فهرس المقالات دیاگرام ویلکوکس

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - بررسی کیفی منابع آب‌ های سطحی در جهت دستیابی به کشاورزی و منابع طبیعی پایدار(مطالعه موردی: رودخانه مرزی ارس)
  میلاد طباطبائی هاشمی مهدی سرائی تبریزی حسین بابازاده
  10.30495/jrnr.2023.72524.10287
  از آنجا‌یی که بخش کشاورزی مصرف‌کننده اصلی آب در کشور است، دستیابی به کشاورزی پایدار بدون در نظر گرفتن مسایل زیست ‌محیطی ممکن است در درازمدت مخاطراتی را به دنبال داشته باشد، لذا کمّیت و کیفیت آب‌های سطحی در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف پایش کیفی أکثر

  از آنجا‌یی که بخش کشاورزی مصرف‌کننده اصلی آب در کشور است، دستیابی به کشاورزی پایدار بدون در نظر گرفتن مسایل زیست ‌محیطی ممکن است در درازمدت مخاطراتی را به دنبال داشته باشد، لذا کمّیت و کیفیت آب‌های سطحی در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف پایش کیفی منابع آب‌های سطحی برای دستیابی به کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، به بررسی محدوده مطالعاتی حوضه آبریز رودخانه ارس پرداخته است. بالغ بر 100 نمونه‌‌‌ برداشت شده از 9 ایستگاه رودخانه ارس، حدفاصل روستای یایچی کشور آذربایجان تا نزدیک دریاچه سد ارس، از مهر ماه 1397 تا مرداد ماه 1398 با استفاده از شاخص کیفیت آب کشاورزی ویلکوکس و نرم‌افزار Grapher مورد بررسی، طبقه‌بندی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد نمونه‌ها در دیاگرام شولر در محدوده قابل قبول بوده، اما می‌بایست برای شرب، سایر عناصر موثر نیز مورد بررسی قرار گیرد. کم‌ترین میزان نسبت جذب سدیم در خرداد ‌ماه (1/40میلی‌گرم بر لیتر) و بیشترین مقدار آن در آبان ‌ماه (3/43 میلی‌گرم بر لیتر) می‌باشد. همچنین میزان هدایت الکتریکی آب در خرداد ماه (840 میکرو‌زیمنس بر سانتی‌متر) کم‌ترین و در مهر‌ماه (1375 میکرو‌زیمنس بر سانتی‌متر) بیشترین مقدار به ثبت رسیده است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کلیه نمونه‌ها در محدوده کیفیC۳S1بوده و جز آب‌های شور به‌شمار می‌روند. علی‌رغم بالا بودن سطح شوری در نمونه‌های این رودخانه، طی بازه زمانی مورد بررسی جهت کاربری کشاورزی تفاوت معنی‌داری در روند کیفی ایستگاه‌ها مشاهده نشد، لیکن باید تمهیدات لازم در استفاده از این آب‌ها به‌عمل آید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - منابع آب زیرزمینی شهرستان آستانه و بررسی عوامل مؤثر بر آن با روش‌های چندمتغیره آماری، گرافیکی و GIS
  محمد دردی محمودی علیرضا مرادیان هره دشت عطااله ندیری
  آب زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع مورداستفاده بشر می‌باشد. توجه به منابع آب زیرزمینی در ایران با شرایط اقلیمی و جغرافیایی خاص آن امری ضروری به نظر می‌رسد. ازاین‌رو اهمیت بررسی و مطالعه آب‌های زیرزمینی در سال‌های آتی بیش‌ازپیش شده است. در این پژوهش از داده‌های 38 نمونه آ أکثر

  آب زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع مورداستفاده بشر می‌باشد. توجه به منابع آب زیرزمینی در ایران با شرایط اقلیمی و جغرافیایی خاص آن امری ضروری به نظر می‌رسد. ازاین‌رو اهمیت بررسی و مطالعه آب‌های زیرزمینی در سال‌های آتی بیش‌ازپیش شده است. در این پژوهش از داده‌های 38 نمونه آب زیرزمینی واقع در حوضه آبریز سفیدرود استفاده شد. از روش‌های گرافیکی، تحلیل آماری چندمتغیره همراه با سیستم تحلیلی اطلاعات جغرافیایی (GIS) در این پژوهش استفاده‌شده که می‌تواند به درک بهتر فرایندهای حاکم بر آب زیرزمینی منطقه سفیدرود یاری رساند. مقدار EC در بالادست حوضه، برخلاف انتظار، اما به دلیل زمان ماندگاری بالا و تأثیر واحدهای مارنی اطراف سد سفیدرود (واقع در بالادست حوضه آبریز) بیشتر از پایین‌دست آن می‌باشد. تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) منجر به تشخیص 5 عامل مؤثر بر کیفیت آب زیرزمینی شد. روش خوشه‌بندی منتج به استخراج سه خوشه شد که خوشه اول نامناسب‌ترین (بیشترین هدایت الکتریکی) و خوشه سوم (حداقل هدایت الکتریکی) مناسب‌ترین کیفیت را داشته‌اند. کیفیت آب از دیدگاه کشاورزی مناسب بود. در یک دید کلی آب‌های قسمت پایین‌دست حوضه و بالادست حوضه (اطراف سد سفیدرود) نامناسب ارزیابی‌شده و قسمت‌های میانی دشت کیفیت بهتری را دارد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - اثر خشکسالی بر کیفیت منابع آب‌های سطحی استان گلستان جهت اهداف آبیاری، مطالعه موردی: رودخانه گرگانرود
  نادر جندقی علی حشمت پور مجتبی قره محمودلو سعیده پسند
  در این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمع‌آوری آمار ایستگاه‌های هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی أکثر

  در این مطالعه، قسمتی از حوزه آبخیز گرگانرود برای ارزیابی اثر خشکسالی بر روی 13 پارامتر فیزیکوشیمیایی آب انتخاب شد. پس از جمع‌آوری آمار ایستگاه‌های هواشناسی و هیدرومتری در یک دوره 43 ساله (1393-1350)، با استفاده از روش شاخص بارندگی استاندارد و میانگین متحرک، دوره خشکسالی شاخص 5 ساله تعیین شد. سپس با استفاده از آمار ایستگاه‌های هیدرومتری موجود، پارامترهای کیفی آب برای یک دوره طولانی‌مدت و یک دوره خشکسالی شاخص تهیه شد. میانگین غلظت اکثر آنیون‌ها و کاتیون‌ها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم از بالادست به پایین‌دست رودخانه روند افزایشی داشته‌ به طوریکه این افزایش در ایستگاه انتهایی گرگانرود حدود 7 برابر سرشاخه‌های آن در دوره خشکسالی است. میانگین اکثر آنیون‌ها، کاتیون‌ها، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم در دوره خشکسالی نسبت به دوره طولانی‌مدت افزایش یافته است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کیفیت آب کشاورزی در جهت جریان آّب رودخانه کاهش یافته به طوریکه رده آّب از C2S1 (مناسب برای کشاورزی) در بالادست جریان به C4S3 (مضر برای کشاورزی) در پایین‌دست تغییر یافته است. از این‌رو می‌توان نتیجه گرفت که وقوع دوره‌های خشکسالی تاثیر بسزایی بر روی فاکتورهای کیفی آب در مقایسه با دوره طولانی‌مدت دارد بطوریکه با کاهش میزان بارندگی و دبی رودخانه در دوره خشکسالی، کیفیت آب در بخش کشاورزی به شدت کاهش یافته است. تفاصيل المقالة