فهرس المقالات تعادل بخشی

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - نقش روستا شهرها در تعادل بخشی ناحیه‌ای مورد مطالعه: شهر وحیدیه در شهرستان شهریار
  حمیرا مهدی بیگی مسعود مهدوی حاجیلویی
  تمرکز شهری در جوامع در حال توسعه سبب بروز مشکلات متعددی در درون شهرهای بزرگ گردیده است، از آن جمله می توان به تراکم جمعیت، مهاجرت، کمبود مسکن، بیکاری و تخریب محیط زیست و غیره ... اشاره کرد. در نتیجه تحلیل گران مسائل شهری و منطقه ای، توجه خود را به توسعه شهرهای کوچک و مت أکثر

  تمرکز شهری در جوامع در حال توسعه سبب بروز مشکلات متعددی در درون شهرهای بزرگ گردیده است، از آن جمله می توان به تراکم جمعیت، مهاجرت، کمبود مسکن، بیکاری و تخریب محیط زیست و غیره ... اشاره کرد. در نتیجه تحلیل گران مسائل شهری و منطقه ای، توجه خود را به توسعه شهرهای کوچک و متوسط به عنوان یک راه حل ضروری برای مقابله با عدم توازن ناشی از توسعه نخست شهرها معطوف کرده اند. در تحقیق حاضر فرآیند شهر شدن وحیدیه و ناحیه شهریار به عنوان نمونه ای از شهرها و شهرستانهای استان تهران در دو دوره قبل و بعد از شهر شدن مورد ارزیابی، تحلیل و سنجش قرار گرفته است. متغیرهای مورد بررسی جمعیت، اشتغال، امکانات آموزشی- فرهنگی، بهداشتی - درمانی، سیاسی- اداری، مخابرات - ارتباطات، بازرگانی و خدمات بوده است. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از یافته های پژوهش از طریق مدل های آماری: ضریب آنتروپی، ضریب کشش پذیری، شاخص توسعه یافتگی موریس و مدل تحلیل تغییرات سهمی - بخشی مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. نتایج بدست آمده از مدلهای آماری نشان می دهد که فرایند تبدیل شهر شدن وحیدیه تاثیر مطلوبی در توزیع متعادل جمعیت و استقرار سکونتگاهها در سطح ناحیه؛ تثبیت جمعیت؛ برخورداری روستاهای منظومه، رشد بخش کشاورزی عملکرد موفقی نداشته است. اگر چه در مقطعی رشد بخش صنعت در شهرستان شهریار و شهر تهران تاثیر مثبتی بر افزایش جمعیت به دلیل هزینه پایین سکونت برای افرادی که غالباٌ کارگر خدماتی و صنعتی بوده اند داشته است. نهایتاٌ نتیجه کلی حاصل از تحقیق نشان می دهد که تبدیل شدن شهر وحیدیه درروند توسعه روستاهای پیرامونی نقش موثری ایفا نکرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - ارزیابی عملکرد شهرهای کوچک در توسعه منطقه ای (نمونه موردی: شهر خورموج، استان بوشهر)
  بهسا عبدالله زهرا سادات سعیده زرآبادی
  طی دهه های اخیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه به سبب تمرکز جمعیت، فعالیت و خدمات در شهرهای بزرگ با نظام سکونتگاهی نامتعادل و نابرابری های منطقه ای روبرو هستند. به عبارتی توزیع نامتعادل فعالیت و خدمات در پهنه سرزمین سبب مهاجرت های گسترده به سوی شهرهای بزرگ می شود و این أکثر

  طی دهه های اخیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه به سبب تمرکز جمعیت، فعالیت و خدمات در شهرهای بزرگ با نظام سکونتگاهی نامتعادل و نابرابری های منطقه ای روبرو هستند. به عبارتی توزیع نامتعادل فعالیت و خدمات در پهنه سرزمین سبب مهاجرت های گسترده به سوی شهرهای بزرگ می شود و این امر به تدریج مسائل و مشکلات بی شماری را در نظام سکونتگاهی بوجود می آورد. از این رو جهت تمرکززدایی از شهرهای بزرگ و دستیابی به تعادل و توسعه منطقه ای، توجه برنامه ریزان شهری و منطقه ای به شهرهای کوچک معطوف شده است. نابرابری و عدم تعادل در توزیع بهینه خدمات و امکانات در استان بوشهر نیز که یکی از استان های جنوبی کشور می باشد سبب پخشایش نامتوازن جمعیت در پهنه استان و بر هم خوردن نظام سکونتگاهی شده است. در این راستا هدف از انجام این پژوهش ارزیابی عملکرد شهرخورموج به عنوان شهر کوچک در تعادل بخشی و توسعه منطقه ای استان بوشهر می باشد. بدین منظور از روش تحلیل شبکه که یکی از روش های موثر و کاربردی جهت تعیین روابط و جریان های کارکردی میان سکونتگاه های یک منطقه می باشد، استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر نوع روش، توصیفی- تحلیلی می باشد و در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. همچنین اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد شهر خورموج می تواند نقش بسزایی را در توسعه منطقه ای ایفا نماید و به عنوان مقصدی مناسب جهت سکونت و اشتغال انتخاب شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - نقش آفرینی کانون های شهری در ایجاد تعادل و توسعه نواحی روستایی (مورد: شهر مصیری و روستاهای پیرامونی)
  علی شکور علی شمس الدینی
  دستیابی به خدمات و مهیا نمودن زیرساخت ها و دیگرشرایطِ لازمه ی رشد و توسعه درروستاها می تواند نقشی مهم در تسریع روند توسعه و بهبود کیفیت زندگی روستاییان ایفا نماید. در این راستا شهرهای کوچک و محلی که دارای پیوند نزدیکی با روستاها هستند، با توجه به درجه برخورداری، جاذبه أکثر

  دستیابی به خدمات و مهیا نمودن زیرساخت ها و دیگرشرایطِ لازمه ی رشد و توسعه درروستاها می تواند نقشی مهم در تسریع روند توسعه و بهبود کیفیت زندگی روستاییان ایفا نماید. در این راستا شهرهای کوچک و محلی که دارای پیوند نزدیکی با روستاها هستند، با توجه به درجه برخورداری، جاذبه سکونت و همچنین افزایش جریانات متقابل روستایی- شهری می توانند موجبات تعادل و دگرگونی فضایی در ابعاد جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و بالطبع توسعه یافتگی روستاهای پیرامون خود را فراهم بیاورند. این تحقیق که با هدف بررسی عملکرد روستا- شهر مصیری در رابطه با ایجاد تعادل فضایی و توسعه نواحی روستایی پیرامون انجام گرفته است، از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. شیوه جمع آوری داده ها به دو صورت استفاده از منابع کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعة مورد مطالعه را شهر مصیری و 91 روستای واقع در بخش مرکزی شهرستان رستم تشکیل می دهد. در راستای تحلیل عملکرد مصیری در ارتباط با روستاهای پیرامونی به آنالیز متغیرهای مختلف جمعیتی، اقتصادی و نیز تعیین درجه برخورداری روستاهای بخش با استفاده از مدل های مختلف کمی اقدام شده است.نتایج نشان می دهد که شهر مصیری از آغاز برپایی در سال 1376، علیرغم افزایش دامنه عملکرد فضایی خود نتوانسته در قامت یک شهر پویا از بدو تأسیس تاکنون در ناحیه عرض اندام نماید. به طوری که شهر ضمن افزایش جمعیت خود به واسطه مهاجرپذیری، در تثبیت و نگهداشت جمعیت روستایی ناحیه ناموفق بوده است. همچنین این شهر در توزیع خدمات به نواحی پیرامونی نسبتاً ضعیف و در زمینه اشتغال زایی و رفع بیکاری در منطقه نیز عملکرد ضعیفی داشته است. نهایتاً روستا- شهر مصیری نتوانسته زمینه های ایجاد تعادل فضایی در ناحیه و بالطبع توسعه روستاهای پیرامونی را فراهم بیآورد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - نقش شهرهای میانی در توسعه فضایی استان همدان با نگرش بر شهر ملایر
  مجید شمس
  رشد سریع جمعیت و افزایش درصد شهر نشینی از پدیده هایی است که در چند دهه اخیر در کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان پدیدار گشته ، گرچه افزایش جمعیت شهر نشینی فی النفسه پدیده نامطلوبی نمی باشد و بعضاً آنرا نمادی از توسعه یافتگی می دانند ، لذا آنچه که به عنوان یک موضوع أکثر

  رشد سریع جمعیت و افزایش درصد شهر نشینی از پدیده هایی است که در چند دهه اخیر در کشور ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان پدیدار گشته ، گرچه افزایش جمعیت شهر نشینی فی النفسه پدیده نامطلوبی نمی باشد و بعضاً آنرا نمادی از توسعه یافتگی می دانند ، لذا آنچه که به عنوان یک موضوع مهم مورد بحث و بررسی قرار می گیرد ، نه افزایش درصد شهر نشینی بلکه توزیع نامتوازن و نامتناسب جمعیت در کانونهای شهری است . استان همدان علیرغم قابلیت های طبیعی و موقعیت مناسب جغرافیایی و پیشینه تاریخی از نظر توسعه اقتصادی و اجتماعی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و همچنین از جهت نظام سکونتگاهی و سلسله مراتبی و سطح بندی خدمات تعادلی در شهرهای بزرگ ، میانه و کوچک نواحی روستائی آن به چشم نمی خورد . بطوریکه عمده جمعیت و فعالیت های اقتصادی در شهر همدان (مرکز استان ) متمرکز گردیده و الگوی نخست شهری بر آن حاکمیت دارد . که در این تحقیق سعی شده است با نگرش سیستمی و جامع نگر به تحلیل و بررسی وضع موجود و جایگاه و نقش شهرهای میانه اندام در توسعه فضایی استان به شکلی منطقی و متعادل پرداخته شود . تفاصيل المقالة