• فهرس المقالات انسانیّت

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی و تحلیل موانع وصول به کمال انسانی در قرآن کریم
        محمدرضا عظیمی علیرضا عبدالرحیمی فرج بهزادوکیل آباد
        بررسی و تحلیل موانع وصول به کمال انسانی در قرآن کریمچکیده:کمال انسانی، یکی ازمباحث مهمّ وازاهداف قرآن کریم است. ولی می بینیم که خداوندمتعال؛ میلیاردها میلیارد افرادانسانی رامی آفریند، امّا درهردورانی، تعداد اندکی ازمیان این همه انسان های بی شمار، می توانند به کمال دست ی أکثر
        بررسی و تحلیل موانع وصول به کمال انسانی در قرآن کریمچکیده:کمال انسانی، یکی ازمباحث مهمّ وازاهداف قرآن کریم است. ولی می بینیم که خداوندمتعال؛ میلیاردها میلیارد افرادانسانی رامی آفریند، امّا درهردورانی، تعداد اندکی ازمیان این همه انسان های بی شمار، می توانند به کمال دست یافته وبه عنوان انسانی که هدف خداوند ازخلقت آدمیان است، معرّفی شوند. لذا پرسش پژوهش این است که موانع وصول به کمال انسانی کدامند. براساس فرضیّۀ تحقیق، به نظرمی رسد موانع وصول به کمال انسانی وعقوبات آن ها درخلال آیات متعدّدی ازقرآن کریم بیان گردیده است. دراین پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی ومطالعۀ کتابخانه ای واستفاده ازمنابع تفسیری و روایی، ازخلال 110 آیۀ قرآنی، تعداد چهل مانع به عنوان موانع وصول به کمال انسانی، استخراج گردیده ودرچهارگروه موانع: اعتقادی؛ درونی وقلبی؛ مادّی وشهوانی؛ رفتاری واجتماعی طبقه بندی شده است. سپس به روش تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته وبرحسب تهدیدهای آیات نیز، دریازده گروه طبقه بندی شده است. یافته های تحقیق، رابطۀ مستقیم بین شدّت وضعف موانع وتهدیدهارا نشان می دهد. لذا موانع اعتقادی، شدیدترین مانعیّت و اشدّ تهدیدها را دارا بوده ومادرسایرموانع شمرده شده است. چهل مانع، درواقع چهل حجاب کمال هستند که با غلبه برهریک ازاین حجاب ها انسان می تواند مرتبه ای ازکمال راطی کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی آرمان شهر در اشعار فریدون مشیری
        جمال احمدی سارا زمانی
        بشر همواره از بی عدالتی، خشونت و ظلم موجود در جامعه‌ی به هم ریخته‌ی دنیای امروز رنج برده است، و برای تسکین خود سعی کرده تا دنیای ایده آلی را در ذهنش خلق کند. این دنیای تخیلی که آرمان شهر یا مدینه‌ی فاضله نامیده شده است، پناهگاه خیالی خوبی را برای بشر فراهم آورده تا او ر أکثر
        بشر همواره از بی عدالتی، خشونت و ظلم موجود در جامعه‌ی به هم ریخته‌ی دنیای امروز رنج برده است، و برای تسکین خود سعی کرده تا دنیای ایده آلی را در ذهنش خلق کند. این دنیای تخیلی که آرمان شهر یا مدینه‌ی فاضله نامیده شده است، پناهگاه خیالی خوبی را برای بشر فراهم آورده تا او را از مشکلات زندگی بگریزاند که در دنیایی آزاد و فارغ از هرگونه هراس، با امنیت بیاساید. آرمان شهر تجلی آرزوی نویسنده برای تکامل و بقا است. این مسأله دغدغه‌ی فکری همه‌ی انسان‌های بیدار در طول تمام عصرها بوده و هست و بازتاب آن در پهنای ادبیات فارسی به وضوح دیده می‌شود. پژوهش حاضر، تلاشی پیرامون این موضوع در آثار فریدون مشیری، شاعر نامدار معاصر است. در این تحقیق سعی بر آن است که تصویری روشن و شفاف از آرمان خواهی شاعر برای یک جامعه‌ی مطلوب و ایده آل ارائه گردد. با انجام این پژوهش نگارندگان به این نتیجه رسیدند که آنچه فریدون مشیری به عنوان آرمان شهر به دنبال آن است شامل مدینه‌ای با ویژگی‌هایی از قبیل توجه به ابعاد انسانی، عدالت اجتماعی، مهرورزی و عشق میان همه‌ی انسان‌ها است. روش پژوهشی که در این مقاله به کار رفته روش کتاب‌خانه‌ای با استفاده از فیش برداری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - دنیای آرمانی معروف رصافی
        مصطفی یگانی
        شعر معروف رصافی، شاعر عراقی، چونان آینه ی صافی است که تصویر زندگی ملّتش را در آن بخوبی بازتاب داده است؛ گزافه نیست اگر بگوییم شعر وی را بهترین سند تاریخی عصر شاعر می توان به حساب آورد. شاعر خود در متن حوادث و مشکلات جامعه اش بوده و حضوری فعال در تحولات کشورش، عــراق، دا أکثر
        شعر معروف رصافی، شاعر عراقی، چونان آینه ی صافی است که تصویر زندگی ملّتش را در آن بخوبی بازتاب داده است؛ گزافه نیست اگر بگوییم شعر وی را بهترین سند تاریخی عصر شاعر می توان به حساب آورد. شاعر خود در متن حوادث و مشکلات جامعه اش بوده و حضوری فعال در تحولات کشورش، عــراق، داشته و طعم تلخ ناکامی ها و محرومیّت ها را چشیده و چنین نبوده که عافیت طلبانه و از دور دستی بر آتش داشته باشد. رصافی شعرش را در خدمت اهداف عالی و آرمانهای انسانی اش قرار داده؛ که از این منظر جز شاعران متعهد به شمار می رود. در شعر وی، هم تقلید و هم نوآوری به چشم می آید؛ تقلید از چهارچوبها و قوالب شعری قدیمی و نوآوری در مضمون آفرینی و زبان شعری. معروف رصافی، یکی از شاعران برجسته و اثرگذار در فرهنگ و زبان عربی است که جنبه های تعلیمی اشعار وی از مسایل قابل بررسی است. رصافی، شاعری است متعهد که شعر را به عنوان ابزاری در خدمت جامعه و بیداری مردم و مبارزه علیه زور و ستم به کار برده است و این ویژگی در شعر وی تشخّص دارد. آنچه در این مقاله موضوع بحث و بررسی است ارائه نمونه هایی چند از مفاهیم تعلیمی دیوان اوست تا از این رهگذر دنیای آرمانیی را که وی برای خواننده اش ترسیم نموده بشناسیم. شاعر در شعرش ضمن بیان ویژگیهای دنیای آرمانی، واقعیت های تلخ پیرامون خود را که مردم با آن سخت دست به گریبان هستند مورد انتقاد قرار می دهد و با زبان ساده و توده فهم، خواننده اثرش را از اهدافش بهره مند میسازد. جامعه آرمانی و مطلوب رصافی، زمینه ساز رسیدن به کمال انسانی است. در این جامعه، عدالت حکم فرماست. کسی به درد و رنج دیگران بی اعتنا نیست. آبروی افراد ارزشمند است. مردم آن قانع اند و دروغ و سخن چینی در آن جایگاهی ندارد. در مدینه فاضله معروف رصافی، صلح و دوستی و کمک به دیگران حکم فرماست؛ نه جنگ و تجاوز و خونریزی؛ به عبارت دیگر، انسانیّت، مهم ترین ویژگی آرمان شهر اوست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - انتقاد به عقل رایج دورۀ روشنگری از منظر تفکّر تاریخی هردر
        مریم دربانیان بیژن عبدالکریمی
        تفکّر تاریخی، به نحوۀ نگرشی اطلاق می‌شود که آدمی و تفکّر او را در بستر تاریخی و اجتماعی‌اش مورد ملاحظه قرار داده و هرگونه فهم، شناخت، تفسیر و کنش آدمی را تاریخی می‌داند. در مقابل، تفکّر غیرتاریخی تحت تأثیر اندیشۀ ذات‌گرایانۀ ارسطویی و عقل ریاضیاتی دکارتی، به معنایی واحد أکثر
        تفکّر تاریخی، به نحوۀ نگرشی اطلاق می‌شود که آدمی و تفکّر او را در بستر تاریخی و اجتماعی‌اش مورد ملاحظه قرار داده و هرگونه فهم، شناخت، تفسیر و کنش آدمی را تاریخی می‌داند. در مقابل، تفکّر غیرتاریخی تحت تأثیر اندیشۀ ذات‌گرایانۀ ارسطویی و عقل ریاضیاتی دکارتی، به معنایی واحد و جهان‌شمول از عقل قائل است که آن را معیار و محک سنجش همۀ دوره‌های تاریخی تلقّی می‌کند. پرسش اصلی مقاله این است که هردر با چه نگرشی، تفسیر رایج عصر روشنگری را مورد انتقاد قرار می‌دهد و بررسی وجوه انتقادات او در این زمینه، هدف این پژوهش است. از این‌رو با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی دیدگاه‌های او پرداخته شده است. فلسفۀ تاریخ هردر مبتنی بر اصل پویایی تاریخ است و این پویایی حاصل حرکت و پویایی سرشت انسان به تبع حرکت و پویایی تفکّر و اندیشه او می‌باشد. هردر معتقد به تاریخی‌بودن تفکّر و به تبع آن زبان، فرهنگ، دین و به طور کلّی تمامی شئونات بشری است و همۀ اقوام را بر اساس شرایط تاریخی‌شان در تحقّق هدفی مشترک یعنی انسانیت سهیم می‌داند. از این رو، وی به عنوان یکی از فیلسوفان تاریخی‌اندیش، موضع متفکّران عصر روشنگری را مورد انتقاد قرار می‌دهد و با تلقّی رایج این عصر که عقل مدرن را محک و معیار سنجش همۀ امور می‌دانست، مخالفت می‌کند. فرضیه این پژوهش این است که هردر تفکّر غیرتاریخی را انتزاعی، غیرواقع‌بینانه و ناتوان از درک واقعیت‎‌های تاریخی و فرهنگی هر عصر و دورۀ تاریخی می‌داند و معتقد است درک و شناخت صحیح، درک و شناخت تاریخی است. تفاصيل المقالة