یکی از چالشهای مهم در مدیریت منابع آب، بهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدهاست. در واقع نیاز مبرم به استفاده صحیح و مؤثر از منابع آب، انجام برنامهریزی جامع و بهرهبرداری صحیح از سدها را بیش از پیش ضروری میسازد. در این تحقیق، عملکرد الگوریتم تکامل تفاضلی در مقایسه با أکثر
یکی از چالشهای مهم در مدیریت منابع آب، بهینهسازی بهرهبرداری از مخازن سدهاست. در واقع نیاز مبرم به استفاده صحیح و مؤثر از منابع آب، انجام برنامهریزی جامع و بهرهبرداری صحیح از سدها را بیش از پیش ضروری میسازد. در این تحقیق، عملکرد الگوریتم تکامل تفاضلی در مقایسه با الگوریتم جستجوی هارمونی اصلاحشده و برنامهریزی غیرخطی بهمنظور بهرهبرداری بهینه از مخزن سد علویان بر روی رودخانه صوفی چای بهعنوان یکی از سدهای نسبتاً مهم در حوضه دریاچه ارومیه، مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اهمیت حیاتی جریان زیستمحیطی جهت جلوگیری از مرگ دریاچه ارومیه، مدل بهینهسازی با در نظر گرفتن تأمین کامل حداقل جریان زیستمحیطی رودخانه صوفی چای، تأمین صد در صد نیاز شرب، صنعت و به حداقل رساندن شدت کمبودهای کشاورزی توسعه داده شد. جهت بررسی عملکرد الگوریتمهای مورد بررسی در بهرهبرداری بهینه از مخزن، از شاخصهای عملکرد مخزن شامل قابلیت اعتماد، آسیبپذیری و شاخص پایداری مخزن استفاده گردید. نتایج بهدستآمده حاکی از عملکرد بالای الگوریتم تکامل تفاضلی در مقایسه با دیگر روشهای مورد بررسی در بهرهبرداری بهینه از سیستم تک مخزنه سد علویان بود.
تفاصيل المقالة
زمینه و هدف: سدها به عنوان یکی از اساسیترین منابع تامین آب شرب، کشاورزی، برقآبی و صنعتی از نقش مهمی در توسعه جوامع انسانی و محیطزیست اطراف خود برخوردارند. بنابراین با توجه به نقش اساسی سدها در پویایی محیط اطراف خود، برآورد جریان ورودی به آنها از اهمیت ویژهای برخورد أکثر
زمینه و هدف: سدها به عنوان یکی از اساسیترین منابع تامین آب شرب، کشاورزی، برقآبی و صنعتی از نقش مهمی در توسعه جوامع انسانی و محیطزیست اطراف خود برخوردارند. بنابراین با توجه به نقش اساسی سدها در پویایی محیط اطراف خود، برآورد جریان ورودی به آنها از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و از ابزارهای مهم و مؤثر در مدیریت بهینه کمی و کیفی منابع آب است.
روش بررسی: در این تحقیق سعی شده تا با استفاده از مدل هوش مصنوعی شبکه عصبی مصنوعی (ANN) اقدام به مدلسازی جریان ماهانه رودخانه صوفیچای، ورودی به سد علویان، گردد. همچنین به منظور بهبود عملکرد مدل مذکور و با توجه به اطلاعات زیاد ورودی به این مدل، از روش تجزیه متعامد سره (POD) به منظور تعیین بهترین الگوی ورودی به مدل ANN استفاده گردید. در نهایت نیز عملکرد دو مدل ANN و مدل ترکیبی POD-ANN بر پایه آمارههای ضریب تعیین (R2)، میانگین خطای مطلق (MAE) و میانگین قدرمطلق خطای نسبی (AARE) مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج این تحقیق مشخص نمود که اگرچه مقادیر پیشبینی شده دبی ورودی به مخزن سد توسط مدل ANN نزدیک به مقادیر مشاهدهای هستند اما عملکرد آن در نقاط با دبی بالا با خطای قابل توجهی همراه است. همچنین یافتههای این تحقیق حاکی از عملکرد بهتر مدل POD-ANN نسبت به مدل ANN در نقاط با دبی بالا بود. در حالت کلی نتایج به دست آمده از مدل POD-ANN اجرا شده مشخص نمود که مقدار آمارههای R2، MAE و AARE مدل در هر دو مرحله واسنجی و صحتسنجی بهبود قابل توجهی نسبت به مقادیر مشابه در مدل ANN داشتهاند. مقدار آمارههای R2، MAE و AARE در مرحله صحتسنجی POD-ANN به ترتیب معادل 93/0، 79/0 و 54/0 بود.
بحث و نتیجهگیری: عملکرد بهتر مدل POD-ANN در دبی با مقادیر بالا نسبت به مدل ANN میتواند به دلیل عمل پیشپردازش بر روی متغیرهای ورودی و کاهش تعداد آنها در مدل POD-ANN در مقایسه با مدل ANN باشد. بنابراین میتوان نتیجهگیری نمود که عمل پیشپردازش بر روی متغیرهای ورودی به مدل ANN و کاهش تعداد متغیرهای ورودی به این مدل همراه با بهبود عملکرد آن بوده است.
تفاصيل المقالة
نحوهی دستیابی به هدفهایی چون رشد اقتصادی، امنیت غذایی و پایداری منابع کمیاب از جمله آب بیش از پیش به بهرهبرداری صحیح از آن منابع بستگی دارد. ویژگیهای اقلیمی کشور ما، اتلاف زیاد آب در مصارف مختلف مخصوصاً راندمان پایین آن در بخش کشاورزی، عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه أکثر
نحوهی دستیابی به هدفهایی چون رشد اقتصادی، امنیت غذایی و پایداری منابع کمیاب از جمله آب بیش از پیش به بهرهبرداری صحیح از آن منابع بستگی دارد. ویژگیهای اقلیمی کشور ما، اتلاف زیاد آب در مصارف مختلف مخصوصاً راندمان پایین آن در بخش کشاورزی، عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایهگذاری در توسعهی منابع آبی و الگوی نامناسب کشت محصولات از یک طرف و کمیابی منابع آبی از سوی دیگر باعث شده است که تخصیص بهینهی آب مورد توجه و اهمیت ویژهای واقع شود. بر این اساس، هدف از این مطالعه برآورد ارزش واقعی (قیمت سایهای) آب و تعیین الگوی کشت بهینه محصولات با در نظر گرفتن استفاده کاراتر از آب میباشد. برای این منظور از الگوی برنامهریزی خطی فازی استفاده شده و نتایج ان با الگوی برنامهریزی خطی قطعی مقایسه شده است. نتایج برآوردها و محاسبات در اراضی تحت پوشش سد علویان نشان میدهد که قیمت واقعی آب با استفاده از هر دو الگو یکسان و برابر 198ریال به ازای هر متر مکعب میباشد ولی سود حاصل از هر واحد آب مصرف شده در الگوی فازی به مراتب بیشتر الگوی قطعی است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications