392 تا 1398 است. تفاصيل المقالة