فهرس المقالات حسین بن حمدان خصیبی

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - اصالت‌سنجی نامه خلیفه دوم به معاویة بن ابی سفیان درباره حوادث صدر اسلام
  علی عادل زاده
  10.30495/jhcin.2023.21780
  در برخی منابع حدیثی شیعی مانند بحار الأنوار، روایتی طولانی نقل شده که بنابر آن عبدالله بن عمر بن خطاب پس از شهادت امام حسین(ع) اعتراض گسترده‌ای بر ضدّ یزید بن معاویه به راه می‌اندازد. یزید در پاسخ ابن‌عمر، نامه‌ای را که خلیفه دوم برای معاویة بن ابی‌سفیان فرستاده، نشان م أکثر

  در برخی منابع حدیثی شیعی مانند بحار الأنوار، روایتی طولانی نقل شده که بنابر آن عبدالله بن عمر بن خطاب پس از شهادت امام حسین(ع) اعتراض گسترده‌ای بر ضدّ یزید بن معاویه به راه می‌اندازد. یزید در پاسخ ابن‌عمر، نامه‌ای را که خلیفه دوم برای معاویة بن ابی‌سفیان فرستاده، نشان می‌دهد. او در این نامه، بسیاری از حوادث صدر اسلام و به‌ویژه اقدامات منافقین برای غصب خلافت را شرح داده است. در این مقاله اعتبار و اصالت این روایت و خاستگاه و ریشه آن بررسی شده است. افزون بر ذکر شماری از نادرستی های تاریخی و ادبی راه‌یافته به این روایت، با تحلیل متن و سند به روش تطبیقی نشان داده شده که مسئول پردازش این داستان، به‌احتمال زیاد حسین بن حمدان خصیبی است؛ هر چند نام او در سندِ روایت نیامده‌است. تقدّم خصیبی در اشاره به این عهدنامه، اشتراکات متنی و سندی برجسته با روایات خصیبی، نمود ویژگی‌های سبکی و منفرداتِ خصیبی در متن عهدنامه، از جمله دلائل این مدّعا است. تحریر دیگری از این داستان نیز در نسخ خطی وجود دارد که نسبت آن با تحریر خصیبی بررسی و فرضیه استقلال و تقدّم آن مطرح شده‌است. گزارش مرتبطی نیز به بلاذری منسوب است که اصالت آن قابل دفاع نیست و احتمالا در اثر نقل‌به‌معنا و خلط پدید آمده‌است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - رمزواره‌های نصیری در کتاب الهدایة الکبرى
  علی عادل زاده عمیدرضا اکبری
  امروزه تحقیقات متعددی جایگاه ویژه حسین بن حمدان خصیبی (م 346ق یا 358ق) را در شکل‌گیری و انسجام فرقه غالی نصیریه نمایانده، و از آرای غالیانه او در آثار‌ش سری‌اش بحث کرده‌اند. ولی خصیبی در الهدایة الکبری عقاید نصیری را -مگر در بحث بابیت- کمتر به تصریح بیان داشته، و همین م أکثر

  امروزه تحقیقات متعددی جایگاه ویژه حسین بن حمدان خصیبی (م 346ق یا 358ق) را در شکل‌گیری و انسجام فرقه غالی نصیریه نمایانده، و از آرای غالیانه او در آثار‌ش سری‌اش بحث کرده‌اند. ولی خصیبی در الهدایة الکبری عقاید نصیری را -مگر در بحث بابیت- کمتر به تصریح بیان داشته، و همین موجب شده برخی این اثر را پیراسته از غلو بدانند. نوشته پیش رو با بررسی‌ تطبیقی میان روایات الهدایة و دیگر آثار نصیری پاسخ‌گوی این پرسش است که آیا عقاید نصیری خصیبی در الهدایه نمود یافته است؟ در مقاله ضمنِ بیانِ مشابهت‌های گسترده میان الهدایة و آثار اختصاصی خصیبی مانند الرسالة الرستباشیة، عقایدی چون ندای الوهیت امیرالمؤمنین (ع)، نامیرایی امامان، جایگاه خدایی شاهان ایران، حلول و تناسخ و خصوصاً در بخش مربوط به امامان در الهدایة نشانه‌یابی و رمزگشایی شده است. عمومی بودن کتاب الهدایه زمینه این پرده‌پوشی نسبی مؤلف بوده است. هم‌چنین این پژوهش جایگاه روایات غیر غالیانه الهدایة را بیش‌تر تبیین می‌کند. تفاصيل المقالة