مقدمه: زالزالک با نام علمی .Crataegus spp از تیره گلسرخیان بوده که شکل میوه کروی تا بیضوی به رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، ارغوانی و سیاه می باشد. از مراکز اصلی تنوع ژنتیکی این جنس از ترکیه تا ایران می باشد. از جنس زالزالک بیش از هزار گونه در دنیا ، 22 گونه در ایران و 9 گو أکثر
مقدمه: زالزالک با نام علمی .Crataegus spp از تیره گلسرخیان بوده که شکل میوه کروی تا بیضوی به رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، ارغوانی و سیاه می باشد. از مراکز اصلی تنوع ژنتیکی این جنس از ترکیه تا ایران می باشد. از جنس زالزالک بیش از هزار گونه در دنیا ، 22 گونه در ایران و 9 گونه در آذربایجان شرقی شناسائی شده است. هدف: ارزیابی و راستی آزمایی فناوری رنگ سنجی دیجیتالی (مدل RGB) به عنوان روشی نوین در بررسی تنوع فنوتیپی گیاه زالزالک و تعمیم این فناوری در بررسی تنوع فنوتیپی سایر جوامع گیاهی در ایران.مواد و روشها: فناوری رنگ سنجی دیجیتالی شاخه‌ای از علم زیست‌شناسی است که از روش های کمی و آماری برای ارزیابی اختلافات رنگی در یک گیاه استفاده می کند. مطالعات کیفی یک تصویر شرحی جزئی تولید می‌کند ولی فناوری رنگ سنجی جداولی را با لیستی از اعداد تجزیه شده تولید می‌کند که این اعداد به قدری دقیق اند که چشم انسان قادر به تصویرسازی تفاوت‌های رنگی نیست. این پژوهش توسط فناوری رنگ سنجی دیجیتالی از مجموع ده هزار داده عددی مستخرج از سیصد عدد میوه (با نهصد نمونه تصویری) از شصت جمعیت درختان زالزالک بوسیله نرم افزار رایانه ای Image pro plus (مدل RGB) و به استناد نمودارهای پراکندگی و خوشه بندی سلسله مراتبی با تنوع فنوتیپی بالا و قابل استناد در شصت جمعیت مورد مطالعه بدست آمد. روش دوم توسط بررسی صفات ظاهری با تصویر برداری از سه بخش جانبی، گلگاه و محل اتصال دم میوه در نهصد عدد میوه (با دو هزار و هفتصد نمونه تصویری) انجام گرفت.نتایج: ارزیابی چشمی شکل و رنگ تصویر میوه های گرفته شده تنوع فنوتیپی نسبتا کم و با دقت پایین نسبت به روش قبلی در شصت جمعیت مورد مطالعه زالزالک بدست آورد.نتیجه گیری: ارزیابی تنوع فنوتیپی توسط فناوری رنگ سنجی دیجیتالی در مقایسه با روش مارکرهای مولکولی با کم هزینه بودن و صرفه جویی در وقت توام با نتایج دقیق و قابل استناد می تواند جایگزین مناسبی باشد، این فناوری رنگ سنجی دیجیتالی را جهت آمایش سرزمینی تنوع فنوتیپی گیاه زالزالک برای پیش برد اهداف گیاه شناختی در ایران تعمیم داد و توصیه نمود.
تفاصيل المقالة
جنس L. Crataegus از خانواده Rosaceae به دلیل کاربرد زیاد گونه های آن در طب سنتی و فضای سبز از اهمیت اقتصادی زیادی برخوردار است. این جنس از نطر تاکسونومیکی پیچیدگی های بسیار زیادی دارد و تاکنون طرح های زیادی برای طبقه بندی گونه های این جنس در بخش ها و یا زیرجنس ها ارائه أکثر
جنس L. Crataegus از خانواده Rosaceae به دلیل کاربرد زیاد گونه های آن در طب سنتی و فضای سبز از اهمیت اقتصادی زیادی برخوردار است. این جنس از نطر تاکسونومیکی پیچیدگی های بسیار زیادی دارد و تاکنون طرح های زیادی برای طبقه بندی گونه های این جنس در بخش ها و یا زیرجنس ها ارائه شده است. در این بررسی صفات ریخت شناسی همراه با توالی های ناحیه ریبوزومی DNA (ITS) برای مطالعه روابط تبارزایی و همچنین تعیین مرز گونه در این جنس مورد استفاده قرار گرفتند. در مطالعات ریخت شناسی تعداد 43 صفت( 14 صفت کمی و 29 صفت کیفی) از اندام های رویشی و زایشی 14 گونه از این جنس بررسی شدند و داد ه های حاصل با نرم افزار های تخصصی نظیر PAST و SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. در بررسی های فیلوژنی، ژنوم هسته ای 14 گونه بوسیله کیت استخراج DNA (MBST) استخراج گردید و توالی DNA آنها همراه با توالی ITS تعداد 19 گونه غیر ایرانی این جنس که از سایت NCBI استخراج شده بود توسط نرم افزار های آماری PAUP و Figtree بر اساس روش Maximum Parsimony (MP) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.گرچه طبقه بندی گونه ها بر اساس روش ماکزیموم پارسیمونی با مونوگراف ارائه شده توسط کریسینسن مطابقت داشت اما این نتایج طرح های ارائه شده برای طبقه بندی گونه ها در فلور ایران را تایید نکرد.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications
